Жатыр мойыншасынын папилломавирусты инфекциясы Орындаған Маханова Айдана 406

Жатыр мойыншасынын папилломавирусты инфекциясы Орындаған: Маханова Айдана 406 б

Жоспары: 1. Эпидемиологиясы 2. Классификациясы 3. Этиологиясы 4. Патогенезі 5. Клиникалық көрінісі 6. Диагностикасы 7. Емі 8. Скрининг 9. Профилактикасы 10. Қорытынды

Эпидемиологиясы. Вульваның қатерлі ісігі, барлық қатерлі ісіктердің арасында 2 -5% құрайды, ол эндометридің ісігі аналық бездердің ісігінен кейінгі 3 орында тұрады. ДҰҰ әр жылы 4000 жуық вульваның қатерлі ісігін тіркейді, соның ішінде 850 әйелдің өмірі өліммен аяқталады. Вульваның эпидемиологиясы әлі де толық зерттелмеген. Оның жыл сайынғы өлу жылдамдығы 35%. Вульваның қатерлі ісігімен ауыратын әйелдердің орташа жасы 65 -68 ароалығында. Өршу жасы 75. Репродуктивті жастағы әйелдерде вульваның қатерлі ісігінің болуы жиі кездеспейді. Көп науқастарда қатерлі ісік фондық аурулардан кейін дамиды(атрофиялық вульва), олар алдын ала диагноз қоюға; профилактикасын жүргізуге көп көмегін тигізеді.

Қазіргі таңда дүние жүзілік вулва қатерлі ісігінң клиникалық классификациясы қолданылады. Олар TNM критерийі бойынша және FIGO(акушер-гинекологтардың дүниежүзілік ұйымдастығы)бойынша. Т-біріншілік ісік. Тх-біріншілік ісіктібағалауға жеткіліксіз себептер; То-біріншілік ісік анықталған жоқ; Тіs(FIGO: 0)-ісік тек қана қынаппен шектеледі, 2 см; Т 1 а(FIGO: ІА)-ісік тек қана қынаппен шектеледі 2 см, 1 см көп емес инвазивті құрылымды; Т 1 в(FIGO: ІВ) -ісік тек қана қынаппен шектеледі 2 см, 1 см көп емес инвазивті құрылымды; Т 2(FIGO: ІІ)ісік тек қана қынаппен шектеледі, 2 см үлкен құрылымды; Т 3/N 1(FIGO: III)-ісік келесі мүшелерге таралған төменгі несеп ағарға, аналь тесігіне немесе регионарлық лимфатикалық жүйенің бір жағына;

Т 4/N 2(FIGO: ІVA)-ісік келесі мүшелерге таралған-несеп ағардың сірлі қабатына, тік ішекке немесе ісік сүйекке таралған немесе лимфатикалық жүйеге 2 жақтан да таралған. N-регионарлық лимфатикалық жүйе. Регионарлық лимфатикалық жүйеге шап және кіші жамбас қуысындағы лимфатикалық түйіндер жатады. Ісіктің кіші жамбас қуысына(ішкі, сыртқы, обтураторлық)жайылуы, метастаз беруі деп саналады. Nх-регионарлық лимфатикалық түйіндерді анықтау мүмкін емес; Nо-метастаздың регионарлық лимфатикалық түйіндерге өткеніне байланысты көріністің болмауы; N 1 -регионарлық лимфатикалық түйіннің метастазы бір жақты; N 2 -регионарлық лимфатикалық түйіннің метастазы екі жақты.

М-жайылған метастаздар. Мх-жайылған метастаздарды анықтау мүмкін емес; Мо-жайылған метастаз көріністері жоқ. G-гистопатологиялық дифференцировкасы. Gх-дифференцировкалық сатысын анықтау мүмкін емес; G 1 -дифференцировканың өте жоғары сатысы G 2 -дифференцировканың орта сатысы; G 3 -дифференцировканың төменгі сатысы; G 4 -дифференцировка жасау мүмкін емес ісік.

Қынаптың қатерлі ісігінің гистологиялық түрлері. 90% науқастарда қынаптың қатерлі ісігінің жалпақ эпителиймен диагностикаланады. 8085 % жағдайда ісік өте жоғары дифференцировкалы болады.

Этиологиясы. Қынаптың қатерлі ісігінің дамуына әкелетін негізгі себеп –менопаузадан кейін дамитын нейроэндокринді бұзылыстар. Сонымен қатар қынап тініндегі эстроген рецепторларының төмендеуі. Бұл процесс бірнеше этаптан тұрады: терінің жастық инволюциясы, сірлі қабаттың жастық өзгеруі, дистрофиялық өзгерістер, пролиферация, преинвазивті және инвазивті ісіктегі дисплазияның және трансформацияның дамуы.

Патогенез. Патогенді экзогенді факторлар. Клиникалық көрінісі. Қынаптың қатерлі ісік симптоматикасы әр түрлі. Кейде арнайы симптомдардың болмауы да мүмкін. Көп жағдайда науқастар сыртқы жыныс мүшелерінің қышуына және сезімталдық(раздрожение)шағымданады. Дискомфорт ісіктің дмуы барысында ауырсынуға, іріңді және қанды бөліністердің болуына шағымданады. Екіншілік белгіліе регионарлы метастаздың жайылуына және кқрші мүшелердің зақымдалуымен болады. Олар: қынаптың, аяқ-қолдың ісінуі, кіші дәретінің бұзылуы, температураның жоғарылауы, жалпы әлсіздік, тез шаршауға, жұмысқа қабілетінің төмендеуімен көрінеді.

Диагностикасы. Анамнез жинағанда келесі факторларға көңіл бөлу керек: менархе, менопаузаның ерте болуы, репрдуктивті өміріне, қабыну прцестеріне. Зерттеу әдістері. 1. Физикальді; 2. Лабораториялық: 1)жұғынды алып, цитологиялық зерттеу; 2)Вульвоскопия; 3)Фотодинамикалық диагностика; 4)Ісіктен немесе қауіп бар аймақтан биопсия алып, гистологиялық зерттеу. 3. Инструменталдық: 1)УДЗ(кіші жамбасты, бауыр, шаптың лимфатикалық түйіндері) 2)Рентген сәулесі 3)Цистоскопия және ректоскопия 4)КТ, МРТ.

Дифференциалды диагностика: • Қабыну процестері; • Венерологиялық аурулар; • Жаралар; • Дерматомикоздар; • Дерматоздар; • Пигментті және вирусты аурулар; • Трофикалық және склеротикалық процестер; • Қатерсіз ісіктер.

Емі. Медикаментозды емес. Көп жағдайда хирургиялық және сәулелік терапия. Медикаментозды. Химиотерапия. Хирургиялык ем. - 0 саты(карцинома іn situ) -Вульвоэктомия. Камбинирлі ем. ІІ сатыда радикалды вульвоэктомия, екі жақты лимфаденэктомия. Сәулелік терапия. Оперативті емге қарсы көрсеткіштер болғанда ғана қолданылады. Осы айтылған емнің бәрін жүргізген соң міндетті түрде науқасқа динамикалық бақылау жүргізу керек. 1 жылда 3 ай сайын 1 рет, 2 жылда 4 -5 айда 1 рет, кейін 6 айда 1 рет. Сонымен қатар УДЗ, рентгенологиялық зерттеулер жүргізу қажет.

Тексеру әдістері • • • Міндетті: Гинекологиялық тексеру Вульвоскопия және кеңейтілген вульвоскопия Цитологиялық және гистологиялық тексеру Бактериоскопиялық және бактериологиялық тексеру УЗКТ Қажет болған жағдайда: • Өкпе рентгенографиясы • КТ, МРТ, цистоскопия, ректоскопия, изотопты зерттеу • HPV, РЭА, SCC

Қынаптың қатерлі ісігінң арнамалы скрининг әдістері ойлап табылмаған. Қауіп тобына дистрофиялық процестер(склеротикалық), вульваның дисплазиясы дамыған науқастар жатады. Олар әр жылда профилактикалық қарауларға, соның ішінде жұғындыныцитологиялық тексеру және вульвоскопия жүргізуді талап етеді.

Профилактика. Қынаптың қатерлі ісігінің профилактикасы ол дәл уақытында қойылған диагноз бен рак алды фондық және преинвазивті қатерлі ісікті емдеу болып табылады. Әсіресе дистрофиялық процеспен қатар крауроз және лейкоплакияны емдеуді алғаш бастау керек.

Қорытынды. ДҰҰ берген мәліметіне қарағанда қынаптың қатерлі ісігіне шалдыққан науқастардың 80% өліммен аяқталады. Сондықтан оның алдын алу, профилактиканы күшейтуге және насихаттау жұмыстарын жүргізуге көп көңіл бөлу керек. Скринингтер өткізіп, гинекологтардың және онкогинекологтардың міндетін жоғарылату керек.

Пайдаланылған әдебиеттер. 1. Акушерия және гинекология – Алматы, 2006 Раисова А. Т. , Нұрқасымова Р. Ғ. 2. Гинекология – Ростов-на-Дону, 2004 Василевская Л. Н. , Грищенко В. И. , Щербина Н. А. , Юровская В. П. 3. Гинекология – Москва, 2006 Савельева Г. М. , Бреусенко В. Г. 4. www. google. ru, www. yandex. ru