
308 ОМ Усманов Н.ppt
- Количество слайдов: 25
және тіршілік қауіпсіздігінің негіздері курсымен СӨЖ Тақырыбы: “Аса қауіпті инфекциялар кезінде жүргізілетін шаралар мен стандарттар алгоритмі” (холера) Орындаған: 308 топ ЖМФ Усмаенов Н. Б. Қабылдаған: Бейсекова М. М.
Жоспар І. Кіріспе ІІ. Негізгі бөлім 1. Морфологиясы 2. Эпидемиологиясы 3. Тіршілік айналымы 4. Патогенезі 5. Клиникалық көрінісі 6. Қауіп топтары 7. Шаралар стандарттары және алгоритмі 8. Профилактикасы мен емі 9. Дүниежүзілік статистикасы ІІІ. Қорытынды • Әдебиеттер тізімі
Холера – аса қауіпті антропонозды жедел ішек инфекциясы. Берілу механизмі жеңіл өтетіндіктен, таралу спектрі кең әрі жылдам. Дүние жүзі бойынша сегіз пандемия болған, дегенмен эндемиялық зоналарда жыл сайын тіркеулер болады. Көбіне, әлеуметтік-экономикалық жағдайы төмен дамушы елдерде мыңдаған адамдардың өмірін қияды.
МОРФОЛОГИЯСЫ Бөлімі: Gracillicutas Tұқымдасы: Vibrionaceae Туысы: Vibrio Холера қоздырғышы – Vibrio Сһoleraе 1854 жылы алғаш италиан патологы Ф. Пачинимен сипатталған. 1883 жылы Р. Кох таза дакылын алған. 01 серотиптің (Огава, Инаба, Гикошима) 2 биовары бар: 1. Классикалық - Vibrio Сһoleraе biovar cholerae 2. Эль-Тор Vibrio Сһoleraе biovar eltor Пішіні: орташа сәл иілген не тік, ұзындығы 1, 5 -3 мкм, ені 0, 2 -0, 6 мкм полиморфты таяқша. Спора мен капсуласы болмайды, монотрих. Факультативті анаэроб, оңтайлы температура 35 -38º, рһ=7, 6 -8, 2 Токсині экзоэнтеротоксин – холероген.
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ Инфекция көзі – науқас пен тасымалдаушы. Берілу механизмі: фекальдіоральді, жанасу Берілу жолы: алиментарлы (су, тамақ), шыбынмен. Ауырып болған соң салыстырмалы тұрақты түрлік иммунитет туындайды. Жасанды иммунитет ұзақ емес және вибрионтасымалдаушылық тың алдын алмайды.
ТІРШІЛІК АЙНАЛЫМЫ
ПАТОГЕНЕЗІ АІТ→Холероген → Энтероциттегі АЦ-ның белсенуі→ ц. АМФ↑→ішек сөлі секрециясы↑→жедел изотониялық дегидротация(сусыздану)→диарея (электролиттікдизбаланс)→гиповолемия→АҚ↓→мета болизмдік ацидоз→жедел бүйрек жеткіліксіздігі→ЖТЖ және басқа мүше бұзылыстары. Покровский мен Малеевтің ұсынысы бойынша холералық сусыздану дәрежелері: I – 1 -3% II – 4 -6% III – 7 -9% IV – 10% және одан жоғары
КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ Инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан 5 күнге дейін, жиі 2 -3 күн. Жалпы белгілері: әлсіздік, бас айналу, жеңіл діріл, кейде температураның 37 -38º жоғарылауымен. I айқын белгі – іш өту, үрдіс күшейсе, жиілеген іш өтуге құсу да қосылады. II дәрежесінде нәжіс күріш қайнатпасына ұқсайды. Тәулігіне 3 -20 рет үлкен дәрет. III дәрежесінде үлкен дәрет сансыз, құсу 15 -20 тәулігіне, адиномия, тахикардия, олигурия, айқын гипотензия. IV дәрежесі өте қиын, дер кезінде көмек көрсетілмесе, қайтымсыз үрдістер басталады. Оны алгид деп атайды. Температура қолтықта 36º төмен.
ҚАУІП ТОПТАРЫ • Эпидемиялық асқынулар болған аймақтағы, холерадан эндемиялық мемлекеттегі ұйымдасқан және ұйымдаспаған топтар; • Науқас отбасы, туысқандары; • Емханадағы, жедел жәрдем бригадасындағы, қабылдау бөліміндегі медперсонал • Жалпы қоғамдық орындардағы адамдар (жұмыс, су көзі маңы, шомылғанда, вибрион жұққан тағамдар)
Шаралар этаптар v. Эпидошақта: Холера ошағында:
ЭПИДОШАҚТЫ ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ ЭПИДЕМИЯҒА ҚАРСЫ ШАРАЛАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ АЛГОРИТМІ v Эпидошақта: Ш Хабарлау тәсімі бойынша холераға күдік туралы ақпарат Ш Науқасты (мәйітті) оқшаулау. Науқасқа жедел жіне арнайы көмек көрсету Ш Науқастан (мәйіттен) алынған зерзатты лабораториялық зерттеу Холера диагнозын қою v Холера ошағында: Ш Ошақта қызметті ұйымдастыру Ш Инфекция көзін, берілу жолын және факторын анықтау Ш Науқаспен қатынасқандарды, эпидошақтағы зақымдалған объектілерді оқшаулау Ш Карантинді және шеектеуші шаралар аймағын анықтау Ш Тұрғындарды бақылау, қауіп тобындағы адамдарды, сыртқы орта объектілерін лабораториялық зерттеу Ш Тұрғындар арасында санитарлы-ағарту жұмыстарын жүргізу Ш Қоздырғыш болуы м. мкін объектілерге ағымды және қорытынды дезинфекция жүргізу Ш Науқасқа, онымен қатынасқандарғы шығару қағазын беру Ш Холера ошағын жабу. Холера туындау жағдайларының эпидемиологиялық алғышарттарының, эпидемияға қарсы шаралары эффективтілігі мен сапасының анализін жасау
ХОЛЕРА КЕЗІНДЕГІ ЭПИДЕМИЯҒА ҚАРСЫ ШАРАЛАР АЛГОРИТМДЕРІ Медицина лық мекеме Ұйымдастыру-әдістемелік шаралар • Біріншілі к медикосан итарлық көмек: ФАП, СВА, емханалар v. Науқасқа III-IV сусыздану синдромында жедел көмек көрсету Ш Патогенетикалық терапия: • Көктамырға тұз ерітінділерін: квартасоль, хлосоль, және т. б. Жылдамдығы 100 -200 млмин, ұзақтығы 20 -30 мин. Жақсарса, жылдамдық 50 -25 млмин, ұзақтығы 1, 5 -2 сағ. Ерітінді tº= 30 -40ºC. Ш Этиотропты терапия • Көктамырға антибиотик: ципрофлоксацин, доксициклин; • Бұлшықетке: гентамицин, левомицетин-сукцинат. Лаборатория лық шаралар Эпидемияға қарсы шараларды ұйымдастыру Ш Ақпарат типтік тәсімге сәйкес хабарлау Ш Науқасты, онымен қатынасқандарды оқшаулау. ОААға (ЦРБ) тасымалдау не спецбригаданы шақыру. Ш Науқас келген жерді дезинфекциялау.
1 • Аудан, қала, облыс 2 3 4 v Науқасқа жедел жәрдем: Ш Жағдай жақсарса, ерітінділерді тамшылап енгізу Ш Коррекциялық терапия – үздіксіз көктамырға тамшылап егу Ш 5 -10 млмин Ш Ауыз арқылы К тұздарын қосып, дегидротация Ш Профилактикалық ем және науқаспен қатынасқандарды шығару Ш Реконвалесцентті шығару, диспансерлеу ь Экспресс диагностика, қоздырғыш ортасын оқшаулау ь қатынасқандарды тексеру ь сыртқы орта сынамаларын зерттеу • ашық суқойма • су көздері • ағынды су • тамақ Ш Холера ошағын ашу Ш Ошақтық медқызметті құру Ш Ошақ локализациясы бойынша шаралар – науқасты, онымен қатынасқандарды оқшаулау, мәйітті жерлеу, ағыиды жіне қорытынды дезинфекция Ш Тұрғындарды бақылау Ш Санитарлық– гигиеналық шаралар Ш Ошақты жою шаралары Ш Ошақты жабу, шаралар есебі мен анализі
1 2 3 4 • Республикал ық мемлекеттік санэпидқадаға лау, ғылыми мекемелері v Консультациялық – әдістемелік көмек v Науқастың емі және онымен қатынасқандардың профилактикалық емінің сапасы мен эффективтілігін бақылау Ш Консультациялық – әдістемелік көмек Ш Зерттеулер сапасы мен эффективтілігін бақылау Ш оқшау орта түрін типтеу Ш Консультациялық – әдістемелік көмек Ш Зерттеулер сапасы мен эффективтілігін бақылау Ш Холера ошағы жұмысының анализі • ҚР ДС Министрлігі v Холера ошағындағы шаралардың ағымды бақылауы, шаралар сапасы мен эффективтілігін бақылау, анализ, қорытындылар
ХОЛЕРАҒА ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ ҚАДАҒАЛАУ АЛГОРИТМІ Медициналы қ мекеме Ұйымдастыруәдістемелік шаралар • Біріншілік медикосанит арлық көмек: ФАП, СВА, емханалар Ш Тұрғындар денсаулығын бақылау Ш Суқоймалардың, қоғамдық тамақтану орындарының, тұрғын орындарының санитарлық–гигиеналық жағдайын бақылау Лабораториялық шаралар Эпидемияға қарсы шаралар ұйымы • Жедел ішек инфекциясымен сырқаттылық туралы ақпарат • тұрғын пунктерінің санитарлық– гигиеналық қолайлыздықтары туралы ақпарат
1 2 3 4 • Аудан, Ш Тұрғындар денсаулығын бақылау Ш ЖІИ жағдайларының клиникалықэпидемиологиялық диагностикасы Ш ЖІИ жағдайларының эпидемиологиялық диагностикасы Ш Суқойма, ашық су, ағынды судың вибриофлоралық жағдайын қадағалау • ЖІИ сырқаттылық анализі • холераға қарсы жоспарлы шаралар сапасы мен эффективтілігін бақылау • холера ошағында шараларды жүргізу дайындығын қадағалау • Холераға қарсы шаралардың оперативтік орындалуын бақылау Ш Лабораториялық зерттеудің эффективтілігін бақылау Ш Холера жағдайларын диагностикалауға ошақтық жұмыстарға лабораторияның дайындығын бақылау ь ЖІИ сырқаттылық анализі ь холераға қарсы шаралар сапасын бақылау ь холера ошағында жүргізілетін жұмыстарға медмекемелердің дайындығын бақылау қала, облыс • Республ икалық мемлеке ттік санэпидқада ғалау, ғылыми мекеме
ХОЛЕРА КЕЗІНДЕГІ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ ШАРАЛАР АЛГОРИТМІ Медициналық мекемелер Шаралар • I медикосанитарлық көмек • Тұрғындарды судың санитарлық-гигиеналық шарттарымен қамтамасыз ету • Тұрғын территориясын тазалау • Санитарлы-ағарту жұмыстары • Аудан, қала, облыс • Тұрғындарды судың, қоғамдық орындардың санитарлық-гигиеналық шарттарымен қамтамасыз ету • Санитарлы-ағарту жұмыстары • деңге • Барлық деңгейдегі медқызметкерлерді теориялық, практикалық дайындау • Дәрі-дәрмек, дезинфектанттар қорын толықтыру • Холера ошағында кешенді және оперативті жоспарды коррекциялау
1 2 • Республикада: мемлекеттік санэпидқадағалау • Холера ошағында клиникалық, лабораториялық, эпидемияға қарсы жұмыс әдістерін жақсарту • Холера ошағында жұмыс жасау және әдістемелік алдын -алу құжаттарын дайындау • Холера мәселесімен конференция, семинар өткізу • ҚР ДС Министрлігі • Холдераға қарсы шаралар жоспарын бекіру • Алдын-алу және эпидемия қарсы шаралардың әдістемелік құжаттарын жіне бұйрықтарын бекіту • Холераның алдын-алу және күресу бойынша заңды акт жасау
ЕМІ ЖӘН ПРОФИЛАКТИКАСЫ Емі – антибиотикте рапия (тетрациклин, левомицетин, фуразолидон). Профилактикасы aрнайы профилактика - холерогенанатоксин
Холераның дүниежүзілік таралу статистикасы
Қорытынды “Өмірдің мәні денссаулық- денсаулықтың мәні тазалық” “Сақтансаң, САҚТАЙДЫ!” демекші, әр адам бақытты өмір сүргісі келсе ұстануы керек: 1. жеке бас гигиенасын 2. салауатты өмір салтын 3. дер кезінде дәрігерге көріну 4. ешқашан ЕРІНБЕУ!
Әдебиеттер тізімі • С. А. Амиреев, Т. А. Муминов, В. П. Сергиев, К. С. Оспанов СТАНДАРТЫ И АЛГОРИТМЫ МЕРОПРИЯТИЙ ПРИ ИНФЕКЦИОННЫХ И ПАРАЗИТАРНЫХ БОЛЕЗНЯХ. • Медицинская микробиология. В. А. Поздеев. ГЭОТАРМЕД, 2007. • В. И. Покровский, С. Г. Пак, Н. И. Брико, Б. К. Данилкин. ИНФЕКЦИОННЫЕ БОЛЕЗНИ И ЭПИДЕМИОЛОГИЯ. • www. infection. com • www. bankreferatov. ru • БМЭ. Москва, 1980
НАЗАР АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!
308 ОМ Усманов Н.ppt