за т секте жат ан Ұ қ ө

за т секте жат ан Ұ қ ө қ пациенттерге реабилитация ж ргізудегі медбикелік процесс ү

Ауыр нау асты пациентқ -б л а за функциясы ұ ғ б зыл ан медициналы ж не мейірбикелік к мекті ұ ғ қ ә ө ажет етуші адам. М ндай пациенттер к нделікті қ ұ ү д рігерді ба ылауын емес к тімді , жа сы ә ң қ ү қ арым- атынасты , жеке бас гигенасы мен қ қ психикалы к мекті ажет етеді. қ ө қ оз алысы шектелген пациент Қ ғ ( за т секте ұ қ ө жататын пациенттер)-б л ауруына байланысты немесе ұ т сек режимі солай та айындал ан нау ас. Мейірбике ө ғ ғ қ осындай нау астармен ж мыс жаса анда оларды қ ұ ғ болатын ас ынулар мен иынды тарды білуі тиіс. қ қ қ

Инсульттен кейінгі нау астарқ Б йрек жетіспеушілігіні декомпенсация ү ң сатысында ы нау астар; ғ қ Жара ат ал ан нау астар(бас жара аты, жамбас қ ғ қ қ жара аты т. б) қ атерлі ісіктерді со ы сатысы бар нау астар; Қ ң ңғ қза т сек тартып жат ан нау астар а жатады: Ұ қ ө қ қ ғ

оз алысы шектелген пациенттерде б зылады: Қ ғ ұ имыл оз алысы; Қ қ ғ Тыныс алуы; Тама ішуі; қ Б ліп шы аруы; ө ғ Демалу й ы Ұ қ арым- атынас Қ қ з ауіпсіздігін са тау ажеттіліктері Ө қ қ қ

Мимикасына; Интонациясына ; Физиологиялы к рсеткіштеріне; қ өАуыр нау асты нау астармен қ қ ж мыс жасау барысында мейірбике ұ нау астан оны не қ мазалайтынын о ан нені кедергі ғ ң болатынын с растырып, м ият ұ ұқ ты дауы тиіс ң оны не істегісі ң келетінін арым- атынас барысында Қ қ м н беру керек ә

Мейірбике к тімді д рыс йымдастыра алуы тиіс. Д рыс ү ұ ұ ұ емес к тім н тижесінде б ндай нау астарда жиі ойылу ү ә ұ қ кездеседі. Ойылу кезінде: Ауыр нау асты пациент к тімі кезінде мейірбикелік к тім қ ү ү бірнеше пунктерден т рады: ұ 1. Физикалы , психикалы орта алыптастыру-жайлы орнату қ қ қ шін ж не ас ынуды алдын-алу шін. ү ә қ ң ү 2. Нау ас алпын ойылув алдын-алу шін р 2 са ат сайын қ қ ң ү ә ғ ауыстырып отыру. 3. Б лмені таза ауамен амтамасыз ету. ө қ 4. Нау ас жа дайын ба ылау қ ғ қ (температура, АА , пульс, ТАЖ)-дер кезінде к мек к рсету Қ ө ө ж не ас ынуды диагностикасы шін. ә қ ң ү

5. Нау ас б лінділерін ба ылап отыру (з р, н жіс) іш қ ө қ ә ә ату, ісіктерді алдын-алу шін. қ ң ү 6. Жайлылы ж не ас ынуды алдын-алу шн жеке қ ә қ ң ү бас гигиенасын йымдастыру: ұ Нау асты жуындыру, қ К з к тімі, ө ү Ауыз к тімі, ү М рын к тімі, ұ ү Ая к тімі, қ ү Жыныс м шесіні к тімі. ү ң ү

7. Ойылуды алдын-алу шін тері к тімі. ң ү ү 8. Жайлылы ж не ас ынуды алдын-алу шін киім қ ә қ ң ү ж не т сек ауыстыру. ә ө 9. Тама тандыру. қ 10. Нау ас а жайлылы орнату шін туыс андарына қ қ қ ү қ к тімді йрету. ү ү 11. олайлы атмосфера орнату. Қ 12. Нау асты зін к тімсге йрету(нау ас қ ң ө ү ү қ мотивациясы шін) ү 13. Реабилитациялы шараларды қ ж ргізу(ЛФК, массаж)-б зыл ан м шені алпына ү ұ ғ ү қ келтіру шін. ү

Ауыр нау асты пациенттермен ж мыс жасауда қ ұ ойылатын ма саттар: қ қ 1. Физикалы , леуметтік, психикалы жайлылы қ ә қ қ орнату 2. Ауру т ріне байланысты клиникалы к ріністерді ү қ ө азайту 3. мірс ру сапасын жа сарту Ө ү қ 4. Ас ынуларды алдын алупсихологиялы қ ң қ арым- атынас орнату. қ қ

Қай кезде реабилитация жүргізіледі? Қайта қалпына келтіруді инсульттен кейінгі алғашқа күндері бастаған жөн, бұл кезде аурудың өршуі және өмірге қауіп төндіру мөлшері төмендейді. Барлық қалпына келтіру шаралары мүгедектік кезеңде, аурудың барлық ерекшеліктерін және деңгейіне байланысты жүргізілуі тиіс. Инсульттен кейінгі реабилитация

Ишемиялық инсульттен кейін-жол апатынан бір аптадан кейін, егер қарсы көрсетпелер болмаса. 2. Геморрагиялық инсульттен кейін-2 -30 аптадан кейін. Инсульттен кейін ерте қайта қалпына келтіру шараларын жүргізу инсульттің қайталануының алдын алады және науқастың жағдайын жақсартады. Бастапқы реабилитацияны жүргізуге жалпы көрсетпелер:

Реабилитация жобасы науқастың бұзылған функционалды қажеттіліктеріне байланысты жасалады. Қайта қалпына келтіру шараларының түрлері: Емдік денешынықтыру-қимыл-қозғалысты жақсарту реабилитациясы; Ойлау және жазу реабилитациясы; Қоғамға бейімдеу реабилитациясы; Арнайы мамандандырылған психологиялық көмек, Диеталық тамақтандыру Инсульттің қайталануының алдын алу. Реабилитация жобасы

Физиотерапиялық әдіс(лазермен емдеу, бальнеотерапия, электрофорез, батпақпен емдеу). Механикалық қайта қалпына келтіру әдістері (кинезотерапия). Массаж ЕДШ Альтернативті медицианлық әдістер(ине қою, фитотерапия, гомеотерапия) Арнайы мамандандырылған логопед көмегі Арнайы мамандандарылған психологиялық көмек Протездеу және ортопедиялық көмек Реконструктивті хирургия, Мысалы бұлшықет контрактурасында Санаторилік-курорттық ем Әлеуметтік-тұрмыстық бейімделу(өз-өзіне күтім жасауды үйрету, тұрмыстық өмірге бейімдеу, ) Жұмыс реабилитациясыҚайта қалпына келтіру әдістері:

Инсульттен кейін барлық пациенттердің аяқ-қолы салданатындықтан, барлық пациенттерге емдік денешынықтыру жаттығуларын қажет етеді. Қимыл-қозғалысқа жауап беретін бұлшық еттің қай ми бөлімінің зақымдалуына байланысты, инсульттен кейін қимыл-қозғалыстың біртекті емес зақымдалады болады. Емдік денешынықтыру және қимыл-қозғалыс белсенділігін қайта қалпына келтіру

Монопарез- бір қол немесе бір аяқтың салдануы. Гемипарез- біржақтың аяқ-қолының салдану Парапарез-жоғарғы салдану(екі бірдей қолының салдануы)болады және (екі бірдей аяғының салдануы) болады. Тетрапарез-бұл инсульттен кейінгі ең ауыр салдану сатысы(аяқ-қолының мүлдем жұыс жасамай қалуы) болып табылады. Инсульттан кейін байқалады:

Ұзақ төсек тартып жатқан пациенттердегі асқынудың алдын алады(ойылу, тромбоэмболия, пневмония, жүрек жетіспеушілігінің өршуі, бұлшықет атрофиясы). Инсульттен кейінгі бұлшық еттердің тонусының жоғарлауының алдын алады. Салданған аяқ-қолдың бұлшықет қызметін жақсарту. Ішкі мүшелердің функционалды өызметін жақсартады. Инсульттен кейінгі бұзылған қимыл-қозғалысты жақсарту. Емдік денешынықтыру инсульт алған күннен бастап, этап бойынша жүргізіледі. Емдік денешынықтыру жасаудың тиімділігі

Инсульттен кейін бірден бір зақымданатын функционалды қажеттіліктердің бірі ойлау және жазу. Бұл бұзылған қызмет түрін қайта қалпына келтіру тек медициналық түрғыдан ғана емес, сонымен қатар қоғамдық түрғыда да, маңызы зор. Қоршаған ортамен науқас неғұрлым тезірек байланысқа түссе, бұрынғы өміріне қайта оралып, жағдайы жақсарады. Ақыл-ой қызметін қайта қалпына келтіруде логопед-афазиологгтің қызметі зор болып табылады. Бұл жерде науқастың туысқандарының рөлі зор, науқас қарым –қатынастан қалыс қалмауы қажет. Науқастың не айтып жатқанын толық түсінбесеңізде оны үзбей тыңдаңыз. Ақыл-ой қызметінің инсульттен кейін қалпына келуі үшін ұзақ уақытты қажет етеді. Шамамен бұл процесс 2 жылға созылады. Сондықтан бірнеше ай бойы жасалған жаттығулардан нәтиже болмаса да, жаттығуды тоқтатуға болмайды. Ойлау және жазу реабилитациясы

Инсульттан кейінгі қимыл-қозғалыстың шектелуі, ақыл-ой қызметінің бұзылуы, сөйлеу қабілетінің бұзылуы, ауырсыну синдромы, жамбас қуыс мүшелерінің қызметінің бұзылуы науқастарды қоғамдық өмірден қол үзуге әкеліп соқтырады. (Әсіресе бұл жұмыс басты адамдар үшін). Бұндай науқастар өздерін отбасында ешқашан масыл сезінгісі келмейді. Сондықтан науқастың үй ішінде қолынан келетінін жасату қажет, науқас өзін отбасында маңызды, пайдалы жұмыс жасай алатынын сезіну үшін. Науқаспен қарым-қатынасты ешқашан үзбей, науқасты дүкен аралатуға, киноға, қонаққада апару қажет. Қоғамға бейімдеу

Психолгиялық реабилитация Жүргізіліп жатқан ем нәтижелі болуы үшін пациент және отбасы мүшелері шыдамды болуы қажет. Үнемі көтеріңкі көңіл-күйде болып, пациентті жетістікке жететіндігіне сендіріп, үнемі мақтап отыру қажет. Инсульттің салдары астено-депрессивті синдром болғандықтан, пациенттің көңіл-күйі боламай емдікденешынықтырудан, массаждан бас тартып сізге ұрысып жатса, пациентке ренжемей көңілін басқа жаққа аударыңы. Психолгиялық адаптацияның ең тиімді жолы инсульттан кейінгі пациенттермен жұмыс жасап көрген профессиональды психотерапевттің көмегі болып табылады.

Инсульттен кейінгі қиындықтармен күрес Инсультен кейінге ұзақ төсек тартып жатқан пациенттерде спицификалық асқынулар болады. Төменде ең жиі кездесетін асқынулар мен олардың алдын алу шаралары көрсетілген.

Инсульттен кейінгі пациенттердегі ойылудың алдын алу Пациентті әр бір 2 сағат сайын орнын аустырып тұру; Тері күтімін жүргізу, әсіресе ойылу қаупі жоғары жерлерге; Төсек-орнының тегіс болуын қадағалау; Функциональды кроваттарды пайдалану. Ойылуға қарсы матрас қолдану. Күнделікті ойылу қаупі жоғары жерлерді спиртпен сүрту. Іркілісті пневмонияның алдын алу: Тыныс жаттығуларын жасау Белсенді және белсенсіз ЕДШ

Іркілісті пневмонияның басты себебі аз қозғалыс пен ұзақ төсек режимі болып табылады. Іркілісті пневмония кезінде өкпедегі қанайналым мен окпенің вентиляциясы бұзылады. Өкпенің кей бөлігі газ алмасуға қатыспайды да, бронх ағашы задап шегеді. Бұндай өкпенің қызметінің бұзылуы салдарынан окпеде қақырықтың жианалуына әкеліп соғады. Инсульт алған пациенттерде іркілісті пневмония жиі кездемеді

Инсульттен кейінгі тағайындалатын емдәм Холестерин және жануар майын шектеу Жануар майларын өсімдік майларымен алмастыру Күнделікті қолданыста көмірсуларды шектеу (пирожный, торт, коньфеттер), көмірсуларды кептірілген жемістерден және орехтен алуға болады. Ас тұзын 3 -5 граммнан артық қолданбау Кофе, газдалған сусындарды, алкоголь, тұзға қақталған қысымын көтеретін тағамдарды өолданбау. Газдалмаған су түрін ішу Көкөніс, жаңа піскен жеміс түрлерін пайдалану Буға піскен, асылған тағам түрлерін пайдалану