Wskaźnik Rozwoju Społecznego Human Development Index HDI Miernik

Wskaźnik Rozwoju Społecznego Human Development Index (HDI) Miernik syntetyczny zbudowany z trzech wskaźników cząstkowych obrazujących: ü ü ü warunki życia ludności – mierzone wartością PKB (według PPP) przypadającą na 1 mieszk. ; długowieczność – wyrażoną przeciętnym dalszym trwaniem życia; dostępność edukacji – będącą w 2/3 kombinacją miernika alfabetyzacji oraz w 1/3 wskaźników skolaryzacji na poziomie podstawowym, średnim i wyższym. HDI przyjmuje wartość z przedziału (0, 1). Biorąc pod uwagę rozwój społeczny mierzony HDI, wyróżnia się trzy grupy krajów: ü ü ü słabo rozwinięte (HDI poniżej 0, 500), średnio rozwinięte (HDI od 0, 500 do 0, 799), wysoko rozwinięte (HDI od 0, 800 do 1) – Polska 35 miejsce w tej grupie (2013 r. ), 1 miejsce Norwegia 1

HDI 2013 r. 43. Norwegia (0, 944) Australia Szwajcaria Holandia USA Niemcy Nowa Zelandia Kanada Singapur Dania Irlandia UK Japonia Francja Luksemburg, Belgia Czechy Estonia Litwa, Polska (0, 834) Słowacja Węgry 48. Łotwa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 14. 17. 20. 21. 28. 33. 35. 37. 49. 53. 57. 83. 186. 187. Argentyna (0, 808) Białoruś Rosja Ukraina Demokratyczna Republika Konga Niger (0, 337) 2

MIKROEKONOMIA wykład V Teoria przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwo jako podmiot ekonomiczny Instytucja systemu ekonomicznego, w której zostały zorganizowane zasoby produkcyjne w celu pomnożenia wyłożonego kapitału, czyli osiągnięcia zysku wyodrębniona pod względem ekonomicznym, prawnym i organizacyjnym jednostka, prowadząca działalność produkcyjną, handlową i/lub usługową Cel: maksymalizacja zysku środki materialne i niematerialne oraz struktura organizacyjna służąca do prowadzenia działalności gospodarczej Podmiot gospodarczy prowadzący na własny rachunek działalność produkcyjną lub usługową w celu osiągnięcia określonych korzyści

Podmiotowe i przedmiotowe znaczenie przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo jako podmiot – strona stosunków prawnych Przedsiębiorstwo jako przedmiot – obiekt czynności prawnych (sprzedaży, zastawu, dzierżawy) Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym – zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej (art. 551 KC)

art. 551 KC – składniki przedsiębiorstwa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); własność i inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości (urządzenia, materiały, towary) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; koncesje, licencje i zezwolenia (decyzje administracyjne dotyczące rzeczy, akty osobiste wyłączone z obrotu, prawa przenoszone za zgodą organu administracji) prawa na dobrach niematerialnych (patenty, inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie, pokrewne) tajemnice przedsiębiorstwa księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

Cechy przedsiębiorstwa Odrębność organizacyjna ü Tworzenie pewnej całości zdolnej do realizacji założonych celów Odrębność terytorialna ü Posiada ściśle określony teren, na którym działa i za który odpowiada Odrębność techniczno-produkcyjna ü Określa zasady realizacji procesów technicznych i produkcyjnych realizowanych w przedsiębiorstwie na określonym terenie i zgodnie z ogólnymi zasadami organizacji przedsiębiorstwa Odrębność ekonomiczna ü Gospodarowanie środkami produkcji będącymi w posiadaniu przedsiębiorstwa w taki sposób, aby uzyskać określone korzyści finansowe Odrębność prawna ü Posiada zdolność do czynności prawnych, tj. może zawierać umowy z kontrahentami, zaciągać zobowiązania i odpowiadać wobec prawa

Zasady działania przedsiębiorstwa zasada gospodarności ü Przy danym nakładzie środków należy otrzymać maksymalny stopień realizacji celów, albo też postępując tak, aby przy danym stopniu realizacji celu użyć minimalnego nakładu środków zasada przedsiębiorczości ü Maksymalnie twórcze podejście do zasobów przedsiębiorstwa w celu wykorzystania wszelkich szans zasada rentowności ü Zwrot swoich nakładów na swoją działalność po sprzedaży swojej produkcji lub usług zasada rachunku ekonomicznego ü Sposób mierzenia nakładów i efektów działalności gospodarczej, który sprzyja podejmowaniu optymalnych decyzji

Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw Nie posiadające osobowości prawnej: Zarejestrowana działalność gospodarcza Spółka cywilna Spółka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowoakcyjna Posiadające osobowość prawną: n n n Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka akcyjna Spółka europejska Spółdzielnia Przedsiębiorstwo państwowe Inne (fundacja, stowarzyszenie, kościoły, uczelnie wyższe)

Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw formy, jakie przyjmują przedsiębiorstwa w momencie rejestracji 1. 2. formy krajowe - przewidziane w ustawodawstwie danego kraju formy paneuropejskie - uregulowane w ustawodawstwie wspólnotowym i obowiązujące we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej

Spółki paneuropejskie Od 1 maja 2004 roku w Polsce można również zawiązywać tzw. spółki paneuropejskie, które są uregulowane zarówno w ustawodawstwie wspólnotowym, jak i krajowym. Obejmują one takie formy prawne jak: ü ü ü ü spółka europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych spółdzielnia europejska spółka prywatna europejska spółka wzajemna stowarzyszenie europejskie przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe

Rodzaje przedsiębiorstw wg. formy własności państwowe komunalne – właścicielami są mieszkańcy pewnej okolicy (właścicielem jest np. gmina) spółdzielcze – posiadaczami spółdzielni są reprezentowani przez zarząd pracownicy – nie ma uzależnienia zysków od wielkości wkładu prywatne

Rodzaje przedsiębiorstw wg. kryterium pozycji na rynku Przedsiębiorstwa działające na rynku konkurencji doskonałej ü żaden z kupujących i sprzedających nie ma wpływu na cenę. Cena kształtuje się na rynku jako wypadkowa oferty wszystkich producentów i zapotrzebowania wszystkich odbiorców na dany produkt. Zarówno dla producenta jak i dla konsumenta cena jest wielkością daną. Przedsiębiorstwa działające na rynku monopolu pełnego ü jedno przedsiębiorstwo wytwarzające produkty lub usługi nie posiadające bliższych substytutów. Monopol poszukuje takiej wielkości produkcji lub ceny sprzedaży, które przy danych kosztach maksymalizują jego zysk. Przedsiębiorstwa działające na rynku konkurencji monopolistycznej ü liczni producenci, którzy wytwarzają i sprzedają produkty zróżnicowane pod względem jakości, opakowania, marki itp. Przedsiębiorstwa działające na rynku oligopolistycznym ü produkcja / sprzedaż danego produktu opanowana jest przez niewielką liczbę przedsiębiorstw. Istnieje silna

Rodzaje przedsiębiorstw wg. rodzaju działalności produkcyjne usługowe handlowe budowlane transportowe Klasyfikowanie przedsiębiorstw według rodzajów działalności staje się coraz bardziej kłopotliwe, ponieważ wzrastają trudności z wyodrębnieniem przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem lub dostarczaniem tylko jednego produktu - integracja działalności gospodarczej

Rodzaje przedsiębiorstw wg. zasięgu geograficznego obszaru działania lokalne regionalne krajowe międzynarodowe globalne Ze względu na występujące pod koniec XX wieku zjawisko globalizacji działalności przedsiębiorstw podział ten traci na znaczeniu - coraz mniej rodzajów działalności pozostaje domeną przedsiębiorstw lokalnych, nawet małe przedsiębiorstwa mogą być globalne

Rodzaje przedsiębiorstw wg. Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 2. 07. 2004 r. Liczba pracowników Roczny obrót netto Suma bilansowa aktywów Mikro < 10 osób 2 mln EUR Małe < 50 osób (10 -49) 10 mln EUR Średnie < 250 osób (50 -249) 50 mln EUR 43 mln EUR Przedsiębiorstwa w odniesieniu do co najmniej jednego z 2 ostatnich lat obrotowych