Wody na Ziemi Hydrosfera- to powłoka wodna

Wody na Ziemi

Hydrosfera- to powłoka wodna kuli ziemskiej obejmująca: v morza i oceany v lodowce i lądolody v wieczną zmarzlinę v wody powierzchniowe v rzeki v jeziora v bagna v mokradła v wody podziemne v wody zawarte w atmosferze i biosferze

Przyczyny obiegu wody w hydrosferze: - energia słońca - siła grawitacji

Retencja to czasowe zatrzymanie wody w obiegu. Retencja może być: • powierzchniowa: jeziora, śnieg, bagna, mokradła, lodowce, lądolody • podziemna: różnego rodzaju wody podziemne, wieczna zmarzlina • antropogeniczna: zbiorniki retencyjne

Bilans wodny- to zestawienie przychodów i ubytków wody dla danego obszaru w czasie roku hydrologicznego. Na bilans wodny wpływ mają: ü klimat ü rzeźba terenu ü oddalenie od wybrzeży morskich ü prądy morskie ü szata roślinna

Składniki bilansu wodnego przychody ubytki opady atmosferyczne Parowanie dopływ wód powierzchniowych i podziemnych odpływ powierzchniowy i podziemny wody retencjonowane

Obszary o dodatnim i ujemnym bilansie wodnym na Ziemi

Oceany: Wszechocean to zwarty obszar wód na powierzchni Ziemi obejmujący wszystkie morza i oceany. - Spokojny ( Pacyfik)- 179 mln km - Atlantycki - 92 mln km - Indyjski- 76 mln km - Arktyczny- 15 mln km Zlewiska oceanów: - Ocean Spokojny 17% - Ocean Atlantycki 34% - Ocean Indyjski 15 % - Ocean Arktyczny 15 % Obszary bezodpływowe 20 %

Zasolenie powierzchniowych wód morskich Czynniki decydujące o zasoleniu wód morskich: • • parowanie opady dopływ wód rzecznych wymiana wód z wszechoceanem

Zasolenie mórz śródziemnych

Ruchy wody morskiej: -falowanie - tsunami - prądy morskie - pływy

Rodzaje prądów morskich

Rzeka i jej dorzecze

Rodzaje rzek: Ø stałe- zasilane w sposób ciągły, prowadzące wodę w korycie rzeki przez cały rok Ø okresowe – prowadzące wodę regularnie w porze deszczowej Ø epizodyczne- prowadzące wodę sporadycznie , tylko po dużych opadach deszczu Rzeki mogą być zasilane przez wody opadowe, roztopowe, podziemne oraz wody jezior Wyróżniamy reżimy rzeczne: • deszczowe • śnieżne • lodowcowe • złożone

Przepływy w rzekach o różnych ustrojach

Jeziora- to naturalne zbiorniki wodne , powstałe w sposób naturalny zagłębienia wypełnione wodą, bezpośredniego połączenia z wszechoceanem. Typy genetyczne jezior: • tektoniczne • reliktowe • wulkaniczne • meteorytowe • meandrowe • deltowe • przybrzeżne • morenowe • rynnowe • oczka wytopiskowe • cyrkowe • krasowe • antropogeniczne Etapy życia jeziora: • • zarastanie zasypywanie wysychanie erozyjne otwarcie misy

Rodzaje wód podziemnych

Wody artezyjskie

Wody mineralne – jeżeli w 1 litrze wody podziemnej znajduje się 1 gram rozpuszczonych związków mineralnych Rodzaje wód mineralnych: q wody siarczanowe i siarczkowe q szczawy q solanki q wody radoczynne