Универзитет Св Кирил и Методиј Скопје Технолошко-металуршки факултет

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ Скопје Технолошко-металуршки факултет Rabotilnica obuka vo oblasta za OBEZBEDUVAWE KVALITET VO VISOKOOBRAZOVNITE INSTITUCII Проф. Д-р Виолета Чепујноска SISTEMOT ZA OBEZBEDUVAWE KVALITET VO VISOKOTO OBRAZOVANIE Q Bitola, 13 -ti juni, 2007

Zo{to sistemza obezbeduvawe kvalitet ? nau~no upravuvawe so kvalitetot integralno upravuvawe so kvalitetot IV nauka III informatika II stru~ni znaewa I Q statisti~ka kontrola na kvalitetot 100% kontrola na kvalitetot Globalizacija na Evropska unija, Evropski Pazar, Evropski prostor na visoko obrazovanie rabotna sila do 1920 do 1960 do 2000 po 2000 Eden jazik za cel svet – angliski Eden standard za cel svet - informatika

Zo{to sistemza obezbeduvawe kvalitet ? Pridobivki: radikalni promeni vo: • Na~inot na komunicirawe, • Na~inot na rabotewe, • Na~inot na `iveewe, • Na~inot na mislewe. “Misli globalno – dejstvuvaj lokalno” Q e: • • Q Most za povrzuvawe na zemjite od svetot Uslov za razmena na dobrata, kapitalot Uslov za razmena na znaeweto Uslov za priznavawe na znaeweto.

Bolowskatadeklaracija – odgovorna globalizacijata Bolowskata deklaracija - ramka koja opredeluva nasoki za prestruktuirawe na univerzitetite vo pogled na: • ciklusite na studii, • mehanizmite za proveruvawe na kvalitetot vo sistemot za obezbeduvawe kvalitet, • EKTS kako efikasna obrazovna tehnologija i dr. Cel: • da se postigne mobilnost na evropskiot prostor na visoko obrazovenie • pogolema vrabotlivost na evropskiot pazar na trud. Bolowskata deklaracija gi po~ituva kulturnite i jazi~nite razliki na naroodite i gradi evropski pristap kon prepoznavawe i priznavawe na znaeweto. Q

[to o~ekuvame od primenatana Bolowskatadeklaracija ? • Poefikasno studirawe • Prepoznatlivost na znaeweto so Diploma supplement • Mobilnost na studentite i akademskiot kadar • Pogolema vrabotlivost na evropskiot pazar na trud • Pogolemo zadovolstvo na studentite vo u~eweto • Podobar uspeh vo studiite Q • Pogolemo zadovolstvo na nastavnicite od rabotata

Demingovkrug na kvalitetot– osnovana sistemot Korigiraj : prezemiaktivnosti za podobruvawe na kvalitetot Proveri : Samoevalauacaija od strana na ustanovata i Nadvore{na evaaluacija od strana na Agencijata Q Planiraj : Planirawena kvalitetot Dokumenti na nivo na dr`ava Dokumenti na nivo na univerzitet Izvr{i : Menaxmentot gi obezbeduva site uslovi za realizacija na planiranoto obrazovanie i istra`uvawe “Dodeka se vrti krugot, kvalitetot se podobruva Koga krugot zapira, kvalitetot pa|a”

Obezbeduvawe kvalitet na na nivo na dr`ava Vlada na R. Makedonija Ministerstvo za obrazovanie i nauka Izve{taj od nadvore{na evaluacija Izve{taj od samoevaluacija Q f i n a n s i r a w e Akreditacija OA Izve{taj od nadvore{na evaluacija S a m o e v a l u a c i j a v i s o k o – o b r a z o v n i u s t a n o v i univerziteti / fakulteti / v. s. {. / instituti

Stolbovina Sistemotza obezbeduvawe kvalitet MENAXMENT PAZAR S T A N D A R D I Q O B R A Z O V A N I E S T A T I S T I ^ K I M E T O D I PARI T R O [ O C I MEREWE - OCENUVAWE

Sistem za obezbeduvawe kvalitet na na nivo na institucija Menaxment na VOU Predlog akcioni planovi Odluka za S. E. primenlivi? Formirawe komisija S. E. ne da Primena na Izvr{uvawe S. E. Q akcioni planovi Univ/fak/n. u. Izve{taj od S. E. obezbeden kvalitet? idei za podobruvawe na kvalitetot da ne

Системски пристап во обезбедувањето квалитет Обезбедувањето квалитет е систематско, структурирано и континуирано внимавање на квалитетот во смисла на негово одржување и подобрување. Менаџментот на ВОИ е прв одговорен и најодговорен Q Менаџмент (Академски кадар) Наставно-образовни процеси (Академски кадар) Научно - истражувачки процеси (Академски кадар) Стандардизација, Статистички методи, Континуирано образование, Мотивација Анализа на трошоци, Логистика Механизми на самоевалуација и надворешна евалуација

Faktorina kvalitet ot ^OVEK MATERIJAL Q f() METODA (METHOD) MEREWE (MEASUREMENT) UPRAVUVAWE (MANAGEMENT ) (MOTIVATION) PAZAR = (MACHINE) MOTIVACIJA QUALITY funkcija (MATERIAL) MA[INA KVALITET (MAN) (MARKET) PARI (MONEY)

Akademskiot kadar – najzna~aenfaktor Nastavnikot e najzna~aen i odlu~uva~ki faktor vo obrazovanieto • ja kreira i dimenzionira predmetnata sodr`ina • Obezbeduva literatura za u~ewe, • ja interpertira nastavnata materija od literaturata • gi proektira i organizira prakti~nite ve`bi • gi pottiknuva studentite na u~ewe so razmisluvawe • gi inspirira studentite za kreativnost i moral • go bara znaeweto od niv • go ocenuva znaeweto koe go poka`uvaat niz razli~nite oblici na EKTS Q Nastavnikot gi osposobuva studentite za odredena disciplina ili oblast od strukata. Site nastavnici go oformuvaat stru~niot profil na diplomiranite kadri.

Za kvalitet t na akademskiot kadar o Q

Rangirawe na fakulteti/univerziteti Q

Za trasata na univerzitetskata kariera Q

Критериуми за рангирање на универзитетите во една земја w Број и квалитет на академски кадар w Реализирани научни проекти w Реализирани проекти во соработка со стопанство w Објавени научни трудови во домашни и меѓународни списанија w Квалитет на студиски програми w Способност на дипломираните кадри изразена во практиката Q

За квалитетот на високообразовната институција Q

Metodii tehnikivo ocenuvaweto na uspehot/neuspehot Q

Metodii tehnikivo ocenuvaweto na uspehot/neuspehot Q

Студентите во евалуација на академскиот кадар и образовниот процес w Студентот – страна партнер во високото образование w Евалуација (самоевалуација и надворешна евалуација)-”peer review” w Евалуација од страна на студентите w w w Елементи на евалуацијата од страна на студентите: Наставата се изведува редовно Наставата се изведува на јасен и разбирлив стил Предавањата се поткрепени со примери од практиката Редовно одржување на вежби и колоквиуми со јасно поставени прашања за претходно обработени теми Педагошки пристап-професионален однос на наставникот Проверка насочена кон откривање на знаењето, а не кон откривање на обем на информации Поттикнување на тимска работа од страна на наставникот Грижа на наставникот за успехот/неуспехот на студентите Q w w

Rein`enering vo obrazovnite tehnologii Q

Korektivniplanovi Q “Dodeka se vrti krugot kvalitetot se obezbeduva; koga krugot zapre, kvalitetot pa|a” Spirala na kvalitet kontinuirano podobruvawe

Pridobivki voveduvaweto Sistemot od na za obezbeduvawe kvalitet • Integrirawe vo Evropskiot prostor na visoko obrazovanie • Zgolemuvawe na gri`ata i odgovornosta kon kvalitetot od strana na menaxmentot na visokoobrazovnite institucii • Zgolemuvaweto na odgovornosta na akademskiot kadar vo obezbeduvaweto kvalitet • Motivacija na studentite za u~ewe za ZNAEWE, a ne samo za diploma Q • Vklu~uvawe na studentite vo uloga na PARTNERI vo visokoto obrazovanie

Академскиот кадар и натпреварот дома и во светот Benchmarking-от бара одговор на прашања од видот: w Зошто Универзитетот во Кембриџ е бр. 1 на европската, a Универзитетот во Харвард е бр. 1 на светската ранг листа на универзитети? w Зошто Универзитетот во Љубљана е на место 285, Универзитетот во Белград на 549, Универзитетот во Марибор на 825, Универзитетот “Св. Климент Охридски” во Софија на 1, 267, Универзитетот во Нови Сад на 1, 935, Универзитетот во Загреб на 1, 968, Универзитетот “Св. Кирил и Методиј” во Скопје на 2, 120 -то место ? w Значи, УКИМ е во 3000 -те најдобри универзитети во светот w Можеме ли да “црпиме” мотивација од најдобрите во 3000 -те универзитети кои се над редниот број 2, 120 ? w Универзитетот во Париз Pantheon Asas- 2, 469, Technology Education Institut од Атина 2, 497; Универзитетот во Старзбур, Louis Pasteur 2, 733; Униврзитетот во Ниш 2, 873; New Bulgarian University од Софија 2, 928 итн. ? Q

Наместо заклучок Проектиран е систем за обезбедување квалитет во високото образование на Република Македонија согласно филозофијата и методологијата на тоталното управување со квалитетот (Total Quality Management) Најцврсти потпори на системот се: n Квалитетот на академскиот кадар и n Капацитетот на мена xментот наnivo na dr`avata i na nivo naвисокообразовн институци i i Академскиот кадар е најсуштествена потпора Менаџментот е , но најодговорен квалитетот на високообразовната институција, за токму поради изборот на академскиот кадар. Q Мена џментот ја „крева” и „спушта” првата рампа на квалитетот при изборот на академскиот кадар.