Układ krążenia zbudowany jest z Serca pompy Naczyń

Układ krążenia zbudowany jest z: Serca (pompy) Naczyń tętniczych Naczyń włosowatych Naczyń żylnych

Serce Leży w klatce piersiowej, w śródpiersiu Koniuszek serca skierowany jest w lewą stronę Zbudowane jest z mięśnia sercowego

Serce jest umieszczone w worku osierdziowym, w którym w warunkach fizjologicznych jest bardzo mała ilość płynu surowiczego. • Osierdzie (worek osierdziowy) podwójna, workowatego kształtu błona surowicza obejmująca w postaci dwuściennego worka serce kręgowców. U ssaków zewnętrzna ściana osierdzia, czyli blaszka ścienna osierdzia, jest wzmocniona od zewnątrz warstwą włóknistą

W mięśniu sercowym istnieją tzw. wstawki • Złącza niskooporowe, których obecność umożliwia rozchodzenie się pobudzenia po wszystkich komórkach

Serce składa się z: • 2 przedsionków (prawy i lewy) • 2 komór (prawa i lewa)

Serce - otwór owalny • W przegrodzie międzyprzedsionkowej znajduje się otwór owalny, • Przejście z prawego do lewego przedsionka jest możliwe dzięki niższemu ciśnieniu w tym ostatnim (dopływa do niego o wiele mniej krwi niż po narodzeniu, gdyż płuca nie są jeszcze rozwinięte, natomiast do prawego dopływa o wiele więcej krwi). Z lewego przedsionka krew przez lewą komorę wydostaje się z serca. Podobnie czyni też krew z prawej komory.

• Serce obdarzone jest wyjątkową cechą automatycznego kurczenia się chociaż normalnie jego czynność w organizmie pozostaje pod kontrolą nerwów i hormonów, to funkcjonuje ono dalej, po odłączeniu od tych wpływów i wyjęciu serca z ustroju.

Układ bodźcoprzewodzący serca

CYKL PRACY SERCA • Składa się z dwóch faz: • Faza skurczowa (systole) • Faza rozkurczowa (diastole)

• Cykl ten nie obejmuje serca w całości – przedsionki i komory funkcjonują jako oddzielne jednostki, wchodząc w fazę skurczu i rozkurczu w różnym czasie. • Czas trwania jednego cyklu sercowego wynosi 0, 8 sekundy. Cykl serca nie ma początku ani końca, ponieważ seria skurczów i rozkurczów następuje cyklicznie. • Aby cykl serca mógł dojść do skutku, komórki mięśnia sercowego muszą się kurczyć mniej więcej równocześnie.

W sercu znajdują się: Zastawka trójdzielna – pomiędzy prawym przedsionkiem a prawą komorą Zastawka dwudzielna – pomiędzy lewym przedsionkiem a lewą komorą

Zastawki półksiężycowate: Znajdują się w aorcie Znajdują się w pniu płucnym

Żyła

Aorta

Obieg duży krwi: • Rozpoczyna się w lewej komorze (aortą) a kończy w prawym przedsionku

Obieg mały krwi: • Rozpoczyna się w prawej komorze (pniem płucnym) a kończy w lewym przedsionku

Krążenie płodowe - specyficzne krążenie występujące u człowieka w okresie prenatalnym, przybierające po porodzie bardziej znaną, "zwykłą" formę krążenia. • Obieg płucny i przewód tętniczy • Przed narodzeniem się dziecka jego płuca wypełnia ciecz, nie ma w nich powietrza z tlenem, więc wymiana gazowa nie jest w nich możliwa. • Wobec tego pomiędzy pniem płucnym, a aortą granicy między jej łukiem i częścią zstępującą występuje połączenie - przewód tętniczy. Dzięki niemu większa część krwi pnia płucnego nie trafia do tętnic płucnych, ale dociera do aorty i jej łuku, gdzie znajduje miejsce w jego wielkich odgałęzieniach (tętnica podobojczykowa lewa, tętnica szyjna wspólna lewa, pień ramienno-głowowy), zaopatrujących górną część ciała, w tym głowę i kończyny górne.

CIŚNIENIE KRWI • Ciśnienie krwi to ciśnienie jakie panuje w arteriach, czyli głównych naczyniach krwionośnych organizmu. Powstaje ono poprzez ciągłą pracę serca, które nieustannie tłoczy krew w układzie krwionośnym ciała. • Pierwsza liczba (wyższa) to ciśnienie skurczowe, czyli takie stadium pracy serca, gdy mięsień wykonuje pracę. • Druga liczba (niższa) to ciśnienie rozkurczowe, czyli ciśnienie pomiędzy uderzeniami serca.

Skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi można zmierzyć posługując się dwoma metodami: bezpośrednią, pośrednią.

• Bezpośredni pomiar ciśnienia krwi stosuje się do badań ciśnienia w przedsionkach i komorach serca cewnikiem wprowadzonym najczęściej przez żyłę pośrodkową łokciową. • Pośredni pomiar ciśnienia jest wykonywany za pomocą metody Riva-Rocci. • Przyrząd do takiego pomiaru nazywa się sfigmomanometrem.

Rtęciowy:

Zegarowy:

Nadgarstkowy:

Wartości ciśnienia krwi:

TĘTNO • Tętnem nazywamy rytmiczne podnoszenie i zapadanie ścian tętnic. Wiemy, że krew wyrzucona z komory rozciąga ściany tętnic, które bezpośrednio potem kurczą się, co daje wrażenie tętna.

Tętno • W zależności od stanu zdrowia i stopnia sprawności tętno waha się w granicach 60 -80. U osób wybitnie sprawnych i wytrenowanych może być ono znacznie niższe i wynosić nawet 36 -40 uderzeń na minutę. • U dzieci i kobiet te wartości są zwykle wyższe.

Tętno może wyczuć wszędzie tam, gdzie tętnice przebiegają powierzchownie. • • • tętnicy promieniowej, szyjnej wspólnej, skroniowej powierzchownej, tętnicy grzbietowej stopy, podkolanowej.

• Badanie tętna przynosi informacje o liczbie skurczów serca, objętości skurczowej oraz do pewnego stopnia o ciśnieniu krwi. • Określając charakter tętna, opisujemy jego częstość, miarowość, napięcie i szybkość.

Baroreceptory • Stała wielkość ciśnienia krwi zleży do obecności odpowiednich czujników tzw. baroreceptorów. Znajdują się one w ściankach niektórych tętnic i informują ośrodek naczynioruchowy o wielkości ciśnienia. Występują one w: • łuku aorty, • tętnicach szyjnych wspólnych, • zatoce szyjnej. • Wzrost ciśnienia przyspiesza częstotliwość wysyłania impulsów z baroreceptorów do ośrodka naczynioruchowego i odwrotnie.

Układ limfatyczny lub inaczej układ chłonny – otwarty układ naczyń i przewodów, którymi płynie jeden z płynów ustrojowych – limfa

Zadania i funkcjonowanie układu chłonnego • odpornościowa – w węzłach limfatycznych powstają niektóre białe ciałka krwi • neutralizująca – zwalczanie ciał oraz substancji obcych i szkodliwych dla organizmu • odprowadzającą – odprowadzenie limfy z powrotem do krwi

Krew • Krew i płyn tkankowy – chłonka, tworzą środowisko wewnętrzne ustroju, w którym żyją wszystkie komórki i tkanki ciała. • Krew i chłonka są określane jako tkanki płynne. Odgrywają one ważną rolę: • transportową, • obronną ustroju.

Krew przenosi: – tlen i dwutlenek węgla, – substancje odżywcze (glukozę, lipidy, aminokwasy), – jony (sód, potas, wapń), – produkty przemiany materii (mocznik), – hormony, – rozprowadza ciepło w ustroju.

erytrocyt, trombocyt, leukocyt

Erytrocyty

Ilość krwi u człowieka stanowi: • u kobiety ok. 6, 5% masy ciała (4 -5 l), • u mężczyzny ok. 7% masy ciała (5 -6 l).

OSOCZE • Jest słomkowożółtym płynem, w który zawieszone są elementy komórkowe. Objętościowo osocze stanowi 50 -60% krwi.

Osocze ma następujący skład: • • • woda ~ 92%, białko 6 -8%, sole mineralne 0, 8%, lipidy 0, 6%, glukoza 0, 1%.

Osocze transportuje substancje • różne jony (Na, K, Ca itd. ), • glukoza i nieznaczne ilości innych cukrów, • aminokwasy, • inne kwasy organiczne, • cholesterol i inne lipidy, • hormony, • mocznik.

KRZEPNIĘCIE KRWI • Wynaczyniona krew człowieka po 3 -4 minutach zaczyna krzepnąć i po 5 -6 minutach zamienia się w galaretowaty skrzep.

Krzepnięcie krwi polega na: • rozpuszczonego we krwi białka – fibrynogenu w postać nierozpuszczalną – fibrynę, czyli włóknik.