Туберкулез
Туберкулез – Бұл ауа-тамшыларымен таралатын жұқпалы ауру және aғзағa туберкулез бактериялары түскенде дамиды. Ең алдымен өкпе, кейде басқа органдарды да зақымдайды. Жұқтыру көзі туберкулезге шалдыққан адам болып табылады.
ТУБЕРКУЛЕЗ НЕЛІКТЕН КАУІПТІ АУРУ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ? жыл сайын 8, 8 миллион адам туберкулезбен ауырады; ем қабылдамаған әpбip науқас жылына 10 адамнан 15 адамға дейін жұқтыруы мүмкін; туберкулезге шалдыққандардың 75% 20 -40 жас аралығындағы адамдарды кұрайды; оның салдарынан жыл сайын 2 миллионға жуық адам қайтыс болады; ауруды жұқтырғандардың 5 -10%-да ғaнa ауру дамуы мүмкін.
ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЖҰҚТЫРУ ҚАЛАЙ ЖҮРЕДІ? Туберкулез қоздырғыштары ауру адам сөйлегенде, жөтелгенде, оқығанда, түшкіргенде бактерия шығару арқылы ауаға тарайды. Ауаның жұтқан адамдарға бактерия жоғарғы тыныс алу жолдарына, өкпелеріне түседі. Осылайша туберкулезді жұқтыру жүреді.
ӘРІ ҚАРАЙ НЕ БОЛАДЫ? Туберкулез бактериялары кез келген ағзада дами алады, бірақ көп жағдайда өкпенің жоғарғы жақтарында дамиды. 2 -10 апта ішінде ағзаның иммундық жүйесі микробактериялардың таралуы мен әрі қарай дамуын тоқтатады. АУРУДЫҢ ДАМУЫНА ЫҚПАЛ ЕТЕТІН ФАКТОРЛАР: Іске қосатын фактор – иммунитеттің әлсіреуі. Толыққанды, үйлесімді тамақтанбау. - ауыр аурулардың қатар жүруі (АҚТҚ, қант диабеті, ойық жара аурулары және басқалары); - суық тигізу; - зиянды әдеттер; - созылмалы күйзелісті жағдайлар
ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫ ҰЗАҚ САКТАЛАДЫ, БІРАҚ ТУБЕРКУЛЕЗ БАКТЕРИЯЛАРЫН ӨЛТІРУГЕ ДЕ БОЛАДЫ: 1 -1, 5 сағат күн сәулесін сәулелендіргенде; 2 -3 минут ультрокүлгін сәулелер әсерінен; сүт қайнатқанда; күнделікті бөлмені желдетіп отырғанда; ылғалдатып үйді жинап отырғанда.
ТУБЕРКУЛЕЗДІҢ ДАМУ БАРЫСЫНДА ТӨМЕНДЕГІДЕЙ БЕЛГІЛЕР ПАЙДА БОЛУЫ MYMKIH: üекі аптадан артық уақытқа созылған жөтел; üәлсіздік; üдене қызуының көтepiлуi; üтершендік; üтәбеттің нашарлауы; üжүдеу; üшаршағандық; üқан аралас қақырықтын түсуі; üкеуде тұсының ауыруы. üАғзаның жақсы қорғану күшінің арқасында туберкулез бактериялары сау тіндерінен оқшалайды, айналасында тығыз қабыршақ дамиды да және ауру таралуын тоқтатады.
АУРУДЫҢ БЕЛГІЛЕРІН БАЙҚАҒАН ЖАҒДАЙДА НЕ ІСТЕУ КЕРЕК: 1. тексерілу үшін тұрғылықты және оқу орны бойынша медициналық мекемесіне жүгініңіз; 2. бұл қалалық емханалар, студенттер үшін - емхана; 3. уақытында анықталған туберкулез - ойдағыдай айығып кетудің кепілі. ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЕМДЕУГЕ БОЛАДЫ ТУБЕРКУЛЕЗ ТЕГІН ЕМДЕЛЕДІ
ТУБЕРКУЛЕЗДІҢ АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ • Салауатты өмір салтын ұстану, яғни спортпен айналысу • Тиімді және құнарлы тамақтану( ет, сүт және сүт өнімдері, балық, дәнді дақыл өнімдері, көкөністер, жемістер) • Зиянды арақ-шараптарды және темекіні, есірткіні қолданудан бас тарту • Қоршаған орта және жеке бас тазалығын сақтау • Жеке гигиена құралдары мен ыдыстарды пайдалану • Жылына екі рет рентгенді тексеруден өту • Бала туылғаннан кейін міндетті түрде БЦЖ вакцинасын және ревакцинаны егу • Аурулармен сөйлескенде сақтық шараларын сақтаңыз ( бөлмені жиі-жиі желдету, маска кию т. б. ) Туберкулезге қарсы арнайы егу (БЦЖ) жүргізіледі, ол сәби дүниеге келгеннен 3 – 5 күннен кейін іске асырылады.
ТУБЕРКУЛЕЗ Бұл ауа-тамшыларымен таралатын жұқпалы ауру және aғзағa туберкулез бактериялары түскенде дамиды. Қоздырғышы Кох таяқшасы. Ең алдымен өкпе, кейде басқа органдарды да зақымдайды. Жұқтыру көзі туберкулезге шалдыққан адам болып табылады ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЖҰҚТЫРУ ҚАЛАЙ ЖҮРЕДІ • Туберкулез қоздырғыштары ауру адам сөйлегенде, • жөтелгенде, • оқығанда, • түшкіргенде бактерия шығару арқылы ауаға тарайды. • Ауаның жұтқан адамдарға бактерия жоғарғы тыныс алу жолдарына, өкпелеріне түседі. Осылайша туберкулезді жұқтыру жүреді. БЕЛГІЛЕР ПАЙДА БОЛУЫ MYMKIH: -екі аптадан артық уақытқа созылған жөтел; -әлсіздік; -дене қызуының көтepiлуi; -тершендік; -тәбеттің нашарлауы; -жүдеу; -шаршағандық; -қан аралас қақырықтын түсуі; -кеуде тұсының ауыруы. - • Салауатты өмір салтын ұстану, яғни спортпен айналысу • Тиімді және құнарлы тамақтану( ет, сүт және сүт өнімдері, балық, дәнді дақыл өнімдері, көкөністер, жемістер) • Зиянды арақ-шараптарды және темекіні, есірткіні қолданудан бас тарту • Қоршаған орта және жеке бас тазалығын сақтау • Жеке гигиена құралдары мен ыдыстарды пайдалану • Жылына екі рет рентгенді тексеруден өту • Бала туылғаннан кейін міндетті түрде БЦЖ вакцинасын және ревакцинаны егу • Аурулармен сөйлескенде сақтық шараларын сақтаңыз ( бөлмені жиі-жиі желдету, маска кию т. б. )
Мақала Туберкулез қандай ауру? Туберкулез – адам ағзасына туберкулез таяқшаларының енуінен пайда болатын жұқпалы ауру. Сондай ақ, туберкулезге ми, ми қабықшасы, сүйек, буын, лимфа бездері, бүйрек, жыныс ағзалары, көз, ішек және басқа ағзалармен мүшелер шалдығады. Туберкулезбен ауырғандардың 75% 20 -40 жас аралығындағы еңбекке жарамды және балалы болатын жастағылар. Бүгінде туберкулезге шалдыққандардың басым көпшілігін аурудан толық айықтыруға болатынын дәлелденген. Егер ауруды анықтау, емдеу жұмыстары дұрыс ұйымдастырылып, үзіліссіз жүргізілсе бұл ауру толық жазылады. Туберкулез қалай жұғады? Туберкулез таяқшалары ауа арқылы тарап, оны жұқтырып алған адамдардың өкпесінде өсіп жетіліп, көбейеді. Алғашқы өкпе тіні қабынып, ыдырайды да орнында қуыстар пайда болады. Осында қуыста сақталған миллиондаған таяқшалары ауру адам сөйлегенде, түшкіргенде ортаға шашырап тарайды. Туберкулез таяқшасы ауада ұзақ уақыт нашар желденетін орында болса, сол жердің ауасына көп тарап, басқа адамдардың тыныс ағзасына түседі. Туберкулез келген адамға жұғуы мүмкін, әсіресе балалар мен егде жастағылар үшін қауіпті. Туберкулез ауруы қалай басталады? Бүгінде туберкулезбен ауырғандардың 50% кешігіп анықталуда, ал олардың 10 % ауруын асқындырып алғандар, арасында ауруы жазылмайтын түрге өтіп кеткендер кездеседі.
Туберкулез ауруының белгілері Туберкулез ауруы басталғанда мынадай белгілері білінеді жөтел, әлсіздік, дене қызуының көтерілуі, кеуде тұстың ауруы, тәбеттің, салмақтың, жұмысқа деген қабілетінің төмендеуі. Бұл белгілердің бірі үдеп, күшейе түссе, науқастың қан түкіруі мүмкін. Жөтел туберкулезге тән ең алғашқы белгінің бірі. Егер жөтел аптадан артыққа созылса, міндетте түрде дәрігерге қаралып туберкулез ауруына тексерілуі керек. Туберкулезді тез арада қалай анықтауға болады. Туберкулезді анықтаудың ең тиімді сенімді тәсілдері: қақырықтан туберкулез таяқшасын микроскоп арқылы анықтау, рентген, яғги рентгенография, флюрографиялық әдіс, балалар мен жасөспірімдерге туберкулин сынағын, яғни, Манту сынағын қою. Туберкулез дер кезінде анықталса - ем нәтижелі болады
Бұйрықтар 1. Туберкулезге қарсы ұйымдардың қызметі туралы ережені бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2011 жылы 14 наурыздағы № 131 бұйрығы. 2, Туберкулезбен ауыратын науқастарды мамандандырылған туберкулезге қарсы ұйымдарда мәжбүрлеп емдеу және оларды шығару қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м. а. 2009 жылғы 17 қарашадағы N 729 Бұйрығы. 3, Қазақстан Республикасында халықты туберкулезден қорғаудың шұғыл шаралары туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 4 қыркүйектегі N 839 қаулысы
4, Туберкулезбен ауыратын науқастарға бiр жолғы әлеуметтiк көмек көрсету туралы Екінші сайланған Атырау облыстық Мәслихаты кезектен тыс ХVI сессиясының шешімі 2002 жылғы 6 ақпандағы N№ 192 -II. Атырау облысының әділет басқармасында 2002 жылғы 21 наурызда N 839 тіркелді Қазақстан Республикасының "Туберкулездiң жұқпалы түрiмен ауыратын азаматтарды мәжбүрлеп емдеу туралы" 1999 жылғы 10 желтоқсандағы N 496 -1 ҚРЗ Заңына сәйкес БҰЙ
Скачать презентацию Туберкулез Туберкулез Бұл ауа-тамшыларымен таралатын жұқпалы
мереке туберкулез.........pptx