Токтодулу глаголдор.
Токтодылу глагодор кандый бир эдилгени эдерине, öдöрине jöпсинбегенин кöргÿзет. Олор =ба/=бе, =бо/=бö, =па/=пе, =по/=пö деп токтодылу кожулталардыҥ болужыла бÿдет. Аш ичкенеҥ, меҥдебе, атка минзеҥ, токтобо. Кечÿни кöрбöй jадып, öдÿгиҥди уштыба. Глаголдыҥ тöзöгöзине =арга, =ерге, =рга, кожулта кожулупбÿткен глаголдорды jарты jок глаголдор деп айдар. Олор öйлö дö, jÿзÿн ле де тооло до кубулбайт. Эдилгениҥ öйин, jÿзÿнин ле тоозын болушчы глагол коргÿзет. Бу кожулталар колболу: =ар, =р (келер йд турган эреҥистиҥ кожулталары)+=га, =ге (береечи кубулткыштыҥ кожулталары).
Эмдиги öйдö олорды jарты jок глаголдыҥ кожултазы деп кöрöт. Jарты jок глаголдор эрмекте сöстöрлö кожо туруп, башка-башка член болор: Jанарга тургандар jуулып келди-баштаачы. Олордыҥ аламазын блаап аларга турган - колболу глагол айдылаачы. Барарга сананган улус келер керек-jартаачы. Мен комыс согорго ÿренгем-толтыраачы. Эдилге кандый бир предметке ууланганын эмезе ууланбаганын кöргÿскени jанынаҥ глагол кöчöр ла кöчпöс болот. Глагол учурыла бойына кöстööчи кубылткышта турган сöсти некеп турза, оны кöчöр глагол деп айдар. Темдектеземашинаны (нени эдер? ) jунар, бчикти (нени эдер? ) кычыр, тоозын (нени? ) арчыды.
Глагол учурыла бойына кöстööчи кубылткышта турган сöсти некеп турза, оны кöчöр глагол деп айдар. Темдектеземашинаны (нени эдер? ) jунар, бчикти (нени эдер? ) кычыр, тоозын (нени? ) арчыды. глаголдор кöстööчи кубылткыштаҥ öскö кубулткыштарда турган сöстöрлö кожо турар: туранаҥ (недеҥ? ) чыкты, кырда (неде? ) jÿрди.
Скачать презентацию Токтодулу глаголдор Токтодылу глагодор кандый бир эдилгени
Токтодулу глаголдор 7 кл тил.pptx