TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY Terroryzm międzynarodowy 1 2 3

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY

Terroryzm międzynarodowy 1. 2. 3. 4. 6. 7. Pojęcie i istota terroryzmu. Ewolucja i typy organizacji terrorystycznych. Aspekt motywacyjny terroryzmu. Klasyczne i fundamentalistyczne organizacje terrorystyczne. Zmiany charakteru i struktury organizacyjnej grup terrorystycznych. Czynniki wpływające na rozwój terroryzmu w dłuższej perspektywie czasowej.

Wielość definicji wynika z faktu, że po pierwsze poszczególne państwa w inny sposób postrzegają aktywność określonych organizacji. Dla przykładu dla państw arabskich Palestyńczycy i Czeczeni pozostają „bojownikami o wolność”, podczas gdy dla państw, na których terenie dokonują zamachów (Izrael i Rosja) oraz Zachodu są „terrorystami”. Drugi problem to finansowanie przez niektóre kraje działalności organizacji terrorystycznych. Dla Iranu i Syrii Hezbollah (Partia Boga dokonująca zamachów na terenie Izraela, mająca bazy w Libanie) nie stanowi tego typu podmiotu. Po trzecie zaś wyróżnia się wiele rodzajów terroryzmu.

Pojęcie i istota terroryzmu. Pojęcie „terroryzm” pochodzi od słowa z języka greckiego oznaczającego- „drżeć, bać się”; „stchórzyć, uciec” oraz łaciny - „strach, trwoga, przerażenie”; „straszne słowo, straszna wieść” (czyli ogólnie terroryzm jako sianie strachu i grozy). Terroryzm to: „ służąca realizacji określonego programu politycznego przemoc lub groźba jej użycia, która ma wzbudzić strach w grupie (społeczeństwie) szerszej niż bezpośrednio zaatakowani i w ten sposób nakłonić rządzących do spełnienia żądań terrorystów lub też doprowadzić do zniszczenia dotychczasowego porządku politycznego” (M. Madej).

Cechy terroryzmu (pojawiające się w definicjach): stosowanie przemocy, bądź groźby jej użycia, polityczny cel podejmowanych działań oraz chęć zyskania jak największego rozgłosu poprzez spektakularność operacji, wzbudzenie strachu i wynikające z tego efekty społeczne i psychologiczne. Zamach w Bagdadzie

Terroryzm przez dziesięciolecia ulegał głębokim zmianom. Generalnie można mówić o 4 falach terroryzmu: I fala rozpoczęła się wraz z głębokimi przemianami w Rosji w 1880 r. , a potem rozprzestrzeniła się w Europie, przede wszystkim na Bałkanach, II fala wezbrała po I wojnie światowej i wygasła dopiero dwie dekady po II wojnie światowej. Wiązała się z aktywnością narodowowyzwoleńczą i powstawaniem nowych państw, III fala pojawiła się w latach 60. XX w. , czerpiąc swą moc m. in. z wojny w Wietnamie, wreszcie IV fala wezbrała w 1979 r. i trwa po dziś dzień. Charakteryzuje się przede wszystkim międzynarodowym powiązaniem grup terrorystycznych, a jej kulminacją były zamachy 11 IX 2001 r.

Typologia terroryzmu. 1. kryterium podmiotowe: - t. niepaństwowy, - t. sponsorowany przez państwo, - t. państwowy; 2. Kryterium przedmiotowe: - t. selektywny, - t. nieselektywny, - t. ekonomiczny; 3. kryterium zasięgu przestrzennego: - t. wewnętrzny, - t. międzynarodowy, - t. wewnętrzny sponsorowany międzynarodowo;

4. kryterium metod walki terrorystycznej: - t. klasyczny, - superterroryzm, - cyberterroryzm; 5. kryterium motywacji i celów politycznych: - t. nacjonalistyczny, - t. religijny, - t. nacjonalistyczno-religijny, - t. „czystej ideologii”: - lewacki, - skrajnej prawicy, - t. parapolityczny: - ekoterroryzm, - t. antyaborcyjny, - obrońców praw zwierząt (animalterroryzm).

Aspekt motywacyjny terroryzmu. religijna motywacja: Pierwsze ugrupowania o zasięgu międzynarodowym jednoznacznie religijne pojawiły się w 1980 r. Spośród ugrupowań terrorystycznych motywowanych religia bez wątpienia największe wyzwanie dla bezpieczeństwa międzynarodowego, a zwłaszcza dla stabilności państw stanowi terroryzm radykalnych grup islamskich. Wśród głównych przyczyn rozwoju terroryzmu islamskiego wymienia się dwie grupy czynników: - przemiany i zjawiska społeczno-ekonomiczne, - ciąg wydarzeń politycznych na Bliskim Wschodzie, zapoczątkowany zwycięstwem rewolucji islamskiej w Iranie.

motywacja etnonacjonalistyczna i separatystyczna: Jej istota polega na usprawiedliwianiu aktywności terrorystycznej dążeniami określonej grupy narodowej lub etnicznej do politycznego usamodzielnienia się i uzyskania niepodległości względnie zwiększenia autonomii. Madryt, luty 2005

Fundamentaliści chcą osiągnąć m. in. następujące cele: 1) zjednoczenie Muzułmanów i wspieranie ich w walce z niewiernymi na całym świecie, 2) zbudowanie „światowego państwa Boga”, do czego środkiem jest „święta wojna” – dżihad, 3) zniszczenie głównych wrogów islamu, w szczególności Izraela i wspierających go USA, 4) obalenie świeckich i prozachodnich rządów w krajach muzułmańskich np. w Egipcie, Indonezji i Turcji, 5) utworzenie nowego międzynarodowego ładu ekonomicznego korzystnego dla państw arabskich, ale i szerzej, krajów „Trzeciego Świata”.

Obecnie najbardziej znaną organizacją tego typu jest Al Kaida (w tłumaczeniu - baza) składająca się z wielu ugrupowań tworzących sieć działającą na całym świecie. Pierwszy raz nazwa ta pojawiła się w 1988 roku, kiedy to milioner pochodzący z Arabii Saudyjskiej Osama bin Laden w pakistańskim mieście Peszawar założył bazę komputerową ochotników udających się na wojnę do Afganistanu. Jednak na terenie Afganistanu działał już od 1979 roku. „sieć” Ayman al Zawahri i Osama bin Laden

Do największych zamachów terrorystycznych przeprowadzonych w XXI wieku zaliczyć możemy ataki na: WTC i Pentagon 11 IX 2001, na wyspie Bali 12 X 2002, Centrum Teatralne na Dubrowce 23 – 26 X 2002, pociągi w Madrycie 11 III 2003, szkołę w Biesłanie 1 IX 2004, na londyńskie metro (oraz jeden autobus) 7 VII 2005 roku, w Bombaju 26 XI 2008. Bali Bombaj, hotel Taj Mahal Madryt Biesłan New York Londyn

Czynniki wpływające na rozwój terroryzmu w dłuższej perspektywie czasowej • rozwój nacjonalizmów, • rozwój ruchów fundamentalistycznych, • ekoterroryzm, • destabilizacja polityczna. Wszelka destabilizacja polityczna może sprzyjać rozwojowi ruchów terrorystycznych, często wspieranych przez rządy różnych państw. Terroryzm jest stosunkowo tanim i skutecznym sposobem na dywersję za linią frontu i destabilizację społeczną w państwie.