Тау-кен жұмыстары барысында жер қорларын пайдалану және қорғау
1. Сөйлемді толықтырыңыз: Жер қорларын ұтымды пайдалану өндірістік объектілерді оңтайлы орналастыруға бағытталған шамалар жүйесін орындауды, құрылыс тығыздығы параметрлерін және жер учаскілерін орындауларды қарастырады. Жер қыртысы мен жер қорларын ұтымды пайдалану мен қорғаудың маңызды құралы – табиғатты пайдалану жүйесі. Онда: - өндірілетін табиғи ресурстар толық қолданылады; - қайта қалпына келетін табиғи ресурстардың қалпына келуі қамтамасыз етіледі; - өндіріс қалдықтары толық және бірнеше рет пайдалануы болып табылады.
2. Сұлбаны толтырыңыз: Жерді қорғау бойынша шаралар топтары Сақтап қалатын өндірістің экологиялық қауіпсіз технологияларын ынталандыру, орман мелиорациясы мен мелиорация жұмыстарын және басқа іс-шараларды жүргізу арқылы жердің азып-тозуы мен бүлінуін, шаруашылық қызметтің басқа да қолайсыз зардаптарын болғызбау Қалпына келтіретін бастапқы аналық жыныстар, ауа райы, жер бедері, уақыт және өсімдіктер мен жануарлар жатад ы
3. Сөйлемді толықтырыңыз: Жер бетін эрозиядан қорғаудың технологиялық әдісі. . . Жер бетін эрозиядан қорғаудың технологиялық тәсілдері мінезделеді. . . Жер бетін эрозиядан қорғаудың биологиялық әдісі қарастырады. . .
4. Тау кен өнеркәсібі әсерінен бұзылған жерлерді рекультивациялау келесі техникалық жағдайларға сәйкес орындалуы керек: - карьер алаңынан топырақтың құнарлы қабатын қазып алуды басқару мақсатымен ашық кеніштен пайдалы қазындыны және аршыма таужыныстарын шығарудың тау-кен геометриялық талдауын жүргізу; - бұзылатын жерлерден топырақтың құнарлы қабатын қазып алуды басқарудағы үйіндінің дамуы мен қалыптасуын талдау; - жер телімі шекарасында топырақтың құнарлы қабатын уақытша сақтаудың тиімді нұсқасын табу; - топырақтың құнарлы қабатын төгуге рекультивациялық беттіктерді дайындау барысын жылдамдатуды қамтамасыз ететін сыртқы үйінді технологиялық сұлбасының дамуын және қалыптасуын негіздеу; - үйіндінің рекультивацияланатын беттігіне топырақтың құнарлы қабатын төгудің тиімді нұсқасын айқындау
5. Жерлерді рекультивациялау бағытын таңдау келесі факторлады ескере отырып орындалады: Топырақтың құнарлы қабатын шығару және қолдану; топырақтың гидравликалық құрылымы мен мелиорациялық құрылыстарды, улы қалдықтарды , сондай-ақ өзге де жұмыстар, нысаналы мақсаты бойынша немесе жерді одан әрі пайдалануүшін қажетті жағдайлар жасау этаптары орындалады; Эрозияға қарсы шаралар; Тарылуы запастар салдарын жою; Жерлерді ажырату беткі қабатын қалыптастыру, тау жыныстары және олардың қоспаларының химиялық және физикалық қасиеттерін жақсарту үшін
6. Сұлбаны толтырыңыз. Тау кен өнеркәсібімен орындалатын рекультивациялау жұмыстары Pteris Vittata L популяциясын жанжақты зерделеу арқасында топырақтың ауыр металдармен ластануын тазартуда және топырақтың құнарлығын арттыруда фиторемедиация технологиясын пайдалану ұсынылды. суару орындарын салу тау-техникалық және биологиялық жұмыстар Ластану салдарын ликвидациялау: Жер ластану салдарларын жою, олардың қалпына келтіру
7. Тапсырманы орындаңыз. Пайдалы қазбаларды өндіру мен өндеуде қолданылатын жердің жалпы ауданы келесідей территорияларды қамтиды
8. Тапсырманы орындаңыз. В. А. Умнов жерасты ғимараттарын пайдаланудың келесідей бағыттарын көрсетеді: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)
9. Тапсырманы орындаңыз. Суретке қарап топырақтың типін анықтаңыз: 1. Сазды топырақ: Құламаларда тұрақты және су бұзып кетуіне қарсы келе алатын топырақ; жолдың негізі үшін жақсы материал болып табылады. 2. Шым тезекті топырақ: Ылғалдылықтың тұрақсыздану кезінде көлемдік өзгерістерге зор бейімі бар, қатты сығылатын орамды грунт, жол себуге қолданылмайды.
10. Сұлбаны толтырыңыз. Жердің экологиялық бағалау көрсеткіштерін есептеу берілген өлшемдерге негізделеді:
11. Кестені толтырыңыз. Рекультивациялаудың негізгі бағыттары: Топырақты қалпына келтіру. Орманды қалпына келтіру. Топырақты қалпына келтіру. Жаңа ландшафтты жасау.
Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Певзнер М. Е. «Горная экология» СТР. 252 -264 2. Певзнер М. Е. Горное дело и охрана окружающей среды стр. 166 -196 3. Интернет {
Скачать презентацию Тау-кен жұмыстары барысында жер қорларын пайдалану және қорғау
иса экология.pptx