Та ырыбы: ЖД т жірибесінде балаларды ,

Та ырыбы: ЖД т жірибесінде балаларды , қ ә ң жас спірімдерді ж не ж ктілерді аурулар ө ң ә ү ң а ымыны ерекшеліктері ғ ң Д ріс о итын: доцент . а. ә қ қ Но аева М. . ғ ҒС. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА АМБУЛАТОРЛЫ-ЕМХАНАЛЫҚ ТЕРАПИЯ КАФЕДРАСЫ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ ДӘРІС

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері Бала денсаулы ы оны физикалы , а ыл ж не ғ ң қ қ ә функциональді даму де гейлерімен ты ыз байланысты. ң ғ Денсаулы – б л тек ана ауруларды ж не физикалы қ ұ қ ң ә қ дефектілерді болмауы ана емес, сондай а толы ң ғ қ қ физикалы , рухани ж не леуметтік олайлы қ ә ә қ жа дайларды болуы. Баланы негізгі ерекшелігі, ол ғ ң ң белгілі за бойынша сіп ж не дамиды ж не лкен адамны ң ө ә ә ү ң к шірмесі болып табылмайды. Адамны биологиялы ө ң қ ж не паспортты жасын ажыратады. Барлы генетикалы ә қ қ қ материал бір ана клеткада алыптасады, ол ры тану ғ қ ұ қ кезінде дамиды. Ол клеткада баланы жынысы, ң бойы-салма ы, ішкі органдарды ерекшеліктері, ғ ң психикалы ж не интеллектуальді к рсеткіштері туралы қ ә ө м леметтер са талып отырылады. ә қ

Бала кезіндегі аурулар ерекшелігі 1) эмбрионны рса ішілік даму этапы – ж ктілікті ң құ қ ү ң ал аш ы 12 аптасы ғ қ ; 2) н рестені даму этапы; ә ң 3) неонатальді кезен — 0 ден бастап 28 к нге дейін ү ; 4) емшек кезіндегі жас – міріні 3 -4 -ші аптасынан бастап ө ң 12 ай а дейін ғ ; 5) мектеп алдында ы кезен — 1 жастан бастап 3 жас а дейін ғ қ ; 6) мектепке дейінгі жас — 3 ден бастап 7 жас а дейін қ ; 7) кіші мектеп жаста ы кезен — 7 жастан бастап 12 жас а ғ қ дейін ; 8) лкен мектеп жаста ы кезен — 12 ден бастап 16 жас а ү ғ қ дейін.

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері Бала аурулары ерекше теді, йткені к птеген ө ө ө аурулар лкен адамдар а ара анда згеше ү ғ қ ғ ө болады, ол анатомо ж не физиологиялы ә қ себептерге байланысты. Бала туыл ан кезде ғ барлы ж йелері лі толы алыпты функция қ ү ә қ қ жасау а дайын емес, оны алыптасуы б кіл ғ ң қ ү бала ша кезінде теді. олайлы ж не олайсыз қ ө Қ ә қ факторларды сері бала а засын жа сарып, ң ә ғ қ жылдамдап немесе керісінше баяулап то татуы қ м мкін. Адамны к птеген аурулары, ол есейген ү ң ө кезде зіні бастауын бала ша ынан алады, сол ө ң ғ кезде олар емделіп немесе ауруды алдын алу ң ажет. қ

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері Бала аурулары лкен адамны ауруларынан ажыратылады. Б л ү ң ұ к птеген санды ж не сапалы белгілерге байланысты. Б рын ө қ ә қ ұ бала ауруларын лкен адам ауруларынан б лмей арастыр ан, ү ө қ ғ я ни бала организмі лкен адамны кішірейтілген к шірмесі деп ғ ү ң ө сана ан. Бала аурулары б лек медицина ба ыты деп тек 19 ғ ө ғ асырда арастырылды. Б л ба ыт « ғ қ ұ ғ педиатрия » деп аталды. Педиатрияны басты ма саты, сау бала шін са тау ж не нау ас ң қ ү қ ә қ бала шін денсаулы жа дайын айтарып беру, я ни бала ү қ ғ максимальді т рде зіні мірлік потенциалын іске асыру керек. ү ө ң ө Ресейде педиатрия мектебіні негізін сал ан Н. Ф. Филатов алым. ң ғ ғ

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері Та анарлы жай бала иммунитеті, лкен адамны ңғ қ ү ң имунитетіне ара анда к шті болып саналады. Сонды тан қ ғ ү қ да осы себепке байланысты, шешек, ызамы қ қ ауруларымен бала кезінде ауыр ан «д рыс» деп санайды. ғ ұ Осы аурулар бала кезінде еш андай ауіп ту ызбайды тез қ қ ғ ж не із алдырмай теді. Аурудан кейін бала иммунитеті ә қ ө мір бойы са талады. лкен адам керісінше осы ауруларды ө қ Ү ауыр ж не ас ынулармен ткізеді. ә қ ө

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері ай жасты бала жасы деп санау керек? Бала Қ туыл аннан бастап жыныс м шелері дамы ан ғ ү ғ жас. Ескеру ажет б л кезенде баланы бойы қ ұ ң ж не дамуы бірдей емес ж не р аралы зіні ә ә ә қ ө ң физиологиялы ж не анатомиялы қ ә қ ерекшеліктерімен сипатталынады.

Бала кезіндегі аурулар ерекшеліктері згерістер тек санды емес, сондай — а сапалы де гейде Ө қ қ қ ң теді. Жасына байланысты баланы дене салма ы ө ң ғ л аяды, ол б лшы ет ж не с йек ж йелеріні дамуымен, ұ ғ ұ қ ә ү ү ң денесіні беткей аума ы, оз алыс, ор аныс ж не ң ғ қ ғ ә организмні бас а да функцияларымен байланысты. ң қ Баланы р а засына т н дене салма ын сіретін зіндік ң ә ғ ө ө формуласы бар. Осы барлы ерекшеліктерді бала қ ауруларымен к ресу ж не алдын алу да ескеру ажет. ү ә қ

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң БДЖ жас спірімдер жасын 10 жастан бастап 20 жас а дейін деп Ұ ө қ санайды. Б рыннан бері иын (немесе ауыспалы) жас деген ұ қ т сінік бар. азіргі заманны балалары тез седі, жас спірім ұ Қ ң ө ө кезенде бір аурулар ж не проблемалар кетсе орнына бас алары ә қ пайда болады. Жас спірімдер – лі бала деп саналады, олар а лі к нге дейін ө ә ғ ә ү бала аурулары ауіп ту ызады. қ ғ Егер ызылша, ызамы немесе паротитпен ауырмаса, контакт қ қ қ бол ан жа дайда тез аурады. Жас спірімдер бронхитпен сирек ғ ғ ө аурады, мектепке дейінгі жас а ара анда, біра к птеген қ қ ғ қ ө балаларда бронх демікпесі ерте бала ша ынан к йзеліске ғ ү шыратады. ұ

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Жас спірімдерде анемия, сондай — а рахит белгілері кездеседі ө қ (кальций т здарыны азаюы) егер жануар майы ж не С витамині ұ ң ә толы организмге т спеген жа дайда. қ ұ ғ Психосоматикалы аурулар жиі шалды ады (іш айма ында ы қ ғ ғ ғ ауру сезімі, температурасыны жо арлауы, басыны ауруы). Б л ң ғ ң ұ жа дайлар жас спірімдерді о ытушылармен, балалармен, ата — ғ ө ң қ анасымен арым — атынас ас ын ан кезде дамиды. қ қ қ ғ Жас спірімдерді нерв ж йесі, лкен адамдар а ж не балалар а ө ң ү ү ғ ә ғ ара анда згеше. Б л кезенде тежеуге ара анда озу басым қ ғ ө ұ қ ғ қ болады. Нерв ж йесі т ра ты болма ан жа дайда мірге ажетті ү ұ қ ғ ғ ө қ а залармен, ж йелерді згерісін ша ырады. Сырт ы белгісі – ғ ү ң ө қ қ шамадан тыс з ышты , стрестік жа дай а ай ын қө ғ қ ғ ғ қ эмоциональді реакцияларды болуы, тершендік. ң

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Сырт ы орта а а заны т ра тылы ын қ ғ ғ ң ұ қ ғ адаптациялы ж не иммунді ж йе қ ә ү амтамассыздайды. азіргі к з арас бойынша қ Қ ө қ иммунді ж йені дамуыны бес кезені бар, ү ң ң бесіншісі жас спірім жасына с йкес келеді. ө ә ыздарда ол 12 -13 жасында бай алады, л Қ қ ұ балаларда 14 -15. Гормональді б зылыс, сырт ы ұ қ ортаны факторлары иммунды ж йені ң ү ң адаптациялы м мкіншілігін т мендетеді ж не қ ү ө ә к птеген созылмалы ауруларды пайда болуына ө ң себепші болады.

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Жынысты жетілу бала дамуында негізгі роль ат арады. қ қ Жыныс бездеріні гормональді белсенділігі физикалы ң қ ж не жынысты дамумен ты ыз байланысты. ыз балалар ә қ ғ Қ 10 жасынан бастап лдар а ара анда тез седі. Бірінші ұ ғ қ ғ ө етеккірі келгеннен бастап су темпі т мендейді, керісінше ө ө л балалар се бастайды. Жынысты жетілу де гейі ұ ө қ ң нейроэндокринды ж йені механизмдерін к рсетеді ж не қ ү ң ө ә репродуктивті ж йені басты к рсеткіші. ү ң ө

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Ж ректі дамуына кедергі жасайтын себептерді бірі ол ү ң ң олайсыз факторлар – я ни созылмалы аурулар, бадамша қ ғ бездерінде, тістерде, м рын атпарларында ж не бас а да ұ қ ә қ органдарда абыну оша ыны болуы. Сондай а қ ғ ң қ жас спірімдерді аз оз алуы (гиподинамия), керісінше ө ң қ ғ шамадан тыс физикалы к штемелерді болуы. қ ү ң М лшерден тыс ойлау ж ктемесі, эмоциональды ө ү қ жа дайлар тамыр тонусыны б зылыстарына алып келеді ғ ң ұ – гипертониялы немесе гипотониялы жа дайлар а. қ қ ғ ғ

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Жас спірім ауруларыны згешелігіне лкен лесті ө ң ө ү ү органдармен ж йелерді дамуы ж не су алып келеді. ү ң ә ө Анатомо-физиологиялы ерекшеліктерді білу қ салыстырмалы диагностика а ажет, я ни алыптыдан ғ қ патологияны ажырату шін. Мысалы, гиперкинетикалы ү қ кардиальді синдромды ж ректі туа пайда бол ан а ауы, ал ү ң ғ қ ЭКГ III стандартты кетуде Т тісшесіні згерістерін – ә ң ө ревмокардит немесе сол жа арыншаны арт ы қ қ ң қ абатыны ишемиясы деп ойлау а болады. қ ң ғ

Жас спірім ауруларыны ерекшеліктеріө ң Ауруды негізгі ерекшелігі ол к пж йелігі ң ө ү (полиморбидтілігі). р бір 10– 14 жаста ы жас спірімдерде Ә ғ ө 2 – 3 ауру, ал 15– 18 жаста 4– 5 аурудан болады. Мысалы, егер жас ыз зін саумын деп есептесе, м ият қ ө ұқ арап тексергенде келесі ауруларды аны тау а болады: қ қ ғ дисменорея, келбетіні б зылуы, жалпа табан, нефроптоз, ң ұ қ омырт аны мойын б ліміні т ра сызды ы, созылмалы қ ң ө ң ұ қ ғ тонзиллит, миопия, темір тапшылы ты анемия, ж рек қ ү ыр а ыны б зылыстары, ас азанны функциональді ғ ғ ң ұ қ ң б зылысы немесе гастродуоденит; кристаллурия, т ұ ө жолдарыны дискинезиясы, пиелонфрит, колит. ң

Гиршпрунг ауруы

Фалло тетрадасы

Сан буынны туа пайда бол ан ң ғ шы ып кетуі ғ

Рахит

Жас спірімдерде ж рек — ан тамыр ө ү қ ж йе ауруларыны ерекшеліктері ү ң Ортостатикалы реакция: за т р ан кезде қ ұ ғ , за ұ қ оз алыссыз отыр ан кезде жас спірімдерде қ ғ ғ ө басыны айналуы, ж рек айма ында, ішінде, ң ү ғ ая ында жа ымсыз сезім пайда болады, кейде талма ғ ғ жа дайлары болады (беті бозарып, ол сауса тары ғ қ қ суы болады, к к т стес болуы м мкін), су қ ө ү ү құ бай алады. Б л былыстар жат ан кезде тез кетеді. қ ұ құ қ Осындай жас спірімдерде атты тершендік, ызыл ө қ қ Дермографизм , к іл к йіні тез ауысуы бай алады өң ү ң қ. Б л б зылыстарды себебі болып вегетативті нерв ұ ұ ң ж не эндокрин ж йелеріні т ра сызды ы, ж не ә ү ң ұ қ ғ ә осы жас а т н психикалы ж не физикалы қ ә қ к штемелер. ү

Жас спірімдерде ас орыту ж йесі ө қ ү ауруларыны ерекшеліктері ң Ас орыту ж йесіні функциональді қ ү ң жа дайыны лабильдігі эмоциональді ғ ң немесе физикалы к штемеден кейін, қ ұ тама тануда ы згерістер салдарынан р қ ғ ө ә т рлі б зылыстарды дамуын ша ырады. ү ұ ң қ сіресе жиі ішек перистальтикасыны Ә ң б зылыстары ж не ішек ар ылы оны ұ ә қ ң ішіндегісіні оз алысы (жылдамдауы ң қ ғ немесе баяулауы). т шы ару жолдарыны дискенезиясы Ө ғ ң Тітіркендірген ішек синдромы Ойы жаралы емес диспепсия қ

Тірек- имыл ж йесіні ж не д некер ті қ ү ң ә ә ң ауруларыны ерекшеліктері ң Жыныс даму фонында с йек ті ні активті ү ң ң процестері теді. ан ада кальций к лемі л аяды ө Қ қ ө ұ ғ 296 г 10 жасында 1035 г дейін 18 жасында. Жас спірім с йек ті морфологиясы лкен адамдарды ө ү ң с йек ті морфологиясына сас болып келеді. Т тік ү ң ұқ ү т різді с йектеріні су зонасы жабылады, ә ү ң ө а ырындап «пубертатты» кезен бой а секіреді, я ни қ ғ ғ бойды зынды а суі болады. су ж не кеуде ң ұ ққ ө Ө ә с йектеріні дамуы 20 жастан кейін ая талады. ү ң қ Теріні коллагенді ж не эластикалы ң ә қ талшы тарыны интенсивті суі жал аса береді. қ ң ө ғ

Тірек- имыл ж йесіні ж не д некер қ ү ң ә ә ті ауруларыны ерекшеліктері: ң ң Д некер ті дисплазиясы ә ң (буындарды гипермобильдігі, Марфан ң синдромы) Сколиоздар Жалпа табан қ Остеохондропатиялар (Осгуда-Шлатер ауруы) Омырт а даму а аулары (spina-bifida) қ қ

Марфан синдромы

Буындарды гипермобильдік ң синдромы

Ж ктілік ж не экстрагенитальді ү ә патология Денсаулы индексіне с йкес тек қ ә барлы ж кті йелдерді 40 % қ ү ә ң ж ктілікті ас ынусыз, токсикозсыз ү қ ж не экстрагенитальді ауруларсыз ә к тере алады. ө 60 — 70 % ж кті йелдерде – ү ә жасырын немесе созылмалы экстрагенитальді патологиясы бар, ол ж ктілікті зуге алып келеді, сонымен ү ү атар н рестені ан а ішілік дамуына қ ә ң қ қ серін тигізеді. ә

Ж ктілік кезінде физиологиялы ү қ згерістер ө йел а засыны иммунді айта ру реактивтілігі Ә ғ ң қ құ : біріншіден н ресте йел а засымен б тен ретінде ә ә ғ ө абылданады, я ни иммунді реактивтілікті депрессиясы қ ғ ң болады (аутоиммунді ауруларды активтілігі т мендейді). ң ө Екіншіден ж ктілік кезінде ү нейро-эндокриндік регуляция згереді ө , б л ант диабеті, артериальді гипертензия, ал анша ұ қ қ қ без, б йрек сті безі, б йрек аурулар а ымын нашарлатады. ү ү ү ғ Е лкен ж ктеме ж рек- ан тамыр ж не з р шы ару ж йесіне ң ү ү ү қ ә ә ғ ү келеді, йткені екі ан айналым ше бері алыптасып ж мыс ө қ ң қ ұ істейді: аналы ж не плацентарлы. қ ә қ шіншіден, ж ктілік кезінде ж рек кан тамыр ж йесінде Ү ү ү ү физиологиялы згерістер ж реді қ ө ү , б лда Ж Ж ауруларыны ұ Қ ң нашарлауына алып келеді, немесе жал ан диагностика а. ғ ғ

Ж ктілік ж не тыныс алу ү ә органдарыны аурулары ң Бронх демікпесі ж ктілікке арсы к рсеткіш ү қ ө болып табылмайды, ж ктілік кезінде демікпе ү а ымы жа саруы да м мкін, ауыр д режедегі ғ қ ү ә демікпе болмаса, б л кезде ж ктілікке арсы ұ ү қ к рсеткіш туады. ө Ж ктілік кезінде демікпеде олданылатын ү қ ингаляторлар ж не бас а да ажетті д рілер ә қ қ ә ауіпсіз болады, сонды тан оларды б кіл қ қ ү ж ктілік бойы абылдау а болады. ү қ ғ Созылмалы кпе аурулары ж ктілікті ө ү ң дамуына кедергі ту ызбайды, біра созылмалы ғ қ рса ішілік гипоксия а алып келеді. құ қ ғ

Ж ктілік кезінде ж рек- ан тамыр ү ү қ ж йесіні физиологиялы згерістері ү ң қ ө Ж Ж осымша к штеме систолалы Қ қ ү қ шуды пайда болуына ж не a. Pulmonalis ң ә стіндегі акцентті болуы. ү ң Ж рек б лшы етіні оз ышты ы ж не ү ұ қ ң қ ғ ғ ә ткізгіштігі б зылады, аритмиялар пайда ө ұ болады, систолалы А жо арлайды қ ҚҚ ғ ж не т мендейді. ә ө

Ж ктілік кезіндегі артериальді ан ү қ ысымы қ А 140/90 мм. с. б. немесе систолалы ан ысымы 20 -30 ҚҚ қ қ қ мм. с. б. , ал диастоликалы 15 мм. с. б. жо арласа ж ктілік қ ғ ү кезіндегі жо арла ан А деп саналады. ғ ғ Қ азіргі уа ытта ж кті йелдерде АГ жіктелуі лкен талас пікір Қ қ ү ә ү ша ырыды, йткені бірт тас критерийлер жо. қ ө ұ қ 2000 ж. Working Group on High Blood Pressure in Pregnancy ж ктілік кезінде ү гипертензиялы жа дайларды жіктемесін зірледі: қ ғ ң ә созылмалы гипертензия ж ктілікке дейін бол ан гипертензия, ү ғ немесе гестацияны 20 -ші аптасына дейін аны тал ан ң қ ғ гипертензия; Преэклампсия — эклампсия; Гестационді гипертензия: систолалы ан ысымы 140 мм с. б. қ қ қ ж не ДА 90 мм с. б. жо ары, біра 20 -ші апта а дейін ан ә Қ ғ қ асымы алыпты болады. Сондай — а з рде а уыз (белок) қ қ қ ә қ концентрациясы 0, 3 г т улігіне (протеинурия). ә

Ж ктілік кезінде артериальді гипертонияны ү алай ба ылау керек қ қ А 170/110 мм с. б. жо ары болса ҚҚ ғ т мендету ажет инсульт немесе ө қ эклампсия ауіпін ту ызбас шін. қ ғ ү А дереу т мендететін препараттар: ҚҚ ө нифедипин, лабеталол ж не гидралазин. ә АГ за уа ыт емдеу шін олданылатын ұ қ қ ү қ препараттар: Метилдопа, празозин, гидралазин, нифедипин ж не исрадипин ә Бета-блокаторлар, сіресе окспренолол, ә пиндолол ж не лабеталол. ә

Ж ктілік кезіндегі ЖСРА ж не ү ә ж рек а аулары ү қ Ж рек а ауларыны ж ктілік а ымына сер ү қ ң ү ғ ә етуі — ж ктілікті к тере алмау: т сік тастау, ү ө ү уа тысынан тыс босану 25 -30% қ — рса ішілік н ресте гипоксиясы, н ресте құ қ ә ә асфиксиясы, олар перинатальді лімді ө жо арлатады ғ — рса ішілік н ресте дистрофиясы құ қ ә — н рестені ж рек а аулары ә ң ү қ — перинатальді лім 5 -10 рет жо ары ө ғ — гипогалактия — босанудан кейінгі септикалы аурулар қ — тромбоэмболиялар — босанудан кейінгі ан кетулер қ

Ж ктілік кезінде ЖСРА ж не ж рек ү ә ү а аулары қ Митральді стеноз – сол жа атриовентрикулярлы қ са ылауыны тарылуы – ң ң 75 -90%. алыптыда диаметрі 6 -7 Қ см 2 райды құ декомпенсация 60% дейін тарылса болады (2 см 2 дейін ) Е жиі ас ынулар: ң қ — кпелік гипертензия ө — кпе ісінуі ө — о жа арыншаны ң қ қ ң жетіспеушілігі — жыпылы таушы қ аритмия — тромбоэмболия — ан т кіру қ ү

Ж ктілік кезінде ЖСРА ж не ж рек ү ә ү а аулары қ Митральді а па шаны қ қ қ ң жетіспеушілігі барлы ж рек қ ү а ауларыны 6 -7% райды қ ң құ — декомпенсация болмаса ж ктілікті ү ң а ымын нашарлатпайды ғ — «таза» т рінде сирек кездеседі, ү стеноз а ара анда, жиі МС йлесіп ғ қ ғ ү келеді — ас ынулары – сирек, стеноз а қ ғ ара анда. қ ғ

ЖСРА ж не ж рек а ауы бар ж кті йелдерді ж ргізу ә ү қ ү ә ү тактикасы. Ж рек а аулары бар нау астар госпитализация а жатады: ү қ қ ғ I мерзімі 8 -10 апта: арап тексеру ж не ж ктілікті қ ә ү к тере алатыны туралы с ра а шешім табу ( терапевтік ө ұ ққ б лімшеде) ө II мерзімі 20 -22 апта, 26 -30 апта: гемодинамикалы қ к штемелер ү III мерзімі 36 -37 апта босану а дайынды ж ргізу ғ қ ү ж не босану т сілін аны тау ә ә қ Ревматизмні барлы ршу сатысында (минимальді) ж не ң қ ө ә жетіспеушілікті ал аш ы к ріністерінде, ж ктілік ң ғ қ ө ү мерзіміне арамастан 12 апта госпитализациялау керек қ (12 апта а дейін ж ктілікті активті ем фонында зу), ғ ү ү активті терапия ж ргізу ж не эффект болма ан жа дайда ү ә ғ ғ – кардиохирургиялы ем м мкін, егер м мкіндік болмаса қ ү ү – ж ктілікті зу. ү ү

ЖСРА ж не ж рек а ауы бар ж кті йелдерді ә ү қ ү ә ж ргізу тактикасы ү ЖР (ревматизмні ) активтілігі болмаса: Қ ң экстенциллин 2, 4 млн б кіл ж ктілік бойы ж не емізу ү ү ә кезенінде. Активтілік бол ан жа дайда: ғ ғ — дереу госпитализация — бензилпенициллин 1 млн *4 рет к ніне 10 к н. ү ү — преднизолон – 10 -20 мг 1 ай а кейін ½ таблетка а ғ ғ дозасын азайтып отыру керек р 5 к н сайын толы ә ү қ алып таста анша, я ни ж кті йелді жа дайына ғ ғ ү ә ң ғ арай қ — симптоматикалы терапия – кардиометаболиттер, қ диклофенак, калий препараттары, анемия а арсы ғ қ ж не аритмия а арсы препараттар. ә ғ қ

З р шы ару жолдарыны аурулары ж не ж ктілікә ғ ң ә ү Жедел пиелонефрит Созылмалы пиелонефрит ж ктілік ү кезінде жиі ршиді, б л ж кті ө ұ ү йелдерді з р шы ару ж йесіні ә ң ә ғ ү ң ерекшеліктеріне байланысты Пиелонефрит — мерзімнен ерте босану а, гестоз а ж не рса ішілік ғ ғ ә құ қ н рестені і детіне алып келеді ә ң ң Ж кті йелдерде б йрек жетіспеушілігі ү ә ү ж не бактериальді шокты ауіпі ә ң қ жо ары ғ

Ж кті йелдерді атерсіз холестазыү ә ң қ гепатоз 2 % ж кті йелдерде бай алады. детте холестаз ү ә қ Ә ж ктілікті екінші жартысына келеді, біра ж ктілікті р ү ң қ ү ң ә т рлі мерзімінде болуы м мкін. йел адам т ра ты (бара ү ү Ә ұ қ бара оны интенсивтілігі седі) терілік ышыну а ң ө қ ғ ша ымданады. 1 -2 аптадан кейін тері ж не к зді ғ ә ө ң cанылауы сар аяды (кейбір жа дайда терілік ышыну бір ғ ғ қ ана симптомы болып алады). Бауыр ж не к к бауыр ғ қ ә ө л аймайды. Ж рек айну, су болуы м мкін. анны ұ ғ ү құ ү Қ ң биохимиялы зерттеулерінде трансаминаза де гейі қ ң алпында алады, тек тікелей билирубинні де гейі қ қ ң ң жо арлайды. З рде уробилин ж не сілтілі фосфатаза ғ ә ә аны талады. қ Ішек сорбенттерін та айындайды (активирленген к мірсу, ғ ө полифепан), холестирамин. Сорбитпен ж не ксилитпен ә тюбаждар жасау а болады. Жергілікті к ілін бас а жа а ғ өң қ ққ аударатын ментолмен, новокаинмен теріні сипалау болады.

Ж ктілік кезіндегі ревматоидті артрит ү ж не Ж Ж ә Қ

Д некер ті ні диффузді аурулары ж не ә ң ң ә ж ктілік ү Р евматоидті артриті бар ж кті йелді ж ргізу ү ә ү — ж ктілікке арсы к рсеткіштер ү қ ө РА жедел демелі а ымында; РА висцеральді к ріністерінде ү ғ ө — ж ктілік ревматоидті артритті дамуын тежейді. 75% РА ү ң бар ж кті йелдерде ай ын ауру синдромы азаяды. ү ә қ Босанудан кейін 90% симптоматикасы айтадан рецидив қ береді ж не те ай ын болады ә ө қ — базисті терапияны, я ни цитостатиктерді, алтын ғ препараттарын, гидроксихлорохин, пенициллин олданба ан д рыс қ ғ ұ — базистік терапияны 3 -4 ай б рын олдан ан д рыс, ұ қ ғ ұ емізгеннен кейін айталайды қ — ж ктілік кезінде преднизолон, диклофенак олданады ү қ ж ктілікті со ы айында алып тастайды). ү ң ңғ

РА бар ж кті йелді ж ргізу т сілі ү ә (клиникалы жа дай) қ ғ Сыр атнаманы № 117268 қ ң Ж кті йел М. , ту ан жылы 1986 ж. № 5 Е есепке алыну к ні 14. 11. 2012 ж. ү ә ғ Қ ү Мекен жайы: Алматы . , Ангарская к шесі 42. қ ө арап тексергенде ша ымдары жо. Қ ғ қ Anamnesis vitae: бала кезінде еш андай бала ауруларымен ауырма ан. Tbs, қ ғ гепатиттер теріс. Операциялар жо. Жынысты атынасы 20 жастан. Еріні қ қ қ ң денсаулы ы сау. Етеккірі 16 жастан 3 -5 к н р 28 к ннен кейін. ғ ү ә ү 2010 ж. ж ктілікті 35 -36 аптасында кесар тілігі ар ылы н ресте алын ан, тірі, ү ң қ ә ғ салма ы – 2300 гр. ғ Anamnesis morbi: 2005 ж. бері аурады, ауруды дебюті балтыртабан ң буындарынан бастал ан тілерсек, 2006 ж. № 1 КА толы ымен тексеріліп ғ Қ ғ «Ревматоидті артрит» диагнозы ойыл ан. Т ра ты збей 10 мг преднизолон қ ғ ұ қ ү абылдап отыр ан. 2008 ж. бастап еміне 10 мг метотрексат осыл ан, 2010 ж. қ ғ зіліс жасал ан ж ктілікке байланысты, кейін айта абылда ан эффекті о ү ғ ү қ қ ғ ң н тиже берген. Т ра ты т рде стационарлы ем абылдап отырады, 2012 ж. 05. ә ұ қ ү қ айында алалы ревматология орталы ында 400 мг вена ішіне тамшылатып қ қ ғ актембра инфузиясын абылда ан № 1 о н тижелі эффект. қ ғ ң ә

РА бар ж кті йелді ж ргізу т сілі ү ә (клиникалы жа дай) қ ғ аражатына байланысты жал астыра алмады. Со ы стационарлы емі Қ ғ ңғ 2012 ж. 07 ай. Метотрексат аптасына 15 мг per os, преднизолон 120 -120 -90 -60 -45 -30 мг вена ішіне тамшылатып, фолий ыш ылын, вобэнзим 3 др х 3 к ніне абылда ан. Жа дайы жа сарып қ қ ү қ ғ ғ қ йге шы арыл ан. ү ғ ғ Status praesens: Жалпы жа дайы ана аттанарлы. Тері жабындылары ғ қ ж не кілігей абаты таза, алыпты. Шеткі лимфа бездері л айма ан. ә қ қ ұ ғ ғ СБЖ: ол сауса тарыны , тілерсек, о жа шынта буындарыны қ қ ң ң қ қ ң полиартриті. О жа шынта буынны б гу контрактурасы. кпесінде ң қ қ ң ү Ө везикулярлы тыныс, сырылдар жо. ТАЖ 18 рет мин. Ж рек қ ү шекарасы ке еймеген. Ж рек тондары орташа б сен, ыр а ы д рыс, ң ү ә ғ ғ ұ А 110/60 мм. с. б. , ЖСЖ 90 рет мин. Тілі ыл алды. Іші ж ктілік ҚҚ ғ ү мерзіміне байланысты л ай ан. Бауыры абыр а до асымен. К к ұ ғ ғ қ ғ ғ ө бауыры пальпацияланбайды. р ылау симптомы екі жа ынан теріс. Ұ ғ ғ З р шы ару бос, ауру сезімсіз. ә ғ

РА бар ж кті йелді ж ргізу т сілі ү ә (клиникалы жа дай) қ ғ Лабораторлы — инструментальді дістер: Ж А (15. 11. 2012) Hb 101 г/л, эр. ә Қ 3, 5 х10, т сті к рсеткіш 0, 9, тромб. 235, лейк. 6, 5 х10, ЭТЖ 16 мм/с. ү ө Ж А (25. 04. 2013) Hb 103 г/л, эр. 3, 5 х10, т сті к рсеткіш 0, 89, тромб. 225 лейк. Қ ү ө 7, 5 х10, ЭТЖ 40 мм/с. ЖЗА згерістер жо. ө қ анны биохимиялы анализі (16. 11. 2012): жалпы белок 59, 6 г/л, мочевина 4, 5 Қ ң қ ммоль/л, креатинин 64 ммоль/л, глюкоза 4, 1 ммоль/л, АЛТ 0, 27, АСТ 0, 22, билирубин жалпы 11, 0, холестерин 5, 0. БА (26. 04. 2013): жалпы белок 85, 2 г/л, мочевина 4, 4 ммоль/л, креатинин 69, 5 Қ ммоль/л, глюкоза 4, 3 ммоль/л, АЛТ 0, 30, АСТ 0, 27, билирубин жалпы 11, 0, холестерин 5, 7. Коагулограмма: ПТИ – 92%, протромбинді уа ыт 13 сек. қ СРБ, РФ теріс, ДНК денатурирленген антиденелер (1 абатты), нативті ДНК қ антиденелер теріс. ЭКГ ритм синусты, ЖСЖ 80 рет минутына. ол сауса тарыны рентгенографисяы (28. 02. 2012. , амб. ) – Ревматоидті Қ қ ң артритті шінші сатысы. ң ү

РА бар ж кті йелді ж ргізу т сілі ү ә (клиникалы жа дай) қ ғ Тізе буындарыны рентгенографиясы (28. 02. 2012. , амб. ) – о жа тізе ң ң қ буынны артриті. ң Кеуде клеткасыны рентгенографиясы (28. 02. 2012. , амб. ) – кпе ң ө патологиясы жо. қ Ж рек Эхо. КГ (22. 01. 2013) – СДК (КДО) – 118 мл, ССК (КСО) – 43 мл, ү УК (УО) – 74 мл, ЛФ (ФВ) — 64%. Миокардты жиырылу ызметі ң қ алыпты. Ж рек уысы л айма ан. а па шалары згермеген. қ ү қ ұ ғ ғ Қ қ қ ө Ж кті йел кафедра ызметкерлеріні ба ылауында болды. 2012 ж. ү ә қ ң қ Тамыз айыннан бастап 4 мг метипред абылдайды. Ж ктілік кезінде қ ү 2013 ж. наурыз айында буын синдромыны ршуі бай алды: о жа ң ө қ ң қ тізе, сол тілерсек буындарыны ауру сезімі, ісінуі, сол олыны V ң қ ң фалангалы буынны ісінуі. Ж А ЭТЖ 47 мм/с. Метипред дозасы 8 қ ң Қ мг дейін жо арла ан, 10 к ннен кейін ¼ таб дозасы азайтылды 4 мг ғ ғ ү дейін. Жергілікті долгит гель, анемиясына байланысты тардиферрон 1 табх2 рет абылдап отырды. қ

РА бар ж кті йелді ж ргізу т сілі ү ә (клиникалы жа дай) қ ғ Диагнозы: Серонегативті ревматоидті артрит, кеш сатысы, активтілік д режесі ә II, рентгенологиялы сатысы III, БФЖ I. қ 2013 ж. мамыр айында кесар тілігі ар ылы босанды. қ Жынысы – ер Салма ы – 2 кг 900 г ғ Бойы – 53 см Апгар 7 -8 балл Операциядан кейін 8 -ші к ні йге шы арылды. А 110/70 мм. с. б. ЖСЖ — 79 ү ү ғ ҚҚ рет минутына.

Д некер ті ні диффузді аурулары ж не ж ктілікә ң ң ә ү Ж Ж бар ж кті йелдерді ж ргізу Қ ү ә ү Ж Ж 1500 ж кті йелдерді біреуінде кездеседі. 20 % жа дайда Қ ү ә ң ғ ж ктілік спонтанді т сік тастаумен ая талады, 8 % — н ресте лі ү ү қ ә ө туады, 45 % ж ктілікті 2 жартысы гестозбен ас ынады, ү ң қ босанудан кейінгі ан кетулер. Перинатальді лімні де гейі те қ ө ң ң ө жо ары (Ж Ж бала а берілмейді, біра кейде н рестелерде толы ғ Қ ғ қ ә қ атриовентрикулярлы тос ауыл бай алады). қ қ — ж ктілік Ж Ж Жедел, жеделдеу а ымында, III активтілік ү Қ ғ д режесінде арсы к рсеткіш ә қ ө — Ж Ж а ымы ж ктілік кезінде ауырлай т седі Қ ғ ү ү — а ымыны ауырлау 30% райды, ал ж ктілік кезінде ғ ң құ ү жа дайыны жа саруы болмайды ғ ң қ — антифосфолипидті синдром к шейеді (тромбоэмболия, кенеттен ү т сік ауіпі бар) ү қ — цитостатиктерді олдану а болмайды қ ғ — созылмалы а ымында преднизолонны м лшері 10 -20 мг ғ ң ө босанудан кейін 5 -10 мг жо арлатады ғ — диклофенак ж ктілікті барлы мерзімінде, тек со ы айда алып ү ң қ ңғ тастайды — нефритті ршуі немесе к шеюі кезінде – пульс терапия ң ө ү

Вирусті аурулар ж не ж ктілікә ү Жай герпес вирусы (ЖГВ) плацента ар ылы қ тіп н рестеде ж йелі за ымданулар ө ә ү қ ша ырады (ж рек, ОНЖ, бауыр). Туыл ан қ ү ғ балада микроцефалия, мида кальцинаттар болуы м мкін, а ыл ойыны дамуы тежеледі. ү қ ң сіресе н рестеге I триместр ауіпті, сондай- Ә ә қ а интранатальді кезен. Ж кті йелде қ ү ә генерализденген герпес формасы дамыса I триместрде ж ктілікті зу ажет. III ү ү қ триместрде жедел т рде кесарев тілігі ү к мегімен босандыру ажет, біра ауру ө қ қ 5 -50 % н рестелерде дамуы м мкін. ә ү

дебиеттер: Ә 1. Мухин Н. А. , Моисеев В. С. , Мартынов А. И. Внутренние болезни. – М. , 2008. – Т. 1. – С. 672. , Т. 2. – С. 592. Бисярина В. П. Детские болезни с уходом за детьми и анатомо-физиологические особенности детского возраста. – М. , Москва, 1981. 3. Шехтман М. М. , Бурдули Г. М. Болезни органов дыхания и кровообращения беременных. — М. , Москва, 2002. 4. Шулутко Б. И. Стандарты диагностики и лечения внутренних болезней. – СПб. : ООО «ЭЛБИ-СПб» , 2007. – С. 800. 5. Избранные лекции по клинической ревматологии: Учебное пособие / Под редакцией В. А. Насоновой, Н. В. Бунчука. – М. : Медицина, 2001. 6. Насонов Е. Л. Ревматология. Клинические рекомендации. – М. : ГЭОТАР-МЕД, 2010. – С. 288. 7. Рябов С. И. Внутренние болезни. – СПБ. : Спец. Лит. , 2004. – С. – 879. 8. Мартов В. Ю. , Окороков А. Н. Лекарственные средства в практике врача. – 2006. – С. 960. 9. Болезни сердца: Руководство для врачей / Под редакцией Оганова Р. Г. , Фоминой И. Г. – М. : Литтерра, 2007. – С. 1328.

Ба ылау с ра тарық ұ қ 1. Балалар жасыны кезе дерін атаныз. ң ң 2. Балалы жасты барлы кезе іне т н аурулар? қ ң ә 3. Балалар организмні анатомиялы ж не физиологиялы ң қ ә қ ерекшеліктерін сипаттаныз. 4. Балалы жаста ы фармакотерапия ерекшеліктері андай? қ ғ қ 5. Жас спірім кезе і шін т н ке інен тара ан ауруды атап ө ң ү ә ң ғ шы ыныз. ғ 6. Ж ктілік кезе інде болатын физиологиялы згерістерді ү ң қ ө атаныз. 7. Ж ктілік кезе інде жиі кездесетін ауруларды атаныз. ү ң 8. Ж ктілік кезе інде фармакотерапия ерекшеліктерін ү ң сипаттаныз.