Семей Мемлекеттік медицина университеті «Жіті ішт йнек»

Семей Мемлекеттік медицина университеті «Жіті ішт йнек» синдромы ү кезіндегі диагностикалау ж не ә жедел к мек к рсету алгоритмі ө ө Семей

ЖЕДЕЛ АППЕНДИЦИТ • Жедел аппендицит — со ыр ішек қ (б йен) скініні кабынуы. ұ ө ң І ш а заларыны арасында аса жиі ғ ң кездесетін полиэтиологиялы жедел хирургиялы ауру. қ • Жи ілігі 40 -10000 адамнан.

• XVI . алым Парс ал аш рет к рт т різді ғ ғ ғ ұ ә сіндіні сипаттап, о жа мы ын ө ң қ қ айма ында ы іріндікті ашуды сын ан. ғ ғ ү ғ • 1884 ж. Р. Фитц «аппендицит» терминін енгізді. Ал аш ы операциялар: ғ қ • Кренлейн (неміс хирургі) 1884 ж. абын ан қ ғ ртт різді сіндіні алып таста ан. құ ә ө ғ • Троянов 1890 ж. ртт різді сіндіні алып құ ә ө таста ан ғ

Статистика: • жиілігі 150 -200 адамны біреуі; ң • со ы 10 жыл ішінде ауру 2 -3 есеге жиіледі; ңғ • ет та амдарын к п пайдаланатын адамдар жиі ғ ө ауырады; • ала т р ындарында жиі кездеседі; қ ұ ғ • 20 -40 жас аралы ында жиі; ғ • йел адамдар арасында жиі (1: 1, 5 есе) ә ; • хирургиялы нау астарды қ қ ң 25 -30% райды; құ • со ы кезде ауыр формалары жиі кездеседі. ңғ • 1 млн. аурудан 3000 е бекке жарайтын адам ң айтыс болады қ

– Этиологиясы мен патогенезі: • 1. Рефлекторлы (нервтік-гуморальді) • 2. Гематогенді жолмен аппендицитті тромбозың • 3. Лимфогенді • 4. Иммунологиялы қ • 5. Алиментарлы • 6. Паразитарлы • 7. Баугиниспазм • 8. Б где заттар (т йме, шемішке, н жісті тас) ө ү ә

Колесов бойынша классификация • 1. Аппендикулярлы шаншу • 2. Жедел ж й беткей (катаральды) аппендицитә • 3. Деструктивты жедел аппендицит • а) флегмонозды • б) гангренозды • в) тесілулі (перфоративты) • 4. Жедел аппендицитт і ас ынуы ң қ • а ) аппендикулярлы инфильтрат • б ) аппендикулярлы абцесс • в ) пилефлебит • г) перитонит

Классификация Абрикосов бойынша (морфол. ) • І. Беткей ж не катаральды (6 -12 са. дамиды)ә ғ • ІІ. Флегмонозды (12 -24 са. ) ғ • а) ж й ә • б) флегмонозды-жаралы • в) аппостемозды- ірі абыр аларына толады. ң қ ғ • г) эмпиема ( уысына ірі толады) қ ң • д) флегмонозды-перфоративті • ІІІ. Гангренозды (24 -48 са ат) ғ • 1 -лік-гангренозды- а) тесілулі, б) тесілусіз • 2 -лік гангренозды -а) тесілулі, б) тесілусіз

рт т різді скінні орналасуыҚұ ә ө ң • 1. т мен арай 40 -50 ө қ % • 2. латеральды 25 % • 3. медиальды 17 -20 % • 4. алдында 5 -7 % • 5. артында 9 -13 %

Клиникасы • Ауырсыну эпигастрийда басталады -40 %. Біртіндеп б кіл іш уысына. 2 -6 са аттан ү қ ғ со о жа мы ын т сында орналасады. ң ң қ қ ұ • Ло су, 1 -2 рет су. қ құ • Жалпы жа дайы ана аттанарлы , дене ғ қ ызуы субфебрильді, пульс-90, қ — згермейді. ҚҚ ө • Пальпация: о жа мы ын айма ында ң қ қ ғ ауырсыну. Б лшы -ет дефансы. ұ қ • Щеткин-Блюмберг симптомы о. ң

Жедел аппендицит

Ровзинга белгісі 12″ <מ ס

Синдромдар: 1. Диспепесиялық — журек айну, 1 -2 рет су, н жіс шы ару құ ә ғ б зылысы. ұ 2. Ауырсыну — эпигастрий айма ында басталып ғ 5 -6 са аттан о ғ ң жа мы ын айма ына ауысады – атты емес, қ қ ғ қ т зуге т рарлы , сирек периодты, оз ал анда ө ұ қ қ ғ ғ к шейеді ү 3. абыну синдромы Қ — температура (38 -39º С ) — лейкоцитоз, нейтрофилез, лейкоцитарлы формула сол а ы ысады, ЭТЖ жо арлауы. ғ ғ ғ

4. Перитонеальды синдром: — Интоксикация; — Гиппократ беті; — Тілі жабындымен жабыл ан, іші желденген, ғ тыныс алу актісіне атыспайды қ ( Винтер синдромы); — ртт різді сінді проекциясында ауырсыну құ ә ө а ы талады; ң қ — перистальтика нашарлауы + Щеткин- Блюмберг, Мендель, Крымов белгілері; — о жа айма ында б лшы еттерді атаю. ң қ ғ ұ қ ң қ

Симптомдар • Кохер – ауырсынуды эпигастриидан — о ң ң жа мы ын айма ына к шуі. қ қ ғ ө • Ситковский нау ас сол жа ырына қ қ қ жат анда — ауырсыну. қ • Ровзинг — сол жа тан т менгі то ішекті қ ө қ бас анда, о жа мы ын айма ы қ ң қ қ ғ ауырсынуы. • Крымов – шап са инасы ар ылы барма пен қ қ қ тексергенде – ауырсыну. • Воскресенский (к йлек симптомы). ө

• Раздольский – о жа мы ын айма ында тері ң қ қ ғ гиперестезиясы, сауса пен р ылау. қ ұ ғ • Образцов — о ая ын б кпей к тергенде о жа ң ғ ү ө ң қ мы ын айма ында ы ауырсынуды к шейуі. қ ғ ғ ң ү • Коупа – о ая ын к теріп жамбас — сан буынын ң ғ ө ротациялы оз ал анда ауырсынуды к шеюі қ ғ ғ ң ү немесе пайда болуы. • Бартомье –Михелсон — сол жа ырына қ қ жат ызып, о жа мы ын айма ын бас анда қ ң қ қ ғ қ ауырсынуды к шеюі. ң ү • Ректальды тексеру – жамбас пердесіні ң ауырсынуы.

• Кушнеренко – ж тел симптомы. ө • Ленандер – олты асты мен тік ішектегі қ қ температураны айырмашылы ы ң ғ (N<1 C). • Cremasterica – о жа ж мырт аны тартылуы. ң қ ұ қ ң • Иванов – сол жа мы ын айма ыны қ қ ғ ң б лшыкетіні атрофиясы. ұ ң • Щеткин-Блюмберг перитонит симптомы. • Филатов – баланы йы тап жаткан кезінде ұ қ пальпациялау. • Брендо – сол жа абыр аны бас анда о жа қ қ ғ қ ң қ мы ын айма ында ауырсыну қ ғ ( ж ктілердеү )

Дифференциальды диагноз • Б йрек тас ауруы, ЖЗА-де – ү эритроциттерді болуы, ауырсыну ң ерекшелігі, дизурия. • Жатырдан тыс ж ктілік –етеккір келмейді ү немесе оны сипаты згереді ж не ң ө ә ынаптан сары су б лінеді, жатыр қ ө мойныны арт ы іргесінен пункция жасау ң қ керек.

• Жедел панкреатит – бірнеше рет айталанатын қ су, улану белгіліері тез дамиды, ауырсыну құ белдемеленіп тарайды, анда ж не з рде қ ә ә амилазаны жо арыла аны бай алады. ң ғ ғ қ • Ас азанны ж не лтабарды тесілген жарасы қ ң ә ұ ң — кенеттен эпигастрида пыша т різді қ ә ауырсыну, рентгенде о жа диафрагма ң қ астында ауа болуы. Анамнезінде б рын ұ нау асты ас азаны ауыр аны талады, қ ң қ ғ қ ішті ауруы ж не б лшы етті атаюы ң ә ұ қ ң қ к бінесе кіндіктен жо ары болады. ө ғ

Балаларда ы жедел аппендицитті ғ ң клиникасы: • Ішастарды лсіз пластикалы абілеті ң ә қ қ • Іш шарбылары кішкене • иын зерттеледі Қ • Барлы симптомдар басымдылы к рсетеді қ қ ө • Жиі токсикалы т рлері қ ү • Пневмониядан ажырату иын қ • Е і жас а дейін сирек кездеседі қ қ

Ж ктілікте: ү • рт терізді сіндіні орналасуыны Құ ө ң ң згеруі ө • Б лшы ет тонусыны иын бай алуы ұ қ ң қ қ • Перитонтке айналуы м мкін ү • Туу кезінде диагноз ою иын қ қ • Жатыр т тігін рт т різді сіндімен алып ү құ ә ө тасталуы • Операциядан кейін т сік тастауы м мкін ү ү

К рілердеә • Клиникасы морфологиясынан озады • Б лшы етті атаю мен Щеткин-Блюмберг ұ қ ң қ симптомы теріс болуы м мкін ү • Барлы симптомы аралас, симптомдар қ шірілген т рде болуы м мкін ө ү ү • Жиі деструкция • Аппендикулярлы инфильтраты атерлі қ ісіктен айыру те иын ө қ • Операциядан кейін кезде кпе аурулары те ө ө жиі дамиды

Жедел аппендицитті емі: аппендикулярлы ң инфильтраттан бас а ш ыл операция. қ ұғ Неге: -бас а дістерді болмауы қ ә ң -клиника а анатомиялы згерісті с йкес ғ қ ө ң ә келмеуі -тосу аупты қ -ас ынуды емдеу иын қ қ — рт т різді сіндіні алып тастауды құ ә ө ң ң 5 дісі ә бар

Аппендэктомия: • Антеградты • Ретроградты • Инвагинациялық • Б лшектеп ө • Лигатурлы

Аппендицитті ас ынуың қ • 1) аппендикулярлы инфильтрат • 2) аппендикулярлы абсцесс • 3) перитонит • 4) іш уысы абсцесі қ • 5) Пилефлебит

Ас ынуларық • Аппендикулярлы инфильтрат о жа мы ын ң қ қ айма ында аттылау келген т зіліс пайда ғ қ ү болады, субфебрильді дене ызуы, шарбы қ жабысады – ты ыз инфильтрат (3 -5 к нде). ғ ү • аппендикулярлы абсцессі – температура 39 -40 º С, пальпация кезінде атты ауырсыну. қ • жайыл ан перитонит. ғ • пилефлебит – а па венасыны абынуы – қ қ ң қ сепсис, бауыр абсцессі, консервативті ем. • операциядан кейінгі ан кету қ

Волкович-Дьяконов кесіндісі

Appendix- ті шашыр айын байлауң қ

Appendix -ті кесу

сіндіні шын кисетті тігіспен то Ө ң ұ қ ішекке енгізу

Ретроградты аппендэктомия

рт т різді скінні шажыр айын кесуҚұ ә ө ң қ

Іш пердесінен тыс орналас анда ы қ ғ кесу сызы ы ғ

рт т різді скінді кесіп алуҚұ ә ө

Флегмонозды аппендицит

1 млн аурудан 3000 е бекке жарайтын адам ң айтыс болады. қ Себептері: • Операцияны кеш олдану қ • А заны т мен реактивтілігі ғ ң ө • рт т різді сіндіде патологиялы Құ ә ө қ згерестер ө • Хирургиялы техника дефектісі қ • Хирург бай амайтын жа дайлар қ ғ

Диагноз иындылы ы: қ ғ • 3 ай а дейінгі балалы ша ғ қ қ • Егде ж не толы адамдар ә қ • Ж ктілі ті 2 — ү қ ң ші жартысы • рт т різді сіндіні атиптік орналасуы Құ ә ө ң • Жедел аппендицитті рт рлі клиникалы ң ә ү қ формалары • осымша ауруларды болуы Қ ң • Ас ынуды дамуы қ ң • Нау асты толы емес тексеру қ қ • Алын ан м ліметтерді д рыс емес тіркеу ғ ә ұ

Т р ындар арасында аппендицитті ұ ғ ң санитарлы а арту ж мысысын ж ргізу қ ғ ұ ү • Медициналы к мекті ертерек с рау бастал анда қ ө ұ ғ • зін- зі емдеумен айналыспау Ө ө • Іш айдайтын д рілерді олданбау. Клизма жасамау ә қ • Іште интенсивтілігі лсіз ауру жедел аппендицитті ә жо а шы армайды ққ ғ • Ауру локализациясы жедел аппендицитті жо а ққ шы армайды ғ • атерлі ткен аппендицит мірге аупты Қ ө ө қ Жал ыз емі – операция ж ргізу. ғ ү

Ішті уысыны іргелеріндегі тесіктерден ң қ ң (таби и немесе жасанды) іш пердесімен бірге щы ан ғ ққ органдарды жары дейді. қ

• Iш жары тарық • Б л барлы т р ындарды 2 -4 %-ын райтын, жиi ұ қ ұ ғ ң құ кездесетiн ауру. Жары тар қ туралы жалпы ым: ұғ • Жары тар: ішкi ж не сырт ы жары тар болып қ ә қ қ б лінеді: ө • Сырт ы жары тар дегеніміз: қ қ абыр асы iш қ ғ пердесiмен жабыл ан iш абы м шелерiнi iшастар ғ қ ү ң абыр асында ы дефекті ар ылы, терi астына шы уы қ ғ ғ қ ғ (ол iш пердемен жабылма ан жал ан жары тан ғ ғ қ ерекшеленедi, мысалы, кiндiк жары ы немесе iшкi ғ м шелердi сырт а шы уы — эвентерация). ү ң қ ғ

• Iшкi жары тар деп: қ iшастарды немесе ң шажыр айды рт рлi алталарына iшкi қ ң ә ү қ м шелердi шы уын немесе диафрагма ү ң ғ са ылауы ар ылы iшкi м шелерді кеуде ң қ ү ң уысына т суiн айтады (б л кезде iшкi м шелер қ ү ұ ү iш пердемен жабылады). • Бiз негiзiнен сырт ы жары ты арастырамыз. қ қ қ

Жiктелуi: • Шы у тегi бойынша – туа бiткен ж не ж ре ғ ә ү пайда бол ан (жара атты ж не операциядан ғ қ ә кейiнгi) • Орналасуы бойынша – шап жары ы, сан, кiндiк ғ жары ы, ішті а сызы ты жары ы, бел жары ы, ғ ң қ қ ғ ғ шат аралы жары ы, спингелиев сызы ты қ ғ қ (сирек кездеседi) жары тар. қ • А ымы бойынша – толы ж не толы емес, ғ қ ә қ ас ын ан ж не ас ынба ан қ ғ ә қ ғ • Жиi кездесетiн жары тар: шап жары ы – 71, 5 %, қ ғ сан жары ы – 10, 4 %, а сызы ты жары – 11 %, ғ қ қ қ кiндiк жары ы – 3, 9 % , ал бас а т рлері – 3, 2 % — ғ қ ү ды райды. құ

Жары пен ауыратындарды қ ң жынысты ерекшелiктерi бойынша қ пайызды атынасы: қ қ • Ер адамдарда : шап – 96, 3 % сан – 2, 6 % кiндiк – 1, 1 % • йелдерде: шап – 50, 6 % Ә сан – 33, 5 % кiндiк – 15, 2 %-ын райды құ

Этиологиясы: • Туа бiткен жары тар iш абыр асыны қ қ қ ғ ң даму а ауы немесе жетiлмеуi н тижесiнде қ ә дамиды. М ндай балаларда ту ан кезiнде ұ ғ дайын жары абы болады. Мысалы, туа қ қ бiткен и аш шап жары ы. қ ғ ғ • Ж ре пайда бол ан жары кезiнде екi негiзгi ү ғ қ факторды ажыратады: 1. iшастар абыр асыны лсiздiгi – қ ғ ң ә бейiмделу факторы 2. iш абы iшiндегi ысымны жо арлауы қ қ ң ғ ндiру факторы болып табылады ө

I. Iшастар абыр асыны лсiздiгi дамиды: қ ғ ң ә 1. жергiлiктi: а ) анатомиялы рылысы бойынша қ құ б) операция, жара ат н тижесiнде қ ә в) ж лын за ымдалуыны немесе нерв ұ қ ң талшы тарыны иылуы н тижесiнде қ ң қ ә 2. А заны жалпы жа дайымен байланысты лсiздiк ғ ң ғ ә болады: а) жасты – «тіндердi артты болбырлы ы» қ ң қ қ ғ кезінде б) ауру, ашты н тижесiндегі ж деу кезінде қ ә ү в) шамадан тыс семiру кезінде г ) асцит, ж ктiлiк кезiнде iшастар абыр асыны ү қ ғ ң созылуында

II. Iш абы iшiндегi ысымны жо арлауы қ қ ң ғ болады: • а) физикалы к ш т скенде қ ү ү б) музыкалы аспаптарда ойнайтын адамдарда қ в) босану кезiнде г) дефекация (iш ату) ж не з р шы аруы қ ә ә ғ иында анда (уретрада тас бол анда, фимоз қ ғ ғ кезiнде т. б. ) д) т ра ты ж тел кезiнде (созылмалы бронхит, ұ қ ө бронхоэктаз, туберкулез, кезiнде)

Клиникалы к рiнiсi: қ ө Ауру негiзiнен баяу дамиды, бiра кейде қ физикалы ж ктемеден, ж телден кейiн тез қ ү ө дамуы м мкiн. ү Субьективтi белгiлерi: • а) интенсивтi ж не иррадиациялы ауырсыну, ол ә вертикальды жа дайда, физикалы ж ктеме ғ қ ү кезiнде к шейедi. Бастап ы кезе де ауырсыну ү қ ң ай ын к рiнедi, бiра кейде болмауы да қ ө қ м мкiн. ү • б) диспепсиялы б зылыстар – ло су, қ ұ қ құ кекiру, iш ату қ • в) дизурия

Обьективтi белгiлерi: 1. Жары томпаюы – вертикальды жа дайда қ ғ немесе к шену кезiнде шар т рiздi немесе ү ә сопа ша формалы iсiну пайда болады. қ 2. з орнына келуi — здiгiнен немесе олмен Ө ө қ келтiру ар ылы ж ргiзiледi. Б л жары ты қ ү ұ қ ң классикалы белгiсi болып табылады. қ 3. Жары а пасыны болуы. қ қ қ ң 4. «Ж тел т рткiсi» феноменi. ө ү 5. Перкуссия кезiнде жары абында iшек болса – қ қ тимпанит, ал егер шарбы болса — т йы дыбыс ұ қ естiледi. 6. аускультация белгiлерi – iшектi орнына келтiргенде ш рылдау естiледi. ұ

• Бастап ы кезе де жары ты аны тау те иын. қ ң қ қ ө қ Ж тел т рткi феноменiн аны тау ж не ө ү қ ә нау асты жат ан к йiнде iш абыр асы қ ң қ ү қ ғ боса сиды, сонда жары а пасын ж не ң қ қ қ ә каналын аны тау жалпы зерттеуде те ма ызды қ ө ң болып саналады. • Профилактика – ерте ж не ж йелi дене ә ү шыны тырумен айналысу, з уа ытында қ ө қ емделу. Балаларды атты орау а ж не қ ғ ә жыла анда жо ары арай ла тырып к теруге ғ ғ қ қ ө болмайды.

Оперативтi т рде ж ргiзiледi. Операция екi кезе нен ү ү ң т рады: ұ 1. жары ты кесу – жары абын ашу, шы ару. Ішкi қ қ қ ғ м шелердi орнына келтiрiп, мойын б лiгiндегі ү ө апты тiгiп байлау. қ 2. Жары а пасыны пластикасы қ қ қ ң Жансыздандыру жергiлiктi т рде жасалады ү (новокаин немесе лидокаинмен) Операция алдында ы дайынды – гигиеналы ванна ғ қ қ ж не операциялы ала ды ыру, операция алдында ә қ ң қ тазарту клизмасын ояды. Операциядан кейiнгi қ кезе — кпе ас ынуын алдын алу, метеоризмен ң ө қ к рес ж ргiзiледi. ү ү

Операция а арсы к рсеткiш: ғ қ ө • Ол абсолютті ж не салыстырмалы болып ә б лінеді. ө • Абсолюттi – жедел инфекция, туберкулез, атерлi iсiктер, ай ын тыныс алу ж не ж рек қ қ ә ү жетiспеушiлiгi кезінде. • Салыстырмалы — ерте ша , ж ктiлiктi со ы қ ү ң ңғ 2 -3 айы, уретра стриктуралары, простата аденомасы кезінде.

• Операция жасау а болмайтын жа дайда ғ ғ бандаж олданылады. Бандажды р қ ә адам а жеке т рде та дау керек ж не ғ ү ң ә т нде шешiп ояды. ү қ • Бандажды кемшiлiгi – тiндердi ң ң жара аты мен атрофиясы, созылмалы қ экзема тырты ты т зiлуi ж не та ы да қ ң ү ә ғ бас а. қ

Жары абын кесіп ашуды қ қ ң жолдары

Жары абында ы а заны іш қ қ ғ ғ уысына кіргізіп, тігіс салынуы: қ

Шап жары ында ы олданылатын ғ ғ қ хирургиялы т сілдер: қ ә

Шап каналы

Шап каналы: абыр алары-қ ғ 1) Алды ысы- сырт ы и аш б лшы ет ңғ қ қ ғ ұ қ апоневрозы 2) Арт ысы- ішті к лдене фасциясы қ ң ө ң 3) Жо ар ысы- ішті ішкі и аш ж не к лдене ғ ғ ң қ ғ ә ө ң б лшы еттеріні т менгі шеті ұ қ ң ө 4) Т менгісі- Пупартов байламы. ө

Жирар дісіә

ры жолыны стінен шап байламына арай Ұ қ ң ү қ сырт ы, ішкі ж не к лдене б лшы еттерді қ ә ө ң ұ қ біра алып шап байламына тігеді. Т менгі қ ө апоневроз лоскутын тігіс ар ылы жо ар ы қ ғ ғ апоневроз лоскутына бекітеді.

бірдей тканьдерді біріктіру. Инені ішті сырт ы ң қ и аш б лшы етіні жо ар ы апоневроз қ ғ ұ қ ң ғ ғ лоскуты шетіне 1 см шеткері енгізеді, одан кейін инені б лшы ет шетінен ткізіп та ы да ұ қ ө ғ сырт ы и аш б лшы еті шетінен тігеді. Осы қ қ ғ ұ қ жіппен шап байламын тігеді.

шап каналыны арт ы абыр асы бекітілуі ң қ қ ғ шін жары апшы ын ал аннан кейін ү қ қ ғ ғ ры жолын шеткері итеріп, оны ұ қ ң астынан ішкі и аш ж не к лдене қ ғ ә ө ң б лшы еттерді ішті к лдене ұ қ ң ө ң фасциясымен бірге шап байламына тігеді

• Кіндік жары ы –деп кіндік айма ынан ғ ғ рса абыр асыны лсіз жері ар ылы құ қ қ ғ ң ә қ рса уысында ы м шелерді құ қ қ ғ ү ң шы уы. йелдерде кіндік жары ы ғ Ә ғ еркектерге ара анда екі есе жиі кездеседі, қ ғ себебі ж ктілік кезінде кіндік са инасыны ү қ ң керілінуіне байланысты. Жары а пасы қ қ қ кіндік са инасы болып табылады. қ • Емі: Ерте мерзімде оперативті т рде ү дефекті жабу.

Кіндік жары ында ы олданылатын ғ ғ қ хирургиялы т сілдер: қ ә

бір жа ынан ғ ішті а сызы ыны ң қ ғ ң апоневрозыны бір шетін ң ала, ал екінші жа ымен ғ ішті тік б лшы етіні ң ұ қ ң ынапты б лігіні арт ы- қ қ ө ң қ медиальді б лігін ала б лек ө ө тігіс салу.

екі к лдене кесу ар ылы ө ң қ терімен бірге кіндікті кеседі. Жары қ апшы ын ал ан со , жары а пасын қ ғ ғ ң қ қ қ ке ейтеді де, апоневрозды т менгі лоскутын ң ң ө П-т різді тігіспен жо ар ы лоскут а, ал ә ғ ғ қ дубликатураны т менгі лоскут а жеке тігіспен ө қ тігеді.

Кіндік жары ында ы Лексера т сіліғ ғ ә

Операциядан кейінгі жары ты операциясы. қ ң Лавсанды тканьді апоневрозмен б лшы етке тігу. ұ қ

Операциядан кейінгі жары а операция ққ жасау. Терідегі тырты ты айналдыра кесу. қ

Операциядан кейінгі жары ты апоневрозы мен қ ң жары абына тігіс салу. Шампионер дісі. қ қ ә

Сан жары тары: қ шап жары тарына ара анда сирек кездеседi. қ қ ғ 40 -60 жас аралы ында ы йел адамдар ер ғ ғ ә адамдар а ара анда 15 -20 рет жиi ауырады. ғ қ ғ Ол — йел адамдарды жамбас с йегi ке ж не ә ң ү ң ә оны б лшы еттерi мен тамырларыны ң ұ қ ң ай ынды ы жо ары болуымен, ж не пупартов қ ғ ғ ә байламыны берiктiгiнi аз болуымен ң ң байланысты.

• Сан жары тары Скарпов шб рышында қ ұ ұ орналасады. Сан жары тарыны клинико- қ ң анатомиялы ерекшелiктерi-ол пупартов қ байламынан т мен орналасады. Б л б лiмнi ө ұ ө ң анатомиялы ерекшелiгi хирургтер шiн те қ ү ө ма ызды. ң • Пупартов байламы мен жамбас с йегi ү арасында ке iстiк орналасады, ол мы ын ң қ ыры байламы ар ылы пупартов байламынан қ қ аса а с йегiнi тарма тарына дейiн барып, 2 қ ғ ү ң қ лакуна а б лiнедi: 1. б лшы еттi. 2. тамырлы. ғ ө ұ қ

• Сан шб рышы (Скарпов): -ү ұ абыр аларық ғ • 1) Сырт ы жа ынан- қ ғ m. sartorius • 2 ) Ішкі жа ынан- ғ m. Adductor longus • 3 ) Т бі шап байламы. шы болып екі б лшы ү Ұ ұ қ етті иылыс ан жерін айтады. ң қ қ

Lacuna musculorum et Lacuna vasorum

• Пупартов асты ке iстiгiнi 2/3 б лiгiн ң ң ө райтын б лшы еттi лакунада мы ын-бел құ ұ қ қ б лшы етi мен сан нервiсi орналасады. ұ қ • Тамырлы лакунада сан артериясы мен венасы орналасады. Шап байламынан 3 см-ге т мен ө сан венасына лкен терi асты венасы т седi. ү ү Б л лакуна май тiнiмен жабыл ан, онда лимфа ұ ғ т йiндерi орналасады. Сан жары ыны т зiлуi ү ғ ң ү кезiнде жары томпаюыны алыптасуы. Сан қ ң қ каналыны iшкi са инасынан басталады. Сан ң қ са инасыны диаметрi ер адамдарда — 1, 2 см, қ ң йел адамдарда — 1, 8 см болады. ә

Жары пайда болуымен т зiлетiн сан қ ү каналыны абыр алары: ң қ ғ • 1. жо ары жа ынан-шап (пупартов) байламы. ғ ғ • 2. т менгi жа ынан – аса а байламы. ө ғ қ ғ • 3. iшкi жа ынан — Жембернатов байламы. ғ • 4. сырт ы жа ынан — сан венасыны қ ғ ң медиальды б лігі. ө • Ер адамдрда лакунарлы байламы ыс а ж не қ қ ә мы ты, йелдерде зыныра болады. қ ә ұ қ

Canalis femoralis.

• Сан жары тары лкен болмайды немесе сирек қ ү кездеседi. Ай ын ауырсыну симптомымен, қ ысылу мен бiрiгiп суiне бейiмделуiмен бiрге қ ө ж редi. Iрi тамырлар жа ын ү қ орналасатынды тан операция иын а т седi. қ қ ғ ү • Шап жары ына ара анда сан жары ыны ғ қ ғ ғ ң генезi к рделi, клиникалы к рiнiсi ай ын ү қ ө қ емес. • Жары абыны сыртында сан венасы қ қ ң орналасады. Жары томпаюы сан қ артериясыны сыртында орналасса, онда ол ң сырт ы немесе б йiрлi тамырлы қ ү лакунарлы сан жары ы ғ болуы м мкiн. ү

• Жары абы пупартов байламы астымен сан қ қ артериясы мен венаны стiнде орналасса, онда ң ү ол орта ы тамырлы лакунарлы сан ңғ жары ы ғ болады. Атиптi жары тарды операция қ кезiнде аны тайды. Сан жары тары пупартов қ қ асты ке iстiгiнi кез-келген б лiгiнде т зiлуi ң ң ө ү м мкiн: ү I. Сан жары тарыны т рлерi: қ ң ү • 1. тамырлы лакунаны жары ы ң ғ • 2. б лшы еттi лакуна б лiмiндегi жары тар ұ қ ө қ • 3. лакунарлы байламыны жары ы ң ғ

II. 3 топ а б лiнедi: қ ө • 1 -шi топ- тамырлы лакунада сан каналы ар ылы тетiн типті немесе iшкi сан қ ө жары т зiледi. қ ү • 2 -шi топ — б лшы еттi лакунарлы ұ қ байламында ы сан жары тары m. PSOAS ғ қ алдында, пупартов асты байламында орналасады. Б лар те сирек кездеседi. ұ ө • 3 -шi топ –Лакунарлы байлам жары ы. Хирург ғ практикасында сирек кездеседi. Негiзiнен арт қ жаста ы йелдерде болады. ғ ә

Сан жары тарыны клиникасы: қ ң • Сан жары ыны лкен т рлерi сирек ғ ң ү ү кездеседi. Жары абыны шы уына iш перде қ қ ң ғ алдында ы май немесе лимфа т йiндерiнi ғ ү ң томпаюы себеп болады. Сан каналыны ң берiктi емес абыр асы жары абы мен iшкi қ ғ қ қ м шелердi ерте жара аттайды. Ол жары ты ү қ қ ң орнына келмеуiмен, бiрiгiп судi дамуына ө ң келедi. ә • Сонды тан олар жиi орнына келмейтiн жары қ қ болып, жиi ысылады. Сан жары тарыны қ қ ң рамына шарбы, ащы iшектi iлмегi, жатыр құ ң осал ылары кiредi. қ қ

• Жары лкен болмаса, жары ысылуы пайда қ ү қ қ болады. Шарбыны ысылуы кезiнде ң қ клиникалы к рiнiсi ай ын емес. Ауру қ ө қ пупартов байламы мен санны алды ы ң ңғ беткейiнде жа ымсыз сезiмдерден басталады. ғ Ауырсыну физикалы ж ктемемен ж не қ ү ә ж рiспен байланысты, ж деу адамдарда сан ү ү жары ыны клиникалы а ымы ай ын ғ ң қ ғ қ к рiнедi. ө • К шенген кезде, физикалы ж ктеме кезiнде ү қ ү пупартов байламынан т мен томпаю пайда ө болады, тынышты жа дайда ол жо алады. қ ғ ғ Томпаю бол анда ауырсыну сезiмi бiрге ғ ж редi. ү

• Нау астар ж рген кезде шап б лiмiнде қ ү ө ауырсыну пайда болатынына ша ымданады. Б л ғ ұ ауырсыну ая а берiледi де, адам оз алысы ққ қ ғ згередi. ө Объективтi ара анда: қ ғ еш андай згерiстер қ ө табылмайды, сонды тан нау асты ша ымына қ қ ң ғ жа сылап назар аудару ажет. қ қ

• Сан каналыны абыр асыны икемдiлiгi аз ң қ ғ ң ж не Скарпов шб рышында лкен май ә ұ ұ ү абаты жары томпаюын аны тауды қ қ қ иындатады. Нау астар пупартов байламы қ қ б лiмiнде ауырсыну физикалы ж ктеме ө қ ү кезiнде пайда болатынына ша ымданады. ғ Ж телген кезде шап байламынан т менгi ө ө б лiгiнде томпаю лкейедi, ал бас анда ө ү қ азаяды. Осы белгiлер сан жары ыны ғ ң диагнозын ою а м мкiндiк бередi. қ ғ ү

Емi: Шап жары ына ара анда, сан ғ қ ғ жары ына операция жасау иынды а т седi. ғ қ ққ ү Б л сан жары ы кезiнде к рделi анатомиялы ұ ғ ү қ ерекшелiгiмен, iрi тамырларды жа ын ң қ орналасуымен, сан каналыны икемдiлiгiмен ң т сiндiрiледi. Операцияны Вишневский ү бойынша жергiлiктi анестезиямен жасайды. • Сан жары ына 2 жолмен келуге болады: – шап ғ ар ылы қ • сан ар ылы қ

• Сан ар ылы операция жаса ан кезде қ ғ тамырлар а параллельдi тетiн вертикальды ғ ө тiлiк жасайды ж не пупартов байламына ә параллельдi тетiн и аш тiлiк жасайды. ө қ ғ и аш тiлiк е олайлы, тиiмдi дiс. Жары Қ ғ ң қ ә қ абын аш анда те абай болу керек, йткенi қ қ ө ө оны сыртынан сан венасы, т менгi жа ынан ң ө ғ лкен терi асты венасы, iшкi абыр асынан ү қ ғ уы орналасады. Жары абын т бiнен қ қ ү ашып, тiгiп байлайды. Жары абы ысыл ан қ қ қ ғ кезде ысыл ан са инаны тiлiгiне дейiн қ ғ қ ң ашады, йтпесе, жары рамы iш уысына ә қ құ қ жылжып кетуi м мкiн. ү

10 -15% — да жабушы артерия т менгi iшастар ө стi артериясынан атиптi т рде сан каналыны ү ү ң т менгi, iшкi, жо ар ы шетiмен жары абы ө ғ ғ қ қ мойнын толы ымен амтып тедi. М ндай ғ қ ө ұ жа дайда сан каналыны барлы ғ ң қ абыр алары тамырмен жабыл ан. Б л қ ғ ғ ұ хирургтер шiн те ауіптi, сонды тан оны ү ө қ қ « лiм т жi» (corona mortis) деп ата ан. ө ә ғ Б л анатомиялы жа дайды бiлу ан кетудi ұ қ ғ қ ң алдын алады. Оны кесер алдында тiгiп, байлау ажет. Жары абын алып таста аннан кейiн қ қ қ ғ сан каналы ашылады, оны тiгу керек.

• Тігуді к птеген дiстері бар: ң ө ә 1)Пупартов байламын аса а с йегiнi қ ғ ү ң горизонтальды тарма ымен бiрiктiрiп тігедi. ғ (Бассини, Абрагимов дiсi). ә 2)Сан каналыны сырт ы са инасын iштi ң қ қ ң сырт ы и аш б лшы етiнi апоневрозымен, қ қ ғ ұ қ ң мы ын ыры б лшы етiмен жабады. (Герцен, қ қ ұ қ Уотсон-Чейн, Вреден, Прокунин т. б. дiстер) ә

• Шап ар ылы операция жаса анда шап қ ғ жары ына сия ты тiндi тiлiп кеседi. Жары ғ қ қ абын толы ымен алып тастайды. Пупартов қ ғ байламын Купер байламымен бiрге тiгiп, сан каналыны iшкi са инасын жабады. Б л жiп ң қ ұ iштi к лдене ж не iшкi и аш б лшы етiн ң ө ң ә қ ғ ұ қ амтып, жара а тiгiс салынады. қ ғ

Сан жары ында ы операция. Сан каналына ғ ғ пластика жасау. Lig. Inguinale- ні ossis pubis- ке тігу

• Iш жары ыны ас ынуларығ ң қ ( ысылу, орнына келмеуi, копростаз, қ абыну) қ

ысыл ан жары тар: Қ ғ қ ысылу – жары ты е ауыр Қ қ ң ң ас ынуы болып табылады. қ Барлы ауруды 3 -15% — ын қ ң райды. ысыл ан жары құ Қ ғ қ дегенiмiз: ысыл ан м шенi қ ғ ү ң оректенуiнi б зылуымен қ ң ұ тетiн, жары рамында ы ө қ құ ғ затты жары а пасында ң қ қ қ немесе жары абыны қ қ ң тырты ты згерген мойнында қ ө кездейсо ысылуы. қ қ

• Эластикалы ысылуқ қ iш б лшы еттерiнi ұ қ ң жиырылуы мен жары абында жататын қ қ iлмекке iшек рамыны к п м лшерде құ ң ө ө т суi н тижесiнде дамиды. ү ә

• абыр алы ысылуыҚ ғ қ қ (Рихтерлiк) кезiнде iшектi тек ң бiр абыр асы ана ысылады. Ол – iшек қ ғ ғ қ шажыр айына арама- арсы орналас ан iшек қ қ абыр асы. қ ғ

• Ретроградты ысылуындақ ащы iшек ысылады, б л кезде жары қ ұ қ апшы ында екi iшек iлмегi қ ғ болады, ал аралы iшек iлмегi қ рса уысы iшiнде орналасады. құ қ қ Ішек некрозы алдымен жары қ са инасынан тыс рса уысы қ құ қ қ iшiндегi iшекте дамиды, ал жары қ iшiндегi iшек iлмектерiнi б л ң ұ кезде лi мiрге абiлеттiлiгi ә ө қ са талады. К бiнесе iшек iлмегi, қ ө содан кейiн шарбы ысылады. қ

ысыл ан кабыр алы ішекті Қ ғ ғ қ ң абыр асына серозді-етті тігіс салу операциясы қ ғ

ысыл ан жары кезіндегі ішек тімсіздігіні Қ ғ қ ө ң белгісі

• Патанатомиясы: Iшектi жары а пасымен ысылу жерiнде ң қ қ странгуляциялы ж лгелер т зiледi. Олар iшек қ ү ү абыр асыны 3/4 б лiгiн алады. М нда қ ғ ң ө ұ алдымен iшек абыр асы за ымдалады, содан қ ғ қ кейiн ан айналымыны б зылуыны қ ң ұ ң д режесi бойынша iшектi орталы б лiмi ә ң қ ө келушi, кетушi iлмектер за ымдалады. Iшек ә ә қ абыр асыны ысылуы – iшек абыр асыны қ ғ ң қ қ ғ ң оректенуiнi б зылуы ж не венозды iркiлiс қ ң ұ ә н тижесiнде дамиды. ә

• Жары суы алдымен стерильдi, содан кейiн қ геморрагиялы сипатта болып, содан со қ ң инфицирленедi. Шажыр ай тамырларыны қ ң ысылуы мен тромбозы со ында некроз қ ң дамиды. Iшек некрозы кiлегейлi абатта қ болады, йткенi кiлегей асты абатында ө қ тамырлар тедi. ө • Жары апшы ында iшек некрозынан кейiн қ қ ғ жары флегмонасы ж не н жiс перитонитi қ ә ә дамиды. Шарбы ысылуыны ауiптiлiгi аз, қ ң қ бiра ол тамырларды тромбозы мен қ ң эмболиясы ж не некрозбен ас ынады. ә қ

Клиникалы к рiнiсi: қ ө Iшектi жары а пасымен ысылу жерiнде ң қ қ странгуляциялы ж лгелер т зiледi. Олар iшек қ ү ү абыр асыны 3/4 б лiгiн алады. М нда қ ғ ң ө ұ алдымен iшек абыр асы за ымдалады, содан қ ғ қ кейiн ан айналымыны б зылуыны қ ң ұ ң д режесi бойынша iшектi орталы б лiмi ә ң қ ө келушi, кетушi iлмектер за ымдалады. Iшек ә ә қ абыр асыны ысылуы – iшек абыр асыны қ ғ ң қ қ ғ ң оректенуiнi б зылуы ж не венозды iркiлiс қ ң ұ ә н тижесiнде дамиды. ә

• Жары суы алдымен стерильдi, содан кейiн қ геморрагиялы сипатта болып, содан со қ ң инфицирленедi. Шажыр ай тамырларыны қ ң ысылуы мен тромбозы со ында некроз қ ң дамиды. Iшек некрозы кiлегейлi абатта қ болады, йткенi кiлегей асты абатында ө қ тамырлар тедi. ө • Жары апшы ында iшек некрозынан кейiн қ қ ғ жары флегмонасы ж не н жiс перитонитi қ ә ә дамиды. 1. Жары томпаюы б лiмiнде атты ауырсыну қ ө қ болады. 2. Кездейсо орнына келмейдi. қ

• 3. Жары томпаюыны м лшерi л аяды ж не қ ң ө ұ ғ ә жары суына байланысты ол тез атаяды қ қ (рихтерлiк ысылуда болмайды). қ • 4. «Ж тел т рткiсi» симптомы жо алады. ө ү ғ • 5. Iшек тiмсiздiгi симптомы – су, iш ату, ө құ қ iштi кебуi, желдi шы пауы. (Рихтерлiк ж не ң ң қ ә шарбы ысылуы кезiнде болмайды). қ • 6. Жалпы симптомдар – бозару, цианоз, ая — олды сууы, тiлi р а , кiшi жай пульсті қ қ ң құ ғ қ ң болуы. • 7. Жергiлiктi белгiлерi – ас ын ан жа дайда қ ғ ғ абыну, жары флегмонасы. қ қ

Дифференциальды диагноз: Жары ты орнына келмеуiмен, жары ты қ ң абынуымен, копростазбен, жары ты қ қ аппендицитпен, шапты лимфаденитпен, жедел орхоэпидидимитпен, бас а генездi iшектi қ ң тiмсiздiгiмен, перитонитпен, ө панкреонекрозбен ж ргізiледi. ү Iшек тiмсiздiгi кезiнде алдымен жары ө қ а пасын зерттеп, ысыл ан жары ты аны тау қ қ қ ғ қ қ керек.

Емi: ысылудан кейiн 3 т улiк ткен со лiм аупi Қ ә ө ң ө қ 10 ретке жо арлайды. Операция з уа ытында ғ ө қ жасалса да, лiм аупi — 2, 5 % райды. ө қ құ Некроз кезiнде iшектi резекциялайды.

Операция ерекшелiктерi: 1. ысыл ан са ина жары абыны ашылуына Қ ғ қ қ қ ң дейiн ж не ысыл ан м шелердi бекуi мен ә қ ғ ү ң аралуына дейiн кесiлмейдi. Сан жары ы қ ғ кезiнде ысыл ан са ина iшiне арай кесiледi. қ ғ қ қ 2. ысыл ан м шелер мен iшастар Қ ғ ү абыр асыны тамырларын за ымдамау шiн қ ғ ң қ ү са инаны кескенде абай болу ажет. қ қ

3. «Жары суы» инфицирленгенде салфетка қ салады, содан со оны сорып алып, себу ң жасайды. 4. Iшек iлмегiн орнына келтiргенде абай болу керек. Б л дiс шажыр ай а новокаиндi ұ ә қ ғ енгiзгеннен кейiн жасалынады. 5. Егер iшекте згерiстер болса, онда жылы ө физиологиялы ерiтiндiге малын ан қ ғ салфетканы 5 -10 минут а салып ояды. қ қ

Iшектi мiрге абiлеттiлігiнi белгiлерi: ң ө қ ң • а) алыпты т сi мен тонусыны алпына келуi қ ү ң қ • б) серозды абатыны тегiстiгі мен қ ң жылтырлы ы ғ • в ) перистальтиканы болуы ң • г ) шажыр ай тамырларында пульсацияны қ ң болуы

• Жары абында бiрнеше iлмектер болса қ қ (ретроградты ысылу болуы м мкiн) қ ү • Iшек резекциясы сау тiн де гейiнде ң жасалады, я ни iшекті жо ары жа ынан ғ ң ғ ғ 35 -40 см, т менгi жа ынан 15 -20 см кесiп ө ғ алып тастайды.

Анастамоз 2 жолмен жасалынады: 1. «со ына» ң ң 2. «б йiрiн – б йiрiне» ү ү

• Жа дайы ауыр нау астар а iшек жыланк зi ғ қ ғ ө салынады, ал жа дайы те ауыр нау астарды ғ ө қ ң некроздал ан iлмегiн резекциясыз сырт а ғ қ шы арады. Е арапайым ж не аз ғ ң қ ә жара аттайтын пластика дiстерi қ ә олданылады. қ • Жары флегмонасы кезiнде iш уысы жа ынан қ қ ғ iшек резекциясымен бiрге орта ы ңғ лапаротомия ж ргiзiледi. Содан кейiн ү айтадан жары а келiп, iшектi ысыл ан қ ққ ң қ ғ б лiгiн кесiп, iш уысына дренаж салады. ө қ Дефект пластикасын жасамайды.

• лiм д режесi: -Ө ә ал аш ы т улiгiнде – 2, 9 %-ын, ғ қ ә екiншi т улiкте – 7 %-ды ә екiншi т улiктен кейiн – 31, 3 %-ды райды. ә құ • Ас ынулары: қ перитонит, кпе ас ынулары, ө қ тромбоз, эмболиялар, кеш ан кетулер. қ

Консервативтi ем: • ысылудан кейiн ал аш ы 2 са ат iшiнде, Қ ғ қ ғ ж рек декомпенсациясы миокард инфарктiсi, ү атерлi iсiктер кезiнде консервативтi ем қ та айындалады. ғ • Консервативтi емнi рамына кiредi: ң құ • уы пен iшектi босату Қ қ • Жылы ванна, жылыт ыш қ • Жамбасты кiшкене к терi кi жа дайда стау ө ң ғ ұ • атропин инъекциясы • тазарту клизмалары • хлорэтил себу

• тере дем алдыруң • олмен жары ты орнына келтiру қ қ • Орнына келтiргеннен кейiн ж тел т рткiсi ө ү симптомын аны тау ар ылы жары каналын қ қ қ сауса пен ба ылау ажет. Ол здiгiнен орнына қ қ қ ө келсе, стационарда жоспарлы ба ылау а қ ғ алынады. Жа дайы нашарла ан жа дайда жедел ғ ғ ғ т рде операция жасалынады. ү • Алдын алу: з уа ытында жоспарлы операция, Ө қ жары ты аны тауды диспансерлiк дiсi. қ қ ң ә

II. Копростаз. • Копростаз- н жiстiк массаны жары абында ә ң қ қ iркiлуi. • Ол к бiнесе iшек атониясы бар адамдарда, орнына ө келмейтiн лкен жары ы бар адамдар да, артты ү ғ қ қ ша та бай алады. қ қ Клиникалы ерекшелiктері: қ томпаюды л аюы мен ң ұ ғ ауырсынуды к шеюi баяу т рде ж редi. Ж тел ң ү ү ү ө т рткiсi феноменi са тал ан, жартылай iшек ү қ ғ тiмсiздiгi бай алады. Жалпы жа дайы азда ан ө қ ғ ғ згерiске шырайды. ө ұ • Емi: орнына келтiріп, клизмалар мен м здат ышты ұ қ олданады. Iшектi босататын д рiлердi олдану а қ ә қ ғ болмайды. Операцияны негiзiнен копростазды жой аннан бiрнеше к н ткен со жасау керек. Егер ғ ү ө ң консервативтi ем н тиже бермесе, жедел операция ә ж ргiзiледi. ү

III. абынуҚ • абыну к бiнесе жары рамынан Қ ө қ құ басталады: жедел аппендицитi, жатыр осал ыларыны абынуы ж не т. б. Жары қ қ ң қ ә қ абы мен терiнi абынуы сирек кездеседi. қ ң қ • абыну серозды, серозды – фибринозды, Қ кейде iрi дi немесе шiрiктi, туберкулез ң кезiнде созылмалы болып б лiнедi. ө Клиникалы ерекшелiктерi: қ Жедел басталады, ауырсыну, дене ызуы қ жо арлайды Жергiлiктi – гиперемия, iсiну ғ флегмона а дейiн. ғ • Емi: оперативтi.

Орнына келмейтiн жары тарқ • Орнына келмейтiн жары – созылмалы т рде қ ү тетiн ас ыну. Мойын б лiмiндегі жары ө қ рамы мен жары абыны бiрiгiп суiнi құ қ қ ң ө ң н тижесiнде дамиды. ә • Клиникалы ерекшелiктерi: қ Ауырсыну аз немесе м лдем болмайды, жары ү қ томпаюыны ысымы мен iшектi тiмсiздiк ң қ ң ө белгiлерi болмайды. Копростазбен, жартылай iшектi тiмсiздiгiмен ас ынады. Орнына ң ө қ келмейтiн жары тар диспепсиялы қ қ былыстармен бiрге ж редi құ ү

Емi: Жары а жасалынатын операция ққ жоспарлы т рде ж ргiзiледi, ысыл ан ү ү қ ғ жа дайда жедел т рде операция жасалады. ғ ү • Жылжымалы жары тар ас ыну болып қ қ саналмайды. Бiра анатомиялы ерекшелiктерi қ қ операция кезiнде те ма ызды. Ол 2, 6 -4, 6% ө ң жа дайында кездеседi. Жары абыны бiр ғ қ қ ң абыр асын райтын жылжымалы м шеге қ ғ құ ү уы , со ыр iшек жатады. қ қ қ

Оперативтi емнi ерекшелiктерi: ң • Жары абын шы ар анда абай болу керек. Жалпы қ қ ғ ғ ара анда – жары абыр асы алы , м лдiр емес, қ ғ қ ң ө уы абыр асы венамен жабыл ан Жары абыны қ қ қ ғ ғ қ қ ң жi iшке б лiгiнен ашады. ң ө • Жары абыны тiгiсi iшастар мен iшкi м шенi қ қ ң ү б лгеннен кейiн салынады. Со ыр iшектi ысылуы ө қ ң қ мен некрозы кезiнде о жа ты гемиколэктомиямен ң қ бiрге орта ы лапаротомия жасалынады. ңғ • уы ты ысылуы мен некрозы кезiнде уы Қ қ ң қ қ қ жанында ы ке істікке дренаж салып, уы ғ ң қ қ резекциясын жасайды. • уы а за уа ыт а катетеризация жасалынады. Қ ққ ұ қ қ қ