Семей Мемлекеттік Медицина Университеті ИӨЖ Тақырыбы: “ Жарақаттан кейінгі көзді протездау” Орындаған: Секенова Д. С. 616 топ ЖТД Тексерген: Шакенова Н. С. Семей 2014 жыл
Жоспар üКіріспе ØКөзді протездеу üНегізгі бөлім ØПротездауды таңдау ØПротездің түрлері ØКөзді протездау ØПротездауға көрсеткіштер ØПротездауға қарсы көрсеткіштер ØПротезді ауыстыру ØКөз протезінің гигиенасы üҚорытынды üҚолданылған әдебиеттер
n n n n Протездеу— жоғалған және қайтымсыз жарақатталған дененің бөлігін жасанды ауыстырғыштармен – протездермен ауыстыру. Көз протезі — бұл тек эстетика сұрағы ғана емес және жан жайлығы. Көз жоқ адамдар протез тасу қажет, протез болмаған жағдайда конъюнктивальды қуыс өлшемінде азаяды, кірпіктер ішке иіледі, қолайсыз жағдайды тудырады, конъюнктиваны жарақаттап және созылмалы қабыну үрдісін шақырады. Бала жасында протездеу ерекше маңызды, протез конъюнктивальды қуыста орналасқандықтан көз орбитасының өсуін стимулдейді. Протез болмаған кезде көз орбитасының сүйектерінің өсуін баяулатады, соның әсерінен жарты беттің асимметриясы пайда болады. Көз протезі косметикалық және емдік – профилактика мағынасын береді Қуысты қорғайды және оның пішінін сақтайды Тонусты және қабақтың дұрыс орналасуын сақтайды Көз нүктелерін дұрыс орналасуын ұстайды. Бет мимикасын сақтайды.
Протездауды таңдау n Косметикалық көз протезін шыныдан немесе пластмассадан жасайды. Оның беткейіне көздің алдыңғы суретін дәлме- дәл қояды: қасаң қабық, радужка, қарашық және склера қантамырларымен бірге. Протезді науқастың көзінің формасына, көлеміне, түсіне байланысты таңдайды.
Протездің түрлері Косметикалық – бұл жасанды көз, сау көзге ұқсайды (пластмасса немесе шыныдан жасалады, субатрофиялық көз үшін тағайындалады); v Емдік - конъюктивалды қуыстың пластикалық операциясы кезінде (пластмассдан жасалады); v Диагностикалық рентген үшін жасалады, көздегі бөгде затттың орналасуын анықтау үшін тағайындалады; v Қорғаныштық - сәулелі терапияда көз тінінің қорғанышы ретінде жасалады. v
Көз протездерінің түрлері n n Жасанды көз - көз алмасын имитирлейді. Оны толық көзінен айырылған науқастарға қолданады. Көз протезі имплантатқа қойылған, басқаша эндопротез, көз алмасын ауыстыратын оны алып тастағаннан кейін, биологиялық және синтетикалық материалдан жасалуы мүмкін. Косметикалық жұқа қабырғалы көз протезін, склералық линзаны осындай жағдайда, егерде көз алмасының тұмандауы жағдайында қолданады. Жеке көз протезін нақты науқасқа конъюнктивальды қуысты, түсті, өлшемін, склераны, қантамырлар суретінің жеке ерекшеліктерін есептеп дайындайды.
Көзді протездау Орындалатын шаралар: n Біріншілік (емдік) протездау – операциядан кейінгі көзді алып тастау (3 -5 тәулікте тиімді) – басқа емдік – профилактикалық мекемедене түскен науқастрдың конъюнктивалды қуыстың дұрыс бітуіне және басқа да косметикалық мақсатта протездау үшін қолданылады.
n Емдік протездау көз алмасының энуклеация операциясы кезінде қолданылады. Косметикалық протездау – операция жасалғаннан кейін 1 айдан соң, сонымен қатар микрофтальмда, туа пайда болған аномалияда, көз алмасының субатрофиясында жасалады.
n n Опреблок жағдайында протездау мүмкін болмаған жағдайда пластикалық операциялар орындалады: қимыл қозғалысты культя, қабаққа жасалатын пластикалық операция, энуклеация, эвисцерация және эвисцероэнуклеация гомо- және аллотрансплантант имплантациясымен бірге орындалады. Протездау көздің протезін дайындаумен жасалады, көздің радужкасының түсіне сәйкес және сау көздің щеліне сай жасалады. Пртоездау ерсектерге және балаларға жасалады.
Протездеуге көрсеткіштер q. Көз алмасының алып тастағаннан кейінгі анофтальм; q. Туа пайда болған ауытқуы — анофтальм (өмірінің 1 айында), микрофтальм (бала өмірінің 1 жылында); q. Соқыр көз алмасының жарақаттан кейіңгі кішіреюі немесе өткен аурулары (операциядан кейін 6 -8 айдан соң). q. Жарақаттан кейінгі субатрофиялық көзді протездеу мүмкіндігін шешу тек қана науқасты зерттегеннен кейін шешіледі.
Протездеуге қарсы көрсеткіштері üЕрте протездау (жарақаттан кейін 6 айдан соң және қабынулық процес кезіндегі өршуден кейін); üӨршу кезіндегі увеит; üКөзішілік қысымның жоғарылауы; üКөзішілік бөгде зат болу; üКөзде ісік болу; üсимблефарон - көз алмасымен бірге қабақтың өсуі; üкератоконус и дистрофиялық кератит; üКөзде көру функциясының болуы
Протезді ауыстырып отыру қажет n Біршама уақыт өткен соң протездің бетінде микросызат, тереңдеу, борозда пайда болады. Ескі протезді қолданса, науқаста ашу, көз қуысының құрғауы, бас ауру пайда болады. Көздің шырышының қабынуы (конъюктива), ол бөліністің көбеюіне әкеледі, көз қысының кішіреюіне, жоғарғы қабақтың төмен қарай салбырауына, шырыштың аторфиясына, кірпіктің дұрыс өспеуіне әкеледі. Сол үшін протезді уақытында ауысытырып отыру қажет (ересектерде пластмассалық протез 24 айда 1 рет, шыны болса – 18 айда 1 рет, балаларда–әрбір 6 ай сайын дәрігердің тағайындауы бойынша).
Көз протезінің гигиенасы n n n n Жуу кезінде қабақты қатты ұстап тұру; Протез астына мақта қоюға болмайды және де нельзя сызат болса басқа матреиалмен жапсыруға болмайды; Пластикалық протез аптасына 2 -3 рет алып және тек сұйық сабынмен жуу қажет; Көз қусыныда пртоездің ұзақ ұстауға болмайды, себебі, ол көлемі жағына кішірейеді; Суға түскенде протездің үстінен маска немесе очки кию; Көз протезистіне уақытында барып отыру және оның айтқанын әрдайым орындау; Протезді киіп және шешіп отыруды білу; Уақытында жаңа пртоезге ауыстырып отыру (5 -6 жылда 1 рет).
Қолданылған әдебиеттер: Егоров Е. А. , Епифанова Л. М. , «Офтальмология» , 2010 жыл ü Жабоедов Г. Д. , Скрипник Р. Л. , «Офтальмология» , 2011 жыл ü Интернет желісі ü
Скачать презентацию Семей Мемлекеттік Медицина Университеті ИӨЖ Тақырыбы Жарақаттан
Секенова Диана.ppt