Семей қ Мемлекеттік медицина университеті СРИ Тақырыбы Жедел

Семей қ. Мемлекеттік медицина университеті СРИ Тақырыбы: Жедел тыныс жетіспеушілігі. Респираторлы дистресс – синдром. Тексерген: КАПАНОВА Б. М 610 – топ терапия Орындаған: БАЙГАЛИЕВ А. Б Павлодар - 2014

Жедел тыныс жетіспеушілігі р. О 2 60 мм с. б аз, ал р. СО 2 45 мм с. б көп болатын патологиялық синдром.

Эпидемиологиясы Жер шарында адамдардың 5 -10 % БА зардап шегеді, олардың 5 % -ында ОДН дамиды. Ауруханадан тыс пневмониялар жылына 1000 адамның 2 -15 кездеседі, 3 -10% -ында ОДН дамиды. ОРДС ОДН себебі ретінде 100000 адамның 5 -13 кездеседі, олардың 18 % ында ОДН дамиды.

Этиологиясы Біріншілік Екіншілік 1. Сыртқы тыныстың тежелуімен ауырсыну синдромы (қабырғалар сынуы, торакотомия); 2. Жоғарғы тыныс жолдарының өткізгіштігінің бұзылуы; 3. Өкпе тінінің көлемінің азаюы (массивті бронхопневмония, ателектаз); 4. Тыныстың орталық реттелуінің бұзылуы (ЧМТ, электротравма, наркотиктермен улану); 5. Тыныс бұлшықеттерінің жеткілікті қызмет атқармауы; 1. Массивті қан кету. Анемиялар; 2. Жедел жүрек жетіспеушілігі, өкпе ісінуі; 3. Өкпе артериясының тармақтарының эмболиясы мен тромбозы; 4. Өкпенің плевралық және плеврадан тыс басылуы (пневмоторакс, гидроторакс);

Патогенезіне байланысты классификациясы Гипоксемиялық (паренхиматозды, өкпелік немесе ДН 1 тип); Гиперкапниялық (вентиляциялық, «насостық» немесе ДН 2 тип )

Гипоксемиялық (паренхиматозды, өкпелік немесе ДН 1 тип); Гипоксемиямен сипатталады; Өкпе паренхимасы зақымдалуы (пневмония, ОРДС, өкпенің кардиогенді ісінуінде дамиды); Кислородотерапиямен қалпына келтіру өте қиын;

Гиперкапниялық (вентиляциялық, «насостық» немесе ДН 2 тип ) Гиперкапния; Тыныс алу механикасының бұзылысы (ХОБЛ, интокикация, семіру, кифосколиоз, ОНЖ аурулары және т. б); Оксигенотерапиямен оңай қалпына келеді;

Патогенезі ГИПОКСИЯ; ГИПОКСЕМИЯ; ГИПЕРКАПНИЯ;

ОДН дәрежелері: Көрсеткіштері 1 дәреже 2 дәреже 3 дәреже ТАЖ 25 -30 ретмин 30 -40 40 –тан жоғары ЖСЖ 100 -110 120 -140 140 -тан жоғары АД Қалыпты или жоғары Төмен р. О 2 70 мм с. б –на дейін төмендейді. 60 мм с. б –на дейін төмен 50 мм с. б төмен р. СО 2 35 мм с. б 50 мм с. б –на жейін жоғарылайды. 80 -90 мм с. б жоғарлайды.

ЕМІ Тыныс жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру; ü Трахея интубациясы, трахеостомия (көрсеткіш бойынша); ü ИВЛ ü Бронходилататорлар; ü Мукорегуляторлар; ü Тыныс стимуляторлары;

Респираторлы дистресс синдром – тыныс жетіспеушілігінің ауыр формасы. Синонимдері: «шоктық» , «жарақаттық» , «ылғалды» өкпе.

Эпидемиология Европа елдерінде жылына 13 -30 жағдай 100000 адамға, АҚШ –да 45 -75 жағдай, Ресейде 1500025000 жағдайда кездеседі. Соңғы жылдары РДС медициналық технологиялардың дамуына қарамастан жиілеген. Қазақстанда РДС жиілігі барлық тұрғындардың 10 % -нда, балаларда – 10 -15 %.

Этологиялық факторлары Өкпенің тікелей зақымдалуы Өкпенің жанама зақымдалуы Аспирация Сепсис Певмония Ауыр жарақат Диффузды альвеолярлы қан кету Пересадка костного мозга Майлы эмболия Күйіктер Өкпе трансплантациясы Кардиопульманальды шунт Суға бату Дәрілермен улану (аспирин, кокаин, опиоидтар, фенотиазин, трициклды антидепрессанттар) Өкпе жаншылуы Массивті қан құю Токсикалық газдармен дем алу Инсульт, тырысулар, бас жарақаты салдарынан өкпенің неврогенді ісінуі панкреатит

4 - фаза. Қалыптасу фазасы. 4 -8 апта. 3 - фаза. Жеделдеу фаза. 2 –ші аптадан басталады. 2 - фаза. Жедел фаза. 2 күннен 4 күнге созылады. 1 –фаза. Этиологиялық фактор әсер ету фазасы. Патогенезі

Клиникалық көріністері 1 кезең Жасырын кезең. Этиологиялық фактордаң әсер етуі 2 кезең Алғашқы өзгерістер кезеңі. Этиологиялық фактор әсер еткен соң 1 – 2 тәуліктен кейін көрінеді. Ентігу, науқаста есі анық, эйфория жағдайында, терісі бозарған. АД жоғарылаған. R-граммада билатеральды диаметрі 0, 3 см контуры айқын емес инфильтрат. РО 2, РСО 2 төмендеген. 3 - кезең Кеңейтілген саты, айқын клиникалық көріністер, ОДН симптоматикасы. Жағдайы ауыр, есінің бұлыңғырлануы, мұрын қанаты кеңейген, қабырғааралықтары кеңейген, тахипноэ 40 – тан артық, осы кезеңде ИВЛ –ге көрсеткіш болады. Диффузды цианоз. Оң қарыншалық жетіспеушілік көріністері. 4 -кезең Терминальды саты. ОДН үдейді, метаболикалық ацидоз, есінің бұзылуы сопордан комаға дейін. Науқас ИВЛ. АД төмендене коллапсқа дейін.

РДС диагностикалық критерийлері: Тыныс алудың бұзылысы (айқын ентігу); Кеуде клеткасы бұлшықеттерінің үдемелі ригидтілігі; Өкпе ісінуінің клиникасы; Типті рентген көрінісі Артериальды гипоксемия (РО 2 50 мм. с. б төмен), гиперкапния; Кіші қанайналым шеңберінде гипертензия (өкпе артериясында қысым 30 жоғары); р. Н артериалық қанда 7, 3;

РДС емі 1. Респираторная поддержка 1. I. « Қауіпсіз ИВЛ » Ограниченный ДО: макс. объем вдоха - не более 6 - 8 мл/кг ! 2. Ограниченное пиковое давление на вдохе: макс. - менее 35 см вод. ст! 3. Ограниченные частота дыхания и скорость пикового инспираторного потока во избежании избыточного расхода сурфактанта и его неравномерного распределения в легких. 4. «Синхронизация» естественного и искусственного дыхания с помощью седативных средств и миорелаксантов, но не гипервентиляцией !

II. «Қауіпсіз гипоксия» 1. Fi O 2 - не более 0, 6. 2. Ра. О 2 - не ниже 55 мм. рт. ст. , т. к. при этом Sа. О 2 - не ниже 90% III. «Допустимая гиперкапния» Постепенное увеличение Ра. СО 2 до 60 -70 мм. рт. ст. допустимо!

2. Өкпедегі қанайналымды жақсарту Қанның реологиялық құрамын жақсарту (реполиглюкин 10 мл/кг/сут, трентал 100 мг в 250 мл инфузияға арналған ерітіндімен) Антикоагулянттар (гепарин 20000 -30000 ЕД п/к, ; )

Өкпе мембранасын жақсарту ГКС: преднизолон – РДС 2 -3 сатыларында қолданылады, 2 мг/кг/сут 1 -2 апта бойы; Протеаза ингибиторлары: контрикал немесе трасилол 1000 -1500 ЕД/кг/сут 4 прием в 300 мл – 5 % глюкоза ертітіндісінде в/в кап

Кіші қанайналым шеңберінде қысымды азайту Папаверин немесе но-шпа 2, 0 мл в/в 4 сағат сайын; Эуфиллин – 2, 4% 10, 0 в/в әр 6 сағсат сайын; Нитроглицерин – 10 мкг/мин в/в кап;

Инфузионды терапия Инфузия көлемін тәулігіне 1000 -1500 мл – ге дейін шектеу қажет. Инфузия құрамы глюкоза-калий-инсулин қоспасы. РДС науқастарына гиперкатаболизм синдромын компенсациялау үшін энтеральды тамақтандыру жеткіліксіз, сондықтан белок препараттарын және басқа да энергетикалық субстанцияларды парентеральды тағайындау қажет.