С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медцина Университеті Акушерия және гинекология кафедрасы Тақырыбы: Бедеулікті емдеудегі жоғарғы репродуктивті технологиялар Орындаған: Нурбекова Г. Тобы: 11 -008 -1 к Курсы: 4 курс Факультеті: жалпы медицина Қабылдаған: Алматы 2010 жыл
Жоспары: Кіріспе бөлім Негізгі бөлім 1 Клинико-анамнездік мәліметтер 2 Бедеулік себептері 3 Емдеу әдістері 4 ЭКО әдістері Қорытынды бөлім Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе Бедеулік- бір жыл не оданда көп жыл ішінде қалыпты жыныстық қатынаста болатын және жүктілікке қарсы препараттар қолданбаған әйелдің бала көтеру қабілетінің болмауы. Әйелде қайтымсыз патологиялық өзгерістері болғанда (жатырдың, жатыр түтігінің, аналық бездің больауы)абсолютті бедеулік және бедеулікті емдеу мүмкін жағдайда қатынасты бедеулік түрін ажыратады. Сонымен бірге, жыныстық қатынастағы әйелде өмір бойы бірде бір жүктілік болмағанда, біріншілік бедеулік және бұрын соңды жүктілік болғанмен ендігі жүктілік болмауында екіншілік бедеулік түрін ажыратады.
Бедеулік неке жиілігі 10 -15% құрайды. . 60% жағдайда бедеулік себебі әйел организміндегі бұзылыстар, 40% жағдайда ер кісі организміндегі жағдайға байланысты. (сперма жетілмеуі, эякуляция бұзылысы, импотенция). Әйел бедеулігінің жиі себептері жыныс жолдарындағы анатомиялық және функциональды өзгерістерге байланысты: инфантилизм: жатыр түтігінің , жатырдың, жатыр мойнының, аналық бездің, қынаптың қабыну аурулары; аналық без және гипофиздің, бүйрекүсті безінің, қалқанша бездің функциясының бұзылуы; жатыр ісігі (миома); зндометриоз; аналық без ісігі; босану және аборт т. б. кезінде жатыр мойнының травматикалық жарақаттары. Екіншілік бедеуліктің маңызды себебі аборттар болып табылады.
Клинико-анамнездік мәліметтер Біріншілік консультативті тексеруде дәрігер әйелдің келесідей клинико-анамнездік жағдайларды бағалуы тиіс: Пациент шағымдары: бедеуліе ұзақтығы, жағдайының төмендеуі (әлсіздік, бас ауруы, ұйқы бұзылысы т. б. )және олардың локализациясы (іштің төменгі жағы , мықын аймағы, етеккір циклімен байланысты не байланыссыз) , етеккір циклінің бұзылыстары, дене салмағының өзгерістері, сүт безіне бөліністер, жанұядағы психологиялық жағдайлар. Жанұялық анамнез және тұқымқуалаушылық: туберкулезбен ауыратындармен қатынаста болуына көңіл бөлінеді, етеккірлік және генеративті функция бұзылыстарына, жақындарының жатыр миомасы эндометриозбен ауыруы анықталады. Ауруды туғандағы ата-ана жасы, олардағы соматикалық аурулар саны, зиянды әдеттері, анасының жүктілік және босану барысындағы ерекшеліктері, ата- аналарының ішімдік және наркотикалық зат қолдануы маңызды қызмет атқарады.
Ауырған аурулары: жедел және созылмалы аурулары, оператитивті кедергілер, экстрагенитальды патология және гинекологические аурулары. Оперативті кедергілер 60 -70% жағдайда әйелде кіші жамбастағы мүшелердің қалыпты анатомиялық орналасу қатынасын және жатыр түтігінің өткізгіштігін бұзатын кіші жамбастағы жабысқақтық (спайкалық) процесін тудырады. Етеккірлік функциясы: етеккір циклінің функциясының сипатын дәл айту, менархе жасын көрсету, жиігі, ұзақтығын, ауру сезімін, етеккірге дейінгі және кейінгі қанды ұйындылар көлемін білу. Етеккір циклі бұзылысы болса, оның қай жасында бұзылғанына көңіл бөлуі керек. Жыныстық өмірі: қай жаста басталды, нешінші неке, сексуалды өмір ерекшелігі - либидо, оргазм, жыныстық қатынас жиілігі, жыныстық қатынастағы ауру сезімі - диспареуния. Жыныстық қатынастағы серіктес саны, ол көрсетілім жыныс жолмен берілетін ауруларды талдайды. Бір кездері қолданған әйелдің дәрілік заттары (оральды, жатырішілік контрацептивтер, барьерлік әдістер).
Детородты функциясы: тарихи реттілікпен жүктіліктердің бәрін бағалау, олардың барысына, өтуіне, босанудағы және босанудан соңғы асқынуларына мән беру. Ауру тарихы: дәрігер аурудың қашан алғаш рет бедеулік жөнінде аурудың акушер-гинекологқа қаралғанын, онда не анықталғанын білуі керек. Бедеулік жөнінде өткен бүкіл тексерулерін ретімен жинақтау. Егер жыныс жолының қабыну ауруы болса, ол немен байланысты болғанын білу. Гормональды терапияға қарсы көрсеткіштерін қадағалау. Алдында алған физио- және бальнеотерапиясын, оның әсерін, етеккір циклінің өзгерісін, ауру синдромын, осы аралықтағы бүкіл медикоментозды емдік заттарын , оларды қолданған ұзақтығын нақтылап көрсету.
Біріншілік консультативті тексеруде бедеулік бойынша алғаш тексеріліп тұрған ер кісіден дәрігер келесідей клинико-анамнездік мәлімет алуы керек Шағымдары: бедеулік, жағдайының төмендеуі (әлсіздік, ұйқы бұзылысы, жұмысқа қабілетінің болмауы т. б. ), дене салмағының төмендеуі, жыныстың потенция төмендеуі, сақал, мұрттарының өсу бұзылыстары, ауру сезімі локализациялануы (іштің төменгі бөлігі, бел аймағы, аралық), ауыр және аурулы зәр шығару. Жанұялық анамнез және тұқымқуалаушылық: генеративті функция бұзылысына, жақындарындағы онкоауруларға көңіл аударады. Пациентті туғандағы ата-ана жасы, олардағы соматикалық аурулары, зиянды әрекеттері, анасының жұктілік және босану ағымындағы ерекшеліктері. Ауырған аурулары: жедел және созылмалы инфекциялық аурулары, жүйелік аурулары- туберкулез, бауыр циррозы, созылмалы бүйрек жетіспеушілігі, созылмалы тыныс ағаларының ауруы, диабет, инфекциялық паротит, орхитпен асқыну, зір көпіршігіне және крипторхизмге хирургиялық кедергілер, гидроцеле, уретра стриктурасы, эписпадия, симпатэктомиялар. Кей аурулар репродуктивті функция және сперматогенездің зақымдану дәрежесін жоғарылатады.
Әйелдің Бедеулік себептері: Сексуальды дисфункция; Гиперпролактинемия; Гипоталамо-гипофизарлы аймақтың органикалық бұзылыстары ; ФСГ жоғарылауымен болатын Аменорея ; Эстрадиолдың қалыпты мөлшеріндегі ; Эстрадиолдың төмендеуіндегі Аменорея ; Олигоменорея; Қалыпсыз етеккір циклі және ановуляция; Қалыпты етеккірдегі Ановуляция;
Жыныс мүшелерінің туа біткен ақаулары; Жатыр түтігінің екі жақтық өткізігіштігінің болмауы; Кіші жамбастағы жабысқақтық процесс; Эндометриоз; Туа біткен жатыр жіне цервикальды канал аурулары; Туа біткен жатыр түтігінің өткізгіштігінің бұзылысы; Туберкулезді гениталий; Ятрогенді себептер; Жүйелік себептер; Теріс посткоитальды тест; Белгісіз себептері (лапароскопия жүргізбегендегі );
Емдеу әдістері: I этап – консервативті ем. Гениталийдің Созылмалы ауруларын емдеу үшін пирогеналдың өсуші дозасын 2, 5 -5 мкг. нан бастап, 50100 мкг. Дейін көбейту арқылы күн салып беру, әр инъекцияда дозасын 2, 5 -5 мкг. ға көбейту. Жергілікті тіндік және жалпы реакцияға жеткен соң, экссудативті процесстерді индуцирлеу үшін физикалық әдістермен терапия жүргізеді. Жалпы лабораториялық зерттеу жүргізу керек. Жалпы қан анализі, қынап, жатырдан жағынды алу. Қоздырғыш түріне орай анықтап, олардың антибиотиктерге сезімталдығына орай антибактериальды терапия тағайындаймыз. Иммуномодуляторлы препараттарды (710 дней), және қабынуға қарсы ем қолданамыз. II этап-хирургиялық ем. Егер жыныс мүшелерінің патологиясы болса, хирургиялық ем қолданамыз. Хирургиялық жолмен емге лапароскопия , эндоскопия әдістері жатады. III этап- экстракорпоральды әдіс
Сальпингостомия Операция мақсаты — жатыр түтігінің ампулярлы аймағының өткізгіштігін қалпына келтіру. Ол үшін оын ашады жіне резециялайды және кетгут тігімен (кетгут № 0, 00) жатыр түтігінің шырышты қабығын оның серозды қабығымен қоса тігеді. Бүйірлік сальпингостомия жасауға болады. Бұл операцияда жатыр түтігінің бүйірінен аналық безге жақын жерден ашып және оның шырышты қабығын серозды қабатымен қоса тігеді. Кей хирургтар оған аналық безді де тігіп тастайды. Бұл аналық жасушаның жатыр түтігінінен жатыр денесіне оңай түсуіне көмектеседі.
Сальпинголизис Жатыр түтігін қысатын және оны жабатын көптеген жабысқақтардың (спайка)болуында сальпинголизис операциясы жүргізіледі. Операциялық жара шетін жара кеңейткішпен жылжытады, керек жағдайда ауруды Тренделенбург қалпына ауыстырады, ішекті салфеткамен бөліп қояды. Кіші жамбас қуысын мұқият қарап, механикалық кедергілерді ала отырып, ұқыпты жатыр түтігін өсінділерденбөліп алады. Сондай ақ оның құрсақ қабырғасын зақымдамауға тырысады. Сосын түтікті операциялық жараға енгізеді және оның өткізгіштігін шпирцпен кез келген стерильді ерітінді енгізе отырып тексереді. Ерітінді түтікті толтырады және кеңейтеді, өткізбейтін аймағы кеңеймейді. Екінші түтікпен де солай Сальпинголизис операциясы жасайды. Қанаушы тамырларды № 0, 00 көмекші ғана, ол эффективті, кетгутпен тігеді. Операциялық жараны қабаттап егер жабысқақ тек жатыр түтігінің тігеді. ішінен болса. .
Жатыр түтігінің имплантациясы Егер түтіктің аналық бөлігі өткізгіштігі болмаса, жаңа түтік енгізуге болады, (имплантировать) Имплантация келесідей жолмен болуы мүмкін: жатыр түтігінің өткізгіштігін тексеру үшін оған стерильді ерітінді құямыз және өткізбейтін бөлігін табады да бөліп тастайды. Қанаушы тамырларды жақсылап тігеді. Жіңішке скальпелмен жатырдың түтік алып тасталған жерінде тіннен конустәрізді бөлік бөліп алады. Бекіну жіпшесі жатыр қуысына енуі керек. Жасалатын имплантацияда түтік соңын ұзыннан тең ғып және әр бөлігін жеке кетгутпен тігеді. Жатыр жарасының шетін жіңішке түйінді кетгутпен түтіктің серозды қабатымен қосып тігеді. . 1 - линия разреза запаянной брюшины отверстия маточной трубы 2 - соединение слизистой и серозной оболочек маточной трубы узловатыми кетгутовыми швами.
Суреттерге түсініктеме: а –аналық бездің көлденең кесілуі ; б – аналық бездің салуға дайындаған медиальды бөлігі, жатыр мүйісінде аналық без бекітетін жер дайындалған; в –аналық бездің медиальды бөлігі жатыр қабырғасына енгізілген.
ЭКО әдісімен емдеу Эсктракорпоральды ұрықтандыру арқылы 1978 жылы Борн Холл клиникасында жатыр түтігі алынған Луиза Браун деген әйелден алғаш бала арнайы пробиркада дүниеге келді. 1986 жылы ғана ЭКО бойынша бала дүниеге келген. «Классикалық» түрінде жатырға әйелден алынған ооцитті сперматозоидтармен ұрықтантырып, эмбрионды енгізген. (алғаш P. Steptoe et R. Edwards ұсынған әдістер) Қазір ЭКО ға жаңа әдістер енді: ГИФТ ( GIFT ) - гамета ауыстыру (ооциттер мен сперматозоидтар), жатыр түтігінің біреуінің сау болуында; ЗИФТ ( ZIFT ) — зигота ауыстыру (ұрықтанған ооциттер) жатыр түтігіне; ovum donation ( OD ) —аналық безінің болмауы, атрезиясы, менопаузада т. б. бұзылыстарында ооциттерді енгізу; ICSI және оның модификациясы ( PESA , MESA , TESE ) – сперматозоидтың эякулирленген интрацитоплазматикалық инъекциясын ооцитке енгізу, олигоастенозооспермия не обструкциялық азооспермияда жүргізеді. .
«суррогатты ана» программасы — генетикалық ата-ана эмбриондарын басқа ана жатырына енгізу арқылы жүреді (жатыр болмауы не бұзылысында, аналық без бүтіндігінде);
ЭКОны қолдануға көрсеткіштер: Жатыр түтігінің өткізгіштігің болмауы не түтік болмауы; эндометриоз; Эндокринді бедеулік ; Күйеуінің спермасының Субфертильді көрсеткіштері ; Белгісіз генезді бедеулік.
ЭКОдағы бедеулік себептері: Бедеулік себептері Бүкіл елдерді қамтуы Ресей Тек түтіктік фактор 38, 8% 53, 8% Басқа, әйелдік фактор 11, 2% 24, 2% Тек еркектік фактор 17, 8% 4, 8% Көп факторлар 18, 3% 16, 9% Түсініксіз бедеулік 14, 0% 0, 2%
ЭКОның классикалық әдісін жүргізу этаптары: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Пациент іріктеу. Суперовуляция Стимуляциясы. Гормональды және ультрадыбысты мониторинг. Фолликулдердің Трансвагинальды пункциясы және преовуляторлы ооциттерді УДЗ бақылауы бойынша алу. Эмбриологиялық этап. Эмбрион енгізу. Лютеинді фазаны ұстап тұру. Басталған жүктілік Диагностикасы.
Концентрация стероидных и пептидных гормонов в крови женщин в различные возрастные периоды (В. П. Сметник, Л. Г. Тумилович, 1995) Фаза цикла ЛГ (МЕ/л) ФСГ (МЕ/л) Прол. (м. МЕ/л) Эстрад. Прогест. Тестост. Кортизол 17 -ОНР ДЭА (нмоль/л) (нмоль/л) 5. 9 3. 3 -10. 7 8. 0 3. 1 -20. 3 4. 0 2. 5 -6. 4 3. 0 1. 8 -5. 0 380 216 -667 265 179 -392 198 119 -331 525 429 -642 1. 0 0. 4 -2. 1 30 12 -79 1. 6 1. 1 -2. 1 1. 7 1. 3 -2. 1 435 284 -666 328 222 -485 4. 6 3. 1 -7. 0 4. 8 -10. 3 36 25 -52 6. 5 5. 6 -7. 6 6. 7 5. 6 -7. 9 3. 5 3. 1 -4. 0 2. 7 2. 3 -3. 1 258 230 -290 254 -332 258 224 -298 570 520 -624 2. 2 2. 0 -2. 4 28 24 -33 1. 8 1. 6 -1. 9 355 326 -387 368 339 -399 2. 6 2. 0 -3. 4 7. 1 4. 5 -11. 2 31 27 -35 28 21 -37 296 240 -365 291 228 -373 284 215 -375 438 344 -559 1. 7 1. 3 -2. 3 23 15 -33 1. 4 1. 0 -1. 9 1. 5 1. 2 -1. 8 262 221 -311 272 204 -363 2. 4 1. 6 -3. 5 5. 1 1. 6 -16. 2 30 25 -36 23 16 -34 Ранний репродуктивный возраст I II + 23 Активный репродуктивный возраст I II Поздний репродуктивный возраст (предменопауза) I II 11. 1 8. 8 -13. 9 6. 8 4. 4 -10. 5 4. 5 3. 4 -6. 1 2. 1 1. 5 -3. 0 Усредненные данные по репродуктивному периоду I II 6. 9 6. 0 -7. 9 6. 9 5. 8 -8. 1 3. 6 3. 3 -4. 1 2. 7 2. 3 -3. 0 270 243 -299 287 257 -320 258 228 -292 543 502 -588 2. 0 1. 8 -2. 2 27 23 -32 1. 7 1. 5 -1. 9 1. 7 1. 6 -1. 8 348 312 -377 344 315 -375 2. 7 2. 2 -3. 3 6. 4 4. 6 -8. 8 32 29 -35 24 20 -28 9. 9 3. 1 -31. 3 6. 7 2. 6 -17. 5 7. 3 2. 2 -24 4. 2 0. 5 -33. 8 190 138 -261 244 170 -350 247 117 -518 627 403 -973 1. 4 1. 1 -1. 8 28 18 -43 1. 0 0. 6 -1. 6 1. 3 0. 5 -2. 9 212 159 -282 257 250 -265 2. 2 0. 6 -7. 6 5. 8 2. 2 -16. 2 21 15 -29 20 13 -32 46. 7 38. 9 36. 8 -59. 4 28. 2 -53. 7 339 257 -447 71 42 -122 0. 9 0. 5 -1. 6 1. 4 1. 2 -1. 5 272 235 -315 3. 0 1. 5 -5. 8 24 19 -31 Перименопауза I II Постменопауза -
Мужской половой гормон тестостерон (слева) и женский половой гормон эстроген (справа) являются активными участниками всех репродуктивных процессов (на фото — кристаллическая форма гормонов) Яйцеклетка в окружении фолликулов Сперматозоид, «штурмующий» оболочку яйцеклетки
Адам эмбрионының дамуы: 1 -ші күн 2 -ші күн 3 -ші күн 4 -ші күн 5 -6 -шы күн
Поликистозды синдром. Бұл бедеулікке әкелетін себептердің бірі. Әйелде еркектік андроген гормоны көбейіп, эстроген қызметі төмендейді.
Жатырішілік инсеминация схемасы Эякуляттың Инсеминационды порциясын эмбриологсперматологпен дайындауы
УДЗ бақылауымен алынған Аналық жасуша аспирациясы
Жаңа ғана алынған аналық жасуша
Эмбриологтың ICSI әдісін жүргізу сәті ICSI әдісінің көрінісі(спермияны аналық жасуша цитоплазмасына енгізу кезі
Тенториум емі • Балара уы гипофиз бүйрекүсті безі жүйесіне әсер етеді. Оның спермицидтік қабілеті бар. Сперматозоидтардың репродуктивті активтілігін жоғарылатады. • Эй-пи-ви спринцевания және гинекологиялық ванночкалар 10 - 15 мл 2 рет күніне, екі апта ; • крем Витус-Фактор. 14 күн қолдану • драже Формула Ра - 1 ай;
уатты ан сала ын! дықт ыз! Сон иелейік ағай зым ің пары өсіріп тәрб у бізд гей! лғастыр саналы ұрпақ ан естіл жа , рығын Ұрпақ н сақтап йдің табалды лты әр ү өмір са әби үні С
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: К. э. н. . , в. н. с. , Институт социально-экономических проблем народонаселения РАН 2 Ph. D, с. н. с. Институт демографии ГУ-ВШЭ 3 Генетика - целостная наука. Беседа с акад. Ю. П. Алтуховым // Вестник Российской академии наук. М. , 2003. Т. 73. № 11. С. 995 -1001. 4 Эпидемиология бесплодия. Доклад научной группы ВОЗ // Серия технических докладов ВОЗ. № 582. Женева, ВОЗ, 1977. с. 22. 5 Аншина М. Б. История и эволюция методов лечения бесплодия // Проблемы репродукции. 1995. № 1. С. 9 -14. 6 Between politics and clinics - the many faces of biomedical policy in Europe. V. II, p. 133. RAND corp. , 2008. http: //www. rand. org 1 Воробьева О. А. Особенности оплодотворения ооцитов и доимплантационного развития эмбрионов человека в зависимости от показателей гаметогенеза: Автореф. дис. . … д-ра биол. наук. Ст. Петербург 2001; 34.
Скачать презентацию С Ж Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медцина Университеті
Гулназ Нурбекова.ppt