С ЖӨ Та ырыбы: қТа ырыбы: қ Заманауи

С ЖӨ Та ырыбы: қ Заманауи карпульд іі анестетиктер. ТТ үү рлер іі. Клиника-фармакологиялы м қ. Клиника-фармакологиялы мқ іі нездемес іі Орында ан: Арызбек А. П ғ Тексерген: Амантаев Б. А Факультет: Стоматология Курс: III Топ: 14 -001 -01 С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДА Ы Ғ АЗА ЛТТЫ МЕДИЦИНА Қ Қ Ұ Қ УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА ХИРУРГИЯЛЫ Қ СТОМАТОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ Алматы 2016 ж.

Жоспар: I. Кіріспе • Карпульді анестетік дегеніміз не? ІІ. Негізгі б лімө • Заманауи карпульді анестетиктерді кешеніні рамы. ң ң құ • Карпульді анестетик т рлері. ү • Клинико-фармокологиялы мінездеме қ ІІІ. орытынды Қ IV. Пайдаланыл ан дебиеттер ғ ә

Кіріспе: Карпульд і анестетик- б ұ л препарат б і р рет пайдалану ғ а арнал ғ ан шыны картридждарда орналасады , я ғ ни олар металлды карпульд і шприцке салынады. Шприцке б і р ретт і к қ олданатын ж і ің шке ине киг і з і лед і .

• Карпульд і ине -б ұ л заманауи карпульд і анестетиктерге қ олдану ғ а бей і мделген инжектор. Ине шприцке б ұ ранда ар ылы бекітіледі. қ • Шприцтег і б ұ ранда еуропалы қ ( « метрикалы » ) немесе Америкалы қ қ стандартта бол ғ анды қ тан , инелерге сай келмеу і мумк і н екенін есте стау ұ керек . Кейбір компаниялар инеге арнал ғ ан ауыстырылатын бек і тк і ш шприц шы арады. Б л шприцтер ы айлы ж не ти ғ ұ ңғ ә і мд і болып табылады. Инелерд і н 10 -нан 50 мм зынды ұ қ та ғ ы турлер і бар. Инелерд і та да анда, т мендегі жа дайды ескері із: ң ғ ө ғ ң Ине стерильді болуы тиіс ; лкен диаметрлі инелерд ү і пайдалану ти і мд і рек, себе бі : анестетиктерд і енг і згенде тамырішілік б ркелу ү қ ау і п і н азайтады; инен і н бастап қ ы траекториялы қ тіндерден ауыт қ у қ ауп і н азайтады инені сындырып алу ж не деформация ә қ аупін азайтады ; Аспирация лгилер ү і н арттырады Ине шаншу кез і нде ауру сез і м і н азайту ш ү і н ине ұ шынын механикалы қ жа дайы ( сапасы мен ғ қ айрау б рышы, силикон жабыны ұ қ атысуымен ) шешуш і факторы болып табылады.

Карпульд іі шприц Б ір неше рет пайдалану ғ а арнал ғ ан карпульд і шприцтер металлдан дайындалады. Ж нә е де пластмассаданда дайындал ғ ан т ү рлер і де бар. Металлды карпульд і шприц ә рт ү рл і формада келген ө зектен ж ә не денес і нен турады. Денес і цилиндрл і формада ек і жа қ шет і тереземен б ө л і н і п тур, ( карпульд і анестетикт і орналастыру шін ) б йір ү ү жа ғ ында са ң ылау бар. Денес і не алынбалы ұ шты қ ты ң са қ тандыр ғ ыш б ұ рандалы т ү т і г і киг і з і лед і.

Ә рб і р карпула цилиндрден (шыны немесе пластмассалы) , б і р ұ шы резенкел і поршеньнен , ал ек і нш і ұ шы металлды қ алпа қ ша қ аптал ғ ан резенкел і ты ғ ыннан т ұ рады. Карпуланын і шк і к ө лем і 2 мл құ райды , ал резенкел і поршеньс і з ол 1 , 7 -1, 8 мл. ө нд і руш і лер жи і ә р т ү рл і т ү сте боя лғ ан шыны карпулаларды ( қ ызыл , жасыл , к ө к , қ ара) шы ғ арады. Б ұ л д ә р і герлерд і ң б і рнеше секунд і ш і нде ө з і не керект і жансыздандыр ғ ыш ер і т і нд і с і бар карпуланы та ң дап алуына қ олайлы.

Карпульд і шприц мынадай болу ти і с : ә рт рлі фирмаларда дайындалү ғ ан инелеримен йлесімді болуы ү ; қ ысыммен енг ізі лген анестетиктерге жетк і л і кт і бер і к болуы ; эстетикалы т қ ү р і бар , бір олмен пайдалану а ынгайлы қ ғ ә р і же іл болуы ң ; Аспирация лгілерін іске асыруды ү қ амтамасыз етеді.

Карпульд і анестетиктерд і қ олданар алдында жары ққ а м ұқ ият қ арау керек. Кей жа ғ дайда : Карпула шеттер і нде жарыл ғ ан шыны Анестетик ер і т і нд і лер і нде ауа к ө п і рш і ктер і бол ғ анды қ тан резе ң кел і поршеньн і н карпула і ш і нен шы ғ ып кету і.

Хирургиялы стоматологияда к бірек олданылатын қ ө қ анестетиктер: новокаин, тримекаин, лидокаин, бенкаин ж не ә дикаин. Химиялы рылымы жа ынан олар екі топ а б лінеді. қ құ ғ қ ө 1. К рделі эфирлер 2. Амидтер тобы. ү Новокаин Лидокаин Пирокаин Ксилокаин Аллокаин Лигнокаин Дикаин Ксикаин Тетракаин Тримекаин Мезокаин

Новокаин (пирокаин, аллокаин) к рделі эфирлерді ү ң хлорсутекті т зы. Ол т ссіз, иіссіз кристал. Суда ұ ү (1: 1), спиртте (1: 8) о ай ериді. Хлорлы натрий ң изотоник ерітіндісінде (100′) 30 минут айнатып қ дайындау а болады. Новокаин сілтіде тез гидролизге ғ шырайды. Улылы ы аз, олдану а ы айлы ұ ғ қ ғ ңғ бол анды тан бас аларына ара анда новокаин ғ қ қ қ ғ к бірек олданылады. Инфильтрация а 0, 25 -0, 5 -1, 0 ө қ ғ процент ерітінділері, жа пен тіске ткізгіш, қ ө инфильтрация анестезиясына 2% ерітінді олданылады. Терминальды (беткей) анестезия а қ ғ серіні азды ынан олданылмайды. р а ә ң ғ қ Құ ғ қ новокаинні бірреттік жо ары м лшері 1 грамм. ң ғ ө Ересек адам а бір ретте 1% новокаиннен 75 -100 мл, ғ ал 2% ерітіндіден 50 мл арты енгізуге болмайды қ

Дикаин (тетракаин) де к рделі эфирді ү ң хлорсутекті т зы, т ссіз, иіссіз, кристалды нта. ұ ү ұ қ Суда, спиртте о ай ериді. Дикаин новокаинге ң ара анда 10 -15 есе к шті анестетик, со ан арай қ ғ ү ғ қ оны ула ыш сері де соншама рет арты. ң ғ ә қ Кілегей абы тан о ай тіп сер етуі м мкін, қ қ ң ө ә ү оны 1 -3% ерітінділерін терминальды (беткей) ң анестетик ретінде пайдалану а болатынды ыны ғ ғ ң д лелі. Жо ары ула ышты ын ескеріп оны 10 ә ғ ғ ғ жас а толма ан балалар а олдану а, инъекция қ ғ ғ қ ғ жасау а болмайды. Бірреттік жо ары м лшері ғ ғ ө ересек адам а 0, 09 г р а зат (немесе 3% ғ құ ғ қ ерітіндіден 3 мл).

Лидокаин (ксикаин , ксилокаин , астрокаин)-2 диэтиламино- 2 , 6 ацетоксилиада гидрохлорид. Стоматологияда қ олданыл ғ ан б і р і нш і амидтт і анестетик. Акшыл-сары кристалды ұ нта қ. Суда , спирте жаксы ерид і. Тез с і ің р і лед і , баяу ыдырайды , новокаинге қ ара ғ анда ұ за қ ә сер етед і. Инфильтрациялы ж ә не ө тк і зг і ш анестезия ғ а 0 , 5 -2% ер і т і нд і қ олданады. Лидокаин қ ан тамырларды ң ке ң ею і не алып келед і. Сол уш і н вазоканструктормен б і рге ж ү ред і. Токсикалы қ ә сер і новокаиннен 2 есе жо ғ ары , ал жансыздандыр ғ ыш ә сер і 4 есе к ө п. Шы ғ арылу формасы: ампулада 2% ер і т і нд і 2 мл(40 мг), карпулада 2 % ер і т і нд і 1, 8 мл, 2 -5% қ ойыртпа қ , 2 -5% гель, 10% аэрозольд і ер і т і нд і.

Тримекаин (мезокаин) – химиялы рамы лидокаинге сас. қ құ ұқ А , сар ыш, ащы нта. Суда, спиртте жа сы ериді. Оны қ ғ ұ қ қ ң ерітіндісін хлорлы натрийді изотоникалы ерітіндісіне (100°) ң қ 30 минут айнатып дайындайды. Апликация ретінде де сері қ ә бар. Ула ышты ы дикаиннен 16 есе аз десек те, оны 1% ғ ғ ң ерітіндісі новокаиннен 1, 2 -1, 6 есе ула ыш, тінді ғ тітіркендірмейді. Стоматологияда 1 -2% ерітінділері жиі олданылады. Инфильтрация а 0, 25 -0, 5% ерітіндісі жарайды. қ ғ Бір мезгілде 0, 25%-800 мл, 0, 5%-400 мл 1%-100 мл ж не 2% ә ерітіндіден 20 мл дейін енгізуге болады. «Б» тізімінде (дикаин «А» тізімінде) ауыз ты ыз жабыл ан, жары т спейтін жерде ғ ғ қ ү са талады. Д ріханада даярлан ан ерітіндіні 2 -3 к ннен арты қ ә ғ ү қ са тау а болмайды. Фармацевтика ндірісінде даярлан ан қ ғ ө ғ ампулаларды олдану мерзімі к бірек. Ерітінді шартты т рде қ ө ү т ссіз, м лдір болуы керек. ү ө

М епивакаин (карбокаин , мепивастезин , скандонест )- Инфильтрациялы ж ә не ө тк і зг і ш анестезияда 2 -3% ер і т і нд і қ олданады. 3% ерітінді зұ а қ ә р і сапалы жансыздандырады ж ә не ж рек- ү қ ан тамырлары ж йесін ынталандырмайды. ү Шы ғ арылу формасы: карпулада 1, 8 мл (фирма Septodont). 1. Скандонест 3% СВЦ — 3% мепивакаин вазоконстрикторсыз 2. Скандонест 2% СП (арнайы) — 2% мепивакаин, адреналин 1: 100 000 3. Скандонест 2% НА (норадреналинмен б і рге) — 2% мепивакаин, норадреналин 1: 100000. Жо ғ ары доза м ө лшер і — 300 мг.

Артикаин (ультракаин , альфакаин , септонест)-тез ә сер етед і 0 , 5 -3 мин. Лидокаиннен 2 есе к ү шт і , токсикалы қ ә сер і т ө мен , тез шыгады организмнен. Инфильтрациялы ж ә не ө тк і зг і ш анестезияга 4% ер і т і нд і қ олданады. Диффузды қ асиет і жо ғ ары. Инфильтрациялы қ анестезияны қ олдан ғ аннан кей і н мынадай ә сер бере ді : Жо ғ ары жа қ с ү йекте-вестибулярлы анестезиясынан кей і н тандайды жансыздандырады. Т ө менг і жа қ с ү йекте- ұ лпа жансыздандырылады 2 к і ш і азу т і с ма ң айында. 1 -1 , 5 мл жете ді толы қ жансыздандыру уш і н. Аллергиялы қ ә сер к ө п бермейд і. Артериялы қ қ ан қ ысымды т ө мендетед і.

Заманауи жергілікті анестетиктерді негізінде артикаин ң мен мепивакаин жатыр Артикаин карпульды капсула т рінде ү «Ультракаин» , «Убистезин» , «Септанест» деген атпен шы арыл ан. ғ ғ Картридж рамында артикаиннан б лек к мекші зат – құ ө ө адреналин болады. Ол жансыздандыру кезінде ан-тамырларды тарылтып, анестетикті за ты ын қ ң ұ қ ғ амтамасыз етеді қ

Ubistesin. TM 1/200000 (Ubistesin) Жоспарлы т рү де олдану шінқ ү • Вазоконстриктор ретінде олданылады. қ Артикаинні 4% рамында эпинефрин ң құ 1/200000 болады • рамында т ра тандыр ыш (макс 0, 31 мг) Құ ұ қ ғ ретінде ана сульфит болады ғ • 4 жастан ас ан балалар мен ересектер шін қ ү олайлы қ Іс-шараны орташа за ты ы: 45 минут ң ұ қ ғ пульпалы қ анестезия ж не 120 — 240 минут ә ж мса тіндерді анестезиясы шін; 1 -3 минут ұ қ ң ү басталуы мерзімі • Сау ересек адам а сынылатын максималды ғ ұ дозасы: 7 мг / кг дене салма ы (70 кг ғ нау асты 500 мг) адам шін қ ң ү Ubistesin. TM 1/200000 12, 5 мл те (7 ң картридждер)

Ubistesin. TM 1/100000 (Ubistesin Forte) К рделі операция кезінде ажет ететін за ү қ ұ қ наркоз • ан тамырын тарылтатын Вазоконстриктор Қ ретінде олданылады. Артикаинні 4% қ ң рамында адреналин 1/100000 болады құ • рамында т ра тандыр ыш (макс 0, 31 мг) Құ ұ қ ғ ретінде тек ана кристалл болады ғ • 4 жастан ас ан балалар мен ересектер шін қ ү олайлы қ Орташа за ты ы: 75 минут ұ қ ғ пульпалы қ анестезия ж не 120 – 240 минут ж мса ә ұ қ тіндерді наркозы; кезе басталуы 1 -3 минут ң ң • Сау ересек адам а сынылатын максималды ғ ұ дозасы: 7 мг / кг дене салма ы (70 кг ғ нау асты 500 мг) адам шін қ ң ү Ubistesin. TM 1/ 1 00000 12, 5 мл те (7 картридждер) ң

Mepivastesin. TM арапайым т рі қ ү жоспарлы т р ү де олдану шінқ ү нау астар а тиімдіқ ғ • рамында 3% Құ mepivacaine • Вазоконстриктор ретінде адреналин ж не ә т ра тандыр ыш ретінде сульфит болмайды. ұ қ ғ Осылайша, теріс н тиже к рсететін ә ө нау астар а те тиімді жа дай қ ғ ө ғ • Тері ересектер мен балалар • сер ету за ты ы орташа: 20 – 40 минут Ә ұ қ ғ пульпалы қ анестезия ж не 45 – 90 минут ә ж мса тіндерді наркозы; кезе басталуы 1 -3 ұ қ ң ң минут • Сау ересек адам а сынылатын максималды ғ ұ дозасы: 4 мг / кг дене салма ы (70 кг ғ нау асты 300 мг) адам шін баламалы қ ң ү 1 0 мл Mepivastesin. TM те (5, 5 картридждер) ң

Xylestesin. TM – А Жоспарлы т рү де олдану шінқ ү • Вазоконстриктор ретінде олданылады. қ Лидокиінні 2% рамында эпинефрин 1/800000 ң құ болады • рамында т ра тандыр ыш (макс 0, 31 мг) Құ ұ қ ғ ретінде тек ана кристалл болады ғ • 4 жастан ас ан балалар мен ересектер шін қ ү олайлы қ сер ету за ты ы орташа: 30 – 60 минут Ә ұ қ ғ пульпалы қ анестезия ж не 120 – 180 минут ә ж мса тіндерді жансыздандыру; кезе басталуы ұ қ ң 1 -3 минут • Сау ересек адам а сынылатын максималды ғ ұ дозасы: 7 мг / кг дене салма ы (70 кг нау асты ғ қ ң 500 мг) адам шін эпинефринмен осыл ан ү қ ғ 1/ 8 00000 е жо ар ы доза-20 ң ғ ғ мл те (11. 5 ң картридждер)

Pluraject. TM 2 • Асперациялы ө шприцті 1, 8 мл цилиндр т різді шыны ампулалар ң ә • Басшылы аспирация (активті) ж не з бетінше (пассивті) болуы м мкін қ ә ө ү • Бас арылу же іл ж не жа сы қ ң ә қ • арапайымдылы ы Қ ғ

Жергілікті анестетик заттар май мен белокты заттар а бай нерв ғ талшы ыны мембранасымен ғ ң байланысады. Ол шін оны ү ң физико — химиялы асиетіне қ қ байланысты. оны ішінде ма ыздысы ң ң майда ерігіштігі. Майда ерігіштік асиеті анестетик к шіне қ ү байланысты, ал липидті мембрана рамына кіретін а уызбен құ қ байланысы жансыздандыруды ң за ты ын амтамасыз етеді ұ қ ғ қ

1. Липидті қабат 2. Ақуызды қабат 3. Натрий каналы

Реполяризация үрдісі К ионының мембрана сыртына шығуына байланысты

Ранвье үзілісі бар миеленді нерв талшығы. 3 рет Ранвье үзілісінен өткеннен ғана жансыздандыру пайда болады.

Нерв қабығы және мембрана арқылы натрий каналының рецепторлы бөлігіне анестетиктің диффузды таралуы. Тек зарядты емес түрі (LA) липидті мембрана арқылы өтеді. Ол аксоплазмаға жеткенде, ионизация және зарядты катионды түрі (LAH +) рецептормен қосылған үрдіс жүреді.

Пайдаланыл ан дебиеттер: ғ ә 1. Местное обезбаливание в амбулаторной хирургической стоматологии Т. В. Трегубова 2007 г. 2. Хирургиялы қ стоматология Оразалин Ж. Б. Толеуов К. Т. 1998 -368 бет 3. Кононенко Ю. Г. , Рожко Н. М. , Рузин Г. П. Местное обезболивание в амбулаторной стоматологии. — 3 -е издание, перераб. и доп. Москва: — Издательство «Книга плюс»,