СӨЖ Тақырыбы: Жұмыс орнындағы инфрадыбыстардың әсер етуінің алдын алу шаралары Орындаған: Құдайбергенов Т. Қ. Топ: 504 -ҚДС Тексерген: Мукашева К. М. Астана, 2017 ж
Жоспар: I. II. 1. III. IV. Кіріспе Негізгі бөлім Инфрадыбыс Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе: Инфрадыбыс(лат. іnfra – төмен, астында) – жиілігі адам еститін дыбыс толқыны жиілігінен төмен (16 Гц-тен төмен) серпімді толқын. Амплитудасы үлкен И-тар жер сілкіну, су асты, жер асты қопарылыстары, қатты дауыл кезінде, цунами толқындарынан, т. б. пайда болады. Алайда инфрадыбыстардың бірнеше жүздеген километрге таралу мүмкіндігі оның әскери мақсатта, балық аулау кәсібінде пайдаланылуына жол ашты. Теңізде туындайтын инфрадыбыстарды медуза, су шаяны тәріздес теңіз жәндіктері жақсы қабылдайды.
Негізгі бөлім: Инфрадыбыстардың ерекшеліктеріне толқындардың үлкен ұзындығы және аз мөлшердегі тербеліс жиілігі жатады. Ауада инфрадыбыстардың жұтұлуы аз болғандықтан олар ауада аз энергияны жоғалтумен жақсы таралады. Инфрадыбыстардың осындай физикалық қасиеттері шудың деңгейін төмендетуде қиындықтарды тудырады.
Өндірістік инфрадыбыстар Өндірістік орындардың кез келген аппаратының барлық Кей жағдайларда дыбыс Акустикалық тербеліс аймағы 20 спектрлерінен инфрадыбыс қысымының максималды деңгейі Гц төмен. бөлінеді, кей жағдайларда есту 8, 16, 31, 5 Гц құрайды диапазонының жиілік деңгейін жоғарлатады,
Инфрадыбыс көздері: вибрациялық алаңдар Су және ауа транспорттары дизелді двигателде р өздігінен жүретін машиналар айналмалы бөлшектері бар ауыр машиналар мартеновты және электрлі доғалы пештер кондиционерлер компрессорла р қазіргі кездегі өндірістердегі өндірістік вентиляторла р транспорттар дағы инфрадыбыс тардың
Инфрадыбыстың ағзаға әсері Адам ағзасы төмен жиіліктердегі дыбыстардың тербелісіне сезімталдықтары жоғары болып саналады. Тітіркендіргіштерге жауап ретінде сәйкес рецепторларда, тері, есту анализаторлары, нерв импулстары пайда болады, олар бас миының қыртысты орталығына ең алдымен таламиялық орталыққа түседі. Адам ағзасында өзіне тән тербеліс жиіліктері болғандықтан, инфрадыбыстардың әселері кезінде, ағзада жағымсыз сезімдер туу мүмкін. Инфрадыбыстар ағзадағы жүйке, жүрек тамыр, тыныс жүйелерінің, сонымен қатар кохлеовестибулярлы анализаторлар қызметтерінің бұзылулары инфрадыбыстардың әсер ету ұзақтықтарына, жиілігіне, деңгейіне байланысты. Инфрадыбыстардың ұзақ уақыт әсер ету нәтижесінен астения, еңбек ету қабілетінің төмендеуі, вегетоневротикалық симптомдар пайда болады: тітркенгіштік, жүрек айну. Инфрадыбыстардың есту босағасы төмен деңгейде орналасуына қарамастан, инфрадыбыстардың тербелістерінің жоғары деңгейлері есту ағзасымен қабылданады. Осы қабылдау ортаңғы құлақта инфрадыбыстардың әсер етуі кезіндегі дыбыс жиіліктерінің гармониктерінің орналасуына байланысты. Көптеген зерттеушілердің айтулары бойынша инфрадыбыстардың тербелістері вестибулярлы анализаторларға әсер етеді. Тексерілген адамдарда бас айналу және тепе теңдіктің бұзылулары анықталған. Инфрадыбыстардың әсері кезіндегі жүрек тамыр жүйесі жағындағы өзгерістерге жүректің жиырылу жиіліктерінің бұзылыстары, көбінесе брадикардаия, диастолалық қысымның жоғарлауы жатады. Осыған байланысты инфрадыбыс жалпы биологиялық тітіркендіргіш болып табылады. Сенсорлы жүйенің вестибулярлы, жүйке және жүрек тамыр жүйесі инфрадыбыстарға өте сезімтал болып табылады.
Инфрадыстарды адам естімейді, бірақ зардаптары адам ағзасына қолайсыздық тудырады.
Профилактикалық іс-шаралар Жұмыс орындағы инфрадыбыстар деңгейі гигиеналық тиалаптарға сәйкес болу керек. Міндетті түрде жеке бас қорғаныс заттарын қолдану кеерк. Терапевт, невропатолог, оториноларинголог дәрігерлерінің қатысуымен 24 айда бір рет кезеңді түрде медициналық қараудан өту керек. Жұмысқа қабылдаған кездегі медициналық қарсы көрсеткіштеріне жатады: құлақтың сүлелі аурулары, вестибуллярлы аппараттың қызметінің бұзылыстары, наркомания, токсикомания, гипертониялық аурулар
Әртүрлі құрылғылардың қатаңдығы арттырылады Дыбысты естілетін жиіліктер аймағына көшіру Инфрадыбыстардың әсерінен қорғану жолдары Камералық сөндіргіш Резонанстық
Қорытынды Қорытындылай келе бұл дыбыстарды адам құлағы қабылдамайды, бірақ олар белгілі бір дәрежеде адам организміне әсер етеді. Мысалы, 5 Гц-тен 9 Гц-ке дейінгі жиілік аралығында инфрадыбыстар бауырдың, асқазанның, көкбауырдың тербеліс амплитудаларын арттырады, көкірек қуысында ауыртпалық туғызады, ал 12— 14 Гц жиіліктерде құлақта шуыл пайда болады. Инфрадыбыстардың адам организміне кері әсері болғандықтан, олар техникада кеңінен қолданыс таппаған.
Пайдаланған әдебиеттер 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. . Утепов Е. Б. , Лидтке В. Ю. , Мякотин В. Н. , Утепов Т. Е. // Снижение шума в направляющих трубах токарных автоматов. – Алматы: ЧП «Шевченко» , 1998. б. 72. Утепов Е. Б. , Утепова А. Б. , Ерконыр А. К. и др. Влияние производственного шума на организм человека //Сборник научных трудов «Безопасность жизнедеятельности (охрана труда, защита человека в чрезвычайных ситуациях, экология, валеология, токсикология, экономика и организация производства)» , Алматы, 2005, Вып. 2, б. 43 -50. Утепов Е. Б. , Актаев Б. Г. , Актаева Д. У. , Утепов Т. Е. Применение «тихих» сплавов в технике борьбы с шумом: / -Алматы, 1998, 78 с. Литейное производство. Под ред. И. Б. Куманина. М. , «Машиностроение» , 1971, 320 б. Испытание материалов. Справочник Х. Блюменауэр, Х. Ворх, И. Гарц и др. Под ред. Х. Блюменауэра, пер. с нем. – М. : Металлургия, 1979, 448 с. Общетехнический справочник /Е. А. Скороходов, В. П. Законников, А. Б. Пакнис и др. Под общ. ред. Е. А. Скороходова – 3 -е изд. Перераб. и доп. – М. : Машиностроение, 1989. – 512 с. ГОСТ 1778 -70. Сталь. Металлографические методы определения неметаллических включений. – М. : Госстандарт, 1970. – 16.
Назарларыңызға рахмет!
Скачать презентацию СӨЖ Тақырыбы Жұмыс орнындағы инфрадыбыстардың әсер етуінің алдын
Презентация1.pptx