Презентация Жп сйектерді ааны о немесе сол СРС

ара анды Мемлекеттік Медицина УниверситетіҚ ғ Анатомия кафедрасы Та ырыбы: қ Ж п с йектерді а аны о немесе сол ұ ү ң қ ңқ ң ң жа ты ын ерекшеліктерін аны тау. қ ғ қ Орында ан: Ильясова А. А ғ 115 топ ЖМФ Тексерген: Г лнар Сайлауовна ү АРА АНДЫ 2010 ж. Қ Ғ

Жоспар • Кіріспе • Негізгі бөлім 1. 1. Бас сүйектері 2. 2. Бұғана 3. 3. Жауырын 4. 4. Қабырға 5. 5. Тоқпан жілік 6. 6. Білек сүйектері 7. 7. Қолбасы сүйектері 8. 8. Жамбас белдеуі 9. 9. Ортан жілік 10. Сирақ сүйектер 11. Аяқбасы сүйектері • Қорытынды • Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе С йектер туралы ілім – Остеология. а а механиалы ү Қ ңқ қ ма ызы бар, мезенхимадан дамитын ты ыз т зілістерді ң ғ ү ң жиынты ы болып табылады. Олар зара д некер, шеміршек ғ ө ә немесе с йек тканьдеріні к мегімен байланыс ан жеке ү ң ө қ с йектерден т рады, солармен бірге имыл аппаратыны ү ұ қ ң пассивті б лімін райды. С йек ө құ ү — тірі организмні м шесі ң ү ретінде бірнеше тканьдерден т рады, оларды е бастысы ұ ң ң с йек ткані. ү Ж п с йектерге – басс йекті самай, бет, т бе, та дай ұ ү ү ң ө ң к зжасы с йектері. Сонымен оса б ана, жауырын, то пан ө ү қ ұғ қ жілік, к рі жілік шыбы ы, олбасы с йектері, ә ә ғ қ ү жамбас, ортан жілік, асы ты жілік шыбы ы, қ қ ғ ая басы с йегі ж не абыр алар жатады. Денедегі р қ ү ә қ ғ ә с йекті ызметі, т рі, дамуы р алай болады. Ж п ү ң қ ү ә қ ұ с йектер симетриялы дамиды. ү

Самай Бет с йегіү К зжасы с йегі ө үТа дай с йегің үТ бе с йегі ө ү Бас с йектері ү

Самай с йегіү абырша ты сырт ы беті тегіс, самай Қ қ ң қ ш ырша ын т зуге атысады да, сонды -тан ұқ ғ ү қ қ facies temporalis деп аталады. Одан бет с йегімен осылу а ал а арай кететін бет ү қ ғ ғ қ сіндісі ө processus zygomaticus шы ады. ғ Баста-латын жерінде бет сіндісімен 2 т бірі ө ү бар: алды ы ж не арт ы, оларды арасында ңғ ә қ ң т -ме гі жа с йекпен буындасу шін ө ң қ ү үт -ме гі жа с йекпен буындасу шінө ң қ ү ү ажет қ ш ырша ұқ қш ырша ұқ қ fossa mandibularis орналасады.

Т бе с йегіө ү Оны 4 жиегі к рші с йектермен ң ө ү байланысу а ызмет етеді, атап айт анда: ғ қ қ Алды ы жиегі – ма дай ңғ ң с йегімен ү margo frontalis Медиальді жиегі – бас а қ жа ыны аттас с йегімен ғ ң үжа ыны аттас с йегіменғ ң ү margo sagittalis Арт ы жиегі – ара спен қ қ құ margo ossipitalis Медиальді жиегі – бас а қ жа ыны аттас с йегімен ғ ң үжа ыны аттас с йегіменғ ң ү margo sagittalis

4 б рышыны алды ы ұ ң ңғ ме-диальдысы ма дай с йегімен, ң үме-диальдысы ма дай с йегімен, ң ү ал-ды ы латеральдысы сына ңғ т різді с йекпен, арт ы ә ү қ медиальдысы а-ра спен, арт ы қ құ қ латеральдысы самай с йегіні ү ңлатеральдысы самай с йегіні ү ң емізік т різді сін-дісіні ә ө ңемізік т різді сін-дісіні ә ө ң табанымен байланысады.

2 пластинкадан т ратынұ ж а с йек т рінде ұқ ү ү болады Горизонталь пластинка арт жа ынан ғ processus palatinus maxillae — ні толы тырып атты та дай т зеді. қ қ ң ү Т менгі бетінде лкен та дай тесігі ө ү ң foramen palatinum majus бар, ол ар ылы қ canalis palatinus major — дан та дай тамырлары ң мен нервтері шы ады. ғ Перпендикуляр пластинка facies nasalis maxillae- ге жанасып жатады.

К зжасы с йегіө ү Оны латеральды бетінде ң к з-жас ыр асы орналас ан. ө қ қ қк з-жас ыр асы орналас ан. ө қ қ қ ыр а-дан ал а арай к зжас Қ қ ғ қ ө ж лгесі ү sulcus lacrimalis теді, ол ө жо ар ы жа с йекті ма дай ғ ғ қ ү ң ң сіндісіндегі ж лгемен бірге к зжас ө ү ө апшы ы ш ырша ын т зеді. қ ғ ұқ ғ ү

Бет с йегіү С йекті орналасуына с йкес онда 3 бет ү ң ә пен 2 сіндіні б ліп к рсетуге болады. Б йір ө ө ө ү бет facies lateralis , т рт шты ж лдыз ө ұ ұ т різді ж не т мпешік т рінде шамалы ә ә ө ү шы ып т рады. Арт ы, тегіс бет, самай ғ ұ қ ш ырша- ына ара ан ж не ұқ ғ қ ғ ә facies temporalis деп аталады. шінші бет к з беті Ү ө facies orbitalis к з шарасы абыр аларын т зуге ө қ ғ ү атысады. қ

Б анаұғ Б ана жіктелу бойынша аралас с йектерге жатады ұғ ү ж не дене мен екі медиальді ж не ла-теральді ш а ә ә ұ қ б лінеді. алы да ан медиальді немесе т стік ө Қ ң ғ ө шында, ұшында, ұ extremitas sternalis , т стікпен буындасу а ө ғ арнал ан ершік т різді буын беті болады. ғ әарнал ан ершік т різді буын беті болады. ғ ә Латеральды немесе акромиальді шында ұ extremitas acromialis , жазы буын беті жауырын акромионымен қ буындасатын жер орналасады. Оны т ме гі бетінде ң ө ң т мпешік ө tuberculum conoideum жатады. Б ананы денесі т стікке жа ын медиальді б лігі ұғ ң ө қ ө ал а арай д ес, ал латеральді б лігі арт- а арай ғ қ өң ө қ қ д ес болатындай етіп йілген. өң

Жауырынны алды ы абыр алар а ң ңғ қ ғ ғЖауырынны алды ы абыр алар а ң ңғ қ ғ ғ ара- ан беті қ ғ facies costalis деп аталатын жал-па баты ы жер болып табылады, қ ңқжал-па баты ы жер болып табылады, қ ңқ ол жерге m. subscapularis бекиді. Арт ы бетінде қ facies dorsalis жауырын ылтана ы қ ғ spina scapula теді, ол б кіл ө ү арт ы бетті те емес екі ш ырша а қ ң ұқ ққ б -леді: ылтана сті ө қ қү fossa supraspinata ж не ылтана асты ә қ қ fossa infraspinata ш ыр-ша тарына б леді. ұқ қ ө

абыр аларҚ ғ р жа та 12 ден абыр а болады. Оларды Ә қ қ ғ ңр жа та 12 ден абыр а болады. Оларды Ә қ қ ғ ң барлы ыны арт ы штары к кірек ғ ң қ ұ ө омырт- аларыны денелерімен осылады. Жо ар ы қ ң қ ғ ғ 7 абыр а алды ы штарымен тікелей қ ғ ңғ ұ т стік-пен осылады. Б лар на ыз шын ө қ ұ ғ абыр алар. ХІ ж не ХІІ абыр аларды алды ы қ ғ ә қ ғ ң ңғ штары бос жатады, б лар тол ушы абыр алар. ұ ұ қ қ ғ Арт ы шында ыр амен б лінген буын беті бар қ ұ қ қ ө алы дау абыр а басы болады, сол ар ылы абыр а қ ң қ ғ қ қ ғ омырт аларды денелерімен буында-сады. қ ң

То пан жілікқ сті гі айдаршы тар арасында білек Ү ң қ с йектерімен буындасу шін ажет буын беті ү ү қ (дистальді эпифиз) орын алады. Ол екі б лікке ө б лінеді: ортасында ойы ы бар к лдене ө ғ ө ңб лінеді: ортасында ойы ы бар к лдене ө ғ ө ң орна-лас ан кішкене жал т ріндегі блок қ ү trochlea ме-диальді жатады; ол шынта с йекпен қ ү буын-дасу шін керек ж не оны ойы ымен ү ә ң ғ incisura trochlearis аусырылады. Блоктан қ жо ары бір-бірден ш ырша жатады: алды ы ғ ұқ қ ңғ т бе ш — ырша ы ө ұ қ ғ fossa coronoidea артынан шынта сіндісі ш ырша ы қ ө ұқ ғ fossa alecrani. .

Білек с йектеріү Білек с йек зын уысты с йектерге ү ұ қ ү жатады. Олар екеу: К рі жілік медиальді орналасады ә ulna К рі жілік шыбы ы латральді ә ғ орналасады radius

олбасы с йектеріҚ ү Білезік (carpus) Ала ан қ с йектері ү (metacarpus) Сауса қ с йектері ү (Ossa digitorum)

Білезік Білезікті проксимальді немесе ң бірінші білекке жа ын атары қ қ егер бас барма тан бастап қ сана-са , мына с йектерден қ ү т зілген: ладья т різді ү ә os os scophoideum , жар-тылай osos lunatum , ш ырлы ү қ os triquetrum ж не б рша т різді ә ұ қ әж не б рша т різдіә ұ қ ә os pisiforme. .

Ала анқ Бес ала ан с йектерінен қ ү т зі-леді, олар типі жа ынан бір ү ғ на- ыз эпифизі бар ыс а уыс ғ қ қ қ с -йектерге жатады ж не бас ү ә бар-ма жа ынан бастап І, ІІ, ІІІ қ ғ ж не т. с. с деп реттеліп ә санала-ды.

Сауса с йектеріқ ү Кішкентай на ыз бір эпифизі бар, буна деп ғ қ аталатын бірінен со бірі орналас ан ыс а уыс ң қ қ қ қ с йектер. Проксимальді буна ты таба-нында ү қ ң с йкесті ала ан с йекті ж мыр басы-мен ә қ ү ң ұ буындасу а арнал ан на ыз буын ш ыр-ша ы, ал ғ ғ ғ ұқ ғ орта ы ж не дистальді буна тар-да ңғ ә қ ыр ашы пен б лінген екі-екіден жай-па қ қ қ ө қыр ашы пен б лінген екі-екіден жай-па қ қ қ ө қ ш ырша тар болады. ұқ қ рбір сауса 3 буна тан т рады: проксималь-ды, Ә қ қ ұрбір сауса 3 буна тан т рады: проксималь-ды, Ә қ қ ұ орта ы ж не дистальді. Тек бас барма -та ана ңғ ә қ ғ екі проксимальді ж не дистальді бу-на болады. ә қ

Жамбас белдеуі Жамбас с йек жалпа с йектерге жатады ү қ ү да, ор аныш, оз ал ыш ызметін ат арады. қ ғ ғ қ қда, ор аныш, оз ал ыш ызметін ат арады. қ ғ ғ қ қ Os coxa. 3 б лімнен т рады: мы ын, ө ұ қ. 3 б лімнен т рады: мы ын, ө ұ қ шондонай, шат. ршы ойы ы Ұ қ ғ acetabulum ( сірке суы ыдысы) жамбас с йекті сырт ы жа ында ү ң қ ғ орналаса-ды ж не ортан жілік басымен ә буындасу а ар-нал ан. ғ ғ

Ортан жілік Ортан жілікті денесі ал а арай ң ғ қ шамалы иілген ж не ш ырлы ә ү қ д гелектерден пішінді: оны арт өң ң жа ында 2 латеральды, ғжа ында 2 латеральды, ғ labium laterale ж не медиальды ә labium mediale еріннен т ратын сан б лшы еттері ұ ұ қ бекитін із, linea aspera орналас ан. қ

Сира с йектеріқ ү Сира а асы жуанды ы бірдей емес 2 зын уыс қ қ ңқ ғ ұ қ с йектен – асы ты жілік пен оны шыбы ынан ү қ ң ғ т рады. ұт рады. ұ Асы ты жілік-медиальді қАсы ты жілік-медиальдіқ Ал асы ты жілік шыбы ы – латеральды жатады. қ ғАл асы ты жілік шыбы ы – латеральды жатады. қ ғ Б л екеуінен тек асы ты жілік ана тізе буыны ұ қ қ ар ылы ортан жілікпен буындасады. қ

Тілерсек Табан. Башпай с йектеріү

Тілерсек ол оспасы с йектері сия ты екі атар а Қ қ ү қ қ ғ ор-налас ан жеті ыс а кеуек с йектен қ қ қ ү т зіл-ген. Арт ы немесе проксимальді атар ү қ қ екі бір-шама ірілеу с йектен асы ж не оны ү қ ә ңекі бір-шама ірілеу с йектен асы ж не оны ү қ ә ң астын-да жат ан кше с йектен ралады. қ ө ү құастын-да жат ан кше с йектен ралады. қ ө ү құ Алды ы немесе дистальды атар медиальды ңғ қ ж не ла-теральды б лімдерден т рады. ә ө ұж не ла-теральды б лімдерден т рады. ә ө ұ Медиальды б лім ладья т різді ж не 3 сына ө ә ә т різді с йектен т зілген. ә ү үт різді с йектен т зілген. ә ү ү Латеральды б лімде тек 1 ана куб т різді ө ғ ә с -йек жатады үс -йек жатадыү

Табан ыс а моноэпифизарлы қ қ уысты с йектерге жататын қ ү ж не олда ы ала ан с йектері-не ә қ ғ қ ү сайтын 5 табан с йектері-нен ұқ ү т рады. Оларды ая басы-ны ұ қ ңт рады. Оларды ая басы-ны ұ қ ң медиальды жиегінен бастап санайды.

Башпай с йектерү Ая басыны башпай с йектері буна тар қ ң ү қ олбасыны осындай с йектерінен кішілеу қ ң ү ша-маларымен згешеленеді. Тек екі буна ы бар ө ғ І башпайды оспа анда ая басы башпайлары, қ ғ қІ башпайды оспа анда ая басы башпайлары, қ ғ қ олбасы сауса тары сия ты 3 буна тан қ қ қ қ т -рады. Дистальды буна тарды шында ұ қ ң ұ жуан-да ан жері ғ tuberositas phalangis distalis болады, б л оларды басты ерекшелігі болып ұ ң табыла-ды. Тобы с йектер табан буна қ ү қтабыла-ды. Тобы с йектер табан буна қ ү қ буындасулары ( І башпай айма ында т ра ты) ғ ұ қ мен І-ші башпайды буынаралы айма ында ң қ ғ кездеседі.

орытындыҚ Кез- келген с йекті т зілуі мезенхима текті жас ү ң ү д некер тканьді клеткалар – остеобластар есебінен ә ж реді, оларды басты тірек ролін ат аратын ү қ клеткааралы с йек заты жасап шы арады. қ ү ғклеткааралы с йек заты жасап шы арады. қ ү ғ а ада мынадай топтарын ажыратады: т лабой Қ ңқ ұ а асы (омырт алар, абыр алар, т стік), бас а асы қ ңқ қ қ ғ ө қ ңқ (басс йек пен бет с йектері), ол – ая с йектері — иы ү ү қ қ ү қ(басс йек пен бет с йектері), ол – ая с йектері — иы ү ү қ қ ү қ белдеуі (жауырын, б ана) ж не жамбас белдеуі (жамбас ұғ ә астауы) ж не ол с йектері (то пан жілік, к рі жілік ә қ ү қ ә ж не ол басы), ая с йектері (ортан жілік, сира ә қ қ ү қж не ол басы), ая с йектері (ортан жілік, сира ә қ қ ү қ с йектері ж не ая басы). Ересек адамны а асына ү ә қ ң қ ңқ кіретін жекелеген с йектерді саны 200-ден асады, ү ңкіретін жекелеген с йектерді саны 200-ден асады, ү ң оларды 36-40 денені орта сызы ы бойымен орналас ан ң ң ғ қ ж не та , ал андары – ж п с йектер. ә қ қ ғ ұ ү

Пайдаланыл ан дебиеттерғ ә Алшынбай Ра ышев. Анатомия. Алматы білім қ баспасы 1994 ж. І кітап Интернет сайттары http\ www\ google http\ www\ yandex