Презентация рыпен эмбрионны дамуы
- Размер: 16.1 Mегабайта
- Количество слайдов: 61
Описание презентации Презентация рыпен эмбрионны дамуы по слайдам
• a Саба ты ма саты: қ ң қ 1. ры пен эмбрионны дамуын салыстыру. Ұ қ ң 2. ры ты дамуында ы плацентаны Ұ қ ң ғ ң ма ызын к рсету. ң ө
Жоспар 1. ры пен эмбрионны Ұ қ ң састы ы мен айырмашылы ын ұқ ғ ғ ажырата білу 2. ры ты дамуында ы Ұ қ ң ғ плацентаны ма ызын т сін ң ң ү 3. ры пен эмбрионны дамуын Ұ қ ң салыстыр 4. ры ты дамуын сипаттау Ұ қ ң
Ұрықтану туралы түсінік ры тануҰ қ дегеніміз к рделі ү биологиялы былыс. Б л қ құ ұ аталы жыныс жасушасы қ сперматогенез, аналы жыныс қ жасушасы овогенез осылуынан қ зигота т зіледі. ү
( гректің meiosis — кішірею ) – гаплоидты хромасомалары бар жасушалардың түзілуін қамтамасыз ететін, бөлінудің ерекше түрі. Мейоз екі бірінен соң өтетін жасушалық бөлінуді құрады: мейоз І (бірінші бөліну) және мейозІІ (екінші бөліну). Мейоз –бұл жыныс жасушаларының бөлінуі. Мейоз нәтижесінде, бір аналық біріншілік жыныс жасушаларынан (2 n 4c ) диплойдты –хромосома жиынтығы екі есеге қысқарған (1 n 1c ) төрт жасушалар түзіледі. Яғни, осы бөліну арқылы гаплоидты жыныс жасушалары: жұмыртқа жасушалары мен сперматозойдтар және өсімдік споралары түзіледі. Мейоздық бөлінудің алдында митоздық бөліну сиақты интерфазалық кезеңнен өтеді. 2n 4c – Жасушаны генетикалы мінездемесің қ n – хромосома саны с–хроматид саны (м лшері, к лемі) ө ө
Имплантация ( лат. implantatio іш — ішке, plantare, plantatio — жабысу, жабыстыру, ауыстырып салу, ондыру) іштегі ры ты қ ұ қ ң жатыр кабыр асына жабысуы. Адамда имплантация эмбрионды ғ қ дамуды 7-т улігінен кейін 40 са атты ішінде, ал жануарларда ң ә ғ ң т рлі мерзім ішінде ж реді. Мысалы, ү ү рыұ қ жатыр абыр асына: қ ғ биеде 14 аптада, сиырда — т ртінші, ө ойқ мен ешкіде — шінші, ү мегежінде — екінші аптада жабысады; Сперматозойд пен ж мырт а жасушасыны осылуын ры тану дейді. ұ қ ң қ ұ қ 3-5 мл ш уітте 300 млн-дай сперматозойдтары б лінеді. Спермотозойдты біреуі ә ө ң ана жатыр т тігінде ж мырт а жасушасымен осылады, ал андары жойылады. ғ ү ұ қ қ қ ғ Сперматозойдпен осыл ан ж мырт а жасушасыны сыртынан абы ша т зіледі. қ ғ ұ қ ң қ қ ү Ол абы ша ж мырт а жасуша а бас а сперматозойдтарды енуінен ор айды. қ қ ұ қ ғ қ ң қ ғ ры танбай ал ан ж мырт а жасушалары мен сперматозойдтар жатыр т тігінде, Ұ қ қ ғ ұ қ ү жатырда лейкоциттерді серінен жойылады. ң ә Сперматозойдтар 24-48 са ат а дейін ры тандыра алады. Олар цитоплазмасында ғ қ ұ қ оректік затты оры те аз бол анды тан ж не дене температурасыны серіне қ ң қ ө ғ қ ә ң ә сезімталды ынан за са талмайды. ғ ұ қ қ ры тан аннан кейін 6-9 т улікте (к нде) Ұ қ ғ ә ү Имплантация ж реді. ү
Бірінші апта ры тан ан екі жыныс жасушаларынан зигота пайда болады. Зигота жатыр Ұ қ ғ т тігініде б лшектене бастайды да, жатыр а т сіп, оны абыр асына бекиді. ү ө ғ ү ң қ ғ Соны н тижесінде ры т зіліпі, оны аналы жатырында ы тіршілігін ң ә ұ қ ү ң қ ғ амтамассыз ететін осымша рам б ліктер дамиды. Жасушаларды қ қ құ ө ң хромосомаларында згерістер болады. ры тан аннан со аталы ж не аналы ө Ұ қ ғ ң қ ә қ жыныс жасушаларыны хромосомалары ж птасып 46 – а жетеді. ры ты ң ұ ғ Ұ қ ң б лшектенуі (Дробление), ры тан аннан кейін 4-5 к н бластоцит т зіледі. 100 ө Ұ қ ғ ү ү жасуша а дейін. ғ
Екінші апта : ры ты ш абы шасы ай ындалады –Эктодерма, Ұ қ ң ү қ қ қ мезодерма ж не энтодерма. Б л сатыдан кейін адамны ры ыны дамуына ә ұ ң ұ ғ ң ылыми ба ылау ж ргізілмейді. ғ қ ү
шінші аптаҮ — йел адамны ә ң менустрациясыны келуі то тайды. Б л ң қ ұ ж ктілікті ал аш ы белгісі болуы м мкін. ү ң ғ қ ү ры ты ал аш ы омырт алары Ұ қ ң ғ қ қ алыптасады. Ж йке т тігі дамиды: қ ү ү Ал ашында бас миы кейін ар а ж йкесі ғ қ ү дамиды. (ал аш ы м шелері) ры ты ғ қ ү Ұ қ ң зынды ы 2 мм болады. ұ ғ
Т ртінші аптаө — ж ректі алыптасуы басталады, анайналым тамырлары, ан ү ң қ қ қ ж не ішектер алыптасады. Кіндігі дамиды. зынды ы 5 мм шамасында болады. ә қ Ұ ғ
Бесінші апта — Бас миы дамиды. Б йректі ая талуы к рінеді- кішкене т пешік ү ң қ ө ө алыптасады, сонымен бірге ая ж не ол алыптасады. Ж рек лкен т тік қ қ ә қ қ ү ү ү т різді болады ж не со а бастайды, анды айдайды. Б ны ултрадыбысты ә ә ғ қ ұ қ рыл ы ар ылы ба ылау а болады. ры ты зынды ы 8 мм құ ғ қ қ ғ Ұ қ ң ұ ғ
Алтыншы апта — К зімен ла ы алыптаса бастайды. ө құ ғ қ
Жетінші апта -Барлы негізгі ішікі м шелер алыптаса бастайды. Беті алыптасады. қ ү қ қ К зі бояла бастайды. Ауызы ж не тілі ай ындалады. олы мен ая ы дами бастайды. ө ә қ Қ ғ зынды ы 17 мм барады. Ұ ғ
Онекінші апта — ры толы тай алыптасады. Барлы м шелері, б лшы ет, Ұ қ қ ү ұ қ с йек, ол ж не ая сауса тарыны б ліктері ры оз ала бастайды. ү қ ә қ қ ң ө Ұ қ қ ғ Ж ктілікті со ына дейін р уа ытта оз алады, басты негізі к лемі седі. ры ү ң ң ә қ қ ғ ө ө Ұ қ зынды ы 56 мм. Ж ктілік ай ын к рінеді. ұ ғ ү қ ө
Жиырмасыншы апта — шашты суі басталады, асы (брови) ж не кірпіктері ң ө қ ә (ресницы) осылады, сауса тарыны б ліктері дамиды. олыны ж не ая ыны қ қ ң ө Қ ң ә ғ ң тырна тары дамиды. олын атты ысып алады. детте 16 шы ж не 20 шы аптада қ Қ қ қ Ә ә ры имылдайды. Денесіні зынды ы 160 мм. ұ қ қ ң ұ ғ
Жиырма т ртінші аптаө — К зін ашады. За ны келісімі бойынша б л уа ыттан кейін ө ң ң ұ қ аборт жасату а болмайды. ры толы алыптас ан кезі. ғ Ұ қ қ Жиырма алтыншы апта — босанар алдында ы е олайлы кезе ж ктілік ғ ң қ ң ү шін. ү Жиырма сегізінші апта -бала белсенді оз алады. атты дыбысты сезеді ж не қ ғ Қ ә ба ылай алады. Амниотикалы қ қ с йы ты ты ж тады ж не з р б ле ұ қ қ ұ ә ә ө бастайды.
Отызыншы апта – басы т мен арап жатады, жары ты к руге дайындалады. ры ты ө қ қ ө Ұ қ зынды ы 240 мм ұ ғ ыр ыншы апта Қ қ – Босану а дайындаладығ
ры ты дамуын зерттейтін ылым Ұ қ ң ғ эмбриология ры ты дамуы- Ұ қ ң ры тан ан ж мырт а жасушасыны б лінуінен ұ қ ғ ұ қ ң ө рыұ қ т зіледі. ү ры тан 3 т рлі ры ты жапыра ша пайда болады. Ұ қ ү ұ қ қ қ Сырт ы ры ты жапыра шадан: қ ұ қ қ қ жабын эпителий лпа, ж йке ж йесі, сезім ұ ү ү м шелері дамиды; ү Орта ы ры ты жапыра шадан: ңғ ұ қ қ қ д некер лпасы, а а (с йектер), б лшы еттер, ә ұ қ ңқ ү ұ қ анайналым м шелері, з ршы ару ж не к бею м шелері т зіледі; қ ү ә ғ ә ө ү ү Ішкі ры ты жапыра шадан: ұ қ қ қ ас орыту м шелері мен ас орыту бездері ж не қ ү қ ә тынысалу м шелері пайда болады. ү ры ты ал аш ы 4 ай а дейінгі дамуы Ұ қ ң ғ қ ғ ры ты дамуұ қ қ деп аталады. ры ты 4 айдан Ұ қ ң кейінгі дамуын н рестелік даму ә дейді. Жатырда ры ты сырты абы пен апталады. Ж ктілікті шінші айында анасы мен ұ қ ң қ қ қ ү ң ү ры ты лпаларынан арнайы м ше – ұ қ ң ұ ү ры жолдасұ қ (плацента) т зіледі. ры жолдасы ү Ұ қ ар ылы ры тыныс алады, оректенеді ж не ажетсіз алды тар б лінеді. Ана мен қ ұ қ қ ә қ қ қ ө ры арасында ы зара байланыс ры жолдас ар ылы ж зеге асады. ры жолдасынан ұ қ ғ ө ұ қ қ ү Ұ қ ры а артерия аны а атын бір антамырды – ұ ққ қ ғ қ кіндік вена тамыры дейді. Вена аны қ ры жолдас а 2 кіндік артерия антамырлары ар ылы келеді. ры ты ры ұ қ қ Ұ қ ұ қ жолдаспен байланыстырып т р ан ш антамыр бірігіунен кіндікбау т зіледі. ұ ғ ү қ ү Н рестені ту анда кіндікбауы кесіледі, кіндігі мірбойы са талады. ә ң ғ ө қ ры жолдасы ты сырт ы жа ында те к п б рлер болады. Б рлерді абыр алары Ұ қ һ ң қ ғ ө ө ү ү ң қ ғ ар ылы ана анынан ры анына оректік заттар мен оттегі теді. ажетсіз німдер қ қ ұ қ қ қ ө Қ ө к мір ыш ыл газ да осы б рлер ар ылы шы арылады. ө қ қ ү қ ғ
Жатырда ы туылма ан н ресте дамуды ал аш ы 6 ғ ғ ә ң ғ қ аптасы эмбрионды кезе ал 6 аптадан кейі гі кезе қ ң ң ң адамны а асыны алыптасуы ол ры ты кезе ң қ ңқ ң қ ұ қ қ ң болып табылады. Гинеколог врачтар мен акушерлер менструациялы ты со ы кезе і ол ж ктілік деп қ ң ңғ ң ү атады. Ал екі апта ос ан кезін ж ктілікті ерте кезі қ қ ү ң деп атады. ры ты алыпты толы тай дамуы ол Ұ қ ң қ қ 38 апта. Негізгі м шелерді басым б лігіні ү ң ө ң алыптасуы ж ктілікті 12 аптасында болады. қ ү ң ал ан уа ыт ры ты даму кезе і болады. Қ ғ қ ұ қ ң ң
Ұрық пен эмбрионның дамуыҰ ры ты дамуында ы плацентаны ма ызы қ ң ғ ң ң
Онтогенез Тірі ағзаның туу мерзімінен өлуіне дейінгі жеке дамуы. Адам үшін онтогенездің басталуы-ұрықтану. Эмбриогенез-ұ рықтың дамуы Постэмбриог енез-туу соңынан даму, яғни дернәсілдік немесе ұрықтық сатылардан соң даму.
Эмбрион Ж атырдағы туылмаған нәресте дамудың алғашқы 8 аптада Эмбрион деп аталады. Ал қалған уақытта оны нәресте деп атайды. Эмбрион ұрықтанған аналық жасушаның бірнеше рет қайта бөлінуінің нәтижесінде пайда болған жасушалардың жиынтығынан түзіледі. Бұл жасушалардың кейбіреуінен қорғаныстық қабықтар мен плацента түзіледі. Ол арқылы нәрестеге қоректік заттар жеткізіліп, оның организмінен қалдық заттар шығарылады.
Ұрықтану. Ұрықтану фаллопий түтіктерінің жоғарғы бөліктерінде жүреді. Шәуеттің басы жетілген аналық жыныстық жасушаға еніп, олардың құрамында 23 хромосомасы бар ядролары қосылып, құрамында 46 хромосома болатын зигота деп аталатын бастапқы ұрықтық жасуша түзіледі. Зигота түтіктің бойымен жатырға жүру жолында бөліне бастайды.
трофоб ласт Сұйықтыққа толған қуыс Жасушаларды жиынты ың ғ Сарыуызд ық қап Энтодерма Амнионны уысы ң қ ЭктодермаҰрықтық диск. Эндометрий Мезодерма
Бір қабатты ұрық – бластула деп аталады.
Ұрық жапырақшаларының түзілуі
Эктодерма Мезодерма Энтодерма ры атпарша тарынан т зілетін м шелер ж не ж йелерҰ қ қ қ ү ү ә ү Жануарлар жабыны: адам ж не ә с т оректілер терісі –ні сті гі ү қ ң ү ң абаты қ Тірек- имыл ж йесі: б лшы еттер, қ ү ұ қ с йектер, байламдар, сі ірлер, ү ң шеміршектер. Барлы ас орыту м шелері: қ қ ү арын, ішек, еш Қ өң Тері туындылары: Май ж не тер ә (с т) бездері, шаш, ж не ү ә жануарларда ж н, м йіз ж не ү ү ә т я , тырна тар. Сезім ұ қ қ м шелері, ж йке ж йесі (ми, ү ү ү ж лын, т, б) ұ ан айналым ж йесі: ж рек Қ ү ү тамырлар, ан қ Несептік-жынысты ж йе: б йрек, қ ү ү несепа ар, уы ж не жыныс ғ қ қ ә м шелері ү Барлы бездер (тері бездерінен қ бас а) тек ана ас орыту бездері қ қ қ емес: бауыр, й ыбезі, ал анша ұ қ қ қ без, гипофиз б лігі, б йрек сті ө ү ү безі, Тынысалу ж йесі: кпе, ү ө ке ірдек, ауатамыр (бронхи) ж не ң ә т. б
1. ры тану – спермий Ұ қ мен ж мырт а ұ қ клеткасыны ң осылып, зиготаны қ ң пайда болуы. 2. Миллионда ан ғ спермийді біруі ң ана ж мырт а ғ ұ қ клеткасынны ң абы ынан тіп қ ғ ө байланыс а қ т седі ү 3. ры тан аннан Ұ қ ғ кейін 36 са аттан ғ со ж мырт а ң ұ қ клеткасы 2 клетка а ғ б лінеді ө 4. Бірнеше к ннен ү со ж мырт а ң ұ қ жатыр а бекініп, ғ дами бастайды
4 аптадан со ры ты ң ұ қ ң ж регі ж мыс жасап, ү ұ миы дами бастайды 5 аптада ры ты ұ қ ң к лемі алманы ө ң т ымындай болады ұқ ж не оны йры ы ә ң құ ғ жо ала бастайды ғ 8 аптада ры 3 см ұ қ седі. Сонымен бірге ө оны ая – олдарын- ң қ қ да ы сауса тары да ғ қ біліне бастайды 28 аптада бала толы ымен дамып ғ болады, біра д ниеге қ ү келгенше де дами береді. 38 аптада баланы ң басы т мен ө арап орналасады қ да, жатырды ң мойны ар ылы қ д ниеге келеді ү
Нәресте өскен сайын плацента дами береді. жүктіліктің соңында оның диаметрі см, ал қалыңдығы 2, 5 см болады. Плацента нәресте ішінің ортасына кіндік бау арқылы бекиді.
Ультрадыбысты зерттеу. қ Акушер-гинеколог н рестені бейнесін ә ң ультрадыбысты зерттеу қ ар ылы к ре алады. Б л қ ө ұ зерттеу ауіпсіз рі те қ ә ө н тижелі. Оны детте 16-шы ә ә аптада ж ргізіледі. Ж рек, кпе ү ү ө сия ты негізгі б ліктерді қ ө ң дамуын ба ылау шін қ ү ж ргізіледі. ү
Жасушаларды лабораторияда өсіріп, оған колхицин деген зат қосады. Ол жасушалардың бөлінуін барлық хромосомалар анық көрінетін кезінде тоқтатады. Жасушал ар мен хромосомалардың 23 жұбын тексереді.
Ж ктілік кеш мерзімдерінде ү болаша ана қ организмінде босануды ң жа ындауы туралы белгі қ беретін згерістер ө ж реді. Н рестені басы кіші ү ә ң жамбасты астау а кіріп, болаша қ ғ қ ана салма жо алтады. қ ғ Босану басталумен жатырдан анды б лінді т рінде ты ын қ ө ү ғ шы ады. Жатырды жиырылулары ғ ң к шті рі ретті болады. ү ә Амнионды ап қ қ жарылып, с йы ты б лінеді. ұ қ қ ө
Бұл менмін