Презентация мнай мен газды деу

Ж гір хан атында ы Батыс аза стан әң ғ Қ қ аграрлы -техникалы университеті қ қ М най мен газды деу ұ өң Орында ан: НГДР-31 Хамитова Г. М ғ Тексерген : а а о ытушы Хамзина Б. Е ғ қ Орал 2013.

М найды бастап ы айнау температурасы р т рлі, зара ерігіш ұ қ қ ә ү ө к мірсутектерді к рделі оспаларын райды. М найды осы асиеті де оны ө ң ү қ құ ұ ң қ айыру а негізделген. Я ни, сатылы булану мен ж не кейбір фракцияларды ғ ғ ә ң конденсациялануы. М найды ыздыр ан кезде одан алдымен, е же іл, ұ қ ғ ң ң шпалы к мірсутек буланады. Т мен айнайтын к мірсутектерді айнатып алу ү ө ө қ ар ылы м най рамында салыстырмалы ауырлау німдер, жо ары айнайтын қ ұ құ ө ғ қ німдер к бейеді. Со ыларда буларды серпімділігі т мен айнйатындар а ө ө ңғ ң ө қ ғ ара анда айтарлы тай аз бол анды тан, берілген осы температура айыру қ ғ қ кезінде, атмосфера ысымыны т мен болып шы ыу м мкін ж не м най қ ң ө ғ ү ә ұ айнамай алуы м мкін. Сонды тан айыру жал асу шін ал ан м найды қ қ ү қ ғ ұ ң температурасын жо арылату ажет. ызу кезінде буларды серпімділігі ғ қ Қ ң жо арыламай болмайды ж не ол сырт ы ысым м ніне жеткенде м най ғ ә қ қ ә ұ айтадан айнайды. Осылайша м найды айыру температурасыны здіксіз қ қ ұ ң ү жо арылап отыруы ж реді. Т мен температурада айнайтын фракцияларды ғ ү ө қ же іл деп атайды да, ал жо ары айнайтындарды ауыр деп атайды. ң ғ қ Конденсациялан ан буларды бірінші тамшысыны б ліну температурасын ғ ң ң ө фракцияны бастап ы айнауы деп атайды. Фракцияны булануы то талатын ң қ қ ң қ кезднгі температура фракцмяны айнауыны со ы деп есептеледі. ң қ ң ң

Т менгі температурадан жо ары температура а дейін айырыл ан фракцмялар ө ғ ғ ғ дистилляттар деп аталады. Одан рі арай айырыл ан дистилляттан р т рлі ә қ ғ ә ү німдер алады. М найды айыру ар ылы бензинді, керосинді, газойлы ж не т. б ө ұ қ ә дестиляттар алынады. Бензин дестилляттар а 35-205°С аралы ында айнайды, ғ ғ қ керосиндер 150-300°С аралы ында, газойлы 180-350°С аралы ында. Бір ана ғ ғ ғ бол анымен фазаларды жеке кішкене фракциялар а б лінуімен шектелуге ғ ң ғ ө болмайды. ыздыру кезінде бір-біріне еритін заттарды оспасы (соны бірі Қ ң қ ң м най) бу фазасы же іл компоненттеріні молекуласы ана, сонымен атар ұ ң ң ғ қ ауырлау компоненттер молекуласыны , б лігі де теді. Же іл компонентті ң ө ө ң ң молекуласыны б лігі ал ан алды та еріп кетуі м мкін. Сонды тан с йы ң ө қ ғ қ қ ү қ ұ қ біртекті емес оспаларды кішкене фракциялар а б лу шін олар айнау қ ғ ө ү қ температурасы бойынша ерекшеленеді. М найды айыру барысында ұ ректификацияны олданады. қ Ректификацияны негізіне келсек онда кіріп келе жат ан бу а ыны мен т мен ң қ ғ ө арай т сіп бара жат ан с йы ты (флегма) арасында жылы ж не масса қ ү қ ұ қ ң ә ауыстыруы ж реді. Осыны н тижесінде булар т мен айнайтын ал с йы тар ү ң ә ө қ ұ қ жо ары айнайтын компоненттермен байиды. Егер булар мен с йы тар ғ қ ұ қ арасында ы т йісу жеикілікті болса, онда булар негізінен т мен айнайтын, ал ғ ү ө қ с йы тар жо ары айнайтын компоненттерден т рады. Ректификация ұ қ ғ қ ұ (тазарту) ректефикациялы колонналарды ж зеге асады. қ ү

Ректификациялы колонна бу мен с йы ты оспасынан т ратын қ ұ қ ң қ ұ ж не ажетті температура а дейін ыздырыл ан шикізат беріледі. ә қ ғ Булар колонна бойынша жо ары а к теріледі де, ал с йы тар т мен ғ ғ ө ұ қ ө арай а ады. қ ғ Ректификациялы колоннаны жо ар ы жа б лігіне суару беріледі, қ ң ғ ғ қ ө ал оны жо ары жа б лігінен келетін буды конденсациялан аннан ң ғ қ ө ғ кейін, алын ан німді к рсетеді. К теріліп келе жат ан ысты ғ ө ө ө қ қ булармен кездескенде колоннаны байыту с йы ы ызып, бірте-бірте ұ ғ қ буланып, буды жылуын алып, соны серінен конденсацияланып ң ң ә флегмент т рінде колоннаны т менгі жа ына а ады. Б л булану ү ң ө ғ ғ ұ мен конденсациялау колонна бойымен тарелкалардан теді. ө Флегма мен буды фракциялы раиы колонна бойымен здіксіз ң қ құ ү згертіп отырады: т мен т сетін флегма немі ауыр фракциялармен ө ө ү ү байытылып, к терілетін булар онанда тез же іл айнайтын бола ө ң қ береді. Жо ары к теріліп келе жат ан бу а ыны колонна а берілетін ғ ө қ ғ ғ шикізатты булануынан ж не колоннаны т менгі б лігіндей ң ә ң ө ө алы ды ты біртіндеп буланатынан болады. қ ң

Т мен арай а атын с йы а ыны суландыру есебінен ө қ ғ ұ қ ғ колоннаны жо ар ы жа б лігінде пайда болады. Коллонна ң ғ ғ қ ө ішіндегі температура, б летін компоненттерді айнау ө ң қ температурасына с йкес биіктік бойынша згереді. Ол ә ө колоннаны жо ары жа б лігінде же іл айнайтын компонентті ң ғ қ ө ң қ ң айнау температурасына жа ын. қ қ Бензин фракциясыны бір б лігі суытыл аннан кейін суландыру ң ө ғ шін кейін арай колонаны басынан санап есептегенде ү қ ң керосинді ж не дизелді фракциялар алынады. Берілген ә ассортиментке байланысты бас а да фракциялар алынуы м мкін. қ ү Тарау німдерін алу шін м найды айыру кезінде алын ан ө ү ұ ғ дистилляттарды келесі деуге жібереді. өң Колоннаны т менгі жа б лігінде мазут-м най айыруыны ң ө қ ө ұ ң алды ы кетеді. Со ысын берілген м найды бензинін, майлау қ ғ ңғ ұ ң майларын, битумдарды алу ма сатында шикізат ретінде қ олдану а болады. Мазутты деусіз жа у жанар майы ретінде қ ғ өң ғ олдану а болады. қ ғ

М найды тікелей айыру ондыр ысыны негізгі элементтері ұ қ ғ ң М найды тікелей айыру ондыр ысыны негізгі элементтеріне ұ қ ғ ң ректификациялы колонна, бырша т різді пеш жылу айырбастау қ құ ә аппараттары (жылу айырбастаушы), конденсаторлар ж не м здат ыштар ә ұ қ жатады. Ректификациялы колонна – ішінде бірнеше онда ан тарелка деп қ ғ аталатын к лдене тесіктері, оршаулары бар болат цилиндр. ө ң қ Тесіктер ар ылы тарелкаларда бу колонна бойынша жо арыда теді. Ол қ ғ ө с йы тарелкадан тарелка а а ып отырады. Тарелкалар колонна ұ қ ғ ғ бойынша жо арыда к терілетін бумен т мен арай а атын с йы флегма ғ ө ө қ ғ ұ қ арасында ы е тар амтамасыз ету шін арнал ан. оспаны ғ ң қ ү ғ Қ ң ректификациясы шін колонна тарелкаларында зара серлесетін с йы ү ө ә ұ қ ж не бу фазаларыны температурасы р т рлі болуы шарт; келесі ә ң ә ү тарелка а к терілген буларды осы тарелкадан а ып шы ан с йы ты ғ ө ң ғ ққ ұ қ қ температурасына ара анда жо ары болуы керек. Колоннаны асты мен қ ғ ғ ң стіні арасында ы температураны р т рлі ажеттілігін амтамасыз ү ң ғ ң ә ү қ қ ету шін колоннаны асты ы жо б лігінен жылу беріп ж не оны ү ң ңғ қ ө ә ң сті гі жа б лігінен алып отыру ажет. Б л шін колоннаны асты ы ү ң қ ө қ ұ ү ң ңғ жа б лігіне бу беріледі, ал сті гі жа ы сулану жолымен суытылады. қ ө ү ң ғ

Т менгі А тарелкасынан м най булары к теріледі, олар келте быр ө ұ ө құ ар ылы 2 а па ты астына т сіп, оны т менгі са ылауынан тарелка а қ қ ң ү ң ө ң ғ с йы ты абатшасынан тікелей теді. Жо арыда жат ан р тарелканы ұ қ ң қ ө ғ қ ә ң температурасы т мендей беретіндіктен (е т менгі температура е жо ары ө ң ғ тарелкада, о ан суы флегма беріледі) асты ы тарелкадан келетін булар ғ қ ңғ зіні с йы жылуын осы тарелка а бере отырып, кондицияланады. ө ң ұ қ ғ Н тижесінде с йы тан оны е же іл айнайтын акциялары буланады ә ұ қ ң ң ң қ ж не бу к йінде жо арыда жат ан тарелка а келеді. Онда осы ан с йкес ә ү ғ қ ғ ғ ә рдіс ж реді. Осылайша жо арыда жат ан р тарелкада ы с йы ты же іл ү ү ғ қ ә ғ ұ қ ң ң айнайтын фракцияларымен баиытылады. қ Бас а жа ынан, тарелкадан тарелка а ж не біртіндеп ыза отырып флегма, қ ғ ғ ә қ т мен айнайтын к мір сутегілерін жо алтады ж не колоннаны т бесіне ө қ ө ғ ә ң ө булар а арсы берілетін суару, олардан алып жо ғ қ ғ Бас а жа ынан, тарелкадан тарелка а ж не біртіндеп ыза отырып флегма, қ ғ ғ ә қ т мен айнайтын к мір сутегілерін жо алтады ж не колоннаны т бесіне ө қ ө ғ ә ң ө булар а арсы берілетін суару, олардан алып жо арыда айнайтын ғ қ компоненттерді конди-циясын ту ызады, я ни тарелканы ат аратын ң ғ ғ ң қ ж мысындай істі ат арады. ұ қ

Суландыру д режесін згерте отырып, колоннаны ж мысын ә ө ң ұ реттеуге ж не колоннаны кез-келген имасында ажетті ә ң қ қ температуралы режимді стап т ру а болады. быр т різдес қ ұ ұ ғ Құ ә пештер ыз ан шикізатты ректификациялы колонна а туі кезінде, қ ғ ң қ ғ ө керек фракцияны булану температурасына дейін шикізатты ң ыздыру шін орнатыл ан екі радиантты камерадан т рады: олардан қ ү ғ ұ экран бырлары жылу алады ж не бір конвекциялы камерада, онда құ ә ысты т тінде газдар бырларды жанап теді. Конвекциялы қ ү құ ө қ камерада су буын ыздыратын бу ыздыр ыш орналас ан. Олар қ қ ғ қ зауыт немесе ондыр ыны технологиялы ажеттілігіне қ ғ ң қ қ олданылады. Пеш иреле , т тікше пештері шін т тас тартыл ан қ ң ү ү ұ ғ тігісі жо бырлар олданылады. Жеке бырлар зіліссіз иреле қ құ ү ң т тікше пешке екілік деп аталатын ерекше иіндер к мегімен ү ө бекітіледі. Екілік дегеніміз болат йылып а тал ан немесе құ қ қ ғ пісірілген б лшек сия ты, о ан екі немесе т рт жапсырылады. ө қ ғ ө С йы м най німді екілікке бір быр ар ылы шы ады. ұ қ ұ ө құ қ ғ Иреле т тікше пеш бырыны жалпы зынды ы 2 км-ге жете ң ү құ ң ұ ғ алады ж не оданда жо ары болуы м мкін. Отсыз ыздыратын жылу ә ғ ү қ айырбастайтын апараттар те ызып т р ан денеден (жылу ө қ ұ ғ тасы ыш) т мен ыз ан денеге жылу беру шін арнал ан. ғ ө қ ғ ү ғ

М най ндіретін ондыр ыларды жылу айырбаста ыштарында деуге ұ ө қ ғ ң ғ өң т скен, берілген шикізат ыздырылады. Ал жылу тасы ыштар ретінде ү қ ғ деуде ыз ан алды німдері ызмет ат арады. Жылу өң қ ғ қ қ ө қ қ айырбаста ыштарды олдану, шикізаттарды ыздыру а шы арылатын ғ қ қ ғ ғ жанармай, сонымен атар дистиляттарды суыту шін беретін суды қ ү немдеуге м мкіндік береді. Жылу айырбаста ыштарда шикізатты ү ү ғ детте 180-200°С температура а дейін ыздырады. рі арай ыздыру ә ғ қ ә қ қ т тікше т різдес пештерде ж зеге асырылады. Жылу айырбасыны ү ә ү ң арсы а у сызба н с асы тиімдірек: б л сызба схемасында ысты қ ғ ұ қ с йы ты жылуы толы олданылады; бір алыпты температурада; ұ қ ң қ қ қ М най деу зауыттарында к п ж рісті е жетілдірілген, рі тиімді ұ өң ө ү ң ә т тікше т різді жылу айырбасын олданады. арапайым конструкциялы ү ә қ Қ т тікше т різдес жылу айырбасы корпустан т рады, о ан кішкентай ү ә ұ ғ диаметрлі т тікшелер бекітілген. Т тікшелерді сандары екі бырлы ү ү ң құ тор а жапсырыл ан. Т тікшелер ар ылы ыздырылып отыр ан шикізат, ғ ғ ү қ қ ғ быр ар ылы ке істік бойынша арама- арсы ба ытта ыздырыл ан құ қ ң қ қ ғ м най німін айдайды. Жылу, беру т тікшелерін беттері ар ылы ж реді. ұ ө ү қ ү Конденсаторларды м най дистиллятыны буын кондициялау шін ұ ң ү олданылады. қ

М здат ыштар оларды конденциясынан кейін ұ қ ң дистиляттарды суыту шін, арнал ан т тікшелі ү ғ ү м здат ыштарды рылысы, т тікшелі ұ қ ң құ ү ыздыр ыштардікімен бірдей. қ ғ арастырыл ан агрегаттар- ыздыру пештері, жылу Қ ғ қ айырбаста ыштар, м здат ыштар м найды тікелей ғ ұ қ ұ айыру а байланысты барлы технологиялы рдістер ғ қ қ ү шін жалпы орта болып табылады. М най деуді ү қ ұ өң ң к рделі рдістері шін ондыр ыларды бас а да ү ү ү қ ғ ң қ арнайы т рлерін олданылады (крекинг, кокстану ү қ ж не т. б). ә

Назар аударғандарыңызға рахмет!