Презентация 4004 Абулов

АРА АНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІҚ Ғ ФТИЗИАТРИЯ КАФЕДРАСЫ С Ж Ө ТА ЫРЫП Қ : ТУБЕРКУЛЕЗ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ ОРЫНДА АН: Ғ АБУЛОВ Ш. Р. 4-004 ТОП ОМФ СТУДЕНТІ ТЕКСЕРГЕН: СЕРИКБАЕВА Н. М АРА АНДЫ 2014 Ж. Қ Ғ

ТУБЕРКУЛЕЗ ТАРИХЫ Туберкулез ауруы к не заманнан белгілі. ө Ауру белгілері б дан 7 мы жылдай ұ ң б рын неолит кезе індегі адам с йегін ұ ң ү зерттегенде табыл ан, бізді заманымыздан ғ ң б рын 3 – 2-мы жылды та египет ұ ң қ мумияларынан аны тал ан. Туберкулезді қ ғ ң клиникасы туралы ал аш ы деректер 2 ғ қ асырда мір с рген каппадокиялы ғ ө ү қ д рігер Аретейді ( ә ң Areta і os) е бектерінде ң кездеседі. Одан кейін Гиппократ, Гален, т. б. алымдарды е бектерінде де туберкулез ғ ң ң ауруы еске алынады. Біра олар туберкулезді қ ж палы ауру атарына жат ызба ан. Ал бу ұқ қ қ ғ Ә ли ибн Сина зіні “Д рігерлік ылымны Ә ө ң ә ғ ң каноны” деген е бегінде туберкулезді т ым ң ұқ уалайтын аурулар атарына жат ыз ан. қ қ қ ғ Туберкулезді ж палы ауру екенін бірінші ң ұқ рет италиялы алым Дж. Фракасторо (1478 – қ ғ 1553) д лелдеді. ә

ТУБЕРКУЛЕЗ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ Созылмалы т рде тетін жал ыз ауалы тамшылы инфекцияү ө ғ Эволюция ар асында иесін ауыстыру а абілетті(адам, с, қ ғ қ құ жануар) Латтентті оша ты болуы(инфицирленгеннен кейін инфекцияны қ ң ң мір бойы са талуы) ө қ Клиникалы симптомдары ал аш ыда болмауы қ ғ қ лім жетімге келетін бірден бір инфекция Ө ә

ТУБЕРКУЛЕЗ ҚОЗДЫРҒЫШЫ 1882 жылы Р. Кох аш ан. қ Туысы Actinomycetes атары Қ Mycobacterium 30 а жуы т рі бар ғ қ ү Патогендісі: Humanus Bovinu Avium M. Africanus 1968 ж Атипиялы микобактериялар қ M. Kansasii, M. Scrofulaceum, M. Simial, M. Xenopi, M. Ulcerans ж не тб. ә

ИНФЕКЦИЯ КӨЗІ Басты инфекция к зі – туберкулезбен ауыратын ө адам. ЖҰҒУ ЖОЛДАРЫ Аспирационды — ауалы-тамшылы — ауалы-шаңды тағам су Тұрмыстық қатынас Медициналық шаралар

ТУБЕРКУЛЕЗ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ К рсеткіштері: ө дерттілік сыр аттанушылы қ қ инфицирленушілік лім жетімдік Ө

ИНФЕЦИРЛЕНУ Инфицирлену — Манту сынамасы к мегімен ө тексерілген жалпы адамдар санына ша анда, ққ туберкулинге о жауап берген адамдарды пайызы. ң ң Б л к рсеткіш адамдар арасында ТМБ-ны таралуын ұ ө ң к рсетеді ж не туберкулез ж пасы резервуарыны ө ә ұқ ң м лшерін ба алау а м мкіндік береді. ө ғ ғ ү

СЫР АТТЫЛЫҚ Қ Сыр аттылы – б л 1 жыл ішінде 100 мы қ қ ұ ң т р ылы ты халы санына ша анда, ал аш рет ұ ғ қ қ ққ ғ белсенді туберкулезбен ауыр ан адамадарды саны. ғ ң Сонда осы ауыр андарды санын 100 мы а к бейтип, ғ ң ңғ ө осы айма та ы халы санына б лгенде шы ады. қ ғ қ ө ғ

ДЕРТТІЛІК Дерттілік – туберкулезді белсенді т рімен есепте ң ү т ратын нау астарды барлы саны. Б ны да осы ұ қ ң қ ұ есепте т р ан нау астарды санын 100 мы а ұ ғ қ ң ңғ к бейтіп, осы айма та ы т р ындарды санына ө қ ғ ұ ғ ң б лгенде шы ады. ө ғ

ЛІМ — ЖЕТІМДІЛІКӨлім — жетім – б л туберкулезден ж не оны ас ыну Ө ұ ә ң қ салдарынан айтыс бол ан нау астар саны. лімділік қ ғ қ Ө к рсеткіші осы ауруды таралуын, а ымыны ө ң ғ ң ауырлы д режесін, аны талу сапасын, қ ә қ диагностикамен нау ас емделуін ай ын к рсетеді. қ қ ө

РИСК ФАКТОРЫ Тар ке істік (жан я, т рме)ң ұ ү Генетикалы жа ынды қ қ қ Иммунжетіспеушілік жа дай ғ Алкоголизм, наркомания, токсикомания кпені созылмалы аурулары Ө ң СПИД, ВИЧ Стресстік жа дай, сапасыз тама тану, ара ғ қ қ ж мыс, т рмысты материалды жа дайы ұ ұ қ қ ғ ж не тб. ә

ТУБЕРКУЛЕЗ ПРОФИЛАКТИКАСЫ Ауруларды ерте аны тауқ Уа ытылы д рыс емдеу қ ұ Санитарлы а арту ж мыстар ж ргізу қ ғ ұ ү Санитарлы -ветеринарлы шаралар қ қ

ТУБЕРКУЛЕЗДІ ЕМДІК Ң КАТЕГОРИЯЛАРЫ

І КАТЕГОРИЯ НАУҚАСТАРЫН ЕМДЕУ I (бiрiншi) категория а бактерия б луші кпе ж не ғ ө ө ә кпеден тыс туберкулезбен ал аш рет ауыр ан ө ғ ғ нау астар, сонымен атар бактерия б лмейтін қ қ ө келесі нау астар жатады: 1 сегменттен аса қ за ымдануы бар кпе туберкулезi; кпе ж не қ ө ө ә кпеден тыс туберкулезді ас ын ан ж не ө ң қ ғ ә жанас ан т рлерi. қ ү Емні ар ынды кезе і туберкулез рдiсiнi ң қ қ ң ү ң ауырлы ы мен жайылуына байланысты екi ғ айдан т рт ай а дейін ж ргiзiледi. ө ғ ү

І КАТЕГОРИЯ ДӘРІЛЕРІ изониазид (Н), рифампицин (R) пиразинамид (Z) этамбутол (Е) стрептомицин (S)

ІІ КАТЕГОРИЯ НАУҚАСТАРЫН ЕМДЕУ II (екiншi) категория а туберкулезді айталануы ғ ң қ бар нау астар, емi с тсiз ая тал ан нау астар, қ ә қ ғ қ зiлiстен кейiнгi ем алушы нау астар ж не бас а ү қ ә қ нау астар жатады. қ емні ар ынды кезе і туберкулез рдiсiнi ң қ қ ң ү ң ауырлы ы мен жайылуына байланысты ш ғ ү айдан бес ай а дейін ж ргiзiледi. Емдi бастамас ғ ү б рын а ыры ты да ылды діспен тексеріп, ұ қ қ ә ДСТ ж ргізу ажет; ү қ

ІІ КАТЕГОРИЯ ДӘРІЛЕРІ Ал аш ы екi ай мерзiмiнде ем бес д рімен салма ғ қ ә қ м лшерiне с йкес ж ргiзiледi: ө ә ү изониазид (Н), рифампицин (R) пиразинамид (Z) этамбутол (Е) стрептомицин (S) Кейiннен ем стрептомицинсiз т рт д рімен ө ә жал астырылады ғ

ІІІ КАТЕГОРИЯ НАУҚАСТАРЫН ЕМДЕУ III ( шiншi) категория а шектелген (1 сегментті ү ғ ң ішінде) ал аш рет ауыр ан бактерия б лмейтiн ғ ғ ө кпе туберкулезі мен кпеден тыс туберкулезді ө ө ң ас ынба ан т рлерімен ауыратын нау астар қ ғ ү қ жатады. ар ынды кезе екi ай к лемiнде негізінен Қ қ ң ө амбулаторлы, сирек жа дайда стационарда т рт ғ ө д рі: изионазид, рифампицин, пиразинамид ж не ә ә этамбутолмен ж ргізіледі ү

І V КАТЕГОРИЯ Лабораторлы д лелденген мудьтирезистентті ә туберкулезі барлар. 1, 2, 3 категория т ртібіндегі «с тсіз ем» ә ә полирезистентілігі (мультирезистентті туберкулезді дамуыны жо ары аупі) ң ң ғ қ дамы андар. ғ Лабораторлы д лелденген суперрезистентті ә туберкулезі барлар. Екінші атарда ы д рілермен емі с тсіз қ ғ ә ә (суперрезистентті туберкулезді дамуыны жо ары ң ң ғ аупі бар) бол андар. қ ғ

І V КАТЕГОРИЯ 4 категория нау астарыны еміні негізгі қ ң ң принциптері Себу дісімен а ыры ты конверсиясына дейін ә қ қ қ ң ар ынды кезе 6 ай ж не одан к пке дейін қ қ ң ә ө созылады. Ем схемасы: Сm /Кm (Аm) + Lfx (Ofx + Ptо (Etо) + Cs+ Z + PAS Жал астыру кезе і 12-18 ай ж ргізіледі. Емні ғ ң ү ң стандартты схемасы Lfx (Ofx + Ptо (Etо) + Cs+ Z + PAS Емні жалпы курсы 18-24 ай а созылады. ң ғ

ПОКАЗАТЕЛИ РЕГИСТРИРУЕМОЙ ЗАБОЛЕВАЕМОСТИ В НЕКОТОРЫХ СТРАНАХ ЕВРОПЕЙСКОГО РЕГИОНА ВОЗ, 1985-2007 ГГ.

НАЗАРЛАРЫ ҢЫЗҒА РАХМЕТ