Презентация 12. жаа

Скачать презентацию  12. жаа Скачать презентацию 12. жаа

12._ghaa.ppt

  • Размер: 3 Mегабайта
  • Количество слайдов: 32

Описание презентации Презентация 12. жаа по слайдам

        11 д рісә Жа а уа ыт м 11 д рісә Жа а уа ыт м дениетіндегі ң қ ә батысеуропалы философия қ Тараз Мемлекеттік Педагогикалы қ Институты «Философия ж не леуметтік-саяси п ндер» ә ә ә кафедрасы Д ріс ж ргізуші: ә ү филос. . к. , доцент Н радин Г лхан Болат ызы ғ ұ ү қ

Жа а уа ыт м дениетіндегі негізгі рухани ба дарлар: ң қ ә ғ Ф. Бэкон,Жа а уа ыт м дениетіндегі негізгі рухани ба дарлар: ң қ ә ғ Ф. Бэкон, Т. Гоббс, Р. Декарт, Д. Беркли, Д. Юм. К. А. Гельвецийді леуметтік-философиялы ң ә қ ж не этикалы к з арастары. ә қ ө қ Ф. Бэконны жа а философия ң ң методологиясыны принциптері. ң Эмпиризм мен рационализм философиялы д ст ріні пайда болуы қ ә ү ң Д ріс с ра тары ә ұ қД ріс с ра тарыә ұ қ

  Бэкон (Bacon) Фрэнсис  (1561-1626)  А ылшын философы, жа а уа ыт ғ Бэкон (Bacon) Фрэнсис (1561-1626) А ылшын философы, жа а уа ыт ғ ң қ д уіріні к шбасшысы, т жірибелік ә ң ө ә ылым діснемесіні негізін ғ ә ң алаушы қалаушық. . Негізгі е бектері: ң ““ Жа а Атлантида” 1617 ж. ң “ “ Жа а Органон немесе таби атты ң ғ талдау шін берілген а и аттар” ү қ қ 1620 ж. Ат ар ан ызметтері: қ ғ қ Англияда ы бас прокурор, ғАнглияда ы бас прокурор, ғ лорд- ор аушы, лорд-канцлер т. б. қ ғ

Схоластика а арсығ қ Схоластика догматизмнен ай ы шеккен, ол қ ғ рмек то ы анСхоластика а арсығ қ Схоластика догматизмнен ай ы шеккен, ол қ ғ рмек то ы ан ө қ ғ рмекшіге ө сайды. ұқ

Мына “елестер” адам таби атыны ғ ң атрибуттары, я ни бізді а ылымызды  зі зМына “елестер” адам таби атыны ғ ң атрибуттары, я ни бізді а ылымызды зі з ғ ң қ ң ө ө алдына кедергілерді ояды. қ “ Елестер” немесе “ Идолдар” “ Т ым” ұқ елес – бізді ң сезімдерімізді ң жетілмеген рылымдарына құ ба ыттал ан. ғ ғ “ гір” Үң елес — жекелеген адамдарды ң те теріс ө к з арастарына ө қ байланысты “ Базар” елес – адас ан қ адамдарды ң бала ат тілдері ғ мен ойларына байланысты “ Театр” елес – біржа ты қ концепция мен догматтар а ғ байлан андар а ғ ғ байланысты

Ф. Бэкон жа а философия ң методологиясыны 4 принципін сынды ң ұметодологиясыны 4 принципін сындың ұФ. Бэкон жа а философия ң методологиясыны 4 принципін сынды ң ұметодологиясыны 4 принципін сындың ұ : : Таби атты зерттеудегі объективтілік; ғ ылыми ж не философиялы дісті Ғ ә қ ә ңылыми ж не философиялы дісті Ғ ә қ ә ң зіндік ндылы ы; ө құ ғ Таби аттан технологиялы стемдік; ғ қ ү Таби и лемді зерттеуді индуктивті дісі. ғ ә ң ә

ДЕКАРТ (Descartes) Рене (латынды аты қ - Картезий; Renatus Cartesius) (1596-1650)  Д режесі: ә французДЕКАРТ (Descartes) Рене (латынды аты қ — Картезий; Renatus Cartesius) (1596-1650) Д режесі: ә француз философы, математик, физик, физиолог, «аналитикалы геометрияны » қ ң «аналитикалы геометрияны » қ ң негізін алаушы. қнегізін алаушы. қ Е бектері: ң «Т сілдер туралы пікірлер» 1637, ә ““ Метафизикалы ойлау” 1641, қ «Философия бастамасы» 1644, ““ Жан штарлы ы” 1649. құ ғ станымы: Ұ математикалы т сілдерді қ ә философия а енгізу. ғфилософия а енгізу. ғ

Т А Н Ы М 1. 2. 3.  дай идеясы. құойлауды  ңойлауды ң зіндікТ А Н Ы М 1. 2. 3. дай идеясы. құойлауды ңойлауды ң зіндік ө жетілуі «ойлаймын, демек тіршілік етемін» ; ішкі лемді әішкі лемдіә тануда ы ғтануда ығ математикалы қматематикалық сипат;

  ГОББС (Hobbes) Томас (1588-1679)  лты: Ұ а ылшын; ғ Ба ыты: ғ философ-материалист; ГОББС (Hobbes) Томас (1588-1679) лты: Ұ а ылшын; ғ Ба ыты: ғ философ-материалист; станымы: Ұ механикалы қ материализмді дамытушы ж не ә Ф. Бэкон материализмін ж йелеуші. ү Негізгі шы армалары: ғ «Азаматты туралы ілімні қ ң «Азаматты туралы ілімні қ ң философиялы элементтері» қфилософиялы элементтері» қ 1642, «Левиафан» 1651. лем – Ә механикалы қмеханикалы қ оз алыс қ ғоз алысқ ғ за дылы ына ң ғ ба ын ан ғ ғ денелер жиынты ы. ғ

рбірімізді Ә ң адам мен за мен ң шектелмеген кез-келген н рсені ә жасау а ымызрбірімізді Ә ң адам мен за мен ң шектелмеген кез-келген н рсені ә жасау а ымыз ғ құқжасау а ымызғ құқ барбар. Теоретикалы ба дарламада қ ғ адам бостанды ы мен о амды ғ қ келісімдерді принциптері ң жаса тал ан қ ғ

Т. Гоббс Англияда ы абсолюттік ғ монархияны ерекше жа таушы қмонархияны ерекше жа таушық Т. Гоббс Англияда ы абсолюттік ғ монархияны ерекше жа таушы қмонархияны ерекше жа таушық

Гоббс орытындысы: қ Жандарды тіршілік етуін ң кері итеру ерекше  субстанция ретінде;  Материалды денелердіГоббс орытындысы: қ Жандарды тіршілік етуін ң кері итеру ерекше субстанция ретінде; Материалды денелерді қ мойындау бірегей субстанция санатында; дай а деген сенім Құ ғ иялды ры ы қ ң ұ ғиялды ры ық ң ұ ғ екендігін т жырымдау. ұт жырымдау. ұ жануарлар мен адамдарды ңжануарлар мен адамдарды ң рухани мірі ө к рделі механизмдер. ү

СПИНОЗА (Spinoza, Espmosa) Бенедикт (Барух) (1632-1677) Нидерланды қ философ-материалист,  философияда ы ғ геометриялы қ дістіСПИНОЗА (Spinoza, Espmosa) Бенедикт (Барух) (1632-1677) Нидерланды қ философ-материалист, философияда ы ғ геометриялы қ дісті ә рушы. құ Оны философиясы 17-18 . ң ғғ метафизикалы материализмге қ ы палын тигізсе, оны еркін қ ң ойлауы атеизмні ң жал астырушыларына демеу ғ болды. Негізгі шы армалары: ғ « дайлы -саяси трактат» 1670. Құ қ «Этика» 1677. “ А ылды жетілдіру трактаты” қ 1677.

 «Сausa sui» - з себебі зінде. ө ө““ дай барлы заттарды  Құ қ ңдай «Сausa sui» — з себебі зінде. ө ө““ дай барлы заттарды Құ қ ңдай барлы заттарды Құ қ ң ал аш ы себепшісі, ол з- зіне де ғ қ ө ө себепші” «Жаратушы таби ат» дегеніміз ғ -субстанция немесе дай. құ Спиноза субстанциядан модустарды, я ни жеке заттарды ғ ңмодустарды, я ни жеке заттарды ғ ң лемін б ліп арайды. ә ө қлемін б ліп арайды. ә ө қ Субстанция жал ыз, ал модустар ғ сансыз к п. ө «Тартылыс» ж не «Ойлау» ә «Тартылыс» ж не «Ойлау» ә -субстанция атрибуттары.

““ МОДУС” – латынны ң лшем, бейне, т сіл ө әлшем, бейне, т сілө ә с““ МОДУС” – латынны ң лшем, бейне, т сіл ө әлшем, бейне, т сілө ә с здерінен шы ан ө ққ 17-18 . п нні асиетін ма ыналау а к мектескен ғғ ә ң қ ғ ғ ө философиялы термин. қ Затты ерекше, сирек айталанатын асиетін ң қ қ белгілеуге арнал ан. ғ ““ МОДУС” — заттарды шексіз к птігін ж не ң ө ә бірт тас, м гі ж не ұ әң ә шексіз материалды субстанция қматериалды субстанцияқ к рінісі. ө

  ЛОКК (Locke) Джон (1632-1704) – а ылшын ғ философ-а артушысы,  ғфилософ-а артушысы, ғ ЛОКК (Locke) Джон (1632-1704) – а ылшын ғ философ-а артушысы, ғфилософ-а артушысы, ғ либерализмні ңлиберализмні ң леуметтік-саяси ә доктринасыны негізін ң салушы Негізгі шы армалары: ғНегізгі шы армалары: ғ «Адам а ылы туралы қ т жірибе» (1690). әт жірибе» (1690). ә ““ Мемлекеттік бас ару қ туралы екі трактат” (1690). ““ А ылды пайдалану қ ж нінде” (1706). өФеодалды о ам а қ қ ғ ғ арама- арсы буржуазиялы қ қ қарама- арсы буржуазиялы қ қ қ о амда ы қ ғ ғ ы т сініктерін на ыз құқ қ ү ғы т сініктерін на ызқұқ қ ү ғ классикалы қклассикалы қ т рдегі жа таушысы. ү қ

Адамды қ ілімдер жиынты ы ғжиынты ығ ““ интуитивті”, я ни зі ғ ө ай ындалАдамды қ ілімдер жиынты ы ғжиынты ығ ““ интуитивті”, я ни зі ғ ө ай ындал ан қ ғ а и аттар, қ қ ““ демонстративті” немесе “ д лелді”, ә я ни, математика, ғя ни, математика, ғ этика ““ сенситивті”, я ни, жекеленген ғ заттарды сезіну ар ылы алу. қДжон Локк – сенсуалист, педагогика теоретигі, Ф. Бэкон ілімін ж йелеп, идеялар мен ілімдерді ү ң сенситивті шы у тегі туралы ғ негізгі тезиске талдамалы т сінік беруші. ү

Локк бойынша:  Адамны шынайы еркіндігін ор ау а ң қ ғ ғ рыл ан мемлекет,Локк бойынша: Адамны шынайы еркіндігін ор ау а ң қ ғ ғ рыл ан мемлекет, құ ғрыл ан мемлекет, құ ғ жеке меншікті ор ау а қ ғ ғ пайдаланады. Мемлекет жеке меншік ы ын, р адамны құқ ғ ә ңжеке меншік ы ын, р адамны құқ ғ ә ң еркіндігі мен те дігін ңеркіндігі мен те дігінң амтамасыз етеді. қ

Локк билікті шке б леді: ү ө За шы арушы ң ғ Федералды. Ат арушы қЛокк билікті шке б леді: ү ө За шы арушы ң ғ Федералды. Ат арушы қ ы ты мемлекет жа дайында р адам Құқ қ қ ғ ә “за мен шектелмеген” ң“за мен шектелмеген”ң кез-келген м тажды ын амтамасыз етуіне а ысы ұқ ғ қ қ қ бар.

  ЛЕЙБНИЦ (Leibniz) Готфрид Вильгельм  (1646-1716) Неміс философы,  алым,  о амды ғ ЛЕЙБНИЦ (Leibniz) Готфрид Вильгельм (1646-1716) Неміс философы, алым, о амды ғ қ ғ қ айраткер. Ол математика мен қ физиканы дамытты, геология, биология, тарих, лингвистикамен айналысты, бір атар техникалы қ қайналысты, бір атар техникалы қ қ ашылымдарды авторы. ңашылымдарды авторы. ң зіні философиялы Ө ң қзіні философиялы Ө ң қ эволюциясын механикалы қмеханикалы қ материализмнен бастады. Негізгі шы армалары: ғ «Монодология» 1714, «Теодицея» 1710, «Адамды а ыл туралы жа а қ қ ң т жірибелер» 1704. әт жірибелер» 1704. әАдам а ылы — қ “ таза та та” қ іспеттес.

Готфрид Вильгельм Лейбництің 250 жылды ына арнал ан естелік ғ ғ неміс тиындары, 1966 ж. 5Готфрид Вильгельм Лейбництің 250 жылды ына арнал ан естелік ғ ғ неміс тиындары, 1966 ж. 5 марка. материя субстанция бола алмайды, себебі ол дилема к шіндегі тартылыста, үк шіндегі тартылыста, ү субстанция абсолютті арапайым қ болуы шарт. Лейбницті таным ң теориясы мен идеалистік рационализміЛоккты ң сенсуализмі менмен эмпиризміне арсы қарсық

ОНТОЛОГИЯЛЫ МАКРОШЕКСІЗДІКТЕГІ МОНАДАЛАРҚ ““ Т менгі ж не «жала аш» монада” ө ә ңТ менгі жОНТОЛОГИЯЛЫ МАКРОШЕКСІЗДІКТЕГІ МОНАДАЛАРҚ ““ Т менгі ж не «жала аш» монада” ө ә ңТ менгі ж не «жала аш» монада”ө ә ң , , олар те шексіз ө аз перцепция а ие, я ни «т с к рмей йы тайды» ; ғ ғ ү ө ұ қаз перцепция а ие, я ни «т с к рмей йы тайды» ; ғ ғ ү ө ұ қ ““ Дамы ан монада” ғДамы ан монада”ғ – к мескі перцепциялар а ие ө ғ жандар, я ни «суылда ан м дыбысы» ; ғ ғ құжандар, я ни «суылда ан м дыбысы» ; ғ ғ құ ““ Жетілген монада” – аны ж не м лдір перцепциялар а қ ә ө ғ ие рухтар, я ни «адамды рух» ; ғ қие рухтар, я ни «адамды рух» ; ғ қ «Т менгілер шін ол жетпес жо ар ы» монада ө ү қ ғ ғ «Т менгілер шін ол жетпес жо ар ы» монадаө ү қ ғ ғ – – адамдармен салыстырмалы т рде де барынша жетілген, үадамдармен салыстырмалы т рде де барынша жетілген, ү жо ары, Лейбниц бойынша – «а ылды тіршілік иелеріні ғ қ ңжо ары, Лейбниц бойынша – «а ылды тіршілік иелеріні ғ қ ң т рарлы класы» ; ұ қт рарлы класы» ; ұ қ «Монада шы ы” ң «Монада шы ы”ң – те жетілген дай. Барлы монада ө құ қ «болмыс негізі» ызыметін ат аратын жетілу векторыны қ қ ң «болмыс негізі» ызыметін ат аратын жетілу векторыны қ қ ң «шекарасы» немесе «шегі» . МОНАДА АДАМ ЖАНЫ РУХРУХ““ Монада” — арапайым, т йы тал ан, қ ұ қ ғМонада” — арапайым, т йы тал ан, қ ұ қ ғ белсенді, згермелі, рухани субстанция. ө

БЕРКЛИ (Berkeley) Джордж (1685-1753) а ылшын философы, субъективті ғ идеалист. Ол тек зіні  «идеясын» ,БЕРКЛИ (Berkeley) Джордж (1685-1753) а ылшын философы, субъективті ғ идеалист. Ол тек зіні «идеясын» , я ни сезінгенін ө ң ғ ана абылдай алады, демек, заттарды ғ қ ңана абылдай алады, демек, заттарды ғ қ ң тіршілік етуі оларды абылдаудан қ т рады. ұт рады. ұ 19 . екінші жартысынан бастап оны ғ ң 19 . екінші жартысынан бастап оны ғ ң философиясы жандана бастады ж не ә идеализмні имманентті мектебі, ңидеализмні имманентті мектебі, ң эмпириокритицизм, прагматизм т. б. з ө ы палын тигізді. қы палын тигізді. қ Негізгі шы армалары: ғ «Жа а к з арас ң ө қ теориясы т жірибесі» 1709, «Адамды ә қтеориясы т жірибесі» 1709, «Адамды ә қ ілім бастамасы туралы трактат» 1710, «Гилас пен Филонус арасында ы ш ғ ү гіме» 1713. әңгіме» 1713. әң

Беркли бойынша: Идеялар енжар  Д А Й Қ Ұ лемді ә жаратушы, са таушы қБеркли бойынша: Идеялар енжар Д А Й Қ Ұ лемді ә жаратушы, са таушы қ ж не ә сыйлаушы, сонды танда ол қ жал ыз, ғ оны жарат андары бір-бірімен ң қоны жарат андары бір-біріменң қ те ты ыз байланысты. ө ғ

  А ылшын ойшылы, идеалист-философ, ғ тарихшы, экономист ж не публицист.  әтарихшы, экономист ж А ылшын ойшылы, идеалист-философ, ғ тарихшы, экономист ж не публицист. әтарихшы, экономист ж не публицист. ә Ол адамды таби ат туралы с ра ты қ ғ ұ қ таным теориясы ар ылы арастырады. қ қ ар ылы арастырады. қ қ Юм Юм скептицизмі буржуазияны ң буржуазияны ң утилитарлы ж не лемдік т йсікті т сінігін ә ә ү ү теоретикалы т рде негіздеді, ал оны қ ү ңтеоретикалы т рде негіздеді, ал оны қ ү ң агностицизмі неопозитивизмні басты ң идеялы айнар к здеріні бірі ретінде қ қ ө ң ызмет етіп, азіргі заман ы қ қ ғ идеализмге біраз ы палын тигізді. қбіраз ы палын тигізді. қ Негізгі е бектері: ң «Адамды а ыл туралы зерттеулер» 1748; қ қ «Адамды таби ат туралы трактат» қ ғ «Адамды таби ат туралы трактат» қ ғ 1739-1740; «Эссе» 1741; «Англия тарихы» 8 т. 1753-1762. ЮМ (Hume) Дэвид (1711-1776)

Юм лемдегі барлы білім тек ә қ т жірибе ар ылыә қ алынады деп,  жаратылыстыЮм лемдегі барлы білім тек ә қ т жірибе ар ылыә қ алынады деп, жаратылысты идеялар а арсы шы ты. ғ қ қ Тіршіліктегі барлы н рсе қ ә сезіну м шелері үсезіну м шелеріү ар ылы қ т жірибелерге ә беріліп отырады.

УТИЛИТАРИЗМ – пайда табу мен байлы а жетугеққ  мтылу. ұЮм. Юм этикада утилитаризм теориясын дамытып,УТИЛИТАРИЗМ – пайда табу мен байлы а жетугеққ мтылу. ұЮм. Юм этикада утилитаризм теориясын дамытып, ізгілік критерилеріні ңізгілік критерилеріні ң пайдасын ашты. Юм а и атты білімні жал ыз п ні – “МАТЕМАТИКА”, қ қ ң ғ әЮм а и атты білімні жал ыз п ні – “МАТЕМАТИКА”, қ қ ң ғ ә бас а п ндер логикалы д лелдеуге келмейтін қ ә қ ә тек т жірибеден шы атын д ниелер деп есептейді. ә ғ үтек т жірибеден шы атын д ниелер деп есептейді. ә ғ ү

А ылшын философы, еркін ғ ойлауды сынушыларды  ұ ңойлауды сынушыларды ұ ң бірі. Негізгі еА ылшын философы, еркін ғ ойлауды сынушыларды ұ ңойлауды сынушыларды ұ ң бірі. Негізгі е бектері: ң ““ Христианды пиясыз қ құ білім”, 1696. ““ Ерікті Англия”, 1701; ““ Адеисидемон”, 1708. ““ Пантеистикон”, 1720. ТОЛАНД (Toland) Джон (1670-1722)

ФИЛОСОФИЯ Экзотерикалық Эзотерикалық АШЫ ,  ҚАШЫ , Қ ЖАРИЯЛЫМДЫ ПИЯ, ҚҰ АРНАЙЫТоландты екі жа тыФИЛОСОФИЯ Экзотерикалық Эзотерикалық АШЫ , ҚАШЫ , Қ ЖАРИЯЛЫМДЫ ПИЯ, ҚҰ АРНАЙЫТоландты екі жа ты философия тезисі ң қ Ми те к рделі, ө үМи те к рделі, ө ү біра дене м шесі қ үбіра дене м шесіқ ү бол анды тан ғ қ тек деректі н рселер әтек деректі н рселерә ту ыза алады. ғ

 17-18 . д ст рлі а ылшын ғғ ә ү ғ материализмі аясында ж ріп, 17-18 . д ст рлі а ылшын ғғ ә ү ғ материализмі аясында ж ріп, үматериализмі аясында ж ріп, ү материалистік д ниетаным — ү элитаны ң ры ы құ ғры ықұ ғ , ал дін б ара халы ты ұқ қ ң ж банышы ұж банышыұ деп ой орытты. қ Христиан діні ал аш пайда бол ан ғ ғ кезінде те жа сы дін бол ан, кейін ө қ ғ діни ызметкерлерді қ ңызметкерлердіқ ң згертулерімен ө атты б рмалау а шыра ан. қ ұ ғатты б рмалау а шыра ан. қ ұ ғ

Джозеф Пристли (1733-1804) Негізгі е бегі: ң “Материя мен рухты зерттеу ж нінде”. ө Жа алыДжозеф Пристли (1733-1804) Негізгі е бегі: ң “Материя мен рухты зерттеу ж нінде”. ө Жа алы тары: ң қ фотосинтезді ашу, аммиакты жасау, оттегін ашу. ““ Материя дегеніміз – ол созылатын асиетті, тарту қ мен итеру к штері бар ү субстанция”

р адам з алауынша Ә ө қ іс- рекет жасау а ылы, ә ғ құқ ор адам з алауынша Ә ө қ іс- рекет жасау а ылы, ә ғ құқ о ан мемлекетті ғ ң лауазымды иелері еш ол қ с паулары ажет ұқ қ Адам рамы жа ынан біртекті құ ғ оны абылдау асиеті мен ң қ қ бас а да абілеттері миды қ қ ң рылымымен ты ыз құ ғ байланысты