ОЖА АХМЕТ ЯСАУИҚ АТЫНДА

ОЖА АХМЕТ ЯСАУИҚ АТЫНДА Ы ХАЛЫ АРАЛЫ АЗА — Т РІК УНИВЕРСИТЕТІ Ғ Қ Қ Ү

Бейспецификалы аортоартеритқ (Такаясу ауруы) – аортаны ж не оны ң ә ң негізгі тарма тарыны гранулемалы қ ң қ абынуы. Б ан к бінесе 40 -50 -ге қ ұғ ө жетпеген ж не орта жаста ы йелдер ә ғ ә шалды ады. ғ

1. Кейбір инфекция, сіресе туберкулездік микобактерияны ә ң аутоиммунды процесті оздыруы қ қ 2. Гендер ерекшеліктеріне байланысты осы ауру а бейімділік ғ Такаясу синдромына шалды ан адамдарда ққ HLA ж йесіні ү ң A 10, B 5, BW 52, DR 4, MB 3 антигендері жиі табылады, сонды тан б ларды осы ауруды иммунды генетикалы қ ұ ң қ қ маркерлеріне жат ыз ан. қ ғ

Бейспецификалы аортоартеритте қ тамырларды за ымдануы екі сатымен ң қ ж реді – гранулемалы абынудан ү қ қ басталып, склерозбен ая талады. Осы қ згерістерден тамырларды сегментарлы ө ң стенозы, сегментарлы окклюзиясы ж не ә аневризмалы ке еюлері алыптасады. қ ң қ

І тип – аорта до асыны ж не одан таралатын ғ ң ә тамырларды за ымдануы. ң қ ІІ тип – аортаны кеуделік б ліктеріні тарал ан ң ө ң ғ тамырларымен бірге за ымдануы. қ ІІІ аралас тип – аорта до асыны ж не оны ғ ң ә ң магистральді тамырларыны аортаны кеуделік ң ң б лігімен осарланып за ымдануы. ө қ қ IV тип – аорта за ымдануыны І, ІІІ т рлеріні қ ң ү ң біреуі кпе артериясы тарма тарыны за ымдануымен ө қ ң қ осарлануы. қ

Бейспецификалы аортоартеритті белгілері екі қ ң топ а б лінеді: қ ө 1. Бейспецификалы абынуды белгілері: қ қ ң ызуды қ ң к терілуі, ары тау, лсіздік, й ышылды , ө қ ә ұ қ қ миалгиялар, полиартралгиялар, ревматоидты артрит қ секілді симметриялы полиартрит, Рейно синдромы, т йінді эритема, ЭТЖ биіктеуі. ү 2. Тамырларды тарылуынан туындайтын ишемиялы ң қ згерістер. Оны к рінісі за ымдан ан тамыр ө ң ө қ ғ айма ына т уелді. ғ ә

Аяқ қолдың дисталдық бөліктерінің патологиясы және нерв жүйесі өзгерістері Көру аймағының тарылуы, көздің тез шаршауы, көру өткірлігінің төмендеуі, диплопия т. б Аортаның өрлеуші бөлігінің зақымдануы нәтижесінде аортада қатаюлар мен дилятация, аневризма анықталады. Бүйрек артериялары тромбозы мен фокальдық гламерулонефриттің дамуы.

Диагноз мынадай белгілердің топтасуына негізделеді: пульстың ассиметриялығы немесе жойылуы, ірі артериялардың проекциясынан шу естілуі, жастарда артериялық гипертензияның пайда болуы

№ Критерийлері Аны тамасы қ 1 Жасы 40 -тан кіші Ауруды дамуы 40 жас а дейін ң қ 2 Ауыспалы а са дау қ ң оз ал анда б лшы еттердегі лсіздікті Қ ғ ғ ұ қ ә ң бай алуы қ 3 Иы артериясында пульсті қ ң лсіреуі ә Бір немесе ос артерияда пульсацияны лсіреуі қ ң ә 4 Б ана асты артерияларда ы ұғ ғ ж не аортаны рса ә ң құ қ б ліміндегі шу ө Аускультация кезінде шуды аны талуы ң қ 5 Ангиографияда ы згерістер ғ ө Аортаны , оны ая пен олда ы проксималды ң ң қ қ ғ қ ірі тарма тарыны қ ң атеросклерозы, фибромускулярлы дисплазиясы, оны уысыны тарылуы немесе ң қ ң окклюзиясы

БАА кезінде алыпжасушалы артерит, қан тамырлардың атеросклероздық зақымдануы, аортаның коарктациясы, саркоидоз, ревматикалық қызба, бүйрек қан тамырларының фибромускулярлы дисплазиясы, спондилоартрит, антиф осфолипидтік синдром, туберкулез т. б

Науқастарды емдеу қантамыр қабырғасындағы жедел қабынуды басуға, асқынулардың алдын алуға, қантамырлық жеткіліксіздікті шектеуге бағытталады. Емдеуді гранулематоздық тамырлық қабыну сатысында, яғни қантамыр интимасының фиброздық гиперплазиясы дамымай тұрып тағайындағанда оның тиімділігі жоғары болады.

Ауруды бастал ан кезінде преднизолонды 1 ң ғ мг\кг\т ул. есебінен бастап 1 ай ішкізеді, содан кейін ә дозасын біртіндеп с йемелдеушіге т сіреді. Оны ү ү ң за ты ы 2 жыл. ұ қ ғ Ауруды активтілігін тез басу ма сатымен, ң қ преднизолонды еммен бірге осарлан ан пульс-терапия қ қ ғ (метилпреднизолон 1000 мг+циклофосфан 1000 мг) олдануда қ