ORGANIZACJA I STOSOWANIE MASAŻU LECZNICZEGO ZAJĘCIA 3 mgr

ORGANIZACJA I STOSOWANIE MASAŻU LECZNICZEGO ZAJĘCIA 3 mgr Malwina Patyniak

WSKAZANIA I PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO

Podstawą do przeprowadzenia masażu jest skierowanie lekarskie. Wystawione jest ono przez lekarza na podstawie przeprowadzonych badań i ustalonego rozpoznania, ze szczególnym uwzględnieniem przeciwskazań, których nieprzestrzeganie może prowadzić do zaostrzenia się procesu chorobowego i pojawienia się powikłań.

WAŻNYM ELEMENTEM JEST WSPÓŁPRACA MASAŻYSTY Z LEKARZEM

Opracowanie wskazań i przeciwskazań opiera się na odczynach miejscowych i ogólnych zachodzących pod wpływem bodźców mechanicznych, głównie w układach nerwowym, krążenia i narządu ruchu. Bodziec ten stosowany miejscowo na określone tkanki zawsze powoduje zmiany odruchowe ogólne. [wg Jankowiak]

Masaż jako bodziec mechaniczny wywołuje w organiźmie zmiany i reakcje o charakterze miejscowym i ogólnym. REAKCJE MIEJSCOWE zmiany powstające bezpośrednio w masowanych tkankach. REAKCJE OGÓLNE zmiany wywołane drogą odruchową w układach krążenia, nerwowym itp.

Reakcja miejscowa występuje w miejscu działania bodźca. Reakcja ogólna stanowi niejako odpowiedź całego organizmu (jego układów) na dany bodźiec. Reakcja ogólna powstaje w wyniku wtórnych zmian zachodzących w organiźmie pod wpływem miejscowego działania bodźca lub na drodze odruchowej.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO NARZĄD RUCHU

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO WSKAZANIA: stany pourazowe , takie jak: — stłuczenia (48 h po urazie) , — stany po zwichnięciach, — stany po skręceniach połączone z urazami więzadeł i torebek stawowych (2 -3 tyg. po urazie) stany po złamaniach kości (masaż konsensualny w okresie unieruchomienia) przypadki po zdjęciu opatrunku gipsowego (cel usunięcie lub rozciągnięcie zrostów oraz poprawy krążenia)

• zmiany w narządzie ruchu z przeciążenia, • zmiany zniekształcające kostno-stawowe w następstwie procesu zwyrodnieniowego, • choroby kości i stawów, przebiegające z przykurczam okołostawowym, • stany po zabiegach chirurgicznych (po wygojeni się ran).

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOZWICHNIĘCIE całkowite przemieszczenie powierzchni stawowych względem siebie; może towarzyszyć: uszkodzenie struktur wewnątrzstawowych (więzadeł, chrząstki, łąkotek), naciągnięcie bądź rozerwanie torebki stawowej. Staw jest niestabilny, a dodatkowo może dojść do uciskania tętnic lub nerwów.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOZWICHNIĘCIE a ból w momencie urazu odczuwa się silny, przeszywający ból, silniejszy niż w przypadku złamania, później ból jest mniej intensywny, chyba że przemieszczona kość uciska na nerw.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOZWICHNIĘCIE objawy: unieruchomienie stawu, sprężysty opór, zniekształcenie kończyny, zniesienie czynności kończyn.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO SKRĘCENIE uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie, w którym dochodzi do uszkodzenia tkanek miękkich i struktur okołostawowych bez naruszenia kości.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO W skręceniu I stopnia występuje: nieznaczny obrzęk, bolesność okołostawowa. W skręceniu II stopnia mamy do czynienia z: naderwaniem więzadeł i torebki stawowej oraz błony maziowej, występuje ból w okolicach stawu, rozległy obrzęk i wylew krwawy oraz wysięk śródstawowy, ruchomość stawu jest ograniczona.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO ZŁAMANIA jest to częściowe lub całkowite przerwanie ciągłości kości. Ważne jest poznanie przyczyny. Możemy wyróżnić: złamania urazowe , wskutek bezpośredniego lub pośredniego urazu, złamania samoistne , które są zawsze pochodzenia patologicznego (choroby miejscowe lub ogólne prowadzą czasami do niezwykłej łamliwości kości).

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO ZŁAMANIA objawy: zniekształcenie kończyny, ograniczenie ruchów kończyny, obrzęk w miejscu złamania, ból i bolesność dotykowa w miejscu złamania, ruchomość w miejscu złamania, trzeszczenie odłamków kości podczas ruchów.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO ZŁAMANIA czas potrzebny na uzyskanie zrostu w obrębie: kończyny górnej wynosi od 3 do 6 tygodni, na uzyskanie konsolidacji (pełny zrost) — od 6 do 12 tygodni , kończyny dolnej czas zrostu wynosi od 6 do 12 tygodni, czas konsolidacji (pełny zrost) — od 12 do 24 tygodni.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO UKŁAD MIĘŚNIOWY

WSKAZANIA • zaniki mięśniowe po unieruchmomieniu, bezczynności • dla uzyskania przyrostu masy mięśniowej • zaniki mięśniowe pochodzenia neurogennego (porażenia, niedowłady)

WSKAZANIA • w stanach pourazowych mięśni, jak: — zmiażdżenia mięśni — zerwania włókien mięśniowych — wylewy krwawe śródmięśniowe — przewlekłe stany zapalne mięśni • zmęczenie mięśni po wysiłku fizycznym • rozluźnienie mięśni oddechowych w przewlekłych nieżytach oskrzeli i astmie oskrzelowej (w okresie międzynapadowym)

WSKAZANIA • Pobudzenie mięśni gładkich narządów wewnętrznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, atonia w przebiegu przewodu pokarmowego, zaparcia nawykowe).

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO STANY POURAZOWE MIĘŚNI stłuczenia, zmiażdżenia, uderzenia OBJAWY: • wysięk • obrzęk • podwyższenie temperatury tkanek • bolesność okolicy stłuczonej • otarcie naskórka • przerwanie ciągłości skóry • ograniczenie ruchu w stawie

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO porażenie (łac. plegia) stan charakteryzujący się całkowitą niemożnością wykonywania ruchu na skutek braku dopływu bodźców nerwowych do mięśni. OBJAWY: • obniżenie napięcia mięśniowego • zaniki mięśniowe • zniesienie odruchów w kończynie objętej paraliżem

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO niedowład (łac. paresis) zmniejszenie siły lub ograniczenie zakresu ruchu powstałe najczęściej na skutek zmian organicznych ośrodkowych, obwodowych lub dotyczących samego mięśnia

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO 1) niedowład spastyczny wywołany uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego 2) niedowład wiotki wywołany uszkodzeniem obwodowym

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO SKÓR

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO WSKAZANIA • zaburzenia odżywcze skóry • przewlekłych odmrożeniach • bliznach urazowych i pozabiegowych • wiotkość skóry

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOPRZECIWWSKAZANIE owrzodzenia ubytki skóry lub błony śluzowej uprzednio chorobowo zmienionej. Owrzodzenia na skórze powstają najczęściej na stopach i podudziach (np. u cukrzyków) w wyniku urazu, zranienia, zwłaszcza powikłanego zakażenia, sięgają zawsze co najmniej do skóry właściwej i po zagojeniu powstają blizny.

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO PRZECIWWSKAZANIE czyraki ropne zapalenia okołomieszkowe z wytworzeniem czopa martwiczego, spowodowane zakażeniem gronkowcowym

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO UKŁAD KRĄŻENI

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO WSKAZANIA • stany obniżonego ciśnienia krwi • choroby obwodowych naczyń krwionośnych • przewlekła niewydolność krążenia (celem ułatwienia dopływu krwi żylnej i chłonki z kończyn dolnych) • stwardnienie tętnic obwodowych (masaż delikatny)

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO • choroba Raynauda • choroba B ü rgera (I i II stadium choroby) • zespoły żylakowe kończyn dolnych bez owrzodzeń • stany po zakrzepowym zapaleniu żył kończyn dolnych (nie wcześniej niż 6 miesięcy po ustąpieniu choroby) • u chorych przy długim unieruchomieniu w łóżku jako profilaktyka odleżyn

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO przewlekła niewydolność krążenia – stan, w którym niewydolne serce nie jest w stanie przepompować odpowiedniej do zapotrzebowania ilości krwi (zaburzenia funkcji kurczliwej serca) koniecznej dla prawidłowego zaopatrzenia w tlen i niezbędne składniki odżywcze narządów. • lewokomorowa (objawia się głównie dusznością, szybkim męczeniem się, kaszlem) • prawokomorowa (obrzęki kończyn, nieregularny rytm serca, poszerzone żyły szyjne, powiększona wątroba, obecność płynu zbierającego się w jamie brzusznej, worku osierdziowym lub w opłucnej)

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych – utrwalone zaburzenia odpływu krwi żyłami kończyn dolnych spowodowanych niewydolnością zastawek żylnych. Dochodzi do zastoju krwi w układzie żył powierzchownych i głębokich. OBJAWY: • obrzęki goleni pod koniec dnia, podczas długotrwałego stania lub siedzenia • zaburzenia czucia kkd • niemożność chodzenia • swędzenie kończyn • zmęczenie nóg • teleangiektazje

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOprzewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych cd. Zaawansowane objawy: • przebarwienia wokół kostek • żylaki • białawy troficzny zanik skóry • żylaki kończyn dolnych (typowy objaw) – patologiczne poszerzenia żył powierzchownych, które mogą być wężowate lub miotełkowate objawy: uczucie ciężkości, zmęczenie nóg nasilające się wieczorem.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOzakrzepica żył głębokich – proces przebiegający w obrębie głębokiego układu żylnego spowodowany uszkodzeniem śródbłonka lub zastojem krwi. OBJAWY: • zaczerwienienie • wzmożone ocieplenie kończyn • napięta i błyszcząca skóra • obrzęk kończyn poniżej zakrzepicy • bolesność uciskowa

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO stwardnienie tętnic obwodowych (miażdżyca) – najczęstsza przyczyna przewlekłego niedokrwienia kończyn, częściej dotyczy mężczyzn. Zmiany chorobowe występują najczęściej w obrębie tętnic kończyn dolnych. OBJAWY: • mrowienie • drętwienie w początkowym okresie • później pojawiają się bóle wysiłkowe podczas chodzenia, które z czasem zmuszają do częstych przerw • następnie pojawiają się bóle spoczynkowe (często w nocy) • końcowy etap – dochodzi do zmian martwiczych kończyn

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO choroba B ü rgera – zapalenie wszystkich warstw ścian naczyń ze szczególną skłonnością do tworzenia zakrzepów. Dotyczy młodych palących papierosy mężczyzn. Zmiany obejmują obwodowe części kończyn górnych i dolnych, zwłaszcza palce stóp. OBJAWY jak w przypadku miażdżycy.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOchoroba Reynauda napadowe niedokrwienie palców rąk pod wpływem zimna lub bodźca emocjonalnego. Obraz kliniczny to nagłe zblednięcie palców rąk. Początkowo blade, pozbawione czucia palce stają się sine, następnie czerwone, a w końcowej fazie nadmiernie ocieplone i bolesne. Częste napady niedokrwienia mogą prowadzić do powstania trudno gojących się ran na opuszkach palców.

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO UKŁADU ODDECHOWEGO

WSKAZANIA • rozedma płuc (masaż mięśni międzyżebrowych, szyi i barków) • przewlekły nieżyt oskrzeli • astma oskrzelowa (w okresie międzynapadowym) • stany po zabiegach torakochirurgicznych

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO rozedma płuc nieodwracalne rozszerzenie przestrzeni powietrznych położonych dystalnie do oskrzelików końcowych wskutek destrukcji ścian pęcherzyków płucnych. OBJAWY: • początkowe: duszność wysiłkowa, niewielka sinica • z czasem objawy zaczynają się nasilać i chorego męczy kaszel

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO przewlekłe zapalenie oskrzeli (nieżyt) charakteryzuje się przewlekłym kaszlem z odkrztuszaniem. OBJAWY: • kaszel z wykrztuszaniem wydzieliny (głównie rano) • potem dołącza się duszność wysiłkowa a następnie spoczynkowa

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO UKŁAD NERWOWY

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOWSKAZANIA CHOROBY NERWÓW OBWODOWYCH • porażenia i niedowłady nerwów obwodowych • przewlekłe zapalenia nerwów • zapalenia splotów nerwowych • nerwobóle • Lumbago • zespół wypadnięcia krążka międzykręgowego

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOWSKAZANIA CHOROBY OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO • Zapalenia przednich rogów rdzenia kręgowego • Choroby naczyń mózgu przebiegające z niedowładem lub porażeniem mięśni (zwłaszcza w okresie obniżonego napięcia mięśniowego) • Bezsenność

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO CHOROBACH REUMATYCZNYCH wskazania obejmują • wszystkie postacie reumatoidalnego zapalenia stwów w okresie przewlekłym • zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze stawów • choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa • okołostawowe zapalenia barków

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGOWSKAZANIA — CHOROBY DZIECIĘCE (zawsze po konsultacji lekarskiej) • krzywica • dziecięce porażenie mózgowe (MPDz) • wady postawy

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO WSKAZANIA — CHOROBY ZAWODOWE • zespół choroby wibracyjnej • choroby układu nerwowego w wyniku ekspozycji zawodowej • zmiany przeciążeniowe narządu ruchu wynikające z wymuszonej pozycji ciała, pracy statycznej

WSKAZANIA DO MASAŻU CZĘŚCIOWEGO WSKAZANIA do masażu w zależności od wskazań lekarza!

WSKAZANIA DO WYKONYWANIA MASAŻU KLASYCZNEGO — CAŁKOWITEGO 1. W rekonwalescencji 2. Jako masaż kondycyjny 3. Aby zapobiec odleżynom i zaburzeniom układu krążenia 4. W stanach związanych z długim przebywaniem w łóżku 5. W nerwicach typu psychogennego (masaż obniża stan nadpobudliwości układu nerwowego) 6. W otyłości i nadwadze

WSKAZANIA DO MASAŻU CAŁKOWITEGO W indywidualnych przypadkach, w zależności od występujących zmian patologicznych, od ogólnego stanu pacjenta i rodzaju leczenia, lekarz może zmienić wskazania do masażu całkowitego.

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE DO MASAŻU 1. PODWYŻSZONA TEMPERATUR CIAŁA – powyżęj 37 ºC 2. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE I ŁAGODNE 3. SYTUACJE WYMAGAJĄCE PIERWSZEJ POMOCY 4. KRWOTOKI LUB TENDENCJE DO WYSTĘPOWANIA KRWOTOKU, WYLEWY KRWAWE POURAZOW

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE DO MASAŻU 5. OSTRE I PODOSTRE STANY ZAPALNE NIEZALEŻNIE OD ICH UMIEJSCOWIENIA 6. PRZERWANIE CIĄGŁOŚCI SKÓRY 7. ZAKRZEPOWE ZAPALENIE ŻYŁ 8. ZATOR TĘTNICY 9. OBJAWY UCISKU KORZENI NERWOWYCH

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE DO MASAŻU 10. ZAPALENIE SZPIKU KOSTNEGO Z PRZETOKAMI 11. WSZELKIE ZMIANY DERMATOLOGICZNE (owrzodzenia, wypryski, łuszczyca) 12. STANY ROPNE 13. OWRZODZENIA PODUDZI

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE DO MASAŻU 14. ZAAWANSOWANE ZMIANY MIAŻDŻYCOWE NACZYŃ 15. NIE WYRÓWNANA CHOROBA NADCIŚNIENIOWA 16. ŚWIEŻE ZAKRZEPY 17. TĘTNIAKI 18. NIE WYRÓWNANE WADY SER

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGO PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE DO MASAŻU 19. CHOROBY PASOŻYTNICZE 20. CHOROBY ZAKAŹNE 21. POSTĘPUJĄCY ZANIK MIEŚNI 22. ZAPALENIA WĘZŁÓW CHŁONNYCH

PRZECIWSKAZANIA DO MASAŻU KLASYCZNEGOPRZECIWWSKAZANIA do masażu POWŁOK BRZUSZNYCH — choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, — kamica wątrobowa i nerkowa, — w stanach zapalnych dróg żółciowych, — w ostrych i podostrych stanach zapalnych narządów miednicy mniejszej, — w chorobach nowotworowych, — menstruacja, — ciąża, — przed upływem 2 h od spożycia posiłku przez pacjenta.

PRZECIWSKAZANIA OKRESOWE • po zabiegach operacyjnych • po endoprotezoplastyce stawów • wczesny okres po urazach: złamaniach, skręceniach, zwichnięciach • okres gojenia się tkanek miękkich 7 -14 dni • po zdjęciu opatrunku gipsowego 5 dni • bezpośrednio po dużym wysiłku fizycznym (np. trening siłowy 5 -6 h)

PRZECIWSKAZANIA WZGLĘDNE: — ciąża, — leżenie w łóżku ponad 3 miesiące u ludzi z zaburzeniami krążenia, — objawy uciskowe korzeni nerwowych, — osteoporoza, łamliwość kości, — SM, jamistość rdzenia — epilepsja — hemofilia

OSTRE ZAPALENIE objawy o charakterze miejscowym: 1. zaczerwienienie spowodowane przekrwieniem tkanek, 2. obrzmienie z powodu zwiększonego przenikania płynów do przestrzeni pozanaczyniowej, 3. ból , który jest wynikiem wzrostu ciśnienia płynu tkankowego, pojawienia się mediatorów reakcji zapalnej oraz pobudzenia receptorów bólowych, 4. podwyżsenie temperatury tkanek wskutek zwiększoenego przepływu krwi , 5. upośledzenie czynności.

PODOSTRE ZAPALENIE Ulegają osłabieniu objawy przede wszystkim w zakresie zaczerwienienia i podwyższenia temperatury.

PRZEWLEKŁE ZAPALENIE stwierdza się tylko trzy objawy: 1. ból, 2. obrzmienie, 3. upośledzenie funkcji.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ