ØÇç³½·³ÛÇÝ ³é¨ïñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý ·áñÍÇùÝ» ñÁ ¸³ë³Ëáëª Ø. سÙÇÏáÝÛ³Ý Ð³Û³ëï³ÝáõÙ üñ³ÝëÇ³Ï³Ý Ð³Ù³Éë³ñ³Ý ÐÇÙݳ¹ñ³Ù
²é¨ïñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ·áñÍÇùÝ» ñÁ • ²åñ³ÝùÝ» ñÇ ³ñÅ» ùÇ íñ³ Ó¨³íáñíáÕ ·áñÍÇùÝ» ñ -سùë³ïáõñù» ñ (Ý» ñÙáõÍÙ³Ý) –Úáõñ³Ñ³ïáõÏ (ѳëï³ï³·ñí³Í) (specific)ª ³åñ³ÝùÇ ã³÷Ù³Ý ÙdzíáñÇ ÑÇÙ³Ý íñ³ ѳßí³ñÏíáÕ ·³ÝÓáõÙ – 100 դրամ 1 տուփ սիգարետ ներկրելու դեպքում –²ñÅ» ù³ÛÇÝ (ad valorem)ª ³åñ³ÝùÇ Ù³ùë³ÛÇÝ ³ñÅ» ùÇó ·³ÝÓíáÕ p=(1+t)pf – 10% մաքսատուրք ներմուծված ավտոմեքենայի արժեքից –²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ëáõµëǹdzݻ ñª px= pf + s –²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý Ñ³ñÏ» ñª p x= p f – T • ø³Ý³Ï³Ï³Ý ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙÝ» ñ –øíáï³Ý» ñ (Ý» ñÙáõÍÙ³Ý/³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý) –²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý Ï³Ù³íáñ ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙÝ» ñ (VERs) 2
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ñáí³Ý³íáñãáõÃÛ³Ý/ ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ËóÝÙ³Ý ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ» ñÇ ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ ïÝï» ëáõÃÛ³Ý íñ³ • Ê» Õ³ÃÛáõñáõÙ ¿ ÙïóÝáõÙ ³ñï³¹ñáõÃÛ³Ý » í ëå³éÙ³Ý áñáßáõÙÝ» ñÇ Ù» ç, Ñ» ïև³µ³ñ, ¹ñ³Ýù ÑÇÙݳϳÝáõ٠ѳٳñíáõÙ » Ý µ³ñ» Ï» óáõÃÛáõÝÁ ÏñÖ³ïáÕ • ²½¹áõÙ » Ý » ϳÙáõïÝ» ñÇ µ³ßËÙ³Ý íñ³ – ºÃ» միջազգային ³éևïñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ³½·³ÛÇÝ » ϳÙáõïÁ ÏñÖ³ïíáõÙ ¿ » í ïÝï» ëáõÃÛ³Ý Ù» ç ³é³ç³ÝáõÙ » Ý Éáõñç ³ÝѳٳٳëÝáõÃÛáõÝÝ» ñ, ¹ñ³ÝÇó ÙÇßï û·ïíáõÙ » Ý áñáß ýÇñٳݻ ñ » í ³ÝѳïÝ» ñª ѳë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý ÙÛáõë Ù³ëÇ Í³Ëù» ñÇ Ñ³ßíÇÝ: 3
Սպառողի ավելցուկի ներկայացումը Գին, P Սպառողի ավելցուկն այն տարածքում է, որը գտնվում է պահանջարկի կորից նեքև և գնից բարձր: a P 1 P 2 b D Q 1 Q 2 Քանակ, Q
Արտադրողի ավելցուկի ներկայացումը Գին, P S P 2 Արտադրողի ավելցուկն այն տարածքում է, որը գտնվում է առաջարկի կորից վերև և գնից ցածր: d P 1 c Q 1 Q 2 Քանակ, Q
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñù» ñÇ ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ p=pf + t կամ p=(1+t)pf • ²×áõÙ » Ý Ý» ñÙáõÍíáÕ ³åñ³ÝùÝ» ñÇ ¨ ¹ñ³Ýó ÷á˳ñÇÝÇãÝ» ñÇ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÁ – êå³éáÕÝ» ñÁ ïáõÅáõÙ » Ý • ·ÝáõÙ » Ý ³í» ÉÇ ùÇã ¨ ³í» ÉÇ Ã³ÝÏ ³åñ³ÝùÝ» ñ – ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ß³ÑáõÙ » Ý • Ñáí³Ý³íáñãáõÃÛ³Ý ßÝáñÑÇí Çñ» Ýó ³ñï³¹ñ³ÝùÁ Çñ³óÝáõÙ » Ý ³í» ÉÇ µ³ñÓñ ·Ýáí – γé³í³ñáõÃÛáõÝÁ ß³ÑáõÙ ¿ • Ù³ùë³ïáõñù» ñÇó ëï³óí³Í » ϳÙáõïÝ» ñÇ Ñ³ßíÇÝ – ´³ñ» Ï» óáõÃÛ³Ý íñ³ ½áõï ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ µ³ó³ë³Ï³Ý ¿՝ – êå³éáÕÝ» ñÁ ëáõµëǹ³íáñáõÙ » Ý ³Ý³ñ¹ÛáõÝ³í» ï ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ – êå³éáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý ß³Ñ³í» ï ëå³éÙ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÁ 6
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý å³Ñ³Ýç³ñÏ ¶ÇÝÁ P ÈÇÙáݳ¹Ç ³é³ç³ñÏÁ (S) ¨ å³Ñ³Ýç³ñÏÁ (D) г۳ëï³ÝáõÙ ¶ÇÝÁ P ÈÇÙáݳ¹Ç Ý» ñÙáõÍÙ³Ý å³Ñ³Ýç³ñÏÁ г۳ëï³ÝáõÙ (MD) S гٳß˳ñѳÛÇÝ P 2 ·ÝÇ Ð³Û³ëï³ÝÁ ÉÇÙáݳ¹ ãÇ å³ñ³·³Ûáõ٠г۳ëï³ÝÛ³Ý å³ñ³·³Ûáõ٠г۳ëï³ÝáõÙ Ý» ñÙáõÍáõÙ PA ·ÝÇ ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇ ÏáÕÙÇó ÈÇÙáݳ¹Ç å³Ñ³Ýç³ñÏÁ (D 2) ¹» åùáõÙ A ÈÇÙáݳ¹Ç ³é³ç³ñÏÁ (S 2) гٳß˳ñѳÛÇÝ P 2 ·ÝÇ å³ñ³·³Ûáõ٠г۳ëï³ÝáõÙ 2 ÈÇÙáݳ¹Ç Ý» ñÙáõÍÙ³Ý å³Ñ³Ýç³ñÏÇ Í³í³ÉÁ (D 2 -S 2) PA P 2 1 P 1 D S 1 S 2 D 1 ø³Ý³ÏáõÃÛáõÝ Q D 2 -S 2 D 1 -S 1 ø³Ý³ÏáõÃÛáõÝ 7 Q
öáùñ » ñÏñÇ Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñùÇ ÏÇñ³éáõÙÁå³ñ³·³ÛáõÙ Ù³ùë³ïáõñùÇ ÏÇñ³éáõÙÁ ѳݷ» óÝáõÙ ¿ ³åñ³ÝùÇ ·ÝÇ µ³ñÓñ³óÙ³Ý, Ý» ñÙáõÍÙ³Ý Ø³ùë³ïáõñùÇ ÏÇñ³éáõÙÁ ÷áùñ » ñÏñáõÙ ãÇ Í³í³ÉÝ» ñÇ Ïñ׳ïÙ³Ý Ø³ùë³ïáõñùÇ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùáõñ ͳËù» ñ ¨=½áõï ä» ïáõÃÛ³Ý » ϳÙáõï ·Ý» ñÇ Ñ³Ý·» óÝÇ Ñ³Ù³ß˳ñѳÛÇÝ µ³ñ» Ï» óáõÃÛ³Ý ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÇ û·áõï êå³éáÕÝ» ñÇ Í³Ëù» ñ-³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇS ) ͳËù» ñÇ c=(Pw+t-Pw)X(D 2 - û·áõïS 2 Ýí³½» óÙ³ÝÁ, ³ÛÉ ÙdzÛÝêå³éáÕÝ» ñÇ a = ϵ» ñÇ å» ïáõÃÛ³Ý » ϳÙáõï ³é³ç³óÙ³Ý Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÇ ³×ÇÝ – a – c= b+d ¹ñáõÛù³ã³÷Ç b+d ͳËù» ñ (a+b+c+d) Ù³ùë³ïáõñùÇ ã³÷áí a+b+c+d ã³÷áí ------ Pw+ t - Pw = t ¶ÇÝ P Pw+t a c b Pw d D S 1 S 2 D 1 ø³Ý³ÏáõÃÛáõÝ Q 9
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý ùíáï³Ý» ñÇ ³½¹» óáõÃÛáõÝÝ» ñÁ • àñ¨¿ ³åñ³Ýù³ï» ë³ÏÇ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý íñ³ ù³Ý³Ï³Ï³Ý ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙ • ûñÇݳÏ, ենթադրենք, որ г۳ëï³ÝÁ ãÇ Ï³ñáÕ Ý» ñÙáõÍ» É ³í» ÉÇ ù³Ý 100, 000 Ù» ïñ Ïïáñ Ðݹϳëï³ÝÇóª մեկ ï³ñí³ ÁÝóóùáõÙ • ÜáõÛÝ ³½¹» óáõÃÛáõÝն է ունենում, ÇÝã ¨ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñùÁª – ²×áõÙ » Ý Ý» ñÙáõÍíáÕ ³åñ³ÝùÝ» ñÇ ¨ ¹ñ³Ýó ÷á˳ñÇÝÇãÝ» ñÇ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÁ • êå³éáÕÝ» ñÁ ïáõÅáõÙ » Ý (ùÇã ù³Ý³ÏáõÃÛ³Ý ¨ ³í» ÉÇ Ã³ÝÏ ³åñ³ÝùÝ» ñ » Ý ·ÝáõÙ) • ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ß³ÑáõÙ » Ý (Ñáí³Ý³íáñãáõÃÛ³Ý ßÝáñÑÇí Çñ» Ýó ³ñï³¹ñ³ÝùÁ Çñ³óÝáõÙ » Ý ³í» ÉÇ µ³ñÓñ ·Ýáí) – Կ³é³í³ñáõÃÛáõÝÁ ϳñáÕ ¿ ã߳ѻ É, ù³ÝÇ áñ » ϳÙáõï ãÇ ëï³ÝáõÙ Ù³ùë³ïáõñù» ñÇó – ´³ñ» Ï» óáõÃÛ³Ý íñ³ ½áõï ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ µ³ó³ë³Ï³Ý ¿՝ – êå³éáÕÝ» ñÁ ëáõµëǹ³íáñáõÙ » Ý ³Ý³ñ¹ÛáõÝ³í» ï ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ – êå³éáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý ß³Ñ³í» ï ëå³éÙ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÁ 10
Ներմուծման քվոտա (ÜáõÛÝÝ ¿ ÇÝã áñ ï³ñÇýÝ» ñÇ ¹» åùáõÙ, ë³Ï³ÛÝ á±í ¿ ß³ÑáõÙ §c¦-Ý) Գին, $/տոննա Առաջարկ = սպառողի կորուստ (a + b + c + d) Գինը ներքին 466 Համ. գին 280 = արտադրողի օգուտ (a) a b c = քվոտայի ռենտան (c) d Պահանջարկ 5. 14 6. 32 8. 45 9. 26 Ներմուծման քվոտա. 2. 13 մլն տոննա Շաքարի քանակը, մլն. տոննա
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñùÇ ¨ ùíáï³ÛÇ ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝÝ» ñÝ áõ ï³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ» ñÁ (1) • ÜÙ³ÝáõÃÛáõÝÁ – ³åñ³ÝùÝ» ñÇ ·Ý» ñÇ, Ý» ñùÇÝ ³ñï³¹ñáõÃÛ³Ý ¨ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý Í³í³ÉÝ» ñÇ íñ³ áõÝ» Ý ÝáõÛÝ ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ • î³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ» ñÁ ³)Ü» ñÙáõÍÙ³Ý ùíáï³Ý» ñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ëáíáñ³µ³ñ ³í» ÉÇ Ñ» ßï ¿ » ÝóñÏíáõÙ í³ñã³Ï³Ý ϳé³í³ñÙ³Ý: ²ñï³Ï³ñ· Çñ³íÇ׳ÏÝ» ñáõÙ ³í» ÉÇ Ñ» ßï ¿ ÙïóÝ» É ùíáï³, ù³Ý Ù³ùë³ÛÇÝ ï³ñÇý, áñÁ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿ ³½·³ÛÇÝ ÅáÕáíÇ Ñ³í³ÝáõÃÛáõÝÁ բ)Սակայն նեñÙáõÍÙ³Ý ùíáï³Ý» ñÁ å³Ï³ë ó÷³ÝóÇÏ » Ý, ù³Ý Ù³ùë³ïáõñù» ñÁ գ)ºñµ ßáõÏ³Ý áã ϳï³ñÛ³É Ùñó³Ïó³ÛÇÝ ¿, ùíáï³Ý» ñÁ ï» Õ³Ï³Ý ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ ï³ÉÇë » Ý ³í» ÉÇ ß³ï ßáõÏ³Û³Ï³Ý ³½¹» óáõÃÛáõÝ (áõÅ), ù³Ý ï³ñÇýÝ» ñÁ 12
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñùÇ ¨ ùíáï³ÛÇ ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝÝ» ñÝ áõ ï³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ» ñÁ (2) գ) øíáï³ÛÇ ¹» åùáõÙ ÉÇáíÇÝ µ³ó³éíáõÙ ¿ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÇ íñ³ ³ñï³ùÇÝ Ùñó³ÏóáõÃÛ³Ý ó³Ýϳó³Í ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ: ºñµ ѳٳß˳ñѳÛÇÝ ·Ý» ñÁ Ýí³½áõÙ » Ý, ï³ñÇýÇ ¹» åùáõÙ Ý» ñÙáõÍáõÙÁ ëÏëáõÙ ¿ ³ëïÇ׳ݳµ³ñ ³í» ɳݳÉ, ÇëÏ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÁ Ýí³½» É: øíáï³ÛÇ ¹» åùáõÙ Ý» ñÙáõÍáõÙÁ ãÇ Ï³ñáÕ ³í» ɳݳÉ: ²Û¹ å³ï׳éáí ¿É Ý» ñùÇÝ ¨ ѳٳß˳ñѳÛÇÝ ·Ý» ñÇ ï³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ ³×áõÙ ¿: դ)гٳß˳ñѳÛÇÝ ·Ý» ñÇó Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÇ Ù» Ïáõë³óÙ³ÝÁ ½áõ·³Ñ» é ³ÛÝ µ³ó³ñÓ³Ïáñ» Ý å³ßïå³ÝáõÙ ¿ Ý» ñùÇÝ ³ñï³¹ñáÕÇÝ ³ñï³ùÇÝ Ùñó³ÏóáõÃÛáõÝÇóª ¹ñ³Ýáí ïÝï» ëáõÃÛ³Ý íñ³ áõÝ» ݳÉáí áã ÙdzÝß³Ý³Ï ³½¹» óáõÃÛáõÝ ե) øíáï³ÛÇ ¹» åùáõÙ í׳ñ³ÛÇÝ Ñ³ßí» ÏßéÇ Ï³ñ·³íáñáõÙÁ ³í» ÉÇ Ñ» ßï ¿ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ, ÇëÏ Ñ³ñ³µ» ñ³Ï³Ýáñ» Ý ³é³Ó·³Ï³Ý Ý» ñÙáõÍáõÙÁ ï³ñÇýÇ ¹» åùáõÙ µ³ñ¹³óÝáõÙ ¿ ³Û¹ åñáó» ëÁ: 13
Ü» ñÙáõÍÙ³Ý Ù³ùë³ïáõñùÇ ¨ ùíáï³ÛÇ ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝÝ» ñÝ áõ ï³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ» ñÁ (3) • Կախված՝ թե ինչ մեթոդով է իրականացվում քվոտայի բաշխումը, ներմուծման քվոտայի ռենտան կարող է բաժին ընկնել պետբյուջեին, ներմուծողներին, արտաքին արտադրողներին և այլոց – եթե ներմուծող կազմակերպություն(ներ)ը շուկայում մենաշնորհային դիրք ունեն և կարող են միջազգային շուկայում գնել էժան գնով և ներքին շուկայում վաճառել թանկ գնով, ապա ռենտան բաժին կընկնի նրանց – եթե ներքին շուկան մենաշնորհային չէ, ապա ներմուծողները միմյանց հետ մրցելով՝ կբարձրացնեն գնման գինը և ռենտան բաժին կընկնի արտաքին արտադրողներին – ռենտան կարող է մուտք լինել պետբյուջեն, եթե կառավարությունը քվոտաները բաշխի աճուրդի միջոցով – ռենտայի տիրույթը կարող է արտահայտել նաև կաշառքի մեծությունը, քանի որ կառավարության կողմից քվոտայի բաշխման դեպքում խոշոր ներմուծողները հակված կլինեն նախապես կաշառել թույլտվություն տվող 14 պետական մարմնին՝ ռենտայի տիրույթի չափով:
²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý Ï³Ù³íáñ ë³Ñٳݳ÷³ÏÙ³Ý ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ • Ներմուծող և արտահանող երկրների միջև ձեռք բերվող պայմանավորվածություն է` արտահանումը “կամավոր” սահմանափակելու վերաբերյալ • Արտահանող երկիրը համաձայնվում է ինքնուրույն կիրառել նման սահմանափակում, քանի որ հակառակ դեպքում, ներմուծող երկիրը սպառնում է կիրառել կանխարգելիչ մաքսատուրքեր կամ քվոտաներ: • Արդյունքում, ûï³ñ» ñÏñÛ³ ³Û¹ ³ñï³¹ñ³×ÛáõÕ» ñÁ Ñݳñ. » Ý ëï³ÝáõÙ µ³ñÓñ³óÝ» Éáõ Çñ» Ýó ·Ý» ñÁ ¨, բացի ß³ÑáõÛÃÇó, ëï³Ý³É ݳ¨ ùíáï³ÛÇ í³ñÓ³í׳ñÁ – – êå³éáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý (a+b+c+d) î» Õ³óÇ ³ñï³¹ñáÕÁ ß³ÑáõÙ ¿ (a) îÝï» ëáõÃÛ³Ý ½áõï ÏáñáõëïÁ (b+d) ºÏ³ÙïÇ ÷á˳ÝóáõÙÁ » ñÏñÇ é» ½Ç¹» ÝïÝ» ñÇóª áã é» ½Ç¹» Ýï ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ (c) 15
²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý լրավճարի (ëáõµëǹdz) ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ px= pf + s • ²×áõÙ » Ý ³ñï³Ñ³ÝíáÕ ³åñ³ÝùÝ» ñÇ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÁ • êå³éáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý – ·ÝáõÙ » Ý ³í» ÉÇ ùÇã ¨ ³í» ÉÇ Ã³ÝÏ ³åñ³ÝùÝ» ñ • ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ß³ÑáõÙ » Ý – ϳé³í³ñáõÃÛáõÝը վճարում է նրանց` ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý համար, իսկ Ý» ñùÇÝ ßáõϳÛáõÙ արտադրողները Çñ» Ýó ³ñï³¹ñ³ÝùÁ í³×³éáõÙ » Ý µ³ñÓñ ·Ýáí • γé³í³ñáõÃÛáõÝÁ ÏáñóÝáõÙ ¿ – í׳ñáõÙ ¿ ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ • ´³ñ» Ï» óáõÃÛ³Ý íñ³ ½áõï ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ µ³ó³ë³Ï³Ý ¿՝ – γé³í³ñáõÃÛáõÝÁ ëáõµëǹ³íáñáõÙ ¿ ³Ý³ñ¹ÛáõÝ³í» ï ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ Çñ » ϳÙáõïÝ» ñÇ Ñ³ßíÇÝ – êå³éáÕÁ ÏáñóÝáõÙ ¿ ß³Ñ³í» ï ëå³éÙ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÁ 16
²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý լրավճար (ëáõµëǹdz) (փոքր երկրի համար) DWs = - (b + d ) < 0 p D S pf + s pf a b xs c xf d q 17
²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý մաքսատուրքի (ѳñÏÇ) ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ • гٳñÅ» ù ¿ µ³ó³ë³Ï³Ý ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ëáõµëǹdzÛÇÝ – Îñ׳ïáõÙ ¿ ³ñï³Ñ³ÝíáÕ ³åñ³ÝùÝ» ñÇ Í³í³ÉÁ ¨ Ý» ñùÇÝ ·Ý» ñÁ, մասնավորապես` • êå³éáÕÝ» ñÁ ß³ÑáõÙ » Ý – ·ÝáõÙ » Ý ³í» ÉÇ ß³ï ¨ ѳٻ ٳﳵ³ñ ¿Å³Ý ³åñ³ÝùÝ» ñ(a) • ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý – í׳ñáõÙ » Ý Ï³é³í³ñáõÃÛ³ÝÁ Çñ» Ýó ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ¹ÇÙ³ó ¨ í³×³éáõÙ » Ý Çñ» Ýó ³ñï³¹ñ³ÝùÁ Ý» ñùÇÝ ßáõϳÛáõÙ ó³Íñ ·Ýáí (a+b+c+d) • γé³í³ñáõÃÛáõÝÁ ß³ÑáõÙ ¿ – Ù³ùë³ïáõñùÇó ëï³óí³Í » ϳÙáõïÝ» ñÇ կամ ³ñï³¹ñáÕÝ» ñÇÝ Ñ³ñÏ» Éáõ ѳßíÇÝ (c) • ´³ñ» Ï» óáõÃÛ³Ý íñ³ ½áõï ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ µ³ó³ë³Ï³Ý ¿` – ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ëáõµëǹ³íáñáõÙ » Ý ëå³éáõÙÁ – ²ñï³¹ñáÕÝ» ñÁ ÏáñóÝáõÙ » Ý ³ñ¹ÛáõÝ³í» ï ³ñï³¹ñáõÃÛ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝÝ» ñÁ 18
²ñï³Ñ³ÝÙ³Ý մաքսատուրք (ѳñÏ) DWT = - (b + d) p D pf a pf - T S xf b c d x. T q 19
Ամփոփում Մաքսա Արտահան ման լրավճար Ներմուծմա ն քվոտա Արտահանման կամավոր սահմանափակո ւմ տուրք Արտադրողի Աճում է ավելցուկ Աճում է Սպառողի ավելցուկ Նվազում է Միանշանակ չէ Չի փոխվում. ռենտան ստանում են օտարերկրացի Նվազում է Կառավարու Աճում է թյան զուտ եկամուտ ները Ազգային բարեկեցու թյուն Նվազում է
гϳ·Ý³·óáõÙÁ ¨ å³ÛÙ³Ý³Ï³Ý å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý ³ÛÉ ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁ Antidumping and Other Measures of Contingent Protection
¶Ý³·óáõÙ և гϳ·Ý³·óÙ³Ý տուրքեր (Dumping /Antidumping duties) • ¶Ý³·óáõÙ – ³ñï³Ñ³ÝíáÕ ³åñ³ÝùÝ» ñÇ §³ÝÑÇÙÝ ó³Íñ ·Ýáí¦ í³×³éùÇ åñ³ÏïÇÏ³Ý ¿, ûñÇݳÏ, » ñµ ³ñï³Ñ³ÝáÕ ýÇñÙ³Ý í³×³éáõÙ ¿ Çñ ³ñï³¹ñ³ÝùÁ Ý» ñÙáõÍáÕ » ñÏñÇ ï³ñ³ÍùáõÙ ³í» ÉÇ ó³Íñ ·Ýáí, ù³Ý ѳٳñÅ» ù ϳ٠ÝٳݳïÇå ³ñï³¹ñ³ÝùÁ í³×³éíáõÙ ¿ Çñ » ñÏñáõÙ • гϳ·Ý³·óÙ³Ý տուրք – гïáõÏ Ñ³ñÏ, áñÁ ¹ñíáõÙ ¿ Ý» ñÙáõÍíáÕ ³ÛÝ ³åñ³ÝùÇ íñ³, áñÇ ·ÇÝÁ ѳٳñíáõÙ ¿ ·Ý³·óí³Í – ²Ûë ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ » Ý ·Ý³·óáõÙ Çñ³Ï³Ý³óñ³Í ³é³ÝÓÇÝ Ó» éݳñÏáõÃÛáõÝÝ» ñÇ (áã û å» ïáõÃÛáõÝÝ» ñÇ) Ýϳïٳٵ 22
гϳ·Ý³·óÙ³Ý տուրքերի ÏÇñ³éáõմÁ • ¸Çï³ñÏáõÙ – гϳ·Ý³·óÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁ ѳí³ë³ñ³å» ë í» ñ³µ» ñáõÙ » Ý ½³ñ·³ó³Í, ½³ñ·³óáÕ Ï³Ù ³ÝóáõÙ³ÛÇÝ ïÝï» ëáõÃÛáõÝÝ» ñÇÝ – Êáßáñ ½³ñ·³óáÕ » ñÏñÝ» ñÝ áõ ³ÝóáõÙ³ÛÇÝ ïÝï» ëáõÃÛáõÝ áõÝ» óáÕ » ñÏñÝ» ñÁ ß³ï Ñ³Ö³Ë ¹³éÝáõÙ » Ý Ñ³Ï³·Ý³·óÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÇ ûµÛ» Ïï ½³ñ·³ó³Í ϳ٠½³ñ·³óáÕ ³ÛÉ » ñÏñÝ» ñÇ ÏáÕÙÇó • 1995 -2005ÃÃ. ѳϳ·Ý³·óÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñ ÏÇñ³éí» É » Ý 2000 ³Ý·³ÙÇó ³í» ÉÇ – ²í» ÉÇ ß³ï ºíñáÙÇáõÃÛ³Ý áõ ²ØÜ-Ç Ý³Ë³Ó» éÝáõÃÛ³Ùµª Ëáßáñ ½³ñ·³óáÕ áõ ³ÝóáõÙ³ÛÇÝ ïÝï» ëáõÃÛáõÝ áõÝ» óáÕ » ñÏñÝ» ñÇ ¹» Ù (âÇݳëï³Ý, Ðݹϳëï³Ý, Îáñ» ³, èáõë³ëï³Ý áõ ²äÐ ³ÛÉ » ñÏñÝ» ñ) – ê³Ï³ÛÝ, » ñµ» ÙÝ ½³ñ·³óáÕ » ñÏñÝ» ñÁ ÝáõÛÝå» ë µ³í³Ï³ÝÇÝ Ñ³çáÕ Çñ³Ï³Ý³óÝáõÙ » Ý Ñ³Ï³·Ý³·óÙ³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñ 23
Èñ³í׳ñÝ» ñ ¨ ÷áËѳïáõóáÕ տուրքեր (Countervailing duties - CVDs) • Èñ³íÖ³ñÝ» ñÁ (subsidies) ϳé³í³ñáõÃÛ³Ý ÏáÕÙÇó ³ÝáõÕÕ³ÏÇ Ï³Ù áõÕÕ³ÏÇ íÖ³ñÝ» ñ » Ý Ù³ëݳíáñ ë» ÏïáñÇÝ ³ÛÝåÇëÇ ·áñÍáõÝ» áõÃÛ³Ý (³ñï³Ñ³ÝáõÙ) ѳٳñ, áñÇÝ å» ïáõÃÛáõÝÁ ó³ÝϳÝáõÙ ¿ ³ç³Ïó» É • öáËѳïáõóáÕ տուրքը (CVDs) ѳïáõÏ Ñ³ñÏ ¿, áñÁ ·³ÝÓíáõÙ ¿ » ñÏÇñ Ý» ñÙáõÍíáÕ ³ÛÝ ³åñ³ÝùÇó, áñÝ ³Û¹ » ñÏñáõÙ í³Ö³éíáõÙ ¿ ³í» ÉÇ ó³Íñ ·Ýáí, ù³Ý ³ñï³Ñ³ÝáÕ Ó» éݳñÏáõÃÛ³Ý » ñÏñÇ ßáõϳÛáõÙ: ¸ñ³Ýù տուրքեր են, áñáÝù ÏÇñ³éíáõÙ » Ý Ï³é³í³ñáõÃÛ³Ý ÏáÕÙÇó Çñ ³ñï³Ñ³ÝáÕÝ» ñÇÝ ïñ³Ù³¹ñíáÕ Éñ³íÖ³ñÝ» ñÇ ³½¹» óáõÃÛáõÝÁ փá˳ѳïáõó» Éáõ ѳٳñ • öáËѳïáõóáÕ áõ ѳϳ·Ý³·óÙ³Ý տուրքերի ï³ñµ» ñáõÃÛáõÝÝ ¿ª • öáËѳïáõóáÕ տուրքերը փáËѳïáõóáõÙ » Ý ûï³ñ» ñÏñÛ³ ϳé³í³ñáõÃÛ³Ý ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ» ñÁ • гϳ·Ý³·óÙ³Ý տուրքերը փáËѳïáõóáõÙ » Ý ³é³ÝÓÇÝ ýÇñÙ³ÛÇ ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ» ñÁ 24
öáËѳïáõóáÕ տուրքերի ÑÇÙݳíáñáõÙÁ • öáËѳïáõóáÕ տուրքերը å³ßïå³ÝáõÙ » Ý ³ÛÝ ×ÛáõÕ» ñÁ, áñáÝù íÝ³ë » Ý Ïñ» É ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ëáõµëǹdzíáñáõÙÇó – ê³Ï³ÛÝ ³Ûë ÷³ëï³ñÏÁ ³ñ¹³ñ³óÇ ¿ ë³Ñٳݳ÷³Ï Ãíáí ×ÛáõÕ» ñÇ Ñ³Ù³ñ (é³½Ù³í³ñ³Ï³Ý ³ñï³ùÇÝ ³é¨ïñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝ) • ¾ÙåÇñÇÏ ïíÛ³ÉÝ» ñÁ óáõÛó » Ý ï³ÉÇë, áñ ³Ûë ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁ û·ï³·áñÍíáõÙ » Ý ³ÝÏÙ³Ý ÷áõÉáõÙ ·ïÝíáÕ Ï³Ù ³Ý³ñ¹ÛáõÝ³í» ï ³ñï³¹ñáõÃÛáõÝÝ» ñÇ Ýϳïٳٵ ¨ ëáíáñ³µ³ñ å³Ñå³ÝíáõÙ » Ý » ñϳñ Å³Ù³Ý³Ï • ²ÛëåÇëÇ ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÇ û·ï³·áñÍÙ³Ý éÇëÏÁ Ù» Í ¿ ³é³ÝÓÇÝ ËÙµ» ñÇ ß³Ñ» ñÁ å³ßïå³Ý» Éáõ ï» ë³Ï» ïÇó • => ¸Çï³ñÏáõÙ. öáËѳïáõóÙ³Ý տուրքերը ³ñï³Ñ³ÝÙ³Ý ëáõµëǹ³íáñÙ³ÝÁ ³ñ¹ÛáõÝ³í» ï µ³ó³½¹áÕ ËÃ³Ý ã» Ý: ²í» ÉÇ ßáõï, ¹ñ³Ýù û·ï³·áñÍíáõÙ » Ý Ñ³ïáõÏ ËÙµ³ÛÇÝ ß³Ñ» ñÇ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ýå³ï³Ïáí: 25
гïáõÏ å³ßïå³ÝÇã ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñ Safeguards protection • гïáõÏ å³ßïå³ÝÇã ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁ ¹ñ³Ýù ųٳݳϳíáñ ï³ñÇýÝ» ñ ϳ٠ùíáï³Ý» ñ » Ý, áñáÝù ÏÇñ³éíáõÙ » Ý Ñ³Ûñ» Ý³Ï³Ý արտադրաճյուղերին íݳë ѳëóÝáÕ ³ñ¹³ñ Ùñó³ÏóáõÃÛ³մբ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý ³½¹» óáõÃÛáõÝÇó å³ßïå³Ýí» Éáõ Ýå³ï³Ïáí • Ô» ϳí³ñáÕ ëϽµáõÝùÝ» ñ (ԱՀԿ)ª – ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁ å» ïù ¿ Ïñ» Ý Å³Ù³Ý³Ï³íáñ µÝáõÛà – ¹ñ³Ýù ϳñáÕ » Ý ÏÇñ³éí» É ÙdzÛÝ ¹» åùáõÙ, » ñµ ³å³óáõóíáõÙ ¿, áñ Ý» ñÙáõÍÙ³Ý ³ճáÕ Í³í³ÉÁ Éñçáñ» Ý íݳëáõÙ ¿ ϳ٠ëå³éÝáõÙ ¿ íÝ³ë» É Ùñó³ÏóáÕ Ñ³Ûñ» Ý³Ï³Ý ճÛáõÕÇÝ – å³ßïå³ÝÇã ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñ ÏÇñ³éáÕ » ñÏÇñÁ, áñå» ë ϳÝáÝ, å» ïù ¿ íՃ³ñÇ ³ÛÝ եñÏñÝ» ñÇÝ, áñáÝó ³ñï³ùÇÝ ³éևïáõñÁ ïáõժ» É ¿ ³Û¹ ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÇ ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ • гïáõÏ å³ßïå³ÝÇã ÙÇçáó³éáõÙÝ» ñÁª ³é¨ïñÇ å³ÛÙ³ÝÝ» ñÇ ï³ï³ÝáõÙÝ» ñÇó ϳ٠áñ¨¿ ×ÛáõÕÇ Ïïñí³Íùáí Ý» ñÙáõÍÙ³Ý Í³í³ÉÝ» ñÇ ÏïñáõÏ ³×Çó ³å³Ñáí³·ñÙ³Ý Ù» ˳ÝǽÙÝ» ñ » Ý 26
Скачать презентацию ØÇç³½ ³ÛÇÝ ³é ïñÇ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý áñÍÇùÝ ñÁ ³ë³Ëáëª Ø
Lecture 8-International Trade Instruments.ppt