Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы Дәрілер технологиясы кафедрасы ГОМЕОПАТИЯЛЫҚ ТАБЛЕТКАЛАР ТЕХНОЛОГИЯСЫ Орындаған: Арапбаева А. Тобы: 402 «Б» ФК Қабылдаған: Қалыбекова А. А.
Жоспар: q Кіріспе Таблеткалар дәрілік түр ретінде Гомеопатиялық таблеткалар q Негізгі бөлім Таблеткалардың технологиясы Таблеткаларға қойылатын талаптар q Қорытынды q Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Таблеткалар – ұнтақтарды немесе ұнтақтардың қосымша заттармен қоспасын технологиялық өңдеу және престеу арқылы алынатын қатты дозаланған дәрілік түр. Пероральды, сублинвальды, имплантацияға, шаншуға арналған.
Таблеткалардың артықшылықтары: Ø Ø дәрілік заттардың дәл дозалануы; дәрінің дозасын түрлендіріп отыру мүмкіндігі; ықшамдылығы, тасымалдау мен сақтауға қолайлығы; таблетка дайындау процесін толық механикаландыру және автоматтандыру мүмкіндігі, ал бұл дәрінің жоғары өнімділігін, гигиеналық тазалығын қамтамасыз етеді; Ø ұнтақтардың жағымсыз иісі мен дәмін таблеткаларды қабықшалар мен қаптау арқылы бүркеу мүмкіншілігі; Ø таблеткаларда басқа дәрілік түрлерде өзінің физикалықхимиялық қасиеттері бойынша сыйымсыз болатын дәрілік заттардың үйлесу мүмкіндігі;
Таблеткалардың артықшылықтары: Ø дәрілік заттардың әсерін бір шектен шығармау (бір жерге жинақтау) мүмкіншілігі, бұл арнайы ішекте немесе асқазанда еритін таблеткалар дайындау арқылы қамтамасыз етіледі; Ø дәрілік заттардың әсерін ұзарту мүмкіншілігі; Ø таблетка құрамындағы бірнеше дәрілік заттардың белгілі уақыт аралығында жүйелі түрде сіңуін реттеу мүмкіндігі, бұл мүмкіндік көп қабатты таблеткалар алу арқылы қамтамасыз етіледі; Ø таблетканың бетіндегі жазу оны қабылдау кезінде қате жібермеуге мүмкіндік туғызады.
Таблеткалардың кемшіліктері: Ø таблеткаларда дәрілік заттардың әсері баяу жетіледі; Ø таблеткаларды организмге құсу немесе естен тану жағдайында енгізу мүмкін емес; Ø сақтау кезінде таблеткалар цементтеліп, қатып қалуы немесе керісінше, үгітіліп кетуі мүмкін; Ø организмге негізгі дәрілік заттармен қоса, қосымша заттардың да едәуір мөлшері енеді, олардың фармакологиялық әсері болмайды, ал кейде тіптен, керісінше жанама әсері болады; Ø жекеленген дәрілік препараттар еру зонасында жоғары концентрлі ерітінділер түзеді, олар шырышты қабықтарды тітіркендіруі мүмкін; Ø науқастардың барлығы, әсіресе балалар, таблеткаларды еркін жұта алмайды.
Гомеопатиялық таблеткалар – басқа көмекші заттарды қоспай тритурацияларды престеу арқылы дайындалған қатты дәрілік түр.
Таблеткаларға Мемлекеттік Фармакопеяға ХІ (МФ ХІ) сай келесі талаптар қойылады: Таблеткалардың сырт түрі жайпақ, екі жағы да шығыңқы (дөңес), дөңгелек, сопақ дискілер немесе басқа формадағы пластинкалар (тілікшелер) болуы тиіс; дайындауға және қолдануға, сақтауға түріндегі таблеткалар ыңғайлы болады; дискілер таблеткалар белгілі бір салмақпен шығарылады. l 20 таблетканың салмағын осы таблеткалар санына бөлгенде, таблетканың орташа салмағы шығады. lәр таблетканың салмағында мынадай ауытқулар болуы мүмкін: салмағы 0, 1 г және одан төмен ± 10%; салмағы 0, 1 г жоғары және 0, 3 г төмен - ± 7, 5%; салмағы 0, 3 г және одан жоғары - ± 5 %;
Әр таблетка шамамен 0, 2 г тритурацияның реттік дозасына сәйкес келетіндей болуы керек. Кейбір шетелдік фирмалар әртүрлі гомеопатиялық құралдардың тритурациясына көмекші заттарды САХАРОЗАНЫ МАГНИЙ СТЕАРАТЫН КРАХМАЛДЫ ТАЛЬКТІ қосу арқылы гомеопатиялық таблеткалар жасап шығарады.
Таблеткалардың жіктелуі • престелген таблеткалар; • арнайы массаларды қалыптау әдісімен алынған таблеткалар. Дайындау тәсілі бойынша • Дөңгелек • Сопақша • Ұзынша • Көп бұрышты • Арнайы формалы Формасы бойынша • Құрамы бойынша: қарапайым және күрделі • Құрылысы бойынша: каркасты, бір қабатты, көп қабатты, қапталған немесе қапталмаған Конструкциясы бойынша • ORIBLETTAE • RESORIBLETTAE • IMPLANTABLETTAE • INJECTABLETTAE • SOLUBLETTAE • DULCIBLETTAE, BOLI, URETRATORIA, VAGITORIA Қолданылуы бойынша
ТАБЛЕТКАЛАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ Ауыз қуысында қолдануға арналған Қабықшамен қапталған Қабықшасыз «Көпіршікті» Пероральды таблеткалар Ерігіш Диспергирленуші Ішекте еритін Ауыз қуысында диспергирленуші Модификацияланған бөлініп шығуымен
Таблеттеудің теориялық негіздері Таблеткалар дәрілік түр ретінде келесі үш негізгі талаптарға сәйкес болуы тиіс: Дозалау дәлдігі Ыдырағыштық Механикалық беріктігі
Таблеттелетін массаның арнайы қасиеттері: Ұнтақ тәріздес дәрілік заттардың физико-химиялық қасиеттері. Ұнтақ тәріздес дәрілік заттардың технологиялық қасиеттері.
Бөлшектердің формасына байланысты Престелушілік беріктілік таблетелуші массаның кеуектігі
Престелушілік Ұнтақтардың престелушілігі - ұнтақ немесе түйіршіктер бөлшектерінің қысым әсерінен өзара тартылып және ілінісіп, берік құрылысты системалар құруға қабілеттілігі. престелушілікті анықтаудың тікелей тәсілдері жоқ жанама үлгісі модельді таблеткалардың беріктігін анықтау байланыстырғыш заттар таңдауды анықтайды анықтау нәтижелері таблеттеу технологиясын таңдауға ықпал етеді
Престеушілік коэффициентінің мәні бойынша : матрица диаметрін жорамалдауға престеуге қажетті қысым күшін анықтауға болады
Таблетканың беріктігі неғұрлым жоғары болса, таблеттелуші массаның престелушілігі мен қалыпталуы соғұрлым жақсы болады. таблетканың беріктігі 7 кг-нан жоғары заттар үшін таза еріткіштер қолданады (су, этил спирті). Егер бұлар сусымалдығы жақсы ірі кристалды заттар болса, онда оларды тікелей престеуге болады таблетканың беріктігі 4 -7 кг болатын заттар үшін жай байланыстырғыш заттар қолдану жеткілікті таблетканың беріктігі 1 -4 кг болатын заттар үшін жоғарғы әсерлі байланыстырғыш заттар қолдану керек
Таблеткалардың дәл дозалануы матрица көлемінің тұрақты болуына байланысты таблеттелетін массаның біркелкі болуына байланысты матрица ұясының тез және үздіксіз толтырылып отыруына байланысты бөлшектердің құрылысына байланысты
Таблеткалардың механикалық беріктігіне әсер етеді: Престеу қысымы Ылғалдылық
Таблеткалардың ыдырағыштығы байланысты: байланыстырғыш заттардың мөлшеріне престеу дәрежесіне ыдыратқыш заттардың мөлшеріне таблетка құрамына кіретін заттардың қасиеттеріне
Дәл дозаланған, жеңіл ыдырайтын және беріктігі жеткілікті таблеткалар дайындау үшін: таблеттелетін массада қосымша заттардың мөлшері жеткілікті болуы керек түйіршіктер сусымалды қабілеті бойынша, түйіршіктердің біркелкілігі мен көлемі бойынша ең жоғарғы дәлдікпен дозалауды қамтамасыз етуі тиіс престеу қысымы, таблетка беріктігі жеткілікті болған жағдайда оның ыдырау жылдамдығы мөлшердегідей болатындай етіп, іріктеліп алынуға тиіс
ТАБЛЕТКАЛЫҚ ҚАБЫҚШАЛАР: • Қабатталған (дражделген) • Пленкалы • Престелген
Престелген қабықшалар және олардың мақсаты Дәрілік заттың жағымсыз иісі мен дәмін бүркеу; Таблетка-ядроны атмосфераның және жарықтың жағымсыз әсерінен қорғау; Асқазанда еритін қабықшалар алу; Ішекте еритін қабықшалар алу; Боялған қабықшалар алу; Механикалық әсерлерден қорғау.
ТАБЛЕТКАЛАРДЫ ДРАЖДЕУДІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ САТЫЛАРЫ: Тегістеу немесе өңдеу Грунттау немесе қатпарланды ру Жалтырату
ДРАЖДЕУШІ ҚАЗАН
СУСПЕНЗИЯ ҚҰРАМЫ (%): Қант Су Поливинилпирролидон Аэросил Негіздік магний карбонаты Титанның қос тотығы 58, 0 24, 85 0, 75 1, 0 13, 4 2, 0/100, 0
ДРАЖДЕУДІҢ СУСПЕНЗИЯЛЫҚ ӘДІСІНІҢ САТЫЛАРЫ: 1 2 3 • Таблеткаларға боялмаған суспензиядан тұратын қабықшаны қаптау • Таблеткаларды боялған суспензиялардан немесе боялған шырыннан тұратын қабықшамен қаптау • Таблеткаларды жалтырату
Таблеткалардың орташа салмағы Таблеткалар белгілі бір салмақпен шығарылады. 20 таблетканың салмағын осы таблеткалар санына бөлгенде, таблетканың орташа салмағы шығады. әр таблетканың салмағында мынадай ауытқулар болуы мүмкін: салмағы 0, 1 г және одан төмен ± 10%; салмағы 0, 1 г жоғары және 0, 3 г төмен ± 7, 5%; салмағы 0, 3 г және одан жоғары - ± 5 %;
Таблеткалардың сапасын анықтау. ü Таблеткалардың сырт түрі. ü Орташа салмағы және таблеткалардың салмағындағы ауытқулар. ü Дәрілік заттың дәл дозалануы. ü Дозалаудын біркелкілігі. ü Таблеткалар бетінің біркелкілігі. ü Таблеткалардың беріктігі. ü Таблеткалардың талқандалуға беріктігін анықтау. ü Таблетканың ыдырағыштығы. ü Еру немесе таблеткалардағы дәрілік заттардың биологиялық тиімділігін анықтау.
Қорытынды Гомеопатиялық дәрілік препараттарды дайындау жағдайын нормалауға санитарлықгигиеналық шаралар комплексін (микроклимат, жарықтандыу, ауа ортасының кантаминациялануы және т. с. с. ) орындау кіреді. Дәрілік заттарды дайындау кезінде санитарлық тәртіпті, GMP талаптарын, улы және күшті әсерлі заттармен жұмыс істеу ережелерін, сондай-ақ украина ДСМ нормативтік құжаттарында көрсетілген қауіпсіздік техникасын ұстану қажет. Дәрілердің гомеопатиялық қасиеттеріне, оларды дайындау тәсілдері әсер етеді. Олар үшін бірқатар белгілер көрсетілген, осыған сәйкес белгілі дәрілер көмегімен ауруды тоқтатуға немесе науқасты жазуға болады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: Ø Сагындықова Б. А. “Дәрінің өндірістегі технологиясы”, 2 том. , Шымкент: 2002 Ø Технология лекарственных форм (Под ред. Т. С. Кондратьевой) Москва «Медицина» . – 1991 г. с. 474 -488. Ø Гомеопатические лекарственные средства «Руководство по описанию и изготовлению» . Д-р Вильмар Швабе «Руководство по изготовлению гомеопатических лекарств» . (перевод с немецкого - Под ред. В. И. Рыбака). - М. - 1967 г. стр. 224. Ø Гомеопатический метод лечения и практическое здравоохранение. Сборник нормативных документов и информационных материалов. Москва. МЗ МП РФ
Скачать презентацию Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы Дәрілер технологиясы кафедрасы
Айнаш таблетки.pptx