Necrotizing Fasciitis Arnar Þórisson Skilgreining Prógressíf inflammatorísk

Necrotizing Fasciitis Arnar Þórisson

Skilgreining Prógressíf, inflammatorísk sýking sem dreifir sér hratt n Fylgir grunna og/eða djúpa fasciu planinu í útbreiðslu n Algengast á perineum, útlimum eða kvið n Secunder necrósa á subcutan fitu n Gas myndandi gangrene n n n Loft getur sést í tela subcutanea á rtg Útbreiðsluhraði háður þykkt tela subcutanea

Tíðni n n 500 til 1500 tilfelli á ári í USA 2 tilf á Íslandi á þessu ári!!! Helmingur tilfella er í ungum og áður hraustum einstaklingum Kyn n n KK 2 -3: 1 kvk Aldur n n 38 til 44 ára sést sjaldan í börnum

Pathogenar n n Streptococcus pyogenus (Group A) Staphylococcus aureus n n MÓSA Blönduð sýking n n n Streptococcus pyogenus (Group A) Staphylococcus aureus Haemophilus aphrophilus Enterococcar Bacteroides, Clostridium, Enterobacteriaceae Coliforms Proteus Pseudomonas Klebsiella

GAS n Gram pósitífur coccus n n n Alfa haemolyserandi Catalasa neikvæður Algengasti orsakavaldur NF Finnst oft í koki og á húð Smitast með beinum samskiptum meðal fólks Veldur n n n streptókokka hálsbólga (vor/haust) impedigo (þó sjaldnar en Staph. Aur. ) NF STSS Rheumatic Fever Post-streptococcal glomerulo nephritis n kemur oftar eftir húðsýkingu en eftir hálsbólgu

Hvaðan kemur sýkingin? ? n Eftir minniháttar áverka/sár n n Eftir aðgerðir/inngrip n n n blönduð sýking Streptococca sýkingu í hálsi og skarlattsótt Ástæða óljós n n GAS Sérstalega ef heilbrigður einstaklingur Bönunum frá Costa Rica

Meðvirkandi þættir n n n Comorbiditet Ónæmisbæling Sykursýki Krónískir sjd Lyf n n n n n sterar Vannæring > 60 ára iv eiturlyf Peripheral æðasjd Nýrnabilun Malignitet Offita Hlaupabóla n n n n Etiologískir þættir Sljór eða penetr. áverki Mjúkvefjasýkingar Aðgerð Iv neysla Fæðing Bruni Vöðvaáverkar

Einkenni n Fyrstu 24 klst n n n Lítið sár Verkir á nálægu svæði Skyntap Verkur í ósamræmi við áverka og fer hratt versnandi Flensu lík einkenni n n hiti, niðurgangur, ógleði, uppköst, jafnvægisskerðing, meðvitundarskerðing/rugl Dehydration n Þorsti, orthostatismi osfrv

Einkenni n Innan 4 -5 daga n n n Bólga Húðblæðingar Litabreytingar á sýktu svæði n n n Blóðþrýstingur lækkar → hjartsláttartíðni eykst → shock n n Rautt Bronz Mar Fjólublátt Streptococcal Toxic Shock Syndrome Útbrot um allan líkamann – líkist sólbruna n ekki algilt

Greining n n Því fyrr því betra Oft erfið í fyrstu Litarbreytingar á húð í samræmi við gangrene benda til NF Blóðprufur n n n merki um sýkingu ↑ hvít blóðkorn, ↑ CRP Ný tækni n streptokokkal dx kit og PCR (SPE gen)

Greining - frh n Rtg mynd n n Tölvusneiðmyndir n n n sýnir afmörkuð svæði mtt sýkingar hægt að nota til greiningar en næmi er mun meira en nákvæmni MRI eða CT n n næmara á frítt loft í subcutis en rtg MRI n n hjálpar ekki nema frítt loft sé í vefjunum getur hjálpað til við að sýna hversu mikil sýkingin er til hjálpar skurðlæknum Ómun með doppler, CT eða MRI n hjálpar til við greiningu

Meðferð n n IV sýklalyf strax (penicillin, clindamicin, erythromycin) Aggresíf debrídering n n n fjarlægja alla sýkta vefi opin sárameðferð daglegt endurmat IV immunoglobulin gegn GAS toxínum Amputation Hyberbaric O 2 klefi – ef um anaerob bacteríu er að ræða n umdeilt meðal skurðlækna

Horfur n n 15 -30% mortalilet í NF Verst í GAS STSS hækkar mortalitet í 50% Því fyrr greining og meðferð, þeim mun betri horfur!!!

Fyrirbyggjandi n n n Lítið fyrirbyggjandi hægt að gera Vera á varðbergi ef ættingjar greinast með streptococca sýkingu Handþvottur Halda sárum hreinum Always wash even the smallest opening in the skin and apply an antibiotic ointment. Buy tubes of antibiotic ointment and keep one in your car, your desk, your exercise bag, and at home