М Құсайынов атындағы Ақтөбе облыстық дарынды балаларға арналған

М. Құсайынов атындағы Ақтөбе облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернат М. Жұмабаев “Түркістан”өлеңі (8 -класс) Lesson Study зерттеу сабағында жүргізілген ашық сабақ Өткізген: Джулаева Балия Бабыковна Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Ақтөбе-2015

Тайқазан — Түркістандағы қасиетті қазан. Бұл қазан 1399 жылы 25 маусымда(хижра 801 жыл, 20 -шаууал) Түркістан қаласының батысында, 27 шақырым жерде орналасқан Қарнақ елді мекенінде, сирек кездесетін жеті асыл металдың(мырыш, латын, қола, қорғасын, мыс, күміс, темір) қоспасынан құйылған. Қазанның салмағы 2 тонна, сыйымдылығы 3 мың литр, биіктігі – 1, 60 метр, диаметрі- 2, 42 метр. Тұғырының биіктігі - 0, 54 метр, диаметрі – 0, 607 м. Қожа Ахмет Ясауи– 1093 жылы тулыған түркістандық ғұлама, әулие. Қожа Ахмет Ясауидің арғы тегі қожалар әулеті. Әкесі – Исфиджабта даңққа бөленген әулие, Әзірет Әлінің ұрпағы Шейх Ибраһим. Анасы – Мұса шейхтың қызы Айша (Қарашаш ана). Мұса шейх те Исфиджабта әулиелігі мен танылған. М. Жұмабаев – әдемдік деңгейге көтерілген ақын. Оны мұндай биікке көтерген – негізінен қазақтың ұлттық поэзиясының нәрлі құнары. Ол өзіне дейінгі қазақ поэзиясын жақсы білген, керегін алған, үздіктерінен үйреніп, оларды әрі қарай дамытқан жаңашыл ақын. Түркістан – Орта Азия мен Қазақстандағы ең көне қалалардың бірі. Ал ХV ғ. бастап Йасы қаласы Түркістан деп аталды. Түркістан қаласы казіргі Шымкент қаласынан 225 шақырым жерде орналасқан. Түркістан атауы «түріктер елі» , «мекені» деген мағынаны білдіреді. Өйткені, сол заманда бұл аймақты түркі тілдес халықтар мекендеген. Түркі халықтары үшін Түркістанның орны бөлек. Ежелгі тарихқа жүгінсек те оның орны солай. Бүкіл түркілердің рухани орталығы!

Топтық ереже 1. Өзара сыйласым 2. Бір-бірін тыңдау 3. Уақытты тиімді пайдалану 4. Белсенділік таныту 5. Рөлдерді бөлісу

ЛИДЕР/КӨШБАСШЫ (LEADER): Топқа бағыт-бағдар беріп, мақсатқа жетелеп отырады. Соңғы нәтиженің қандай болу керектігін үнемі еске салып, топтың барлық мүшелерінің ой-пікірлерін тыңдайды. Өзінің сезімдерін білдіріп, басқалардың да сездімдерін байқап отырады. Талқылау барысында әрбір топ мүшесінің өз даусы болғанын қамтамасыз етеді. Ұсынылған идеяға байланысты нақтылы фактілер мен анықтамалар беруді сұрайды. TIME-KEEPER: Берілген уақыт пен сөз сөйлеу регламентін бақылап отырады. ХАТШЫ (SCRIBER): Топтың шешімімен қабылданып, мақұлданған ақпарат туралы жазып отырады. Топтың барлық мүшелері ұсынған идеялар мен пікірлер туралы ескертулер мен белгілер жазып отырады. ДИЗАЙНЕР (DESIGNER): Топтың барлық мүшелерін ілтипатпен сыңдайды. Жоба-презентацияның безендірілуіне жауап беріп, оған түрлі ақпарат енгізеді және интернет ресурстармен (түрлі сайттар, суреттерді іріктеу, анимациялар жасау, т. б. ) СПИКЕР (SPEAKER): Жоба-презентацияны қорғайды. Тыңдаушыларғы негізгі идеяны жеткізіп, қойылған сұрақтарға жауап береді.

Қаңтар айының жиырма төрті Мағжан Жұмабаев Түркістан

Видео сюжет

Хронологиялық кесте Екі жақты түсіндірме күнделік Сөздікпен жұмыс Өлеңнің көркемдік ерекшелігі І топ ІІІ топ ІY топ

Хронологиялық кесте 1893 жылы 1905 жылы 1910 жылы 1913 ж. М. Жұмабаев Солтүстік Қазақстан облысы, Булаев ауданы «Молодежный» совхозында дүниеге келген. Мағжан Жұмабаев алғаш білімді ауыл мұғалімінен алып, ертерек хат таниды. Қызылжардағы медресеге түсіп, бұл медресені жақсы бітіріп шығады. Содан кейінгі жылдары Уфадағы медресе-Ғалияда дәріс алады. Қазан қаласында «Шолпан» атты тұңғыш жинағы жарық көрді. 1913 -1917 жылдары 1923 -1926 жылдары 1927 ж Омбы мұғалімдер семинариясында оқиды. 1936 ж. Осы кезде жала жабылып, он жылға концлагерьге айдалады. Одан босанып шығып, бір жылдан кейін қайта ұсталды, Жазықсыз атылады. Ақынға «халық жауы» деген қара таңба 1938 жылы Мәскеудің әдеби-көркем институтын бітіреді. М. Жұмабаев еліне оралады. Оқытушылық қызметпен айналысады, жаңа өлеңдер жазады.

Сөздікпен жұмыс Екі дүние есігі Несібі Тұран Ұсап Енші алысу Алаш Көксеу

Сөздікпен жұмыс Екі дүние есігі – осы дүние мен о дүниенің түйіскен жері, қасиетті жер деген мағынада Несібі –байлығы Тұран –түркілердің астанасы Ұсап – ұқсап Енші алысу – ата-аналарының материалдық байлығынан балаларының алатын үлесі Алаш –қазақ, қарақалпақ, өзбек, қырғыз, түрікмен, әзірбайжан, татар, т. б. Көксеу – сағыну.

Екі жақты күнделік

Өлеңнің көркемдік ерекшелігі Эпитет: Ер түрік, кең ақыл, отты қайрат, жүйрік қиял. Метафора: от болып туған, отқа ұқсап, Арқаның ардагері – қалың алаш, Алаштың арыстаны.

Видео сюжет

Шығармашылық жұмыс І топ Түркістан-киелі мекен (поэзия) ІІ топ Мағжан ақынға хат ІІІ топ Өлеңдегі ұлы тұлғалар (эссе) ІV топ Түркістанға саяхат (мақала)

Пікірталас Түркістан және туризм

«Артқы күнге анық қалуға жарайтын сөз – Мағжанның сөзі» (М. Әуезов)

Кері байланыс 1 Сабақ туралы білгенім. . . ------------------------------------------------------------------------------------ 2 Сабақта өзім және топ қалай жұмыс жасады? Өте жақсы / Жақсы------------------------------- 3 Берілген тапсырма ------------------------------ Жеңіл/қиын, түсінікті/түсініксіз, қажет/қажетсіз, қызықты/қызық емес. 4 Қандай тапсырмалар ұнады? ------------------------------------------------------------------- 5 Сабақтан алған әсерім. . ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

“Түркістан ”өлеңінен үзінді жаттау “Тұранның тарихы бар отты желдей. . . ” (Аргументтік эссе)