Иондану энергиясы және оған әсер ететін факторлар

Иондану энергиясы және оған әсер ететін факторлар

Vocabulary ionization energy penetrating power of the electron increases electron decreases screening distance from the nucleus

Иондану энергиясы (I) – 1 моль газ күйіндегі атомдардан 1 моль электрондарды үзіп алуға жұмсалатын «энергия Э 0 - е→Э+ ; rкат.

Иондану энергиясы (I) 3 факторға тәуелді: 1. Ядро зарядына (протондар санына) 2. Ядро мен электрон қашықтығына; 3. Электрондар арасындағы тебіліске;

Период бойынша элементтердің иондану энергиясы I 1, э. В Li … 2 s 1 5, 39 Ве … 2 s 2 9, 32 В. 2 s 22 p 1 8, 30 С. 2 s 22 p 2 11, 26 N. 2 s 22 p 3 14, 53 O. 2 s 22 p 4 13, 61 F. 2 s 22 p 5 17, 42 I 2, э. В 75, 26 18, 12 25, 00 24, 27 29, 47 34, 93 34, 81 I 3, э. В I 4, э. В I 5, э. В 121, 8 - 153, 1 216, 6 - 35, 75 258, 1 338, 5 47, 65 64, 22 390, 1 47, 40 77 97, 43 54, 87 76, 99 113 62, 35 86, 27 113, 67

1) Ядро заряды артқан сайын, атом радиусы кішірейіп, иондану энергиясы артады. 2) Бір денгейден келесі деңгейге өткенде электронды үзуге жұмсалатын энергия жоғары болады. М: Na 2; 8; 1; →Na+ 2; 8; I 1→Na 2+ 2; 7; I 2 >I 1 3) Бұл ережеден тыс : бериллий және азот элементтерінің иондану энегиясы көрші бор және көміртегіден жоғары. Себебі: бұл атомдардың электрондық конфигурациялары толық немесе жартылай электрондармен толтырылғын: Бериллия 1 s 22 s 2 ↑↓ Азот 1 s 22 p 3 ↑↓ ↑ ↑ ↑

Сутегі атомында 1 электрон, 1 протон бар. Энергия = константа х ядро заряды / қашықтық: Iн = 1312 к. Дж моль-1. 1) Иондану энергиясының (I) электрондар арасындағы тебіліске тәуелділігі Гелий атомында 2 протон бар. 2 электронның ядродан қашықтығы сутегі атомындағыдай болғандықтан иондану энергиясы 2 есе көп деп жорамалдауға болатын еді, бірақ IHe = 2372 к. Дж моль-1 яғни 250 к. Дж -ға кем. Себебі: Гелий атомындағы 2 электрондар өзара тебіліседі.

Сутегі атомында 1 электрон, 1 протон бар. Энергия = константа х ядро заряды / қашықтық: Iн = 1312 к. Дж моль-1. 2 ) Иондану энергиясының (I) ядро мен электрон қашықтығына тәуелділігі Литий атомында 3 протон болғандықтан сутегінің иондану энергиясын 3 -ке көбейтіп, Li –дің иондану энергиясын болжауға болар еді. Бірақ: ILi = 520 к. Дж моль-1 Себебі: Li атомындағы сыртқы электрон сутегі атомындағы электроннан қарағанда ядродан алыс орналасқан. .

3) Иондану энергиясының (I) ядро зарядына тәуелділігі Берилий атомында 4 электрон болғандықтан литийдің иондану энергиясын 4/3 -ке көбейтіп, Ве –дің иондану энергиясын болжауға болар еді. Бірақ ILi = 899 к. Дж моль-1 Себебі: Ве атомындағы сыртқы электрон ядроға тартылысы литий атомындағы электроннан тартылысынан көп.