
iy_1179_s_1199_ekti_1187_basyn_orny_1179_tyru.pptx
- Количество слайдов: 25
ИӨЖ Тақырыбы: Иық сүйектің басын орнықтыру. Қабылдаған: Бектұрғанов М. С. Орындаған: Ташбаева С. Д. Тобы: ЖТД-601
Жоспар: • Иық сүйегінің басының шуғулары • Жіктелуі • Диагностикасы • Дифференциялды диагностикасы • Орнықтыру әдістері • Емі
Акромиальды ұштың шығулары: - аромион үсті, акромион асты - толық (акромиальды-бұғаналық және бұғана-тұмсықты байламдардың үзілуі) - толық емес (акромиальды-бұғаналық байлам үзілуі) Зақымдалу механизмі жүктеме акромион үстінен болғанда тура болуы мүмкін. Әкелінген және ішке ротацияланған иықта иық буынына жүктеме түскенде шығу болады. Бұл механизмді XXғ. басында «фракты костюмнің төс қалтасынан зат алуда бүйіріне құлау» деп түсіндірген. Сонымен қатар шығуға әкетілген иықтың осі бойынша түсірілген күш те әкелуі мүмкін. • Диагностикасы. Акромиальды-бұғаналық байлам аймағында күшті емес ауырсыну байқалады. Сол жерде ісіну, пальпация кезінде ауырсыну, сау жақпен салыстырғанда бұғананың көтеріліп тұруы байқалады. • Байламның зақымдалуы туралы акромиальды-бұғаналық сынама да дәлелдейді. Оны келесідей іске асырады. Иықты 90 әкетіп, шыңтақты алдыға қарай ортаңғы линияға ығыстырады, сол кезде байламға күш түскендіктен, ол ауырсынудың күшеюіне әкеледі. Акромиальды-бұғаналық байлам зақымдалуына «клавиша» симптомы тән: денеге әкелінген қолдың шыңтағы астынан фиксация жасаймыз және бұғананың жоғары ығысқан ұшына басамыз. Сол ол оңай ішке кіреді. Қолды алғанда бұғананың ығысқан бөлігі қайтадан сыртқа шығады клавиша тәрізді. • Бұл симптомдардың барлығы жартылай шығудан қарағанда толық шығуда анық көрінеді. Осылай, толық шығу кезінде бұғананың акромиальды ұшының жоғары ығысуы соншалықты болады, сол кезде оның буындық бетін пальпациялауға болады. Мұны жартылай шығу кезінде істеу мүмкін емес. Толық шығу кезінде бұғана мен жуырынның ажырауының үлкен болуы соншалықты, тіпті жауырынның қозғалуы бұғана жағдайынының өзгерісінсіз жүреді. Жартылай шығу кезінде жауырынның қозалысы қалыпты кездегідей бір уақытта бұғананың дистальды ұшының қоғлысына әкеледі. • • •
• Ескірген шығулар кезінде бірнеше симптомдар көрінуі бәсеңдеуі • • немесе керісінше күшеюі мүмкін. Мысалы, бұғананың акромиальды ұшының шығуы артуы, ал клавиша симптомы айқын көрінбеуі байқалады. Радиологиялық диагностика. Қорытынды диагноз үшін екі иық үстінің алдыңғы-артқы рентгенограммасын жасайды. Бұдан айқын көрініс функциональды рентгенография кезінде болады. Функциональды рентгенографияны тұрған жағдайда, екі қолға 3 -5 кг жүті фиксациялап жасайды. Екі иық үстін мүмкін болса бір пленкаға түсіреді. Шығу немесе жартылай шығу туралы бұғананың төменгі контурының акромионнң сәйкес контуры қатынасы бойынша жоғары ығысуы байқалады. Егер ығысу бұғана қлыңдығының жартысына дейін болса, бұл жартылай шығу, ал одан артық болса толық шығу деген сөз. Шығуды бұдан нақты бағалау үшін тұмсық тәрізді өсіндіден бұғанаға дейінгі арақашықты салыстырмалы түрде өлшеу керек. бұл арақашықтықтың сау жақпен салыстырғанда 5 мм және артық болуы бұғана-тұмсықты байламның үзілуін көрсетеді, яғни – толық бұғана шығуы. кезінде болады. Бұғана-тұмсықты байлам ұзындығы5 мм аз болуы оның бүтіндігін білдіреді, яғни толық емес шығу.
• Емі. Көптеген авторлардың айтуы бойынша жартылай шығуларды • • консервативті, ал толық шығуды – оперативті емдеу дұрыс. Бұғананың жаңа шығуын орнына келтіру көп қиындық тудырмайды. Бұл үшін анестезиядан кейін , қолды шыңтақтан ұстап әкелінген иықты жоғары және артқа қарай ғыстырады. бір уақытта бұғананың дистальды бөлігінен төмен басаады. Шығу орнына келді. Бұдан қиыны бұғананы орына түскен жағдайда ұстап түру. Консервативті емдегенде осы мақсатпен 4 -6 аптаға шинамен таңулар салады, олар бұғананың акромиальды ұшына ұзақ қысымды қамтамасыз етеді. Мұндай фиксацияның бір мысалы болып Шимбарецкий бойынша винтті пелотты гипстік торакобрахиальды таңу болып табылады. Мұндай таңуларлардың кемшіліктері болып жұмсақ тіндердің қысылуына байланысты ойық-жаралар пайда болуы қауіпі, таңудың әлсіреуіне байланысты шығу рецидиві, кеуде қуысының экскурсиясының шектелуімен ұзақ фиксациясы. Оперативті ем науқас үшін қайталама шығудың алдын алу үшін ыңғайлы және мықты. Ең қарапайым және жарақаты аз операция әдісі болып орнына келген бұғана ұшын спицамен перкутанды трансартикулярлы фиксация (сурет 5, а), 4 -6 аптаға Дезо типті таңу салу. Сонымен қатар көп авторлар бұғананың толық шығуы кезінде бұғана-тұмсық тәрізді байламды қалпына келтірудіміндетті деп санайдыҚосымша акромиальдыбұғаналық бірігудің пластикасын немесе бұғананың металл спцамен трансартикулярлы фиксациясын жасайды (сурет 5, б). Операциядан кейін 46 аптаға гипстік Дезо таңуын немесе әкеткіш шинаны салады.
• Иық шығуы барлық шығулардың 50 -60 % құрайды, олардың ішінде • • 60 -70 % 30 жасқа дейіңгі адамдарда жиі кездеседі. Анатомо-биомеханикалық ерекшеліктері. Жауырынның буын шұңқырының беті шар тәрізді иық басы бетінен 3 -4 есе кіші. Жауырынның буын беті шұңқырының сәйкессіздігі оның шеміршекті ернімен қамтамасыз етіледі. Буын капсуласы үлкен, әсіресе төменгі бөлігінде, онда ридерлік қалта бар, ол қолды әкеткенде жазылады. Оның тыртықтануы (жиі травмадан кейіңгі гематомалардан соң) контрактураларды түзеді. Иықты әкеткенде тамырлы-нервті шоғыр иық басына жақындап жаншылуы және шығу кезінде зақымдалуы мүмкін. Капсула қалыңдығы әртүрлі аймақта әртүрлі болып келеді. Капсуланың жоғарғы бөлігіндегі күшті байлам аппаратына байланысты иықтың жоғары шығуы болмайды. Ең әлсіз жері болып капсуланың алдыңғы медиальды бөлігі табылады. Иықтың шығуы ылғи буын капсуласының жыртылуымен жүреді. Бұл кезде иықтың ротаторлы айналдырушы манжетасының жыртылуы жауырын үсті, кіші домалақ, ось асты және ось үсті бұлшықет сіңірлерінің толық немесе жартылай үзілуімен қатар жүреді. 10 – 40% байқауларда иық сүйегінің үлкен төмпегінің жұлынуыжиі қарттарда, сирек – иық сүйегінің кіші төмпегінің жұлынуы байқалады.
• Алдыңғы 80% • · Тұмсық тәрізді өсінді асты – иық басының көп бөлігі тұмсық тәрізді өсіндіден вертикальды түсірілген сызықтан сыртта жатыр • · Тұмсық тәрізді өсінді іші - иық басының жартысы тұмсық тәрізді өсіндіден түсірілген сызықтан ішке жатыр • · Бұғана асты – бүкіл иық басы тұмсық тәрізді өсінді сызығынан медиальды жатыр • - Төменгі 15% • - Артқы 5%
• а –тұмсық асты, б – тұмсық іші, в –бұғана асты. • Механизмі. Жиі тура емес – әкетілген және сыртқа ротацияланған иық осі бойынша жүктеме түсуі. Диагностикасы. Науқастарды жиі буындағы ауырсыну және травмадан кейін болатын иық қозғалысының болмауы мазалайды. Науқас жағдайы мәжбүрлі: зақымданған жақтағы иық үсті төмен түскен, науқас басын да зақымданған жаққа бұрып ұстайды. Ол зақымданған қолыа тыныштық жасауға тырысып, сау қолымен ақырын ұстайды. Қол аздап әкету жағдайында, шыңтақ буынында бүгілген және ұзарған сияқты болып көрінеді.
• Иық осі қалыты жағдайда акромиальды өсінді арқылы өтсе, ал шығуда ол – бұғана арқылы өтеді. Иықтың салыстырмалы ұзындығы (акромионнан иықтың сыртқы айдаршығына дейін), иықтың сыртқы айдаршығынның төмен тұруына байланысты сау жақпен салыстырғанда ұзарған. Иық буыны аймағындағы дельта тәрізді бұлшықеттің қалыпты өлшемі шығу кезінде жоғалып кетеді, мұның орнына кедір-бұдырлы беткей пайда болады (иық басының буында болмауы), оның үстінде бос акромиальды өсінді анықталады. Бұлшықеті жақсы дамыған адамдарда иық буыны деформациясы жұмсақ тіндермен жасырылады. Бұл жағдайда деформацияны Маркс симптомын тексеруде анықтайды: екі жақтан симметриялы түрде екі иық үстіне және сыртқы жақтан иық буынына басады. Сол кезде зақымдалған жақта акромиальды өсіндіден дистальды сау жақпен салыстырғанда саусақ терең енеді, яғни иық шығуы белгісі. Буындағы белсенді қозғалыстар шектелген немесе жоқ. Пассивті қозғалыстар кезінде иықтың серпімді фиксациясы байқалады – «пружиналы қарсылық» симптомы. Шыңтақ буының кеудеге әкелу мүмкін емес. Пальпация кезінде буында жайылған ауырсыну байқалады.
• Қолды сыртқа қарай бұрғанда, иық басын тұмсық тәрізді өсінді астында • • немесе қолтық асты шұңқырының төменгі бөлігінде анықтауға болады. Буынды қаптаған бұлшықеттер кернеулі болады. Орнына келмеген шығулар кейіңгі кезеңде буын капсуласының тыртықты бүрісуімен, көптеген тыртықты бітісулермен , бұлшықет эластикалығы мен күшінің жоғалуымен жүреді. Буын деформациясы гематоманың сіңірілуінен кейін және бұлшықет гипотрофиясынан соң анық көрінеді. Активті және пассивті қозғалыстар көлемі ұлғаяды, өткір ауырсыну жойылады. Бірақ фиксацияланған жауырынмен қолды әкету және көтеру мүмкін емес. Иықтың ығысқн басы иық шоғырымен тамырларды зақымдауы мүмкін. Осының нәтижесінде саусақ терісінің цианозы, , сезімталдықтың төмедеуі, парестезиялар болуы мүмкін. Кәрі жілік артериясындағы пульс сиреген немесе жоқ. Нерв шоғыры 10% жағдайда зақымдалады. Жиі қолтық асты нервісі зақымданады (иықтың сыртқы беті бойнша сезімтлдықтың төмендеуі). Сонымен қатар ортаңғы, шыңтақ және кәрі жілік нервтерінің зақымдануы мүмкін. Сондықтан неврологиялық зерттеу міндетті. Иықтың шығуы кейде иықтың хирургиялық мойынының сынуымен бірге жүреді. Сыну кезінде иық қысқарған және әкетілмейді. Бұл жағдайда қолды әкелу және әкету кезінде иық шығуына тән пружиналы қарсыласу белгісі болмайды. Иықты қозғалтуда крепитация байқалады. Ең қиыны иық шығуымен бірге оның мойынының вколоченный сынығын диагностикалау, себебі ол екіншілік ығысуға дейін клиникалық еш белгі бермейді. Өз уақытындағы диагностика өте маңызды себебіорнына келтіру кезінде сынықтың ажырап кетуі мүмкін. Қосымша үлкен төмпектің сынығы клиникалық еш білінбейді.
• Радиологиялық диагностика. Екі проекциядағы рентгенография шығу түрін • • анықтап қана қоймай, сонымен қатаремдеудің тактикасына әсер ететін қосымша сынықтарды анықтайды. Стандарт болып алдыартқы рентгенограмма табылады. Күдікті жағдайларда жауырынның бұйір проекциядағы рентгенограммасын жасайды. УДЗ және МРТ жұмсақ тіндер патологиясын анықтауға мүмкін береді (ротаторлы манжета жыртылуы, Банкарттың зақымдануы). Госпитализацияға дейіңгі көмек. Косынкалы таңумен иммобилизациялау және жансыздандыру. Емі. Жаңа, асқынбаған шығуларды орнына келтірген соң емді амбулаторлы жалғастыруға болады. Шығуы орнына салынбаған және асқынған науқастар стационарлы емделеді. Жаңа шығуда иық буының орнына келтіруді жедел көмек көрсету реттілігімен жүргізеді. Шығуды орнына келтірудегі жалпы ереже болып капсула-байламды аппараттың қосымша зақымдалуының алдын алу үшін минимальды жарақаттылығы. Бұл үшін жедел травма кезінде ауырсыну контрактурасы жағдайындағы бұлшықеттердің максимальды босауын қамтамасыз ету керек. Сондықтан шығуды орнына келтіруді көктамыр ішілік наркозбаен, тек сирек - өткізгішті немесе жергілікті жансыздандырумен жүргізеді. Иық буынына новокаин енгізу шығуды орнына келтіруде адекватты болмауы мүмкін. Иықтың жабық орнына келтіру үшін көптеген әдістер бар, ең кең таралғандары болып табылады:
• Кохер әдісін жас адамдардағы алдыңғы шығуда(остеопороз • • кезінде орнына салу кезінде иық сүйегінің мойынының сынуы қауіпі бар). Ол төрт біртіндеп жүргізілетін этаптардан тұрады. Науқастыт үстел үстіне арқасымен жатқызамыз, шыққан қол үстел шетінен шығуы қажет. 1 -ші этап Хирург бір қолымен ауру қолдың иығының төменгі 1/3 ұстайды, ал екінші қолымен тік бұрышпен шыңтақ буынында бүгілген қолды иық осі бойынша тартады, оны ақырын кеудеге әкеледі. 2 -ші этап. Иық осі бойынша тартуды босатпай, шынтақты кеудеге қысып, хирург білек құрсақтың фронтальды жазықтығына жеткенше, біртіндеп иықты сыртқа ротациялайды. Бұл кезде иық сүйегінің басы буындық бетімен алдыға бұрылады. Жиі жағдада екінші этапта шығудың орнынакелуі болады: сол кезде щелчок естіледі. 3 -ші этап. Сыртқы ротация жағдайын сақтап, тартуды босатпай, білекті жоғары және алдыға көтереді, денеге жақын шыңтақты ортаңғы линияға және жоғарыға әкеледі. Бұл кезде иық басы қалта жыртылған жерге қарсы тұрып, орнына келуі мүмкін. 4 -ші этап. Білекті рычаг ретінде қолданады, иықты лезде ішке ротациялайды. Науқас білезігін қарама-қарсы иық буынына ауыстырады, ал білекті кеудеге орналастырады.
Джанелидзе бойынша шығуды орнына салу. • Науқас басын арнай үстелшеге орналастыру. Осы жағдайда науқас 10 - 20 мин болуы керек, иық белдеуінің бұлшықеттерінің босаңсуы үшін. Хирург науқас алдында тұрады, шыңтақ буынында бүгілген білекті ұстап, шыңтаққа жақын жерінен біртіндеп басады, қысымды иық буынындағы айналмалы қозғалыстармен қоса үйлестіреді. Осы кезде иық орнына келеді. • Чаклин әдісі. Науқас арқасымен жатады. Дәрігер әкелінген иықты ұзындығы бойынша тартады, иық басын қолтық астына енгізілген екінші қолымен сыртқа итереді. Барлық айтылған әдістердің ішінде Чаклин әдісі ең жарақаттылығы аз әдіс және әсіресе иықтың шығуы мен сынуы қатар болғанда, яғни қолды рычаг ретінде қолдану мүмкін емес жағдайда.
• Чаклин бойынша шығуды салу. • Ауырсыну синдромымен жүретін тұрпайы, епсіз орнына салу міндетті түрде иық • • шығуының рецидивтеріне әкеледі. Шығуды орнына салғаннан кейін, қолды кеудеге фиксациялаушы гипстік байлам салынады (мысалы, Дезо таңуы). Қарт науқастарда кеуде қуысының экскурциясын ұзақ уақыт шектеудің жағымсыздығына байланысты жеңілдетілген (косынкалы) таңуды және иммобилизацияның қысқа уақытын (3 апта) қолданады. Жас адамдарда иммобилизация уақыты 1 айдан аз емес уақытты құрау керек, рецидивтердің алдын алу үшін. Міндетті түрде рентгенологиялық бақылау қажет. 5 – 7 күннен соң ЕФК және физиотерапевтикалық процедуралар тағайындалады. Еңбекке жарамдылық 4 – 6 аптадан кейін қалпына келеді. Науқастарға ауыр физикалық еңбекпен 3 ай бойы айналысуға болмайды. Жабық түрде 3 күннен 3 аптаға дейіңгі уақыттағы орнына келтіру тек наркозбен жасалады. Ескірген шығулар (> 3 апта), көбінесе жабық әдіспен салу мүмкін емес, сондықтан ол ашық түрде орнына салуға көрсеткіш болып табылады. Жедел кезеңде иық буынының артроскопиясытек қана буын ішілік зақымдануы сипатын анықтап қана қоймай, артротомиясыз зақымданған құрылымдар реконструкциясын жасауға мүмкіндік береді. Ол иық буынының жарақаттан кейіңгі тұрақсыздығы мен шығу рецидивтерінің алдын алады. Сондықтан бүгінгі күнде артроскопиялық диагностика жасауға көрсеткіштер саны өте жоғары. Асқынуларшығу кезіндегі тамыр мен нервтердің зақымдануымен және емдеудің қателіктерімен байланысты. Жарақатты орнына келтіру, толық емес иммобилизация немесе оның уақыттарын сақтамау, ерте функциональды жүктеме (әсіресе қолды вертикальды жоғары көтеру) иық буынының созылмалы тұрақсыздығына, шығу рецидивтеріне, функцияның шектелуіне алып келеді.
Иықтың әдеттегі шығуы • Иықтың әдеттегі шығуы деп бір буында қайталана беретін шығуды айтады. Егер шығу екі рет қайталанса, оны әдеттегі деп санайды. Әдеттегі шығу иық буынындағы шығулардың 12 – 16% құрап, 20 – 40 жастағы ер адамдарда жиі кездеседі. «Әдеттегі шығу» термині әртүрлі буын ішілік зақымдану мәнін көрсетпейді, тек олардан кейін болатын өзгерістерді көрсетеді (иық шығуы рецидиві). Посттравматикалық иық буынының тұрақсыздығы деп айту дұрысырақ болады. • Әдеттегі шығудың себебі болып травмадан кейін капсула-байламдық аппараттың толық анатомиялық қалыпына келуінің болмауы және қоршаған бұлшықеттерінің функциональды қалпына келмеуі. Шығу рецидивіне буын беті, иық басы мен жауырынның буын шұңқыры мөлшерінің сәйкес келмеуі, алдыңғы төменгі қабырға тұсында капсуланың жұқаруы (бұлшықет және байламдармен бекітілмеген аймақ), буын капсуласы дефектісі, бұлшықет жыртылуы, Банкарт зақымдалуы (жауырынның шеміршекті шетінің жұлынуы), иықтың ротаторлы манжетасының зақымы, біріншілік шығуда жауырын шұңқырының және иықтың үлкен төмпегінің сынуы. Диагностикасы. Әдеттегі иық шығу диагнозын анамнез, объективті клиникалық және радиологиялық зерттеу негізінде қояды. Анамнезден біріншілік шығудан кейін 3 – 6 айдан 1 – 2 жыл ішінде шығудың қайталанғанын анықтауға болады. Одан кейін науқасты сұрастырғанда шығудың себебі әрбір шығу сайын әлсіз, яғни шығу рецидивтері жеңіл пайда болады да олардың аралығы қысқара береді. Кейбір науқастарда шығу рецидиві қайталама травмадан соң пайда болады (құлау немесе күрт қимыл), басқаларда – ешбір травмасыз, қарапайым қозғалыста (мысалы, киінуде, жүзуде, кейде тіпті қолды әкетуде және сыртқы ротацияда және т. б. ).
• Клиникалық зерттеуде иық, иық белдеуі және иық үсті бұлшықеттерінің гипотрофиясы анықталады. Гипотрофия дәрежесі әртүрлі болады: иық буыны контурының жойылуынан әлсіз дәрежелі гипотрофияға дейін. Сонымен қатар әдеттегі шығуда келесідей симптомдар болады: Вайнштейн (тік бұрышқа дейін әкетілген иықтың активті сыртқы ротациясының болмауы), Бабич (науқас қайталама шығудан қорқып, бұлшықеттерін босаңсытпайды, сол себепті буындағы пассивті қозғалыстарды тексеруге қарсыласады), Хитров (әкелінген жағдайда иықты төмен тартқанда иық сүйегі басы мен акромиальды өсінді арасында буын капсуласының әлсіздігіне байланысты диастаз пайда болады). • Әдеттегі иық шығуын орнына салу өте оңай болады, сондықтан кейбір науқастар өздері орнына салады. Кейбір кезде диагнозды негізінен анамнезге сүйене отырып қояды. Клиникалық көрінісі өте аз – бұлшықеттер атрофиясы және буын аймағындағы сезімталдық төмендеуі көрінеді. Мұндай жағдайда маңызды болып анамнездегі қайталама шығудың документальды дәлелі табылады. • Радиологиялық зерттеу. Рентгенологиялық зерттеу екі стандартты проекцияда сүйектегі зақымданулар және екіншілік өзгерістерді анықтауға мүмкіндік береді – посттравматикалық артроз және иық басының остеопорозы. Қазіргі кезде міндетті түрде УДЗ, МРТ сияқты зерттеу әдістері қолданылады, олар травмадан кейіңгі иық буынының тұрақсыздығының нақты себебін және оперативті араласу сипатын анықтауға мүмкіндік береді.
• Емі. Зақымданған структуралардың тек хирургиялық емі жазылуға әкеледі. Консервативті ем әдістері массаж және емдік физкультура бұлшықет «каркасасын» күшейтуге арналған, олар тек аздаған физикалық активтілігі бар науқастарға арналған және паллиативті болып табылады. Сонымен қатар шығу рецидивтері жеңіл және ауырсынбай орнына келсе де, қатерсіз емес. • Иықтың әдеттегі шығуындағы оперативті араласудың «классикалық» әдістері (Бойчев, Вайнштейн, Свердлов операциялары және т. б. ) иық буыны капсуласын бекітуге негізделген және шығудың рецидивтеріне әкеледі, себебі буындағы қалыпты анатомиялық қатынасты қалыптастыруға бағытталған. Артроскопиялық операциялар иық буынының посттравматикалық тұрақсыздығында біріншіден, буын ревизиясында зақымдану көлемі мен сипатын анықтайды, екіншіден минимальды интраоперациялық травматизациямен буынішілік анатомиялық қарымқатынасты қалпына келтіреді. Артроскопиялық араласудың ең кең тараған түрлерінен буын капсуласының эндоскопилық тігісі, оның қабырғасын бекіту (дупликатуралық тігіс салу немесе • артроскопиялық коагуляция арқылы), Банкарт зақымдануында шеміршекті ерінді фиксациялау (тігістермен немесе арнайы импланттармен). Артроскопиялық операциялар аз травматикалығы және эффективтілігіне байланысты иық буынының посттравматикалық тұрақсыздығында жиі қолданылады.
Тест 1. Қандай сынықтардың жағдайлары кезінде шынтақ өсіндісінің ығысуы болады • a) көлденең сынығы кезінде • b) қиғаш сынығы кезінде • c) ұнтақталған сынығы кезінде • d) шынтақ өсіндісінің байланыстырушы аппаратынын жыртылуы кезінде • e) жарақаттың тікелей механизмінде 2. Қандай сынық кезінде шынтақ өсіндісінің типтік ығысу түрі болатынын көрсетіңіз • a) төменге • b) сыртқа • c) жоғарыға • d) ішке • e) артқа 3. Кәрілеу Монтедж сынығының оперативті емдеу әдістерін көрсетіңіз • a) шынтақ сүйегінің остеосинтезі • b) шынтақ сүйегінің остеосинтезі және кәрі жілік сүйек басының орнына кою • c) кәрі жілік сүйек басының орнына кою • d) шынтақ сүйегінің остеосинтезі, кәрі жілік сүйек басының резекциясы • e) кәрі жілік сүйегінің остеосинтезі, шынтақ сүйек басының резекциясы
4. Хирургиялық емінде бұрап тесу сүйектің қай аймағында жүргізіледі: • a) метафизде • b) диафизде • c) эпифизде • d) бір бағытта • e) әр түрлі бағытта 5. Сүйектің алло-аутопластика операциясы кімнің әдісі бойынша жасалады: • a) Иллизаров аппараты • b) Бек бойынша тунемуация • c) Фемибер борйынша • d) Гудушаури • e) қаңқа тарту 6. Ығысқан сүйектің жақындауы мен жазылуының сипаты: • a) баяу • b) жылдам • c) 2 -4 апта • d) 10 күнде • e) 8 күнде
• Пайдаланылған әдебиеттер: • Сапарова Қ. Ғ. «Травматология мен ортопедия» 2000 ж. • Е. К. Гуманенко «Политравма» 2009 ж. • Н. В. Корнилова «Травматология и ортопедия» 2006 ж. • www. meduniver. com
iy_1179_s_1199_ekti_1187_basyn_orny_1179_tyru.pptx