Гипергликемия синдромы Қант диабеті және оның

Гипергликемия синдромы

Қант диабеті және оның асқынулары

Аз қимылдау Семіздік Аллергиялық аурулармен ауру Атеросклероз Көңіл күй бұзысы

Айқын жалпы және бұлшықеттік ауырсынуы, әлсіздік , Ауыздың құрғауы, шөлдеу, Көп сұйықтық ішу, Кіші дәретке жиі бару, Салмақ тастау, жудеу Терінің қышуы, қурғауы, Беттің қызаруы, яғни шеке маңдай аймағының қызаруы Аурудың белгілері

Күш түскенде жүргенде аяқ қолдардың ауырсынуы ақсақ — тық белгісінің пайда болуы

Лангерганс аралшық клеткасының және олардың өндіретін гормонның типі Клетка типтері ПП айызд ық ық арақаты наснас Өндірілетін гормон А (А ( )) 20 -25% Глюкагон В (В ( )) 75 -80% Инсулин D (D ( )) 5 -15% Соматостатин РР ( FF )) 5 -10% Панкреати калық полипептид GG ( ( )) Гастрин Және де құрамында ВИП, тиролиберин, соматолиберин клеткалары бар

Гликемияны б зылысыны этиологиялы ң ұ ң қ классификациясы (ДД 7, 1999) 1. 1 -ші типті ант диабеті (В-клеткаларыны қ ң деструкциясы, абсолютті инсулин жетіспеушілігіне алып келеді. ) А. Аутоимму нды В. Идиоп атиялы қ 2. 2 -ші типті ант диабеті қ ( инсулинге резистенттіліктен салыстырмасы инсулин жетіспеушілігіне инсулинді резистеиттілінті секреторлы ң дефектіне дейін ж не оны да ә ң ). 3. Диабетті ң бас а специфиналы типі қ қ А. В-клеткалы функцияны дифекті ң Б. Инсулинге серді ә ң генетикалы дифекті. қ

В. й ы безіні эндокринді б лігіні Ұ қ ң ө ң аурулары Г. Эндокриноп атиялар Д. Д рілермен ж не химикаттармен ә ә индуцирленген диабет Е. Инфекци ялар Ж. Диабетті ерекше ң иммунды т рі ү З. Диабетпен осарлана қ ж ретін бас а генетикалы синдромы ү қ қ 4. Гестациялы ант диабеті қ қ

Қант диабетінің диагнозы және гипергликемияның басқа категориялары(ДДСҰ, 1999) Глюкозаның концентрациясы ммоль/л Қан П лазма веноз ды капилляр лы ҚД Аш қарынға > 6, 1 > 7, 0 2 -сағаттан кейін глюкоза қабылда-ған соң н/с 2 > 10, 0 > 11, 1 > 12, 2 Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы Аш қарынға ( Егер анықталса ) < 6, 1 6, 7 және 7, 8 және 7, 8 және 8, 9 және 5, 6 және 6, 1 және 6, 1 және 7, 0 2 сағ кейін ( егер анықталса ) < 6, 7 < 7, 8 < 8,

Аш Аш қарынға (( Егер анықталс а а )) < 6, 1< 6, 1 < 7, 0 6, 7 және < > 7, 8 жәнжән ее < 7, 8 және < 8, 9 және < < 12,

ант диабетіні диагнозы ж не Қ ң ә гипергликемияны бас а ң қ категориялары(ДДС , 1999) Ұ Глюкозаны концентрациясы ммоль/л ан ң Қ П лазмавеноз ды капилляр лы веноз ды капилляр л ы ДАш арын а Қ қ ғ > 6, 1> 7, 0 2 -са аттан ғ кейін глюкоза абылда- ан со н/с 2 қ ғ ң > 10, 0> 11, 1> 12, 2 Глюкоза а толеранттылы ты ғ қ ң б зылысы Аш арын а ұ қ ғ ( Егер аны талса қ )< 6, 1 6, 7 ж неә 7, 8 ж неә 7, 8 ж не ә 8, 9 ж неә 5, 6 ж не ә 5, 6 ж неә 6, 1 ж неә 6, 1 ж не ә 7, 0 2 са кейінғ ( егер аны талсақ )< 6, 7< 7, 8< 8,

ант диабетігі ауырлы Қ ң қ д режесін аны тау ә қ Жеңіл ағымды ҚД — Диабеттің микро –және макротамырлық асқынуы жоқ Орта ауырлықт ағы ҚД -Пролифератифті емес кезеніндегі диабетикалық ретинопатия (ДР 1) — Микроальбуминурия кезеніндегі диабетикалық нефропатия — Диабетикалық полинейропатия Ауыр Ағымды ҚД — Препролифератифті немесе пролифератифті кезеніндегі диабетикалық ретинопатия (ДР 2 -3) — Протеинурия немесе созылмалы бүйрек жетіспеушілігі кезеніндегі диабетикалық нефропатия — автоном ды полине йропатия — макроангиопати я : постинфаркт ы кардиосклероз жүрек жетіспеушілігі инсульттан кейінгі немесе ми қан айналымының өтпелі бұзылысындағы жағдайы Аяқтарының окклюзиялық зақымдалуы

1 типті Д кезіндегі к мірсу алмасуыны Қ ө ң компенсация д режесін аны тау ә қ Көрсеткіш Компенса ция Субкомп енсация Декомпенс ация Hb. A 1 c, % 6, 0 -7, 0 7, 1 -7, 5 >7, 5 Капилл яр қаны ндағ ы глюк озан ы өзін дік бақы лау , ммол ь/л Аш қарындағы г ликемия 5. 0 -6. 0 6. 1 -6. 5 >6. 5 Постпрандиа ль ды гликемия ( 2 сағ тамақтан соң ) 7. 5 -8. 0 8. 1 -9. 0 >9. 0 Ұйқы алдындағ ы гликемия 6. 0 -7. 0 7. 1 -7. 5 >7.

2 -ші типті Д кезіндегі к мірсу алмасуыны Қ ө ң компенсация д режесін аны тау ә қ Көрсеткіш Компенса ция Субкомпенса ци я Декомпенс ация Hb. A 1 c, % 6. 0 -6. 5 6. 6 -7. 0 >7. 0 К а пилля р қанын дағы глюко заны өзінді к бақыл ау , ммоль /л Аш қарындағы г ликемия 5. 0 -5. 5 5. 6 -6. 5 >6. 5 Постпрандиал ь ды гликемия ( 2 сағ тамақтан соң ) 9. 0 Ұйқы алдындағы гликемия 6. 0 -7. 0 7. 1 -7. 5 >7.

ант диабетінде диогнозын Қ ойу а талаптар қ ғ Компенсация фазасында ы 1 ші (2 -ші ) типті ант диабетіні же іл а ымы ғ қ ң ң ғ (орта ауырлы та ы, ауыр а ымды ), (субкомпенсация, декомпенсация) қ ғ ғ Диабети калы қ микроангиопати ялар : ретинопатия ( Сол к здегі кезенін к рсету ө ө ( OS ), о к зді ң ө ( OD ), лазер — фотокоагуляци я немесе оператив ті емнен кейінгі жа дай ғ ) нефопатия ( кезенін к рсету ө ) Диабети калы нейропатия қ ( формасын к рсетуө ) Д иабетикалы қ табан синдромы ( формасын к рсетуө ) Диабети калы қ макроангиопати ялар : ЖИА ( формасын к рсету ө ) Ж рек жетіспеушілігі ү ( NYHA бойынша д режесін к рсетуә ө ) Цереброваскуляр лы ауру Перифери ялы қ ангиопатия ( типі мен кезенін к рсетуө ) Артериал ды гипертензия ( д режесін к рсету) ә ө Дислипидемия ( бар болса ) осарлан ан аурулары Қ ғ

ант Қ диабет іні клиникасың Гипергликеми ялы қ синдром: Ауызыны ң р ауы, полидипсия, полифагия, құ ғ т бетіні т мендеуі, ары тау, жо арлады ә ң ө қ ғ Г люкозури я с индром ы : Полиурия, з рдегі ант концентрациясыны ә қ ң жо арлауы ғ Зат алмасу б зылысы синдромы ұ

ант диабетіні ас ынулары Қ ң қ Диабети калы қ ретинопатия- терминальды кезеніндегі толы к руді жо алту а алып қ ө ғ ғ келетін ант диабетіні к зді торлы қ ң ө ң абатыны тамырларыны қ ң ң м икроангиопатия сы.

Д иабети калық ретинопати янын ас ынулары қ : торлы абы ты қ қ ң тракц иялы ажырауы қ м йізді абатты ү қ ң рубеоз ы екіншілік глаукома

Д иабетикалы ретинопатиқ яны ң д иагностик асы : Міндетті офтальмологиялы диагностика дістері қ ә : К ру к штілігін аны тау ө ү қ К зішілік ысымды лшеу ө қ ө Кейген арашы кезіндегі тура ж не кері о қ қ ә фтальмоскопия Хрусталик ж не шыны т різді денені к мегімен ә ә ң ө биомикроскопия сы осымша Қ К з т бі тамырларын суретке т сіру ө ү ү флюоресцент ті ангиогра фия Хрусталик ж не шыны т різді денедегі б лын ырлану кезіндегі ә ә ұ ғ УДЗ Торлы абы пен к ру нервіні функционалды жа дайын қ қ ө ң ғ э лектрофизиологи ялы діспен зерттеу қ ә

Диабети калық нефропатия – Д кезіндегі б йрек тамырларыны спецификалы Қ ү ң қ за ымдалуы, ол терминалді сатысы созылмалы б йрек қ ү жетіспеушілігімен сипатталатын, т йінді ж не ү ә диффуз ды гломерулосклероз т зілуімен теді ү ө. Морфологиялы препарат: диабетикалы б йрек, қ қ ү б йректі шума ша аппаратыны дифузды ү ң қ ң за ымдалуы. қ Диабетикалы нефропатия кезінднгі б йрек қ ү микропрепараты. Эндотелиді пролиферациясымен ң негізгі мембраны алы дауы сипаты (Гликопротеинді ң қ ң материалды аккумуляциясы болады, Шик – о ң ң боял ан) ғ

Диабетикалы нефропатияны қ ң диогностикасы. Микроальбуминури яны зерттеу (МАУ) жалпы клиникалы з р анализі мен т уліктік қ ә ә жинал ан з р анализіндегі протеминурияны ғ ә зерттеу. З р т нбаларын зерттеу (эритрацит, лейкоцит) ә ұ ан сарысуында ы мочевинв мен креатининді Қ ғ зерттеу Шума ты фильтрация жылдамды ын қ ң ғ зерттеу.

Альбуминурияны ң диагностикалы к рсеткіш қ ө Ал ь буминурия Зәрдегі альбу- Мин нің к онцен — трация с ы мг/л Зәрдегі альбумин/ креатинин қатынасы , мг/ммоль. Таңғы мкг/ми н Тәуліктік , мг Нормо- альбуми нурия <20 <30 <2. 5 (еркектер) 200 >300 >

Диабетикалы нейропатияны классификациясы қ ң (Зельцер бойынша 2002) Форм алары А ОНЖ – за ымдануы ң қ (диабетика лық энцефалопатия) Б. Перифериялы соматикалы нервтерді за ымдануы қ қ ң қ Дисталь ді симметри ялы қ полинейропатия (сенсорно-мотор лы ) Мононейропатия 2 а. Диабетика лы қ амиотрофия Нейроартропатия В. П ерифери ялы қ вегетат ивті нерв терді за ымдануың қ Кардиаль ді нейропатия Ас азан –ішіктік қ нейропатия Несеп жынысты нейропатия Тер б лініді б зылысы ө ң ұ Нейропатика лы қ кахексия

Кезе дерің Субклиника лы қ (латент ті ) Клиника лы қ К лини калы қ нейропати яны ң ас ынуы қ (деформация табанда , Шарко буыны ж не т ә. б. )

1 таблица. Диабеттік автономды нейропатияны клиникалы ң қ к ріністері ж не симптомды т рлері ө ә қ үк ріністері ж не симптомды т рлеріө ә қ ү Ж йелер ү Белгілер Симптомдар Ж рек-тамыр ү Ортостатикалы гипотензия, қ физикалы к шке қ ү т зімділікті б зылуы ө ң ұ Бас айналуы, талу жа дайлары ғ Ас азан-ішек қ Перистальтиканы т мендеу ң ө ж не к шеюі ә ү Дисфагия, ж рек айну, су, ү құ іш ату, диарея, т нгі з рді қ ү ә стай алмауы ұ З р шы ару ә ғ уыкты дисфункциясы , Қ ң сексуальды жа дайыны ғ ң б зылысы ұ Никтурия, уы та ы алды қ қ ғ қ қ з р, ә Эректильді дисфункция, ретроградты эякуляция, ынапта ы р акты қ ғ құ ғ қ Тер болу Тер б луді б зылуы ө ң ұ Ангидроз, тама тану кезінде қ терді б лінуі ң ө арашы Қ қ кішіреюіні реттелуі ң К руді б зылысы ө ң ұ Жары а адаптация ққ б зылысы ұ Автономды афференті Висцеральді сезімталды ты қ ң т мендеуі ө миокардты мыл ау ң қ ишемиясы

2 таблица. Диабеттік нейропатияны кезе дерің ң N 0 Нейропатияны объективті белгілері жо ң қ N 1 Симптомсыз нейропатия N 1 a Симптомдар жо , біра неврологиялы тесттер бойынша қ қ қ згерістер бар ө N 1 b Неврологиялы зерттеу кезінде аны талатын неврологиялы тесттер қ қ қ бойынша б зылыстармен згерістер бар ұ ө N 2 Симптоматикалы нейропатия қ N 2 a cимптоматика + о м нді тесттер ң ә N 2 b N 2 a + тізесін б гу ызметіні ай ын б зылысы ү қ ң қ ұ N 3 Полинейропатияны ас ынулар сатысы** ң қ Ескертулер: *Санды сезіну ж не автономды тесттер, нейромиография; ә **Жара, нейроостеоартропатия, травмалы ампутацияны дамуыны жо ары қ ң ң ғ м мкіндігі ү.

3 таблица. Нейропатиялы симптоматикақ «Активті» (о м нді) симптоматика ң ә Пассивті» (теріс м ді) әң симптоматика йдіру Қү атаюҚ анжар сал андай ауырсыну Қ ғ « лу»Ө Шаншу, «ток р андай» ұ ғ Жансыздану Ине ты андай қ Шаншу Шымшыла андай ғ Шымшыла андайғ Гипералгезиялар Ж ру кезінде те селу ү ң Аллодинии

4 таблица. Перифериялы нейропатияны диагностикалау а қ ң ғ неврологиялы тесттер қневрологиялы тесттерқ Сезім т рі ү ралҚұ Ж ргізу дісі ү ә Ауырсыну Ине Нау ас ауырсынуды сеземе, қ сезбесе, ста анды сеземе ұ ғ Тактильді Ма талы шыбы , қ қ ма та қ тізе, тобы айма ында ы теріге қ ғ ғ жанасу ысуды сезу Қ Монофиламент* Монофиламентпен табан жа ынан басу ғ Вибрация Камертон 128 Гц Ая ты лкен сауса ыны қ ң ұ ғ ң сырт ы жа ынан, тобы ы, тізе қ ғ ғ Ескерту: *Егер микрофиламентпен 10 г (5, 07) массамен бас анда сезбесе диабеттік қ ая синдром дамуыны м мкіншілігі жо ары екенін білдіреді. қ ң ү ғ

5 таблица. Неврологиялы б зылыстарыны NDS шкаласы қ ұ ң (Neuropathy Disability Score) Балл О ая ң қ Сол аяқ Вибрациялы шекара қ Норма — 0 сезімталды (камертонмен I қ сауса ты шына жасалады) қ ң ұ Б зыл ан — 1 ұ ғ Температураны сезу Норма — 0 (ысты ж не суы сумен қ ә қ тексеру) Б зыл ан — 1ұ ғ Ауырсыну сезімі Норма — 0 (инені шкір ж не до ал ң ү ә ғ жа ымен жанасу) ғ Б зыл ан — 1 ұ ғ Ахиллов рефлексі Норма — 0 Б зыл ан — 1 ұ ғ Жо — 2 қ барлы ы ғ 0 – 10 дейін

6 таблица. Диабетік полинейропатиялы ауырсынуларды қ симптомды емдеуде олданатын д рілер қ қ әсимптомды емдеуде олданатын д рілерқ қ ә препаратты ң к ласы аталуы Т уелік ә м лшері, мг ө Жамсыз сері ә шіциклды Ү антидепрессанттар серотонин/нор-адре налинді айта ста қ ұ ингибиторы рысу а арсы Құ ғ қ препараттар Антиаритмиялы қ Опиоидтар Амитриптилин Имипрамин Дулоксетин Пароксетин Циталопрам Габапентин Ламотриджин Карбамазепин Прегабалин Мексилетин Трамадол 25 -150 30 -60 40 40 900 -1800 200 -400 До 800 300 -600 До 450 50 -400 ++++ +++ +++

Диабеттік нейропатияны азіргі кездегі жіктелуің қ Жалпы симметриялық полинейропатиялар: • • сенсомоторлы (созылмалы); • • сенсорлы (жедел) • • гипергликемиялық нейропатия. Автономды нейропатия. Фокальды және мультифокальды нейропатиялар • • краниальды; • • кеуде-құрсақтық радикулонейропатия; • • фокальды тоннельды нейропатиялар; • • проксимальды моторлы нейропатия (амиотрофия); • • созылмалы қабынулы миелинсiздейтiн нейропатия (Chronic inflammatory demyelinating neuropathy — CIDP).

Перифери ялы қ ангиопатия Ая тарды артерияларыны созылмалы қ ң ң окклюзиялы ауруларыны классификациясы: қ ң окклюзи я локализаци ясы бойынша жамбасты қ (аорта, мы ынқ артери ясы ) сан ( сан ж не та ым ә қ артери ясы ) перифери ялы қ ( сира ж не табан қ ә артери лары ) К лини калы д режесі бойынша қ ә симптом сыз ( ауырсыну жо қ ) К ш т скенде аурсыну ү ү ( а са ты д режесі метр қ қ қ ә ашы ты бойынша аны талады, нау ас қ қ қ ауырсынусыз ж ріп туі ар ылы ү ө қ ) Тынышты к йдегі ауырсыну қ ү ( т ра ты ауырсынуұ қ ) Трофи калы б зылыстар қ ұ (некроз, гангрена)

Диагностика сы : Пульсация аны талмайдық Тамыр проекциясында систолалы шу қ допплерография ая тамырларыны қ ң ангиография сы ая артерияларын қ дуплекс ті ж неә триплекс ті У Д -сканир леу

Диабеттік табан синдромы – Д кезіндегі табанны патологиялы Қ ң қ жа дайы. Ол трофикалы жара т рінде ғ қ ү тетін тері мен ж мса тканьдерді , с йек ө ұ қ ң ү пен буындарды за ымдануымен, тері – ң қ буынды згерістер мен ө ірі ді-некротикалы процеспен ң қ сипатталады.

Диабетикалы табан қ синдромыны классификациясы ң : Нейропатика лы қ форма сы остеоартропати ясыз диабетика лы қ остеоартропатия — Шарко буыны Нейроишеми ялы қ форма сы Ишеми ялы қ форма сы

Диабетикалы табан синдромыны жаралы қ ң дефектіні ай ындылы ыны д режесі ң қ ғ ң ә Дәре жесі Белгілері 0 Жаралы дефект жоқ, бірақ терісі құрғақ, саусақтарының деформациясы, метатарзальді сүйек – буындардың аномалиялары 1 Инфекция белгісінсіз беткей жара 2 Терең жара, инфицирленген, бірақ сүйек тініне өтпеген 3 Абцесс түзген терең жара, сүйек ткані зақымданған 4 Шектелген гангрена (саусақ немесе табанның 5 Табанның толық гангренасы

Диабетикалы табан қ синдромыны диагностикасы: ң а намнез жинау ая ын арау ғ қ неврологиялы статусын ба алау қ ғ артериалды ан а ымы жа дайын қ ғ ғ ба алау ғ жаралы дефектен б ліндіні ө бактериологиялы тексеру қ

Диабетика лық остеоартропат ия- неврологиялы дефектпен тетін, қ ө салыстырмалы ауырсынусыз, рістеуші, ө бір немесе бірнеше буындарды ң деструктивті артропатиясы.

Классификация сы : I кезе і ң – табанны ісінуімен, гиперемиясымен ж не ң ә гипертермиясымен сипатталады. II кезе і –табан деформациясыны т зілуімен, ң ң ү рентгенологиялы , с йекті остеопароз т рінде згеріс қ ү ң ү ө аны талуы. қ III кезе і — табанны ай ын ң ң қ деформациясы, спонтандысынулар мен шы улар. ғ IV кезе і- жара дефектеріні т зілуі, инфицирленген ң ң ү жа дайда гангрена дамуы. ғ

Буындардың шектеулі қозғалысын анықтау үшін скрининг тәсілі бойынша науқастың қолын жоғары иық түзу сызық түзуінше көтергіземіз. Бұл кезде бірнеше буын беттерінің тығыз бітісуін анықтаймыз. Буындардың қозғалғыштығын өлшеу мен тіркеуі F. F. Cave, S. M. Roberts (1936) жүйесі бойынша жүргізіледі. Науқастардың саусақтарын ренгенологиялық зерттегенде БШҚ бар науқастарды фалангаралық буын аймағындағы жұмсақ тканьдердің қалыңдауы, бесінші саусақтың вальгусты феформацясы анықталады. Науқастарды қарағанда сонымен қатар шынтақ, иық және тізе буындарына көңіл аудару керек және де омыртқаның мойын және кеуде бөлігіне.

БШ С – классификациясы Қ ң (A. L. Rosenbloom): 1 –ші жәреже (жеңіл) бір немесе екі проксимальді фалангааралық, бір үлкен буында немесе тек екі жақты шектелген метакарпальді фалангааралық буындардың қозғалысының көлемінің бұзылысымен сипатталады. 2 –ші дәреже (айқын) үш немесе одан да көп фалангаралық буындардың, метакарпальді фалангалы буындардың екі жақты немесе бір үлкен буынның қозғалысының көлемінің бұзылысымен сипатталады. 3 –ші (ауыр) саусақтардың немесе қосарланған қол саусақ буындарының және омыртқаның мойын бөлігінің зақымдануымен, айқын деформациясы сипатталады.

Жай ж не т сінікті классификация ол H. ә ү Strakman ж не S. Brink сын ан. ә ұ ғ Ол 4 дәрежеге айырады. 0 дәреже – тері өзгерісі жоқ, буын қозғаласы сақталған. 1 дәреже – қол саусақтарының терісінің қалыңдап, қатайған. 2 дәреже – бесінші саусақтың екі жақты бүккіш контрактурасы. 3 дәреже – бесінші және басқа саусақтардың екі жақты контрактурасы. 4 дәреже – басқа буындардың контрактурасы.

Аурудың асқынулары гипергликемия — — қандағы қант денгейінің біршама жоғарлауы нәтижесінде дамыды Терідегі асқынулар — теріде беткей кейіннен терең жаралы іріңд процестердің дамуы Диабетикалық ретинопатия — — көрудің нашарлауына кейіннен толық көрудің жоғалуына дейін алып келетін көздің қан тамырлрының зақымдануы

Қан тамырлардың зақымдануынан сол аймақ терісінде , жұмсақ тіндерде , ауыр жағдайда сүйек буындарға дейін іріңді жаралы процестердің дамуына , жаралардан , кесілген аймақтардан қан ағыштықтың жоғарлауымен жүреді Диабетикалық табан синдромы яғни табан аймағының жара түрінде зақымдануы

Буындар қозғалысының шектелүі ол кез келген қол аяқ омыртқа буындарының қозғалысының шектелуі Диабетикалық нейропатия дерлік науқастардың көпшілігінде ауырсыну жылу сезу және басқада сезімталдық бұзылыстарының көрінүі

Ең ауыр асқынуы өлімге дейін алып келетін гипергликемиялық кома яғни қант денгейінің күрт жоғарлауынан миды зақымдап ес түссіз жағдайдың дамуы

ант диабеті кезіндегі Қ комаларды ң дифференциальді диагнозы

Д кезіндегі комаларды патогенезіҚ ң Кетоацидоз — ды кома Гиперосмол — ярлы кома Гиперлакта — циалық кома Гипоглике — миялық кома Гликогенолиз , , глюконеоген ез, липолизді ң ң гиперактивті лігі, кетон денелерінің қанға көп мөлшерде тусуі, су электролитте р бұзылысы Дегидратаци я мен гипергликем ия ия нәтижесінде қанның осмостық қысымының жоғарлауы, гиповолемия — ның дамуы Гипоксиямен гипоксемия нәтижесінде анаэробті гликолиз кушейіп, сүт қышқылының көп мөлшерде қанда жиналуы Глюкозаның бірден курт төмендеуі нәтижесінде бас мидың оттегімен қамтасыз етілуінің жетіспеушілі гігі

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Белгілері Кетоацид озды кома Гиперосм олярлы кома Гиперлак тациалық кома Гипоглик емиялық кома Аурудың дамуы Біртіндеп тезтез Этиологи ясыясы Инсулин қабылдам ағанда, әлі ҚД ҚД анықталм ағанда, стр ессесс Құсу, іш өту, дегид ратация, д иуретикте рмен емдеу кезінде МИ, БШ, Б Ш, Жұқпал ы қабыну аурулары кезінде Инсулинді артық мөлшерде қолдану, ф изикалық куштеме, а лкоголь Кома алдындағ ы жағдай Пассивті Пасссивті Пассивті Психомото рлы қозу

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Белгілері Кетоацид озды кома Гиперосм олярлы кома Гиперлакт ациалық кома Гипоглике миялық кома Тыныс шулышулы қалыптықалыпты Ацетон иісі Анықтала дыды Анықталм айдыайды Анықталм айды Тері жағдайы ҚұрғақҚұрғақ Ылғалды Көз алмасы тонусы Төмендей діді ҚалыптыҚалыпты

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Кетоацид озды кома Гиперосмо лярлы кома Гиперлакт ациалық кома Гипоглике миялық кома Құрысу Болмайды Болады Сіңірлер рефлексі Төмен Жоғары Дене темпратур асыасы Төмен Жоғары Төмен АҚҚАҚҚ Төмен Қалыпты

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Белгіле рірі Кетоацидо зз — — ды кома Гиперосмо лл — — ярлы кома Гиперлакт аа — — циалық кома Гипоглике — миялық кома Пульс Әлсіз, ырға қсыз ЖиіЖиі Қалыпты ІшіІші Қатайған Қалыпты Аурсынулы , қатайған Қалыпты ҚЖАҚЖА Лейкоцито з, СОЭ жоғарлауыжоғарлауы Лейкоцито з, СОЭ жоғарлауы Қалыпты ЗЖАЗЖА Протеину — рия, цилин дд — — рурия, гема турия Протеин — урия, цилидрури яя ҚалыптыҚалыпты

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Белгіле рірі Кетоаци дозды кома Гиперос молярл ы кома Гиперлактац иалық кома Гипогликеми ялық кома Зәрдегі ацетон ++++++ __ __ __ Гликеми яя Гипергли кемиякемия Гипергликемия Гипогликемия Қандағы бикорба натнат Төмен ҚалыптыҚалыпты Қандағы мочевин аа Жоғары немесе қалыпты Қалыпты

Д кезіндегі комаларды диф. диагнозыҚ ң Белгілері Кетоацид озды кома Гиперосм олярлы кома Гиперлак тациалық кома Гипоглик емиялық кома Қандағы натрий Қалыпты немесе төмен Жоғары Қалыпты Қалыптя Қандағы калий Төмен ҚалыптыҚалыпты

Кетоацидозды кома кезіндегі жедел к мекө 1. 1. Инсулиннің орнын толтыру : : Алғашқыда 8 -10 ХБте инсулинді куре тамырға енгізу, кейіннен сағатына инсулинді 6 -10 ХБ ХБ тамшылатып енгізіледі. Глюкоза денгейі сағатына 5 -6 ммоль\ль ге дейін томендеуін бақылау керек 2. 2. Инфузионды терапия

Гиперосмолярлы кома кезінде жедел к мекө 1. 1. Дегидратациамен куресу. Алғашқы сағатта 1, 5 -2 литр натрий хлоридінің изотониялық ерітіндісі куре тамырға тамшылатып енгізіледі. Әрі қарай 22 шіші -3 -3 ші сағаттарда 500 -750 мл ден енгізіп отыру қажет. Журек шамасыздығы, ми ісінуі дамыуының алдын алу, бақылау.

Гиперлактациалы кома кезіндегі қ жедел к мек өжедел к мекө Емнің мақсаты ацидозды коррекциялау. Ол реанимацияда интенсивті терапия турінде жургізіледі. — Натрий гидрокарбонат 151151 млмл — 2, 5% ерітіндісі куре тамырға — Метилен көгі 1%1% 1 -51 -5 мг\кг — Оксигенотерапия — Кокарбоксилаза 100100 мг нан куре тамырға енгізу — Инсулиотерапия (8(8 ЕД инсулинді 500500 млмл глюкоза ерітіндісінде араластырып ))

Гипогликемиялы кома кезіндегі қ жедел к мек өжедел к мекө Глюкозамен емдеу 60% 40 мл глюкоза ерітіндісін куре тамырға енгізу, оны әр минут сайын қайталап отыру қажет Егер естен тану ұзаққа созылса ми ісінуіне қарсы шаралар жургізу — Маннитол 15 -20% 0, 5 -1, 0 г/кг куре тамырға

Д 2 типіні емі: Қ ң Диета № 9 стол Физикалық күштеме денсаулығына байланысты есептеледі.

Қант диабеті кезіндегі диета

№№ 9 Диета № № 9 диета қант диабетінде тағайындалады. Сонымен қатар, аллергиялық жағдайлар мен басқа аурулар кезінде де (ревматизм, инфекциялы бейспецификалық полиартрит, бронхылық демікпе, есекжем) қолданылады.

Энергетикалық құндылығы 9630 к. Дж (2300 ккал). Химиялық құрамы, г: белок — 100 (60 % жануар), май — 80 (25— 30 % өсімдік), көмірсу — 300, натрий хлориді — 12; сұйықтық — 1, 5 л.

Кулинарлық өңдеу Тәтті тағамдарды дайындау кезінде қант алмастырғыштарды қолданады (ксилит, сорбит). Тамақтану тәртібі. Күніне 5— 6 рет көмірсуларды дұрыс бөлу арқылы тамақтану арасында қолданады.

Нан және ұн өнімдері Жеуге ұсынылатындар: қара нан, белоктық-кебектік, 2 — сортты ұн. Мүлдем рұқсат етілмейтіндер: тәтті және жоғарғы сортты ұннан жасалған нан өнімдері.

Ет пен құс еті Жеуге ұсынылатындар: майсыз сиыр еті , бұзау еті, қой еті, қоян еті, тауық еті (суда пісірілген, бұқтырылған), сиыр холодеці. Докторлық, диабетикалық, сиыр колбасалары, сосискалар. Мүлдем рұқсат етілмейтіндер: еттің барлық майлы сорттары, қаз, үйрек, майлы шошқа еті, кептірілген колбасалар, консервілер.

Балық Жеуге ұсынылатындар: майсыз қайнатылған балық. Рұқсат етілмейтіндер: селедка, томатты соустағы немесе өзінің соусындағы консервілер, майлы, тұзды балықтар және икралар мүлдем қолданылмайды.

Жұмыртқа Күніне 2 данаға дейін суға пісірілген , кейде ғана қуырылған күйінде жеуге болады.

Сүт өнімдері Жеуге ұсынылатындар: сүт, айран, майсыз немесе жартылай майлы сүзбе, тұздламаған және майсыз сыр, қаймақ өте аз мөлшерде. Рұқсат етілмейтіндер: тәтті сүзбелер, қоюландырылған сүттер.

Майлар Жеуге ұсынылатындар: сары май және өсімдік майлары. Рұқсат етілмейтіндер: барлық жануар майлары.

Дақылдар, макаронды тағамдар және бұршақ тұқымдастар Жеуге ұсынылатындар: ячневая, гречка, перловка, тары, овсянка дақылдарынан дайындалған кашалар, бұршақ аз мөлшерде, көмірсулар нормасын ескере отырып беріледі. Рұқсат етілмейтіндер: манная крупа, күріш, макаронды тағамдар.

Жемістер Жеуге ұсынылады: капуста, салат, асқабақ, кабақтар, қияр, помидор, баклажан. Көмірсулар нормасын ескере отрырып картофель, сәбіз, қызылша, жасыл бұршақ. Рұқсат етілмейтіндер: маринадталған және тұздалған тағамдар.

Сорпалар Жеуге болатындар: ащы емес майсыз ет, балық, саңырауқұлықты сорпаны картофельмен, жемістермен, фрикадельки және рұқсат етілген дақылдармен дайындағанда; борщ, щи, окрошка (етпен және жемістермен). Рұқсат етілмейді: майлы сорпалар, сүтті кеспелер, боб тәріздес дақылдар.

Жидектер, тәтті тағамдар Жеуге болатындар: кез- келген қышқыл-тәтті жидектер. Сорбит, ксилит, сахарин қосып әзірленген компоттар (қантсыз), мус, желе, конфеттер, жаңғақты печенье. Рұқсат етілмейді: жүзім, мейіз, финик, инжир, банан, қант, бал, варенье, конфеттер, балмұздақ.

Соус және дәмдеуіштер Жеуге болатындар: жеміс қайнатпасында, тұзы аз және майсыз ет, балық және саңырауқұлақты сорпаларда әзірленген соустар; хрен, бұрыш, горчица өте аз мөлшерде. Рұқсат етілмейтіндер: ащы, тұзды және майлы соустар.

Сусындар Қолдануға болатындар: қантсыз сүт қосылған шәй, кофе, какао, ит мұрын (шиповник), қантсыз жаңа жеміс пен жидектер суы, томат суы. Рұқсат етілмейтіндер: тәтті жеміс- жидек сулары (жүзім және т. б. ), тәтті квас, қант қосылған лимонадтар.

ДЕНЕ САЛМАҒЫН ТӨМЕНДЕТУГЕ АРНАЛҒАН ЖАТТЫҒУЛАР. .

1 -1 — жаттығу Қабырғаға бетті қаратып бірнеше аралықта тұру қажет. Қолды жартылай көтеріп қабырғаға алақанды тигізу керек. Қабырғадан қолды жиырып және жазу керек. Арқаның тегіс болып тұруын қадағалап тұру қажет.

2. 2. Жаттығу. . • Қабырғаға бетпен қарап алдымен оң қолды барынша жоғары көтеріп, содан кейін сол қолды көтеру керек және екі қолды бірдей көтеріп жасайды.

3. 3. Жаттығу. Бетті қабырғаға қаратып оң аяқты содан соң сол аяқты көтеру керек.

4. 4. жаттығу Аяқты күшпен артқа көтеру керек.

5. 5. Жаттығу Арқаны қабырғаға тіреп құрсақты тартып, арқа бұлшықетін қысым жасап тыныс алу керек. Барынша тынысты тоқтатып, содан кейін біртіндеп дене бұлшықетін босатып шығару керек.

6. 6. Жаттығу Қабырғаға бетті қаратып қолмен алдымен оң аяқты бүгіп тізені құрсаққа жеткізу, содан кейін сол аяқты да дәл солай жасау.

7. 7. Жаттығу Бетті қабырғаға қаратып одан ара қашықтықта тұрады. Аяқты көтеріп табанды қабырғаға қояды, алға қарап иіліп қолмен балтырды ұстап тұрып басты тізеге жеткізеді.

ЕСКЕРТУ! Жаттығу бұлшықетте күштің болуын талап етеді. Жаттығуды 1010 рет жасау қажет.

20 20 ТҮРЛІ ЖАТТЫҒУ. ТАҢҒЫ УАҚЫТТА ЖАСАЙТЫН

1 -1 — жаттығу 11 минут немесе 22 минут жаяу жүру.

2 -2 — жаттығу 1 -2 минут жаяу жүру керек Түзу тұру қажет. Қолды екі жанынан көтеріп оң немесе сол аяқтың ұшынан тұрып тыныс алады, аяқты орнына келтіріп тыныс шығарады

3 -3 — жаттығу Қолды созып саусақтарды жұму. Кезекпен қолды білезік буында иіп басты қозғалту керек.

4 -4 — жатты ғғ уу Тыныс алып тізе буынында иіп, тыныс шығарғанда жазу керек.

5 -5 — жатты ғғ уу Тыныс алып аяқ ұшымен отырып қолды алға созып алақанды төмен қаратып тыныс шығару.

6 — 6 — жатты ғғ уу Кезекпен сол қолмен оң аяқтың ұшына, ал оң қолмен сол аяқтың ұшына тізені бүкпей тигізу.

8 -жаттығу8 -жаттығу Кезекпен тізені бүгу тыныс шығару.

9 -9 — жаттығу Кішкентай орындыққа отырып, қолды басқа қойып аяқты алға созып тыныс алу. Денені алға қаратып иілтіп тыныс шығару.

10 -10 — жаттығужаттығу Арқамен жатып, денеде қол жату керек. Бір уақытта қолды және аяқты алға созып тыныс алу, қайта қалпына келтіру — тыныс шығару.

11 -11 — жатты ғуғу арқамен жатып оң қолды ішке қою. Диафрагмальды тыныс алу.

12 -12 — жаттығу Арқамен жатып қол және аяқ жан жаққа апару тыныс алу. Өкшені жерден қозғалтпай денені оң және солға бұру, алақанды жақындату — тыныс шығару.

13 -13 — жаттығу Арқамен жатып, аяқ тізеде бүгіліп, қол денеде жатады. Аяқты велосипедке кетіп бара жатқандай етіп қозғалту.

14 -14 — жаттығу Бір уақытта оң қол және сол аяқты көтеру — тыныс алу қайтадан қалпына келтіру — тыныс шығару.

15 -15 — жатты ғғ у у Ішпен жатып, қолды алға созу. Қолды және аяқтың ұшын жоғары көтеріп, денені көтеру, тыныс алу — қайта қалпына келтіру — тыныс шығару.

16 -16 — жаттығу Ішпен жатып, қол денеде жатады Қолды және аяқты жоғары көтеріп, денені көтеріп — тыныс алу керек, қайта қалпына келтіріп — тыныс шығару.

17 -17 — жаттығу Орындықта отырып шетін қолмен ұстау. Денені артқа апару — тыныс алу, қайта қалпына келіп — тыныс шығару.

19 -19 — жаттығу Тұру, аяқ және қол түзу болу керек. Кезекпен қолды аяқтың үстімен жылжытып төмен түсіру, ал екінші қол жоғары қолтық астына дейін көтеру — тыныс алу, қайта қалпына келтіру — тыныс шығару.

20 -20 — жаттығу Тұру, қол денеде жатады. Қолды жоғары көтеру — тыныс алу, қолды біртіндеп төмен түсіру — тыныс шығару.

ПросмотретьҚант диабетін физикалық күш түсіру арқылы реттеу

Фитотерапия Просмотреть

1. Медикаментозды емқ А) Бигуанид тертер (метформин) Б) Тиазолидиндион дардар (пиоглитазон, розиглитазон) Бауырда глюкоза синтезін т мендетеді. өт мендетеді. ө ИИ нсулинорезистент тілікті т мендетеді өт мендетедіө А) Препарат тартар сульфонилмочевин алар (гликлазид, гликвидон, глибенкламид, глипизид, глимепирид) Б) Меглитинид тертер ж не әж неә фенилаланин тьуындылары (репаглинид, натеглинид) ИИ нсулин синтезін к шейтеді үк шейтедіү АА льфа-глюкозидаз аа ии нгибитор лары (акарбоза) Ішекте глюкозанаы ңІшекте глюкозанаы ң сі ірілуін т мендетеді ң өсі ірілуін т мендетедің ө

1 1 кезең Монотерапия метформин менмен (( титр леу м лшері өлеу м лшеріө 500 д енен 1500 мг/ т у әт уә 2 2 кезе ңкезең ММ етформин ге тиімділік болма анда ғ секретагог тарды та айындайды ғтарды та айындайдығ (сульфонилмочевин алар , глинид тертер ))

3 кезең Пероральді антты т мендететін қ ө препараттардан тиімділік болма анда ғ инсулинмен емдейді Ново. Микс 30 Пенфилл, Ново. Микс 30 Флекс. Пен Хумулин М