FINANSE System bankowy mgr Agata Nowakowska a nowakowska pwsb

FINANSE System bankowy mgr Agata Nowakowska a. nowakowska@pwsb. pl

Plan 1. Bank- definicja, podstawowe jego czynności oraz jego funkcje 2. Operacje bankowe 3. Klasyfikacja banków 4. NBP 5. Bankowy Fundusz Gwarancyjny 6. Ćwiczenie

Regulacje prawne systemu bankowego w Polsce • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r Prawo bankowe ( Dz. U. Nr 140, poz. 939) • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim ( Dz. U. nr 140, poz. 938) • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 339)

Bank Art. 2 Bank jest osobą prawną, utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym

Funkcje banków Tworzenie pieniądza przez bank emisyjny jako ostatecznego środka zapłaty • Tworzenie pieniądza przez banki operacyjne jako środka płatniczego • Zaspokojenie za pomocą kredytów i pożyczek zapotrzebowania podmiotów gospodarczych na pieniądz • Pośredniczenie pomiędzy posiadaczami środków pieniężnych i ich użytkownikami

Czynności bankowe Przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów • Prowadzenie innych rachunków bankowych • Udzielanie kredytów • Przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych

Czynności bankowe • Wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego • Udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw • Emitowanie bankowych papierów wartościowych • Wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach

Operacje bankowe są specjalistyczną formą działalności usługowej realizowanej przez banki Specyfika tych usług polega na tym, że przedmiotem działalności są pieniądze i inne wartości, a zakres to udział w przepływie strumieni pieniężnych. Można powiedzieć, że operacje bankowe są to sposoby i techniki wykonywania czynności bankowych.

OPERACJE BANKOWE Czynności dokonywane przez banki FINANSE Operacje bankowe OPERACJE BANKOWE CZYNNE BIERNE USŁUGOWE aktywne pasywne pośredniczące Kredyty obrotowe Przyjmowanie depozytów a vista Otwieranie rachunków bankowych Przyjmowanie depozytów terminowych Prowadzenie rachunków złotowych i walutowych Emisja własnych papierów wartościowych Inne czynności zlecone przez klienta Kredyty inwestycyjne Kredyt dyskontowy Kredyt akceptacyjny Kredyt lombardowy Kredyt hipoteczny Leasing Kredyty komercyjne Gwarancje bankowe Faktoring Poznańska Wyższa Szkoła Biznesu i Języków Obcych

Klasyfikacja banków • Z punktu widzenia przeważającej własności kapitału: - banki krajowe - banki zagraniczne • Ze względu na formę własności: - banki państwowe - banki spółdzielcze - banki w formie spółek akcyjnych

Narodowy Bank Polski Ustawa określa NBP jako Bank emisyjny, centralną instytucję kredytową, rozliczeniową i centralną bankową instytucję dewizową. NBP pełni następujące funkcje: • Banku emisyjnego • Banku banków • Banku państwa i banku gospodarki narodowej

Narodowy Bank Polski Organami NBP są: • Prezes NBP • Rada Polityki Pieniężnej • Zarząd NBP Zadania RPP • Określa wysokość stóp procentowych • Ustala zasady i stopy procentowe rezerw obowiązkowych banków komercyjnych • Zatwierdza plan finansowy NBP • Ustala zasady operacji otwartego rynku • Przyjmuje roczne sprawozdania finansowe NBP • Określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych

Operacje otwartego rynku mają na celu kontrolowanie podaży pieniądza na rynku oraz regulowanie płynności finansowej banków. Polegają one na zakupie bądź sprzedaży przez bank centralny papierów wartościowych publicznych(bonów skarbowych, obligacji państwowych) lub prywatnych (obligacji przedsiębiorstw, weksli).

Bony Pieniężne Bony pieniężne NBP są jednym z instrumentów wpływu NBP na podaż pieniądza. Są to krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez NBP oferowane przede wszystkim bankom komercyjnym.

Systematyka przedmiotowa Refinansowanie banków polega na udzielaniu kredytów przez bank centralny pozostałym bankom. Podstawowe formy refinansowania banków to: • Kredyt refinansowy • Kredyt redyskontowy •

Bankowy Fundusz Gwarancyjny Podstawa prawna: Ustawa z 14. 12. 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym ( Dz. U. nr. 9 z 2000 r. poz. 131 z późn. zm. ) Celem obowiązkowego systemu gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych jest zapewnienie dysponentom wypłaty tych środków w razie upadłości banku.

Bankowy Fundusz Gwarancyjny Ze środków Funduszu mogą również korzystać banki, które utraciły płynność finansową i uzyskane w formie kredytu środki mają uzdrowić ich sytuację finansową. Obowiązkowy system gwarantowania środków pieniężnych obejmuje środki do wysokości (łącznie z odsetkami naliczonymi do dnia spełnienia warunków gwarancji)

Bankowy Fundusz Gwarancyjny BFG tworzą dwa fundusze: • Fundusz statutowy, tworzony na zapewnienie środków na wypłaty środków gwarantowanych przez fundusz • Fundusz pomocowy, utworzony w celu zapewnienia środków na finansowania zadań funduszu

Bankowy Fundusz Gwarancyjny GWARANCJA: Do 100 000 EURO – 100%

Pieniądz jego cechy i funkcje Jan Kowalski prowadzący działalność gospodarczą posiadał środki pieniężne złożone na rachunkach bankowych w banku X. Bank X ogłosił upadłość 11 lutego 2012 r. Pan J. Kowalski spodziewa się zwrotu pieniędzy od BFG. Saldo poszczególnych rachunków Pana Kowalskiego w banku X zostało przedstawione poniżej: • Rachunek bieżący – saldo łącznie z odsetkami na dzień upadłości 15 630 zł • Rachunek lokaty terminowej złotowej – założonej 4 stycznia br. na okres 3 miesięcy w kwocie 25 000 zł o oprocentowaniu 5% • Rachunek lokaty terminowej walutowej w wysokości 3000 E założonej 4 grudnia 2011 r. na okres 2 lat, oprocentowanie 3% • Bankowe papiery wartościowe emitowane przez bank X na okaziciela na kwotę 1000 zł. • Oblicz kwotę jaka została wypłacona deponentowi z tytułu gwarancji, wiedząc, że średni kurs euro w dniu upadłości banku wyniósł: 1 euro = 4, 2122 PLN

KREDYTY BANKOWE Przygotowała: mgr Agata Nowakowska

PLAN 1. Kredyty bankowe 1. Kredyt a pożyczka 3. Klasyfikacja kredytów 4. Zdolność kredytowa 5. Całkowity koszt kredytu 6. Podstawowe formy zabezpieczeń zwrotności kredytów 7. Ćwiczenia

KREDYT • Art. 69. 1. Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: • Strony umowy • Kwotę i walutę kredytu • Cel, na który kredyt został udzielony • Zasady i termin spłaty kredytu • Wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany • Sposób zabezpieczenia spłaty kredytu • Terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych • Wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje • Warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy • Zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu • Podpisy stron •

Pożyczka a kredyt POŻYCZKA KREDYT • Kodeks Cywilny – Art. 720 -724 • Na dowolny cel. • Przedmiotem pożyczki mogą być środki pieniężne lub rzeczy oznaczone, co do gatunku • Może być zawarta ustnie. Powyżej 500, 00 PLN powinna być zawarta na piśmie • Nie ma obowiązku oceny zdolności kredytowej • Może być odpłatna lub nieodpłatna • Prawo Bankowe – Art 69 • Na określony cel • Przedmiotem kredytu są tylko i wyłącznie środki pieniężne • Obowiązuje zawsze forma pisemna • Warunkiem udzielenia kredytu jest posiadanie zdolności kredytowej przez kredytobiorcę • Zawsze odpłatny – odsetki, prowizje

Klasyfikacja kredytów Ze względu na przedmiot (cel) kredytu: • Obrotowe - finansujące działalność eksploatacyjną i bieżącą • Inwestycyjne – współuczestniczące w finansowaniu nakładów inwestycyjnych. • konsumpcyjne Ze względu ma na okres spłat (okres kredytowania): • Krótkoterminowe • Średnioterminowe • Długoterminowe Ze względu na sposób uruchomienia kredytów: • W rachunku bieżącym • W rachunku kredytowym

Zdolność kredytowa, to zdolność kredytobiorcy do spłaty kredytu wraz z odsetkami w określonym czasie i miejscu

Całkowity koszt kredytu Na całkowity koszt kredytu składają się: 1. Prowizje 2. Opłaty za rozpatrzenie wniosku i przygotowanie umowy kredytowej 3. Odsetki nominalne 4. Opłaty z tytułu zabezpieczenie zwrotności kredytu

Raty stałe •

Raty stałe Oblicz wysokość I raty mając dane: • Wysokość kredytu – 2000 zł • Oprocentowanie 24% w stosunku rocznym • Spłata w okresie 3 miesięcy

KREDYTY Zabezpieczenie zwrotności kredytu FINANSE Udzielając kredytu bank podejmuje ryzyko zwrotu i dlatego domaga się zawsze równego lub nadwyżkowego jego zabezpieczenia. FORMY ZABEZPIECZEŃ ZABEZPIECZENIA OSOBISTE ZABEZPIECZENIA RZECZOWE ZABEZPIECZENIE WEDŁUG PRAWA CYWILNEGO HIPOTEKA WEKSLE in blanco ZASTAW REJESTROWY PORĘCZENIE WEKSLOWE BLOKADA ŚRODKÓW NA RACHUNKACH BANKOWYCH GWARANCJE I PORĘCZENIA BANKOWE UBEZPIECZENIA ZWROTNOŚCI KREDYTÓW PRZELEW WIERZYTELNOŚCI cesja Poznańska Wyższa Szkoła Biznesu i Języków Obcych

PODSUMOWANIE Jan Kowalski ubiega się w banku o kredyt gotówkowy na dowolny cel, w kwocie 12000 zł, na okres 24 miesięcy. Kredytobiorca o kredyt ubiega się w marcu br. Polecenie: 1. Oblicz ratę kredytową, przy oprocentowaniu 9, 8% w stosunku rocznym 2. Oblicz całkowity koszt kredytu, jeżeli bank pobiera: prowizję w wysokości 4, 75% kwoty kredytu oraz opłatę za rozpatrzenie wniosku i przygotowanie umowy kredytowej w wysokości 0, 5% nie mniej niż 100 zł

Pytania testowe Przez zdolność kredytową rozumie się: • Zdolność do zaciągnięcia kredytu, • Zdolność do podpisania umowy kredytowej, • Zdolność do poręczenia kredytu osobie trzeciej, • Zdolność do spłaty kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie kredytowej. Pieniądz bezgotówkowy występuje w formie: • Pieniądza materialnego i zapisu na rachunkach bankowych • Bilonu i banknotów w obiegu • Zapisu na rachunkach bankowych • Bilonu i materialnego zapisu na rachunkach bankowych

Pytania testowe Prawo emisji pieniądza w Polsce posiada(ją): • Wyłącznie banki komercyjne • Wyłącznie NBP • NBP i banki komercyjne • Banki komercyjne i Skoki Stefczyka Banki kreują pieniądz poprzez: • Udzielanie kredytów, • Przyjmowanie depozytów, • Emitowanie obligacji, • Emitowanie akcji.

Dziękuję za uwagę