Д ріс 5 -6ә Д ріс жоспары: әД

Д ріс 5 -6ә Д ріс жоспары: ә сты ж не кроликті деу. Малды сою ж не Құ ә өң ә б лшектеу. Малды ж не сты деуді технологиялы ө ә құ өң ң қ операциялары ж не оларды орындалу кезегі. делген ә ң Өң німдерді ндіріске жіберу жолдары. Шикізат пен німні ө ө ө ң балансы, шы ын азайту жолдары. І М, са мал, шош а ғ Қ Ұ қ қ малын сою технологиялы схемасыны ерекшеліктері. қ ң Конвейірлі желідегі ауіпсіздік шаралар жолдары. қ Электростимуляция. Процесті ма ынасы, режимдері, ң ғ техникалы ажеттіліктері. Кроликтерді сою ж не қ қ ә технологиялы схемасы. Кроликтерді топты қ механизделген ж не карусельді агрегатта сою ж не ә ә шасын деу. ұ өң

й оянын ж не сты ндеуҮ қ ә құ ө й оянын сою ж не деу. й оянын сою а дейіленіп жасал ан торда, ия болмаса Ү қ ә өң Ү қ ғ ә ғ ж шікте жеткізіледі. Негізінде е д рысы, зынды ынан та таймен не болмаса сеткамен ә ң ұ ұ ғ қ бірнеше б лімге ж не к лдене інен екі б лімге б лінген жекеше торлармен келінуі те ө ә ө ң ө ө ә ө д рыс. Сою а арнал ан ояндарды денсаулы ы жа сы, ж н т леуі ая тал ан ж не ұ ғ ғ қ ң ғ қ ү ү қ ғ ә денесінде еш андай жара болмауы тиіс. й ояныны терісі алы ж не с нді т стес қ Ү қ ң ә ә ү ж нмен ыста, неболмасат легенненсо к здежамылады. Осысебептерденде й оянын ү қ ү ң ү ү қ союды тиімді кезе дері: ыста к жектегендерін 3 -4 айлы жасында, ерте к ктемде-6 -7 ң ң қ ө айлы та, ал к здегі к жектерін – ыс ы ж німен толы жамылып бол ан со. Сою а қ ү ө қ қ ү қ ғ ң ғ абылдап алу, бас а малдарды абылдап алу ережесіндей. Торларды оянымен абылдау қ қ қ стеліне келеді, ткізушіадамторданданалап ояндышы арадыда, сырттай арау аж не ү ә ө қ ғ ә о ын аны тау а абылдаушы а береді. Одан кейін оларды алдын-ала лшелінген торлар а қ ң қ ғ ө ғ (ж шіктерге) жай астырады. ояндарды с рыптап (сорттап) ал аннан со топтап лшейді. ә ғ Қ ұ ғ ң ө й оянын есе гірету шін электр то ын пайдаланады. Механизацияланба ан сою Ү қ ң ү ғ ғ пунктарында ж не асапханаларда ояндарды до ала тау жасалын ан р ышпен ә қ қ ңғ қ ғ ұ ғ ла тарыны артынан ара стан же ілдеп рып есе гіретеді. Электр то ымен құ қ ң қ құ ң ғ есе гіреткенде, кернеуі (напряжение) 220 В к ші 0, 5 А, сер ету за ты ы 3 сек то ң ү ә ұ қ ғ қ олданылады. Есе гіретуая тал аннансо , ансыратутолы болума сатпен ояндыарт ы қ ң қ ғ ң қ қ қ сыйра тарынан асып ояды. О ан дейін басын желке с йек пен бірінші мойын омырт а қ қ ғ ү қ аралы ынан кесіп алады. Басын кесіп алу, к п е бек сі іруді талап ететін ішті , кеудені , ғ ө ң ң ая тарыны терісін т сіріп ая тарын кесу ж не терісін т сіру ж мыстарын же ілдетеді, қ ң ү қ ә ү ұ ң екіншіден ансыратужылдамды ы3 есекемиді. қ ғ

оянны басын кесіп алмайа ансырату т жжірибеде к птеп тара ан. М ндайҚ ң қ қ ә ө ғ ұ жа дайда, т менгі жа ыны б рыштау жа ындас мойын терісін аздап ана кесіп ғ ө ғ ң ұ қ қ тіледі, к ре тамырын ж не й ы ан тамырын кесіп жібереді. оянны мамы ү ң ә ұ қ қ Қ ң қ ж ніне аншашыратпаума сатпен, шасынсол олмен ла ынан 1 -2 минуттай ү қ қ ұ қ құ ғ ста ырап, сосын 3 -4 минут толы ансырату шін асып ояды. Алды ы ұ ңқ қ қ ү қ ңғ сыйра тарын білек буындарына дейін ж не ла тарын кесіп тастайды. Терісін қ ә құ қ сыпырарды алдында, шаны рса абыр асына басып, рі арай етті з рмен ң ұ ң құ қ қ ғ ә қ ә ыластамау шін уы ты ішіндегілерінен босатады. Тілерсек буындарын айнала ү қ қ д гелек тілік жасайды, содан со сира ты ж не бір сира саныны ішкі өң ң қ ң ә қ ң жа ынан, арт ы тесік ар ылы екінші тілерсек буын а дейін теріні кесіп тіледі. ғ қ қ ғ Арт ы сира тарынан теріні сыпырып т сіргеннен кейін, оны екі олмен стап, қ қ ү қ ұ я ни оянны денесінен ш лке ( быр) т рде, мамы ж ні ішінде, шелі (мездра) ғ қ ң ө құ ү қ ү сыртында болатындай етіп абайлап т мен тартады. Бас терісін т сіру шін ө ү ү к здеріні , ла тарыны , м рныны асынан тілік жасайды, ла тарыны ө ң құ қ ң ұ ң қ құ қ ң шеміршектеріналыптастайды. шаны рса абыр асына жола сызы ымен Ұ ң құ қ қ ғ т с с йегіне дейін тіле кесіп, тін ж не уы ын пыша пен абайлап кесіп алып ө ү ө ә қ ғ қ тастайды. Жамбасты бірігіп бітіскен жерін б ле кесіп, арт ы тесікті айнала ң ө қ кесіп тілік жасап, тік ішекті ж не ас азанды айырады, бас а ішектерді, ж ректі, ә қ қ ү бауырды, кпені, ке ірдекті, ешті алып тастайды. Б йректерді, б йрек ө ң өң ү ү майымен шада алдырады. Басы б андейіналынбасажелкес йекпенбірінші ұ қ ұғ ү мойыномырт ааралы ынанкесіпалады. қ ғ

шаны ал аш деу, арт ы сыйра тарын тілерсек буындар а дейін кесіп алуменҰ ғ өң қ қ ғ ая талынады. қ Сыпырып алын ан теріні біртіндеп а аш т зеткішке керіп тартып, асты ы жа ын бекітеді ғ ғ ү ңғ ғ де, ал анеттенж немайдантазартады. қ ғ ә й оян шасын тазартуды, етті ж не м шелерді ветеринарлы санатиарлы экспертизадан Ү қ ұ ә ү қ қ ткізгеннен кейін ж ргізеді. Сою барысында шаны згерген ж не ыласталын ан ө ү ұ ң ө ә ғ учаскелерін, мойынны сойыл ан жерін тазалайды, шаша тал ан (бахромка) етті кесіп, ң ғ қ ғ ал анішкім шелерденж нетеріденайырады. қ ғ ү ә Егерде шалар сондай ыластан ан болса ( сіресе рса уыстары) шланг ар ылы, ия ұ ғ ә құ қ қ қ болмаса ш ткелі душпен жуады. Арты суды пыша ты сырт жа ымен жо арыдан т мен ө қ қ ң ғ ғ ө арай тазалап а ызады. шаны сулы ш берекпен с ртуге болмайды, м ндай жа дайда еттегі қ ғ Ұ ү ү ұ ғ микрофлораны т ым тарату аупі жо арлайды, са тау т ра тылы ы т мендейді, ң ұқ қ ғ қ ұ қ ғ ө « ыртыс- абы » ралуыбаяулайды. қ құ оянды сойып деу, шаны алып а (формовка) келтірумен ая талады. Б л шін кеуде Қ өң ұ қ қ қ ұ ү клетканы б йірлеріні шінші ж не т ртінші абыр алар арасынан тіледі де, о ан арт ы ң ү ә ө қ ғ ғ қ ж неалды ысыйра тарынт зепенгізеді. шанысуыту атемпературасы100 С–данжо ары ә ңғ қ ү Ұ ғ ғ емес цех а ілулі жа дайда т седі. деліп суытыл ан оян шасыны салма ы 1, 1 кг т мен қ ғ ү Өң ғ қ ұ ң ғ ө болмауы ажет. о дылы ына арай оян шасын екі категория а б леді: бірінші ж не қ Қ ң ғ қ қ ұ ғ ө ә екінші. Біріншікатегория а, б лшы етіжа сыдамы ан, шо ты ыны стіндеж нешапма айында ғ ұ қ қ ғ ң ү ә ң жуантілімдейт стімайшо ырлан ан, б йректеріжартылаймайменжамыл ан шажатады. ү ғ ғ ү ғ ұ Екінші категория а енетін шаны б лшы еті ана атты дамы ан, ар а омырт аларыны ғ ұ ң ұ қ қ ғ ғ қ қ ң омырт а саба ы аздап шы ы ы, май шо ырлану шо ты ында, шап ма айында ж не қ ғ ғ ңқ ғ ң ә б йректерінде аздау. Б л категория а б лшы еті жа сы дамы ан, йткенмен де май ү ұ ғ ұ қ қ ғ ә байлануыжо шалардыдаенгізеді. қ ұ

рбір шаны та балап (маркировка), сыйра ты сыртына бір та ба ояды. Бірінші категориялы Ә ұ ң қ ң ң қ шаны д гелек, екінші категориялысын т ртб рышты та бамен та балайды. шаларын ұ өң ө ұ ң ң Ұ та тайлы ж шіктерге бір сап ылып жай астырады (20 данадан арты емес). Ж шік ішіне қ ә қ ғ қ ә салынатын жазба а аз а (ярлык) асапхана атауын, о дылы категориясын, ша санын, қ ғ ғ қ қ ң қ ұ сойыл ан к ні мен таза салма ын к рсетіп жазады. ғ ү ғ ө Етті ж не ішкі м шелерді шы ымы оянны жасына, т ымына ж не бас а да факторлар а ң ә ү ң ғ қ ң ұқ ә қ ғ байланысты. Ет деу ндірістерінде, жа а сойыл ан ояндарды сойыс шы ымы т мендегідей өң ө ң ғ қ ң ғ ө орташа нормамен бекітілген: бірінші категориялы о дылы та Украйна, Молдава ж не Балты қ ң қ ә қ жа алау республикалары шін-52 %, Т жікстан ж не Т ркмен-50%, бас а республикалар а-51%. ғ ү ә ә ү қ ғ Екінші категориялы ет шы ымы: Литва республикасына-49%, Латвия республикасына-50, 3, ғ Т жікстан а-49, 4, Т ркменге-46, 1, Эстония а — 49, 5 ж не бас а республикалар шін – 48, 2 %. ә ғ ү ғ ә қ ү Тері шы ымы оянны тірі салма ына 12%-дай болады. оян терісін ал аш деу ж не ғ қ ң ғ Қ ғ өң ә консервілеу. Т сірілген теріні жоралау а (обрядка) кіріседі, б лшы ет кесімдерін, с т бездер ү ғ ұ қ ү алды тарын, сырт жыныс м шелерін кесіп алып тастайды да, к з тесіктерінен шаны суыту қ қ ү ө ұ шін 1 са ат а ілгішке іледі. Терілерді атар- атарлап йіп салу а болмайды. Теріні механикалы ү ғ қ қ қ ү ғ қ діспен майдан айырады, я ни сына т стес т зеткіш алып а жай астырып пыша пен ырады. ә ғ ү ү қ қ ғ қ қ Теріні кептіргенде, ыл ал шуына кедергі жасайтын шо ырлан ан майды алады, олай істелінбесе ғ ұ ғ ғ теріні шелі (мездра) к геріп шіриді, оны т зімділік асиеті нашарлайды. Май алды тарын ң ө қ қ қ толы кептіру ма сатпен, теріні аздап бензин ж не ыл алдандырыл ан а аш гінімен с ртеді. қ қ ә ғ ғ ғ ү ү Теріні т щы- р а діспен консервілейді, температурасы 350 С-дан жо ары емес ж не ұ құ ғ қ ә ғ ә ыл алды ы 30 -50% жа сы желдеткішпен жабды тал ан йде кептіреді. Теріні пешті , отты ж не ғ ғ қ қ ғ ү ң ң ә к нні к зінде кептіруге, абыр а а жантайта с йеуге, т зетуімен та тай а ою а болмайды. ү ң ө қ ғ ғ ү ү қ ғ Тездетіп ж не біркелкі кептіру шін, терілерді ашы ты ы 10 сантиметрден, та тайдан биіктігі ә ү қ қ ғ қ 1, 5 метрдей етіп к ршкеге іледі. Осылайша кептірілген терілер созыл ыш, икемді ж не о ай ү ғ ә ң майысатын, біра та сынбайтын, рамында 14 -16% ыл ал болуы ажет. қ құ ғ қ

сты сою ж не ал аш деуҚұ ә ғ өң с сіретін ж не старды айта дейтін ндірістер халы ты ба алы еттер ж не Құ ө ә құ қ өң ө қ ғ ә ж мырт алармен амтамасыз ететін халы шаруашылы ыны е тиімді саласы болып ұ қ қ қ ғ ң ң есептелінеді. стардан 4 -6 айлы жаста нім алу а болады, ал бройлер 70 к нні ішінде 1, 5 кг салма а дейін Құ қ ө ғ ү ң ққ седі. ө Сойылып ішек арыннан тазалан ан тауы , аз, йрек ж не т йе тауы шаларынан таза етті қ ғ қ қ ү ә ү қ ұ ң салма шы ымы 57 -60%, ал жартылай тазалан андарыныкі 77 -80%. қ ғ ғ Химиялы рамына байланысты сойыл ан малдарды етіне ара анда с еттеріні қ құ ғ ң қ ғ құ ң рамында ба алы биологиялы а уыздар мен еритін майларды болуымен ерекшеленеді. с құ ғ қ қ ң Құ еттеріні рамында: ң құ 1. Су – 50 -75% 2. а уыз – 16 -22% қ 3. май, минералды заттар -16 -45% 4. д румендер 1% болады. ә сты еті мен майы адам организімінде жа сы орытылады. старды шасын т ріне, Құ ң қ қ Құ ң ұ ү жасына, термикалы жа дайына, деу т сіліне ж не семіздігіне арай жіктейді. қ ғ өң ә ә қ Т ріне жасына арай старды ш же ж не тауы , т йе тауы ш жесі ж не т йе тауы , ү ә қ құ ө ә қ ү қ ө ә ү қ йректер ж не йрек балапаны, аз ж не аз балапаны деп б леді. Тауы , т йе тауы , йрек ж не ү ә ү қ ә қ ө қ ү ә аздар жынысына арай топ а б лінбейді. қ қ қ ө Термикалы жа дайларына арай шаларды 25 С дейін суытыл ан, 4 о. С дейін сал ындатыл ан қ ғ қ ұ ғ қ ғ ж не -6 о. С температура а дейін то азытыл ан деп б леді. ә ғ ң ғ ө деу т сіліне арай шаларды толы тазалан ан ( арнал ан) ж не жартылай тазалан ан Өң ә қ ұ қ ғ ә ғ (жартылай арнал ан) деп екіге б ліп арастырады. Толы тазалан ан шалар а – басы, анаты, қ ғ ө қ қ ғ ұ ғ қ сира ы ж не ішкі м шелері алынып тастал ан с шалары жатса, жартылай тазалан ан ғ ә ү ғ құ ұ ғ шалар а – мамы ынан тазартыл ан ж не ішектері алынып тастал ан шалар жат ызылады. ұ ғ ғ ғ ә ғ ұ қ Тазалан ан шаларды кейбір ішкі заттарынсыз шы ару а р сат береді. ғ ұ ғ ғ ұқ

Жартылай тазалан ан жас старды шалары суытыл аннан кейін, оларды ғ құ ң ұ ғ ң салма ы (граммен есептегенде аз болмау керек) балапандардыкі – 480 г, бройлерлердікі ғ – 640 г, йрек балапандарыныкі – 1030 г, аз балапандарыныкі – 1580 г, к рке тауы ү қ балапандарыныкі – 1620 г болуы керек. Барлы партияны ішінде 15% дейін қ ң жартылай тазалан ан т рде салма ы 400 ден 480 г дейін балапандар шасы болуы ғ ү ғ ұ м мкін. ү Семіздігіне ж не шаларды деу сапасына байланысты старды барлы т рлері ә ұ өң құ ң қ ү І-ші ж не ІІ-ші категориялы деп б лінеді. І категориялы тауы тар мен к рке ә ө қ ү тауы тарда б лшы еттері жа сы жетілген, с йек лпалары білінбейді, арны мен қ ұ қ қ ү ұ қ т сіні астында май жа сы жинал ан, тері астында ы май сира ында, санында ж не ө ң қ ғ ғ ғ ә анаттарында болмауы м мкін. Сондай-а шада екіден к п емес жырты жеріні қ ү қ ұ ө қ ң болуы, ептеп рыл ан ж не эпидермис терілеріні ептеп к тері кі жерлері бар шалар. ұ ғ ә ң ө ң ұ ІІ категория а б лшы еттері ана аттанарлы жетілген, с йек лпалары білінген, ғ ұ қ қ ғ қ ү ұ бірнеше жерінен терісі жыртыл ан шалар жатады. Б л о дылы белгісі с ғ ұ ұ қ ң қ құ шасыны ар асына І д реже ызыл т спен ІІ д реже к к т спен та баланады. ұ ң қ ә қ ү ә ө ү ң Пакеттерге орал ан с шаларыны пакет сыртында ы та баларында с еті ғ құ ұ ң ғ ң құ туралы м ліметтер толы беріледі. ә қ с еттері салын ан ж шіктерде шартты белгілермен старды т ріне арай ызыл Құ ғ ә құ ң ү қ қ бояумен та балайды: ш желерге – Ш, бройлер ш желеріне БШ, тауы тарда – Т (К), ң ө ө қ йрек балапан етіне Б т. б. ү Ү лшеніп ораптал ан барлы с еттері семіздік д режелері белгілері мен Ө қ ғ қ құ ә сал ындатылып немесе то азытылып м лдір полимер плекаларына оралып сауда қ ң ө орындарына шы арылады. ғ

Сойыс а арнал ан ауыл шаруашылы стары /ГОСТ 18292/ Мынадай жалпы қ ғ қ құ салма тартатын старды сою а абылданды: балапандар кемінде — 600 г, балапан қ құ ғ қ бройлерлер — 800 г, к ркетауы балапандары — 2800 г, йрек балапандары — 1300 г, аз ү қ балапандары – 2000 г, сарала каз балапандары — 600 г. старды балапандар а ж не ересектерге б леді. Ересек сты жемсау кеудесіні Құ ғ ә ө құ ң ң с йектері ат ан, атты, ая буындары икемді, кшесі дамыма ан, олмен ста анда ү қ қ ө ғ қ ұ ғ ж мса ж не оз алмалы, т мсы ы атайма ан. ұ қ ә қ ғ ұ ғ қ ғ ондылы ы ж нінен, стар мынадай талаптар а сай келуге тиіс /т менгі шегі/. Қ ғ ө құ ғ ө Тауы тар, балапандар, балапан бройлерлер, к ркетауы тар, мысыртауы ы. қ ү қ ғ Кеудесі — б лшы еттері ана аттанарлы тай дамы ан, кеуде с йектері жемсауымен ұ қ қ ғ ү оса д геленген, т мен т спеген. Бройлерді кеуде с йектері б лшектеніп т руы қ өң ө ү ң ү ө ұ м мкін. олты с йектеріні шы ол а білінбейді. Тері астыны майлары болуы ү Қ қ ү ң ұ қ ғ ң ы тимал. қ арны — ересек сты т менгі б лігінде аздап жинал ан май бай алады. Жас Қ құ ң ө ө ғ қ старда жинал ан май болмайды. құ ғ Белі — б лшы еттері ана аттанарлы тай дамы ан, ересек старды тері асты ұ қ қ ғ құ ң майларыны жолдары рен бай алады, ал жас старда ол м лде-болмауы м мкін. ң ә қ құ ү ү Терісі — т сі, а шыл- ыз ылт: к рке тауы та, оны балапандарынында, сар ыш аз ү қ қ ғ ү қ ң ғ қ бен балапандарында а шылдай ара ош ыл а дейінгі т стер болуы м мкін. қ қ ғ ү ү

сты сою технологнялы дерістері мынадай ж йеде ж ргізіледі: Құ қ ү ү ү — к сты соятын жерге келу; ұ ә — жансыздандыру; — сою, ансыздандыру; қ — ауырсыздандыру; қ — ішек- арын а тару немесе жартылай ішек-карнын а тару; қ қ қ — сал ындату; қ — с рыптау; ұ — та ба салу ж не буып-т ю. ң ә ү

Ауылшаруашылы старын механикалы -аспазды деу қ құ қ қ өң Ауылшаруашылы старын механикалы -апазды деу т мендегідей рекеттерден қ құ қ қ өң ө ә т рады: жібіту, йіту, басын ж не ая тарын алып тастау, мойынын б ліп алу, тазарту, ұ ү ә қ ө жуу ж не шала фабрикаттар дайындау. ә Жібіту. М здатыл ан сты стелге не с релерге бір-біріне жанаспайтындай етіп ұ ғ құ ү ө салып, бір атар а орналастырады да м мкіндігінше жазады. аз бен к рке тауы ты – қ ғ ү Қ ү қ 8 са ат, тауы пен йректі 5 -6 са ат, 8 -15 о. С температурада жібітеді. ғ қ ү ғ йіту. с денесінде талшы тар, ауырсындар мен т біт алды тары болуы м мкін. Ү Құ қ қ ү Сонды тан оларды жою шін йітеді. Алдымен с денесін орамалмен не матамен қ ү ү құ с тріп р атады. р атуды жылы ауа а ыны ар ылы да ж ргізуге болады. Содан ү құ ғ Құ ғ ғ қ ү кейін нан гінділерімен немесе нмен ая ынан басына арай сылап с ртеді. Б лайша ү ұ ғ қ ү ұ с рту кезінде талшы алды тары тікірейеді. Ол йітуге олайлы келеді. йітуді ү қ қ қ ү қ Ү т тінсіз жалында терісін б лдірмей, тері асты майын а ызбай ептеп ж ргізген ж н. ү ү ғ ү ө Егер сты жетілмеген ауырсындары болса, онда оларды іскекпен (пинцет) немесе құ ң қ кішкентай пыша пен алып тастайды. қ Басын, мойнын, ая тарын алып тастау. Толы тазарту алдында с денесін басты қ қ құ екінші ж не шінші мойын омырт алары арасынан шауып т сіреді. Содан кейін ар а ә ү қ жа ынан мойынны зына бойына терісін тіледі де мойынын теріден босатып, мойын ғ ң ұ омырт асыны со ысы ар ылы оны шауып т сіреді, біра тері денесінде алуы қ ң ңғ қ ү қ қ керек. Тауы пен оны балапаныны терісін мойынны орта жерінен, к рке тауы , қ ң ң ң ү қ йрек ж не азды терісін мойынны 1/3 б лігінен кеседі. Б л кезде, денеде ал ан тері ү ә қ ң ң ө ұ қ ғ денені мойны шабыл ан жері мен жемсауды толы жабатын болуы керек. ң ғ қ

Ая ын тілерсек буынынан, анатын (балапаннан бас аларында), детте, ғ қ қ ә шынта буыннан шабады. қ Тазарту. Ішкі м шелерінен тазарту шін т с с йегіні (киль) артынан арт ы ү ү ө ү ң қ тесігіне дейін рса уысыны зына бойына тіледі. Пайда бол ан тілік құ қ қ ң ұ ғ тесігі ар ылы арнын, бауырын, іш майын, кпесін, б йрегін, ал жемсауы қ қ ө ү мен ешін тама тесігі ар ылы алып тастайды. Ішек- арыннан іш майын, өң қ қ қ кпесін, б йрегін тазартып б ліп алады. Осылайша тазартыл ан с ө ү ө ғ құ денесінен арт ы тесігін, тке ластан ан жерлерін кесіп алады. қ ө ғ Жуу. Толы тай тазартыл ан сты рі м здай су а ынында (15 о. С қ ғ құ ә ұ ғ температурада) жуады. Жуу кезінде ластан ан жерлерін, ан алды тарын, ғ қ қ қ ішкі м шелеріні алды тарын алып тастайды. оректік заттар шы ынын ү ң қ қ Қ ғ к бейтпес шін за уа ыт жууды сынбайды. Жуыл ан сты тілігін ө ү ұ қ қ ұ ғ құ ң т мен аратып, суы а ып кетуге м мкіншілік бере отырып, суырма таба а ө қ ғ ү ғ салып кептіреді.

Ба ылау с ра тары: қ ұ қ 1. Сиырды шасын неше б лікке б леді ң ұ ө ө 2. М шелерін неше тауарлы с рып а б леді ү қ ұ қ ө 3. С йектен айыруды т рлерін ата ү ң ү 4. Диференциалды с йектен айыру ү 5. Вертикальды с йектен айыру ү 6. Шош аны жарты шасын неше б лшекке м шелейді ж не андай қ ң ұ ө ү ә қ сорттар а б леді ғ ө 7. ой, ешкі шасын неше б лікке б леді, ол шаларды нешеге м шелейді Қ ұ ө ө ұ ү 8. Б зауды жарты шаларын неше м шеге б леді ж не андай сорттар а ұ ң ұ ү ө ә қ ғ ажыратылады 9. Б лшектерді с йегінен айыру, ірі кесек б ліктерін ажырату ө ү ө