Cywilizacja Zachodnia II Prowadząca Mgr Myroslava Keryk Ćwiczenia

Cywilizacja Zachodnia II Prowadząca: Mgr. Myroslava Keryk Ćwiczenia: Zajęcie 1

Kontakt: Myroslava Keryk: m. keryk@lazarski. edu. pl ¡ Konsultacje: wtorki 11. 20 -12. 10, pokój 265 lub po umówieniu się ¡ Zasoby: ¡ l Hasło: cywilizacja

Plan zajęć ¡ ¡ Wprowadzenie do tematu; Rewolucja Amerykańska, początki i jej znaczenie. Narodziny Stanów Zjednoczonych oraz wpływ na podziały we świecie. Oświecenie oraz Francuski Ancien régime; Rewolucja Francuska i Napoleon – źródła współczesności; Nowy Europejski porządek. Zachodnia cywilizacja a Rewolucja Przemysłowa; epoka biedy czy dostatku? Kongres wiedeński i Równowaga sił. Konserwatywny porządek, początki ideologii konserwatyzmu i liberalizmu. Początki ideologii nacjonalizmu, socjalizmu oraz komunizmu.

Plan zajęć ¡ ¡ ¡ Nowy imperializm; społeczny Darwinizm; szowinizm, konflikty pomiędzy Europejskimi mocarstwami. Pierwsza wojna światowa i jej skutki dla podziałów w świecie. Rozczarowanie i niepewność w Europie w pierwszej połowie XX wieku: Freud, Nietzsche, nauka; wzmocnienie władzy państwowej; początki totalitaryzmu. Zaliczenie połówkowe

Plan zajęć Faszyzm (Mussolini) oraz Nazizm (Hitler). Druga wojna światowa oraz Konferencja Jałtańska i jej konsekwencje dla podziałów w świecie. ¡ Zimna wojna: odbudowa Europy Zachodniej oraz Unia Europejska; wspólny rynek; państwo opiekuńcze; społeczeństwo masowe; dekolonizacja. Blok Radziecki: Układ Warszawski i COMECON; Węgry 1956; Czechosłowacja 1968; Polska w ¡

Plan zajęć ¡ ¡ ¡ Upadek komunizmu; Globalizacja i tworzenie się nowych podziałów. Gospodarka światowa: zmiana i kontynuacja: czy ona powiększa podziały czy jednak zmniejsza? Zmiany kulturowe we współczesnym świecie: czy możliwe jest zbliżanie się cywilizacji Zachodu i Wschodu i na jakich zasadach? Zaliczenie końcowe

Zaliczenie zajęć: ¡ ¡ ¡ Zaliczenie połówkowe pisemne - 30%, prezentacja - 20%; końcowe zaliczenie - 50%. Aktywność na zajęciach obejmuje pracę grupową i prezentacje jej efektów w trakcie zajęć. Oprócz tego będzie zaliczenie połówkowe oraz końcowe weryfikujące wiedzę z zakresu omawianego materiału oraz literatury obowiązkowej. Nieusprawiedliwiona nieobecność na zajęciach prowadzi do nie zaliczenia przedmiotu

Literatura ¡ ¡ ¡ J. Kieniewicz, Wprowadzenie do historii Wschodu i Zachodu, Warszawa 2003; Norman Davies, Europa. Warszawa 2000. Historia Europy / red. Jean Carpentier, Francis, Lebrun ; tłum. [z j. franc. ] Tadeusz Szafrański. Warszawa : Oficyna Wydawnicza VOLUMEN, 1994. Ernest Gellner, Narody i nacjonalizm. Difin, 2006 Inne podręczniki z Western Civilization oraz z historii powszechnej.

Na każde zajęcia studenci są zobowiązani przeczytać zadany materiał i przyjść przygotowani.

Rewolucja Amerykańska 1775 -1789

Wstęp Koniec XVIII w. —szereg rewolucji i wojen, które zmieniły lub zniszczyły stary porządek ¡ Dwie fundamentalne idee: Wolność i równość ¡

Wolność Swoboda wyznań ¡ Suwerenność ludzi ¡ Swoboda od dowolnych aresztów ¡ Koniec cenzury ¡ Swoboda działalności ekonomicznej ¡

Równość Zniesienie stanów, korporacyjnych przywilejów oraz monopoli zawodowych ¡ Równe prawa obywatelskie Ale ¡ Nie było równości praw politycznych ¡ Nie było ekonomicznej równości ¡

Początki współczesnego liberalizmu Indywidualizm oraz sekularyzm Renesansu ¡ Uwrażliwienie do swobody religijnej ¡ Sekularyzowane prawo naturalne ¡ Wiara Oświecenia w naukę, rozum oraz progres. ¡

Cel zajęcia: Zrozumieć dla czego Rewolucja Amerykańska osiągnęła sukces w ustanowieniu: ¡ ¡ Stabilny, oraz jak dotychczas najstarszy ustrój polityczny Ustrój przyjazny do społeczeństwa obywatelskiego oraz swobody

Ameryka kolonialna ¡ Większość pierwszych 13 kolonii Ø Ø Utworzono w XVII w. za panowania Stuartów Liberalne przywileje kolonialne Przywileje nie były standaryzowane i różniły się dla każdej kolonii. Osiedleńcy różnili się jak i ich przywileje

Kolonialna Ameryka

Kolonie ¡ Nowa Anglia: plebejska oraz sektancka z opresyjną władzą (Maine, Connecticut, Massachusetts, New Hampshire, Rhode Island)

Kolonie ¡ ¡ ¡ Wirginia: osiedleńcy pochodzenia szlacheckiego, którzy bronili swojej swobody i byli tolerancyjnymi Maryland—szlachecka oraz Katolicka: pierwsza wprowadziła tolerancje religijną (krótkotrwałą) Pensylwania: Kwakrzy; bez przywilejów, nie tolerancyjni, niewolnictwo, opresja Rhode Island: najbardziej liberalny i demokratyczny przywilej; czysta demokracja Connecticut: federacja miejscowości: dojrzały system miejskiego samorządu, który później posłużył jako model dla Amerykańskiej Konstytucji.

Kolonialne przywileje ¡ ¡ ¡ Stuatowie dążyli do władzy absolutnej, ale też byli skłonni nadać bardzo liberalne przywileje koloniom, żeby pozbyć się dysydentów Pojawienie się lokalnych rad oraz kolonialnych zgromadzeń Zakres władzy gubernatorów różnił się, ale, samorząd wszędzie miał władzę. Prawie uniwersalne prawo wyborcze dla mężczyzn na początku Rewolucji (wszystcy członkowie parafii) Osiedleńcy: wolni ludzie (mężczyźni) i równi w prawie do głosowania—coś nie do pomyślenia w Europie aż do drugiej połowy XIX wieku.

Osiedleńcy Małe protestanckie kościoły (sekty), Purytanie, Anabaptyśći, Baptyści, Kwakrzy, itd. ¡ Uciekli od prześladowań przez Kościóły Katolicki oraz Protestancki ¡ Wszyscy (prawie) sprzeciwiali się idei Kościoła państwowego ¡ Separacja (lub oddzielanie się) kościola od państwa. ¡

Tolerancja vs. Swoboda sumienia Tolerancja, stare pojęcie, rezultat politycznej (lub społecznej, kulturowej) celowości ¡ Swoboda sumienia: państwo (lub społeczeństwo) nie ma prawa narzucać wiarę (lub jej zabraniać) ¡ W sprawach wiary wszyscy mamy autonomie ¡

Swoboda sumienia Jego wymóg bazowany początkowo na zapowiedzi Jezusa: “Oddajcie więc Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu to, co należy do Boga ” ¡ Bliska zależność pomiędzy religijną a polityczną swobodą ¡ Sumienie wymaga politycznej swobody jako naturalnego przedłużenia religijnej swobody. ¡

Kolonie-religia ¡ ¡ ¡ Brak prześladowania przez państwo lub przymusu Kościół: brak hierarchii; wspólnota (kongregacja) Wybory władz kościelnych Samorząd kościoła prowadzi do samorządu politycznego Sektarianie zostawili Europe i poszli w „pustynie” (Ameryke) żeby być wolnymi

Kolonie a Europa Brak państwowej religii i brak państwowego absolutyzmu ¡ Brak stanów i przywilejów ¡ Brak prawa i zwyczajów powstrzymujących rozwój ¡ Koloniści są wolni i samowystarczalni ¡ Niskie podatki ¡

Rewolucja Amerykańska Wojna siedmioletnia (1756 -63) ¡ Dług Brytanii (podatki brytyjskie jedne z najwyższych) ¡ Brytyjczycy próbowali umocnić ich władzę nad Ameryką ¡ Prawo Parlamentu vs. Prawa kolonistów ¡ “Stamp Act” (Akt stemplowy) w 1765 r. ¡

Rewolucja Amerykańska, 1775 -1783 -1789 1773: nowe „podatki z cła” na herbatę (nowy podatek jako „łapówka”) ¡ Herbatka bostońska i Brytyjska odpłata ¡ Początek Rewolucji (lub wojna o niepodległość), 1775 -83 r. ¡

Czy Amerykanie mieli racje? Brytyjski rząd był legalny i nie opresyjny ¡ Parlament miał prawo nakładać podatki ¡ Amerykanie płacili małe podatki ¡ Na jakiej podstawie oni mogli wymagać prawa na nieposłuszeństwo? ¡

Czy Amerykanie mieli racje? Tradycyjne prawa Anglika (żadnych podatków bez reprezentacji) ¡ Odwoływanie się do wyższego, prawa boskiego ¡ Deklaracja Niepodległości, 1776 ¡ Ø Ø Odwoływanie się do wyższych, powszechnych praw człowieka Sekularyzacja i uniwersalizacja prawa boskiego

Amerykańska Deklaracja Niepodległości (1776 r. ) ¡ ¡ ¡ Prawa naturalne są niezbywalne. Obowiązek rządów zabezpieczenie tych praw. Prawo do oporu. Koncepcja praw człowieka jako praw naturalnych z religijnym uzasadnieniem. „Wszyscy ludzie zostali stworzeni równi, zostali wyposażeni przez Stwórcę w pewne niezbywalne prawa, między którymi są: życie, wolność i dążenie do szczęścia”.

Declaracja Niepodległości ¡ “wszyscy ludzie stworzeni są równymi, że Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, że w skład tych praw wchodzi życie, wolność i swoboda dążenia do szczęścia, że celem zabezpieczenia tych praw wyłonione zostały wśród ludzi rządy, których sprawiedliwa władza wywodzi się ze zgody rządzonych, że jeżeli kiedykolwiek jakakolwiek forma rządu uniemożliwiałaby osiągnięcie tych celów, to naród ma prawo taki rząd zmienić lub obalić i powołać nowy, którego podwalinami będą takie zasady i taka organizacja władzy, jakie wydadzą się narodowi najbardziej sprzyjające dla szczęścia i bezpieczeństwa” ¡ Władza legalnego, parlamentarnego rządu też ma swoje granice.

Koniec Rewolucji 1783—Traktat Paryski—koniec wojny ¡ 1783 -89—druga faza Rewolucji ¡ Ø Ø Dług, depresja gospodarcza oraz nieporządek Kolonie stały się niepodległymi stanami Federaliści Anty-federaliści

Kongres Kontynentalny, 1787 r. Utworzenie Stanów Zjednoczonych ¡ Rząd federalny: ¡ Odpowiedzialny za wewnętrzną praz zagraniczną politykę Ø Prawo nakładania podatków oraz egzekwowania przepisów Ø Podział władzy w rządzie federalnym. Ø

Konstytucja Stanów Zjednoczonych z 1787 r. Federalizm (centralna władza vs. Rząd stanu) ¡ Izba, reprezentuje demokratyczne oraz centralne zasady ¡ Senat reprezentuje miejscowe oraz arystokratyczne zasady ¡ Prezydent, reprezentuje USA oraz zasadę monarchiczną ¡

Konstytucja Silna władza sądownicza, zwłaszcza Sąd najwyższy ¡ Zasada podziału władzy „Check and balances” ¡ Brak zaufania w demokracje ¡ Ø Ø Niebezpośrednie wybory Balans jednej władzy przeciw innej

Konstytucja ¡ 1789: pierwsze 10 poprawek - Bill of Rights (Karta Praw Stanów Zjednoczonych Ameryki ) Ø Ø Ø Sąd przysięgłych Prawo do zgromadzeń Swoboda od nieuzasadnionego przeszukania Swoboda słowa Swoboda religii Prawo do noszenia broni

Wpływ Zaczęli rewolucje i wygrali ¡ Utworzyli republikę ¡ Marzenia o wolności wzrosły w Europie; wielu Francuskich wolontariuszy było pod wrażeniem ¡ Zasada stabilnej władzy ¡ Ø Ø Ø Federalizm Balans władzy Swoboda oraz równość

Ale Rewolucja Amerykańska nie zmieniła ustroju społecznego oraz zachowała wiele politycznych instytucji ¡ Ameryka nie miała: ¡ Ø Ø ¡ Stanów oraz uprzywilejowanych korporacji Chłopów żądnych ziemi Silnej biurokracji Wrogości do Chrześcijaństwa Kluczowa różnica pomiędzy Amerykańskim a Europejskim (kontynentalnym) liberalizmem