Case Erosiebestrijding Karel Vandaele land-en-water be Studiedag Participatie

Case Erosiebestrijding Karel Vandaele land-en-water. be Studiedag Participatie in het waterbeheer

Erosiebestrijding, belangrijk ? Studiedag Participatie in het waterbeheer

Voor centraal-België schommelt de jaarlijkse kostprijs tussen 16 en 176 miljoen euro Studiedag Participatie in het waterbeheer

Zo kan het natuurlijk niet verder… Geetbets Oprichting in 2002 van Interbestuurlijke samenwerking Land & Water Herk-de-Stad Nieuwerkerken Watering St. -Truiden Provincie Gingelom Studiedag Participatie in het waterbeheer

Uitdaging Samenwerking Land en water in 2002 ? n n n Opmaak plannen (deelbekkenbeheerplan met inbegrip van erosie- en waterhuishoudingsplan) Erosieprojecten ontwerpen en realiseren “Ruimte voor water” projecten ontwerpen en realiseren Pilootprojecten realiseren (rond afkoppeling, zoneringsplannen, minimale grondbewerking, …. ) Watertoetsen uitvoeren Missioneren en communiceren… Studiedag Participatie in het waterbeheer

9 jaar verder : realisaties … 14 km 140 ha graszones 20 ha grasgangen 45 damconstructies 150 ha nietkerende bodembewerking

Hoe zijn we tot dit resultaat gekomen ? Studiedag Participatie in het waterbeheer

Door de creatie van een draagvlak bij de stakeholders Studiedag Participatie in het waterbeheer Overleg en inspraak Informeren en communiceren draagvlak

Opmaak plannen Code van goede praktijk/richtlijnenboeken voor opmaak plannen (=spelregels) Participatieregels Veel nadruk gelegd op de organisatie van een open planproces om zo de legitimiteit van het plan te vergroten door alle belanghebbenden de kans te geven mee te werken aan de ontwikkeling van het plan Studiedag Participatie in het waterbeheer

Hoe pakken we het aan ? Stap 2 : Basisinventarisatie – discussienota – doelstellingennota Stap 3 : Detail inventarisatie Stap 4 : Diagnose Stap 5 : Oplossingsscenario’s Studiedag Participatie in het waterbeheer Stap 6 : Keuze, prioritering en planning Informeren & communiceren Maatschappelijk participatie Stap 1 : Projectorganisatie en opmaak startnota

Informeren en communiceren Wij hebben werkelijk alle instrumenten uitgeprobeerd, en dit in alle stadia van de planvorming: • TV en kranten • Fietsfolder • Studiedagen en excursies • Gemeentelijke infobladen • De Interbestuurlijke Samenwerking Land & Water heeft een eigen site op internet • CD-rom • Informatieborden langsheen wegen • Informatiebrochures en nieuwsbrieven m. b. t. verschillende oplossingsscenario’s • Achterkeukens, … Studiedag Participatie in het waterbeheer

• Participatie & overleg is maar mogelijk als er voldoende geïnformeerd wordt • Informatie en communicatie moet daarom : • Juist zijn • Open zijn • Direct zijn • Verstaanbaar zijn • Continu en intensief zijn • Samenhangend, éénduidig en integraal zijn Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat informeren en communiceren : • Nu (na 10 jaar) weet (bijna) iedereen waar we mee bezig zijn en waar we voor staan. • Zichtbaar maken van oplossingsscenario’s via pilootprojecten en daarover informeren & communiceren stimuleert in belangrijke mate de interesse van actoren /belangengroepen/burgers • Men weet ons te vinden IBSLW actoren/belangengroepen/burgers • Participatie & overleg gaat precies vlotter • Vertrouwensrelatie is aanwezig !!! Studiedag Participatie in het waterbeheer

Participatie & overleg Ook hier hebben we veel instrumenten uitgeprobeerd: • -Hoorzittingen in parochiezalen • -Workshop • -Adviesraden milieu & natuur / landbouwraden • -(informeel) Overleg met administraties (Vlaams Gewest, provincies, gemeenten, …. ) • -Rechtstreeks belanghebbende particulier, • landbouwer (achterkeukens) Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat overleg & inspraak • Tegenover de enorme inspanningen is de interesse en relevante inbreng van (lokale) belangengroepen en actoren voor en in de planvorming eerder beperkt (momenteel heerst een ware ‘plannenplaag’). • In het planvormingsproces wordt zeer snel overgegaan tot ‘detail’ problemen (het integrale karakter wordt snel vergeten…) • Bovendien blijkt ook dat het binnen de verschillende actoren en belangengroepen moeilijk is om tot eensgezind standpunt te komen • Sterk persoonsgebonden • Sterk schaalgebonden (lokaal versus regionaal, gewestelijk) Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat & inspraak (vervolg) • Belangengroepen Directe belanghebbenden • Vele actoren en belangengroepen hebben nog niet door dat duurzaam lokaal waterbeleid een groepssport (‘fair-play’) is. Planvorming wordt te vaak misbruikt om de eigen visies door te drukken en de eigen macht te consolideren. • Lokale adviesraden hebben vaak niet altijd de kennis in huis om een complexe materie als integraal waterbeleid op de voet op te volgen Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat & inspraak (vervolg) • Luidste roepers in de vergaderingen/overlegmomenten trekken het laken naar zich toe ! Studiedag Participatie in het waterbeheer

Twijfels rond participatief beleid ? Helemaal niet, maar wel over het feit ‘wanneer’ en met ‘wie’ participatie het best wordt gehanteerd. Draagvlak creëren enkel via planvorming = virtuele realiteit Studiedag Participatie in het waterbeheer Grootste draagvlak werd gecreëerd via realisatie van pilootprojecten en door het informeren en communiceren

Twijfels rond participatief beleid ? • Participatie bij de opmaak van de plannen leidde niet tot het gewenste resultaat • Participatie bij de realisatie van concrete projecten werkt uitstekend • Individuele participatie van de direct betrokkenen lijkt meer aangewezen dan groepsparticipatie van ‘iedereen’ Studiedag Participatie in het waterbeheer

Goedgekeurd plan, rekening houdend met participatie, sectorale analyses, e. d. opvolging ? Uitvoering plan Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar x opvolging Uitvoering plan (pilootproject) plan Studiedag Participatie in het waterbeheer Discussies herbeginnen, of beginnen nu pas echt Kans op slagen is klein tijd ‘Echte’ discussies werden gevoerd tijdens realisatie pilootprojecten Kans dat plan daadwerkelijk wordt uitgevoerd is groot

Conclusies In deelbekken van Melsterbeek werd een draagvlak gecreëerd voor “anders omgaan met land & water” door : het uitvoeren van pilootprojecten tijdens het planvormingsproces “eerst zien, dan geloven…” en een intensieve communicatie en informatieverstrekkking rond deze pilootprojecten Hierdoor werden (de resultaten van) de voorgestelde oplossingsscenario’s zichtbaar gemaakt en werden de plannen bijgestuurd op basis van praktijkervaringen Bij realisatie concrete projecten wordt veel aandacht besteed aan ‘individuele’ participatie De realisatie van nieuwe projecten (uitvoering plan) verloopt vlotter Studiedag Participatie in het waterbeheer

Continu proces, ook nu nog…. . Studiedag Participatie in het waterbeheer

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Dank voor uw aandacht Studiedag Participatie in het waterbeheer