БРОНХИАЛЬДІ АСТМА Орында ан: Б ртебаев М. 418

БРОНХИАЛЬДІ АСТМА Орында ан: Б ртебаев М. 418 ОМғ ө

ЖОСПАРЫ: 1. 1. Аны тамасық 2. 2. Ма ыздылы ы ң ғМа ыздылы ың ғ 3. 3. Жіктелуі 4. 4. Этиологиясы 5. 5. Патогенезі 6. 6. Клиникалы к ріністері қ өКлиникалы к ріністеріқ ө 7. 7. Диагностикасы 8. 8. ЕміЕмі

Бронхиальді астма –– брохтарды ң рт рлі тітіркендіргіштерге ә ү сезімталды ыны к шеюімен ж ретін, ғ ң ү үсезімталды ыны к шеюімен ж ретін, ғ ң ү ү к рінісі бронхтарды жалпылама ө ң стамалы обструкциясымен білінетін, ұстамалы обструкциясымен білінетін, ұ тыныс жолдарыны созылмалы абыну ң қ ауруы.

Бронхиальді астма

Жіктелуі — Аллергиялы астма; қ — Аллергиялы емес астма; қ — Аралас астма; — Аны талма ан астма. қ ғ

Этиологиясы Бронхиальді астма –– гетерогенді, сырт ы ж не ішкі факторларды қ ә ң атысуымен, к біне экология қ ө б зылыстарыны салдарынан дамитын ұ ң ауру. Б л экология а т уелді ұ ғ ә ауруларды бірі. ң сер етуші факторлар: Әсер етуші факторлар: Ә сырт ық (( экзогенді )) ж не ә ішкі (( эндогенді )). .

Сырт ы қ (( экзогендік )) факторлар: 1. 1. Инфекциялы аллергендер қ –– бактерия, вирус, са ырау ла шалар, ң құ қбактерия, вирус, са ырау ла шалар, ң құ қ т. б. 2. 2. Инфекциялы емес аллергендер қ — сімдік тоза дары, ша , ндірістік ө ң ң ө аллергендер, д рмектер, та амдар, ә ғаллергендер, д рмектер, та амдар, ә ғ микроскопиялы кенелер, ж ндіктер қ ә мен жануарларды аллергендері. ң

Жал. Жал асығ 33. Механикалы ж не химиялы қ ә қ. Механикалы ж не химиялы қ ә қ тітіркендіргіштер –– металдарды , ң металдарды , ң ма таны , а ашты ша дары; ыш ыл қ ң ғ ң ң қ қ сілтіні булары; ндіріс т тіні. ң ө ү 44. Метереологиялы факторлар қ –– ауаны ң температурасы, ыл алдылы ы; ғ ғтемпературасы, ыл алдылы ы; ғ ғ барометрлік ысымны немесе қ ң магниттік рісті тербелістері т. б. ө ң

Ішкі (( эндогенді ) ) факторлар: Иммунды , эндокриндік, вегетативтік қ нерв ж йесіні , бронхтар ү ң реактивтілігіні ж не сезімталды ыны , ң ә ғ ңреактивтілігіні ж не сезімталды ыны , ң ә ғ ң мукоциллиарлы аппаратыны , кпе қ ң ө тамырларыны , жедел сер етуші ң ә ж йесіні туа кемістіктері; арахидон ү ң ыш ылы метаболизміні б зылыстары. қ қ ң ұыш ылы метаболизміні б зылыстары. қ қ ң ұ Осы факторларды барлы ы бронхты ң ғ қОсы факторларды барлы ы бронхты ң ғ қ спазм а т рткі бола алады. ғ ү

жал асығ Атал андарды ішіндегі е басты ғ ң ң эндогендік фактор –– Атопияны ңАтопияның болуы. Атопия –– аллергендермен жанас анда қ Ig. E шамадан арты қ т зілуіне туа біткен бейімділік. ү Бронхиальді астма негізгі патологиялы згерісі қ өпатологиялы згерісіқ ө – – бронхтарды ң стамалы тарылуы. ұстамалы тарылуы. ұ

Бронхтарды тарылу себептері: ң 1. 1. Бронхты спазм; қ 2. 2. Бронхтарды кілегей абы ыны ісінуі; ң қ ғ ң 3. 3. Бронхтар абыр асыны қ ғ ңБронхтар абыр асыны қ ғ ң эозинофильдермен инфильтрациясы; 4. 4. Кілегейді гиперсекрециясы; ң 5. 5. Эпителийді десквамациясы; ң 6. 6. Бронхтар абыр асында ы базальдік қ ғ ғ мембрананы абынып алы дауы. ң қ қ ң

Патогенез Бронхтарды аллергиялы ң қ иммунды механизммен абынуы. қ қ Нау астарды к бінде бронхты қ ң ө қНау астарды к бінде бронхты қ ң ө қ астма I, III, ж не ә IVIV типті аллергиялы қ реакциялармен дамиды. Аллергиялы қреакциялармен дамиды. Аллергиялы қ механизммен дамитын бронхты қмеханизммен дамитын бронхты қ астманы патогенезіне кейбір туа біткен ң биологиялы кемістіктер атысуы қ қ м мкін: ү

жал асығ 1. 1. ТТ — супрессорларды дефициті, сонды тан ң қ Ig. E шамадан арты т зілуі; қ ү 2. 2. Мастоциттерді ңМастоциттерді ң Ig. E бетіне ондыру қ асиетіні жо арылауы; қ ң ғ 3. 3. Мастоциттерді , мембранасы ң метаболизміні т ра сызды ынан, ң ұ қ ғметаболизміні т ра сызды ынан, ң ұ қ ғ дегрануляциялану а бейімділігіні артуы; ғ ң 4. 4. Медиаторларды шамадан арты т зілуі ң қ ү ж не оларды бейтараптайтын ә факторларды жетіспеушілігі; ң 5. 5. Медиаторлар а сезімталды ты к шеюі. ғ қ ң ү

Бронхтарды иммунды емес ң қ механизммен абынуы. қ 1. 1. Мастоциттерді иммунды емес, я ни ң қ ғ антигендерді атысуынсыз ң қ дегрануляциясы (( д рмектерді , кейбір ә ң химиялы заттарды , ферменттерді қ ң ңхимиялы заттарды , ферменттерді қ ң ң т. б. 2. 2. Тыныс жолдары рецепторларыны аса ң тітіркендіргіштігі (( т тінні , сал ын ү ң қ ауаны , газдарды , инфекциялы ң ң қауаны , газдарды , инфекциялы ң ң қ оздыр ыштарды серінен қ ғ ң әоздыр ыштарды серіненқ ғ ң ә )). .

жал асығ 33. Гормонды б зылыстар: қ ұ. Гормонды б зылыстар: қ ұ глюкокортикоидтарды жетіспеушілігі, аналы ң қглюкокортикоидтарды жетіспеушілігі, аналы ң қ безді дисфункциясы ң (( гиперэстрогенэмия, гипопрогестеронимия )). . 44. Бронхиальді астма дамуында адренергиялы қ. Бронхиальді астма дамуында адренергиялы қ дисбаланс а к п м н берілуде, м селен қ ө ә ә аденилатциклаза ж йесінен гуанилациклаза ү ж йесіні басым болуына, простогландиндер ү ң алмасуыны б зылысына. ң ұ

Клиникалы к рінісіқ ө Бронхиальді астма а т н синдромдар: ғ ә 1. 1. Бронхиальді обструкция (( экспирациялы ентікпемен қ стамалар, тыныс шы аруды заруы, р а ұ ғ ң ұ құ ғ қстамалар, тыныс шы аруды заруы, р а ұ ғ ң ұ құ ғ қ ыс ыры сырылдар, ТСні , тездетілген кпені қ қ Ө ң ө ңыс ыры сырылдар, ТСні , тездетілген кпені қ қ Ө ң ө ң тіршілік сиымдылы ыны , Тиффно к рсеткішіні ғ ң ө ңтіршілік сиымдылы ыны , Тиффно к рсеткішіні ғ ң ө ң т мендеуі, пневмотахометриялы ө қт мендеуі, пневмотахометриялы ө қ м ліметтерден әм ліметтерденә — тыныс шы аруда ы бронхты ғ ғ қ кедергіні к шеюі ң үкедергіні к шеюің ү )) ; ; 2. 2. абыну ҚабынуҚ ( ( ызуды к терілуі, а ыры б лінуі, ЭТЖ қ ң ө қ қ қ ө жо арылауы, формуланы сол а ы ысуымен ғ ң ғ ғ лейкоцитоз, интоксикациялы белгілер қлейкоцитоз, интоксикациялы белгілерқ )) ; ;

жал асығ 33. Аллергиялы қ. Аллергиялы қ (( аллергенмен ж ыс анда ұғ қ болатын стама; аллергиялы ұ қболатын стама; аллергиялы ұ қ риносинусопатия, есекжем, ышыну, белгілі қ бір та амны немесе д ріні жа пауы; терілік ғ ң ә ң қ ж не ингаляциялы о сынамалар; ә қ ңж не ингаляциялы о сынамалар; ә қ ң эозинофилия; а ыры та бронхты астманы қ қ ңэозинофилия; а ыры та бронхты астманы қ қ ң “ штігі”, лимфоциттерді дегрануляциясы; ү ң“ штігі”, лимфоциттерді дегрануляциясы; ү ң диссиммуноглобулинемия; ан мен несепте қ биологиялы белсенді заттарды – қ ңбиологиялы белсенді заттарды –қ ң гистаминні , серотонинні , брадикинні ң ң ңгистаминні , серотонинні , брадикинні ң ң ң к беюі өк беюіө )). .

жал асығ Бронхиальді астманы негізгі ң клиникалы белгілері қ –– бронхтарды ң жалпылама айтымды қ обструкциясынан дамитын экспирациялы ентікпе мен стама. қ ұэкспирациялы ентікпе мен стама. қ ұ Обструкцияны себептері: кілегей ң абы ты ісінуі ж не кілегейді қ қ ң ә ңабы ты ісінуі ж не кілегейді қ қ ң ә ң гиперсекрециясы.

Клиникалы к рінісіқ ө

Диагностикасы кпе перкуссиясыӨ — кпені эмфиземасы ө ң дамы ан кезде орапты перкуторлы дыбыс ғ қ қ қ естіледі. кпе аускультациясы Өкпе аускультациясыӨ – – р а сырылдар құ ғ қ ж не тыныс шы ару фазасыны заруы. ә ғ ң ұж не тыныс шы ару фазасыны заруы. ә ғ ң ұ Лабораторлы к рсеткіштер: қ ө ан Қ –– эозинофилия, ршу кезе інде лейкоцитоз, ө ң ЭТЖ жо арылайды. ғ а ыры Қ қ қа ыры Қ қ қ –– к п м лшерде эозинофильдер, ө ө эпителийлер, Куршманн спиральдары, Шарко — Лейден кристалдары кездеседі.

жал асығ Пикфлоуметрия –– ма ызды ж не ң ә тиімді діс. Бронхтарды обструкциясын ә ң ерте кезе де аны тау а, ауырлы ң қ ғ қерте кезе де аны тау а, ауырлы ң қ ғ қ д режесін, а ымын, емні серіні ә ғ ң ә ңд режесін, а ымын, емні серіні ә ғ ң ә ң тиімділігін аны тау а м мкіндік береді. қ ғ ү Бронхоскопия –– бронхтар обструкциясыны бас а себептерін ң қ жо а шы ару шін жасалынады. ққ ғ ү

ЕміЕмі Базисті терапия 1. 1. глюкокортикоидтар : ингаляционды глюкокортикоидтар (( бекламетазон, будисонит, флунизолит, флутиказон )) ; ж йелік ү глюкокортикоидтар (( преднизалон, метилпреднизалон, дексамитазон )) ; лейкотриен рецепторрларыны антогонистері ң (( зафирлукаст, монтелукаст )). . 2. 2. Бронх ке ейткіш препараттар ңБронх ке ейткіш препараттарң : : ß 2 — адреномиметиктер (( сальбутамол, фенотерол, тербуталин )) ; нта ты ингаляторлар ұ қ (( сальбен, вентодиск )) ; спейсерлер; мм — холиноблокаторлар (( ипратропия бромид )) ; аралас бронх ке ейткіш ң препараттар (( беродуал, комбивент, дуовент )) ; ; теофилин препараттары.

спейсер

Спейсерлер

Спейсер т рлеріү

олданыл ан дебиеттер: Қ ғ ә 1. 1. алим рзина Б. С. “Ішкі аурулар”, Қ ұалим рзина Б. С. “Ішкі аурулар”, Қ ұ 2005 Алматы. 2. 2. Мартынов А. И. “Внутренние болезни”, 2005 Москва. 3. 3. www. google. kz 4. 4. www. yandex. ru

Назары ыз а рахмет!ң ғ