Bologna Sürecinde Marmara Üniversitesi Dr Mustafa AĞAOĞLU M

Bologna Sürecinde Marmara Üniversitesi Dr. Mustafa AĞAOĞLU M. Ü. Bologna Eşgüdüm Komisyonu Üyesi M. Ü. Otomasyon Koordinasyon Birimi Başkanı 19. 03. 2010 Marmara Üniversitesi

İçerik • Marmara Üniversitesi • Bologna Süreci ve Hedef Çıktılar – DS – ECTS • Marmara Üniversitesinde Durum Analizi ve Dönüşüm İhtiyacı • Bologna Süreci ve Karşılan Zorluklar • Sonuç ve Değerlendirme Marmara Üniversitesi 2

Marmara Üniversitesi – Coğrafi Yerleşim Marmara Üniversitesi 3

Marmara Üniversitesi • 14 Yerleşke • 2. 800 Akademik personel • Aktif Birimler • 60. 000 Öğrenci – – 13 fakülte 3 yüksekokul 4 meslek yüksekokulu 11 enstitü Marmara Üniversitesi • 714 Programda eğitim • • • 45 önlisans 130 lisans 232 tezli yüksek lisans 98 tezsiz yüksek lisans 42 lisans dereceli doktora 167 doktora/sanatta yeterlik 4

Bologna Süreci • Kazanımlar Çıktı temelli eğitim Daha kontrollü ve yönetilebilir süreçler Çeşitlilik ve birlik arasında denge Yükseköğretim sistemlerinin kendilerine özgü farklılıkları korunarak birbirleriyle karşılaştırılabilir ve uyumlu hale getirilmesi – Bir ülkeden veya yükseköğretim sisteminden diğerine geçişin kolaylaşması ve böylece öğrenciler ve öğretim elemanlarının hareketliliği ve istihdamının artırılması – Yükseköğretim ve iş imkanları açısından tercih edilecek hale gelmek – Yeterlikler çerçevesi, tanınırlık, saydamlık, dolaşabilirlik, ortak derece sisteminin oluşturulması – – • Hedef Çıktılar – Diploma Eki Etiketi (DS Label) – AKTS Etiketi (ECTS Label) Marmara Üniversitesi 5

Mart 2008’de başlatılan süreç Bologna Sürecinde M. Ü. Eğitim-Öğretim Mevzuatının Yenilenmesi MUBYS Marmara Üniversitesi Bilgi Yönetim Sistemi – Öğrenci Bilgi Yönetim Sisteminin Kurulması Birimlerle Detay Toplantılar Verilerin Sisteme Girilmesi Birimlerin Gözden Geçirip Sisteme Girecekleri Belgeleri Düzenlemeleri ve Verilerin Sisteme Girilmesi Güncel müfredatın hazırlanması • Program Çıktıları • Ders İzleme Programları(Syllabus) • Ders Öğrenme Çıktıları • Öğretim yöntemleri • Program Çıktısı – Ders Matrisleri Diploma Eki ve AKTS Etiketleri Başvurusu için Son Aşama Marmara Üniversitesi 15. 01. 2010 Başvuru yapıldı 6

Diploma Eki Etiketi (DS Label) • Diploma eki ile ilgili sayfa http: //ec. europa. eu/education/lifelong-learning-policy/doc 1239_en. htm • Eğitim programlarının gözden geçirilmesi – – – Tüm organizasyonun (Fakülte, bölüm, program vs) Türkçe, İngilizce adları Programdan mezun öğrencilerin alacağı dereceler Programa kayıt için gerekli şartlar Ortak transkript formatı Programa ait iletişim ve web bilgileri Program yürütücü ve yetkililerine ilişkin bilgiler • Diploma eki kağıt ve formatının netleştirilmesi • Öğrenciler ücretsiz ve talep edilmeksizin diploma ekinin veriliyor olması – Üniversite web sayfasında bunun ifade edilmesi – Webde örnek bir diploma ekinin sunulması • Örneklerin hazırlanması ve ilgili dokümanların hazırlanarak Ulusal Ajansa başvurulması Marmara Üniversitesi 7

Marmara Üniversitesi http: //www. marmara. edu. tr 8

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 9

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 10

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 11

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 12

AKTS Etiketi (ECTS Label) – 1 • AKTS Etiketi ile ilgili sayfa http: //ec. europa. eu/education/lifelong-learning-policy/doc 48_en. htm • AKTS Kullanım Kılavuzu http: //ec. europa. eu/education/lifelong-learning-policy/doc/ects/guide_en. pdf • AKTS Ders Kataloğu (Course Catalogue) – Kurum hakkında bilgi (Information on the institution) – Eğitim programları hakkında bilgi (Information on programmes) – Öğrenciler için genel bilgiler (General information for students) Marmara Üniversitesi 13

AKTS Etiketi (ECTS Label) – 2 • Part 1: Information on the institution: – – – – – name and address academic calendar academic authorities general description of the institution (including type and status) list of programmes offered general admission requirements general arrangements for the recognition of prior learning (formal, informal and non-formal) general registration procedures ECTS credit allocation based on the student workload needed in order to achieve expected learning outcomes arrangements for academic guidance Marmara Üniversitesi 14

AKTS Etiketi (ECTS Label) – 3 • Part 2: Information on programmes – General description: • • • • qualification awarded level of qualification specific admission requirements specific arrangements for recognition of prior learning (formal, non-formal and informal) qualification requirements and regulations profile of the programme key learning outcomes occupational profiles of graduates with examples access to further studies course structure diagram with credits (60 per full-time academic year) examination regulations, assessment and grading graduation requirements mode of study (full-time, par t-time, e-learning. . . ) programme director or equivalent Marmara Üniversitesi 15

AKTS Etiketi (ECTS Label) – 4 • Part 2: Information on programmes – Description of individual course units: • • • • • course unit title course unit code type of course unit (compulsory, optional) level of course unit (e. g. first, second or third cycle; sub-level if applicable) year of study (if applicable) semester/trimester when the course unit is delivered number of ECTS credits allocated name of lecturer(s) learning outcomes of the course unit mode of delivery (face-to-face, distance learning) prerequisites and co-requisites recommended optional programme components course contents recommended or required reading planned learning activities and teaching methods assessment methods and criteria language of instruction work placement(s) Marmara Üniversitesi 16

AKTS Etiketi (ECTS Label) – 5 • Part 3: General information for students: – – – – cost of living accommodation meals medical facilities for special needs students insurance financial support for students student affairs office learning facilities international programmes practical information for mobile students language courses internships sports and leisure facilities student associations Marmara Üniversitesi 17

Program (Disiplin) Bazında Yapılacaklar 1. Program Eğitim Amaçlarının Belirlenmesi 2. Program (Disiplin) Çıktılarının Belirlenmesi (Program Outcomes) 3. Ders Planı’nın (Müfredat) Oluşturulması (Curriculum) 4. Ders Amaç ve Hedefleri (Course/Module Objectives) 5. Ders Öğrenme Çıktıları (Learning Outcomes) 6. Program-Ders Matrisi 7. AKTS Kredilerinin Belirlenmesi 8. İş Yükü Tahmini, anketler (Student Workload, Questionnaires) 9. Sürdürülebilir Gelişme ve Kalite Kültürü Marmara Üniversitesi 18

Bologna Süreci – Önkoşullar • Mevcut durum analizi • Öğrenci işlerinin yeniden yapılandırılması • Mevzuat dönüşümü • Ders kataloğu ve müfredat çalışmaları • Çalışkan, azimli ve iş bitirici ekipler • Güçlü bir veritabanı Marmara Üniversitesi 19

2008 Öncesinde MÜ • • • Farklı yönetmelikler Farklı yönergeler Farklı süreç ve uygulamalar Merkezi ders kataloğunun olmayışı Farklı müfredat yapıları Genelde elle işlem yapılan ve merkezi olmayan öğrenci işleri yapısı Marmara Üniversitesi 20

Dönüşüm Süreci – 1 • Merkezi öğrenci bilgi sisteminin kurulması kararı alındı • Otomasyon Koordinasyon Birimi (OKB) kuruldu – Amaç: Sadece öğrenci işleri yazılımın altyapısı değil aslında tüm öğrenci işleri süreç ve altyapısının yeniden yapılandırılması • Danışma ve Proje Yürütme Kurulları oluşturuldu – Amaç: OKB ile birimlerin eşgüdümünü hızlandırmak Marmara Üniversitesi 21

Dönüşüm Süreci – 2 • Durum ve İhtiyaç Analizi – 2008 Mart ayından itibaren tüm birimlerle yerinde ve devamında merkezi toplantılar yapıldı – Sonuç: Ortak, standart ve kaliteli bir eğitimöğretim çatısının oluşturulması • • • Organizasyon ve programların gözden geçirilmesi Bütünleme sınavının kaldırılması Yarıyıl düzeninde eğitim Ders geçme esası ve kredili sistem 4’lük not sistemi ve harfli başarı notları Marmara Üniversitesi 22

Organizasyon Yapısı • Programların gözden geçirilmesi sonucu öğrenci numaralarının yeniden düzenlenmesi • Belge format ve düzeni üniversite genelinde standartlaştırıldı – Öğrenci belgesi – Transkript – Diploma, diploma defteri – Diploma eki Marmara Üniversitesi 23

Mevzuat Düzenlemeleri • Mart-Ağustos 2008: Durum analizi doğrultusunda – Taslaklar hazırlanıp yapılan birçok toplantı sonucu Senatoya sunuldu – Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği yenilendi – Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği değiştirildi – M. Ü. Sınav ve Başarı Değerlendirme Yönergesi hazırlandı – M. Ü. Yaz Okulu Yönetmeliği – M. Ü. Çift Diplomaya Yönelik Uluslararası Ortak Programlar Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği Marmara Üniversitesi 24

Mevzuat Düzenlemelerinin Kazandırdıkları • Tıp ve Diş Hekimliği fakülteleri hariç yarıyıl düzeninde eğitim sistemi baz alındı • Tıp ve Diş Hekimliği fakülteleri hariç bütünleme sınavı kaldırıldı • Tıp fakültesi hariç ders geçme sistemi esas alındı • 4’lük değerlendirme not sistemine geçildi • Değerlendirme araçlarının (ara sınav, quiz, proje vs. ) çeşitlendirildi • 100’lük başarı notunun harfli başarı notlarına dönüştürülmesi adına Doğrudan Dönüşüm Sistemi, Bağıl Değerlendirme Sistemi, Öğretim Üyesi Takdiri gibi değerlendirme seçenekleri geliştirildi • Ders izleme programı (syllabus) zorunlu hale getirildi • Danışmanlık sistemi oluşturuldu • Ders kataloğunun oluşturulması için yeni düzenlemeler getirildi Marmara Üniversitesi 25

Ders İzleme Programı (Syllabus) – 1 Marmara Üniversitesi 26

Ders İzleme Programı (Syllabus) – 2 Marmara Üniversitesi 27

Ders İzleme Programı (Syllabus) – 3 Marmara Üniversitesi 28

Müfredat – 1 • 714 programa ait müfredatlar tek çalışıldı – – – Ortak ders kod sistematiği oluşturuldu Ortak içerik, syllabus yapısı geliştirildi Ders kataloğu oluşturuldu Ders müfredatları tamamen elden geçirilerek yeniden düzenlendi ECTS kredileri çalışıldı • Önlisans ve Lisans – 175 program – 17. 608 satır, 19 sütun – Her birimle ortalama 5 kez ortalama 5 saat çalışıldı • Lisansüstü – 539 program – 9. 768 satır, 20 sütun – Her bir anabilim/anasanat dalıyla ortalama 8 kez 5 saat çalışıldı • Bu süreçte 27. 376 derse ait 19 farklı veri elden geçirildi – Ders adetleri büyük oranda azaltıldı • 14. 678 (8. 292 + 6. 386) farklı ders – Türkiye’de sayılı üniversitelerde olan Ders Kataloğu oluşturuldu Marmara Üniversitesi 29

Müfredat – 2 Marmara Üniversitesi 30

Müfredat – 3 Marmara Üniversitesi 31

Marmara Üniversitesi http: //www. marmara. edu. tr 32

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 33

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 34

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 35

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 36

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 37

Marmara Üniversitesi http: //llp. marmara. edu. tr 38

Bologna Süreci, Otomasyon ve Karşılan Zorluklar – 1 • Bologna ile ilgili yapılan çalışma ve toplantılarda kullanılan materyallerin çeviri olması, Türkiye’ye yeterince uyarlanmamış olması, uzun süreler içerisinde sayıca az konuların paylaşılması – ve bu durumların süreçte görev alan kişiler üzerine olumsuz etkisi • Yıl bazına düşen ECTS kredisinin 60 olmasına karşın, yarıyıl başına düşen ECTS kredisinin net olmayışı • İyi bir programda, öngörülen program çıktı adedi aralığı • İyi bir derste, öngörülen ders öğrenme çıktı adedi aralığı • Eğitim süresinin 17 haftadan az olmaması durumu • Stajların durumu ve ECTS kredileri • Tezsiz yüksek lisansların durumu Marmara Üniversitesi 39

Bologna Süreci, Otomasyon ve Karşılan Zorluklar – 2 • Zorluklar ve/veya zayıf yönler – Eski yazılımların başarısızlığı nedeniyle motivasyon eksikliği ve inanç kaybı – Dağınık ve çok değişkenli bir üniversite olmanın getirdiği zorluklar – Değişime kapalılık ve alışkanlıklar Marmara Üniversitesi 40

Bologna Süreci, Otomasyon ve Karşılan Zorluklar – 3 • Olması gerekenler ve/veya güçlü yönler – Sağlam bir irade ve yönetimin desteği – Güçlü merkezi bir ekip ve bu ekibin birimlerde oluşturulmuş uzantıları ile tüm üniversiteye yetkisel, kültürel ve teknolojik nüfuz edebilme – Destek ve çağrı merkezi oluşturulması – Sağlam ve detaylı bir analiz çalışması – Öğrenci işlerininin yeniden yapılandırılması – Sadece yeni öğrencilerle başlanması – Sağlam bilişim altyapısı – Adım adım iş takibi Marmara Üniversitesi 41

Dinlediğiniz için teşekkürler… • Sonuç ve Değerlendirme • Sorular? Marmara Üniversitesi 42