Б л и ц - т у р н и р 1. Көмірсутектің табиғи көздеріне мұнай, газ, тас көмір жатады. 2. Табиғи газдың құрамының 80 -95% метаннан тұрады. 3. Табиғи газдың 1 м 3 жаққанда 54 400 к. Дж жылу бөлетіні рас па? 4. Мұнай мен газ Қазақстанның солтүстігінде шоғырланған. 5. Бензин, керосин, лигроин- ашық түсті өнімдер деп аталады. 6. Мұнай-қара қоңыр түсті, иіссіз, суда еритін, судан ауыр сұйықтық 7. Түтікті пеш, ректификациялық колонна-мұнай өңдейтін қондырғы 8. Мазут- табиғи газдың қалдығы. 9. Термиялық және катализдік деген крекингтің 3 түрі бар. 10. Кокстеу – тас көмірді ауа қатысында 1500° қыздыру. 11. Тас көмірді кокстеуде негізгі 4 түрлі өнім алынады. 12. Кокс-жану жылуы жоғары домна пешінде қолданылатын көмір. 13. Тас көмірді кокстеу 13 -14 сағ. созылады. 14. 1888 ж. Бутлеров көмірді жатқан жерінде жанғыш газға айналдыру идеясын ұсынды. 15. Қазақстан тас көмірге бай ел болып саналады.
Мұнай, Қазақстан, автокөлік жанармайы, Қарағанды көмір алабы, Құмкөл, табиғи газ, Атырау, 172 кен орны, тас көмір, Қарашығанақ, керосин, кокс, Қашаған, гудрон, Майкөбе
Қазақстандағы мұнай, газ және көмірдің негізгі кен орындары, экологиялық аспектілері Ақпараттық құралдарды қолдана отырып, Қазақстандағы табиғи көмірсутектердің кен орындары және экологиялық аспектілері тақырыбын «метатану» үдерісін қолдану арқылы негізгі идеяны түсіну; Ұжымдық диалогтік оқытумен (АВС үлгісінде) тақырып мазмұнын ашуда дарындылықты байқау; Сыни тұрғыдан ойлай отырып, шығармашылық тапсырма кезінде көшбасшылықты анықтау
Жоспары: 1. Ой шақыру “Блиц-турнир” 2. Мағынаны тану “Қазақстандағы тас көмір, мұнай және газ кен орындары” 3. Ой-толғаныс “Кезбе тілші” “Мұнай және газ министрі сұрақтарға жауап береді” “Табиғат және біз” А, В, С әдісі 4. Семантикалық карта 5. Химиялық диктант 6. Кері байланыс 7. Үйге тапсырма
Екібастұз көмірін ашық әдіспен өндіру
Қазақстан барланған газ қоры жөнінен әлемде – 15 -орында
Бағалау критерийі Өте жақсы орташа қанағат
“ Кезбе тілші ”
Мұнай және газ министрімен баспасөз мәлихаты
“Қазақстан-Түркменстан-Иран” Парсы шығанағы Каспийдің Құбыржол Консорциумы/КТК/ Қазақстан-Баку-Джейхан Жерорта теңізіне
“Табиғат және біз” А, В, С әдісі
Химиялық диктант (1 топ) Айыру жолмен мұнайдан _________________алынады. Қайта өңделген мұнайдың қалдығынан_____отын ретінде қолданылады. Мұнайдың қатты қалдығы-____жол құрылысында пайдаланылады. Қазақстанда мұнай ____жылдан бастап өндірілді. 1911 жылы_____кен орны, 1915 жылы _____кен орыны игерілді. 1979 жылы ашылған ________кен орны-әлемдегі ірі мұнай кен орындарының бірі болып табылады. Химиялық диктант (2 топ) Қазақстандағы көмірдің жалпы қоры млрд. т деп есептелінеді. Қазіргі кезде елімізде кен орны бар. ____ жылы көмір өндіру рекордтық деңгейге жеткен. Ең ірі көмір кен орны көмір алабы. Оның көмірі көмір. көмір алабының көмірі өндіріледі. Көмір ретінде қолданылады. Химиялық диктант (3 топ) Газдың қоры жағынан Қазақстан әлемде Каспий қайраңын қоса есептегенде ____орынға ие. Газдың барланған қоры __________млрд. текше м. Қазақстанда_______ кен орындары бар. Қазақстандағы барлық газ қорының 70 %-ы________газ-конденсатында. Газ негізінен _________пайдаланылады. .
Химиялық диктант жауабы І топ 160, 400 кен орны, 1988 жылы, Қарағанды, тас көмір, Екібастұз, ашық әдіспен, отын. ІІ топ 15 орын, 2, 5, Қарашығанақ, Жаңажол, Қаламқа, Құмкөл кен орындары, Қарашығанақ, отын ІІІ топ Ашық түсті өнімдер (бензин, керосин, лигроин, газойль), мазут, гудрон, 1899 жылы, Доссор, Мақат, Теңіз.
“Семантикалық карта” Мұнайгаз алабы Дүние жүзінде бесінші орында Ең ірі ұлттық мұнай компания Қарашығанақ Қарашүңгіл Атырау. Самара Атауы Орал-Ембі Кен орны Өнім Магистральді мұнай құбыры 1899 ж игерілді Көлік түрі Қазмұнайгаз Қашаған Танкер Бензин
“Семантикалық карта” Мұнайгаз алабы Дүние жүзінде бесінші орында Қарашығанақ Қарашүңгіл + Атырау. Самара + Орал-Ембі + Қазмұнайгаз + Қашаған + Танкер + Атауы Бензин Ең ірі Кен Көлік ұлттық орны түрі мұнай компания + Өні Магистральді 1899 ж мұнай м игерілді құбыры
Кері байланыс
Үйге тапсырма Интернет материалдарынан «Қазақстанда энергетиканың балама көздерінің дамуы» тақырыбына 5 минуттық эссе жазу
«…Біздің табиғи ресурстарымыз-орасан зор байлық. Алайда, оны дұрыс игере алмасаң, кедейлер қатарынан шығамыз. Сервантес айтпақшы, байлық-байлыққа ие болуда емес, оны ұқсата білуде. Энергетикалық ресурстар шетел инвестицияларын тарту арқылы ішкі энергетика құрылымдарын дамытуда мұнай мен газ экспорты үшін құбырлар арналарының жүйесін құру. Стратегия осы ресурстардан түсетін келешек кірістерді барынша үнемшілдікпен пайдалануды көздейді» . «Қазақстан-2030» . Елбасы «Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты жолдамасынан
