
B_1201_ryn_1171_y__1257_tken_sha_1179.pptx
- Количество слайдов: 8
Бұрынғы өткен шақ
Мақсаты Бұрынғы өткен шақтын жасалу жолдарын түсіндіру етістіктің қолданыстағы маңызын, қызметін аша түсетін жаттығулар арқылы байланыстыру
Жаңа сабақ Балалар бұрынғы өткен шақ дегенді қалай түсінесіңдер?
Бұрынғы өткен шақ 1. қимылдың, іс-әрекеттің әлдеқайда бұрын болғандығын білдіреді. 2. –ып, -іп, -п тұлғалы көсемшенің жіктеліп келуі арқылы жасалады. Мыс: бар-ып-ты. 3. –ған, -ген, -қан, -кен тұлғалы есімшенің жіктеліп келуі арқылы жасалады. Бар-ған-мын. 4. есімшеге, көсемшеге е(еді), емес көмекші етістігі тіркесу арқылы жасалады. 5. есімше түріне көмекші етістік екен түрінде тіркеседі. 6. күрделі түрінде е (еді, екен) көмекші етістігі жіктеледі. 7. есімшеден болған (білгенмін, оқығансың, білген едім, біліп еді) айғақты мәнді білдіреді. 8. көсемшеден болған (біліппін, оқыпсың, білген екенсің, білген екен) айғақсыз мәнді тан/ды
Суреттеңіз Бұрынғы өткен шақ белгілерін суреттеңіз
Салыстырыңыз Бұрынғы өткен шақтың жіктелуі мен күрделі етістіктің жіктелуін салыстырыңыз. Мысалы: жалаң күрделі Мен айтыппын Мен оқыған едім (екенмін) Сен айтыпсың Сен оқыған едің (екенсің) Сіз айтыпсыз Сіз оқыған едіңіз (екенсіз) Ол айтыпты Ол оқыған еді (екен)
Саралаңыз, зерттеңіз Етістіктерді тауып бұрынғы өткен шақта тұрған сөздердің астын сыз, қалай жасалғанын түсіндір. Ертеде бір кемпір-шал болыпты. Олардың бір есегі, екі қойы болыпты. Олардың жалғыз ұлы бар екен. Ол екі қойын есегіне мініп алып, жаятын болыпты. Ол елді бір залым хан басқарады екен. Оның бір сұлу қызы болыпты.
Үйге тапсырма 135 - жаттығуды берілген шарты бойынша орында
B_1201_ryn_1171_y__1257_tken_sha_1179.pptx