«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ Радиология-1 кафедрасы Тақырыбы: Нефро және уролитиаздың визуальді диагностикасы ОРЫНДАҒАН: КУНГАБЫЛОВА Т. ҚАБЫЛДАҒАН: СКАКОВА А. Б. ТОП: 327 ЖМ АСТАНА 2015 ЖЫЛ
Бүйректегі тастар
Бүйрек – несеп шығару жүйесінің орталық ағзасы- адам өміріне деген ең маңызды ағзаның бірі. Бұл біздің ағзамыздағы нағыз фильтр, зат алмасу өнімін шығарып отырады. Бүйрек ішінде ерекше құрылыс – оның тостағаншалары, олар түбегіне ашылады. Бұл жерде бізідің ағзамыз артық ие сияқты, кей-кезде лақтыратын затты алып қалады, яғни зиянды тастарды. Фосфорлы және зәр тұздарының зәрде жиналуынан тастар пайда болады. Қалыпты жағдайда әр түрлі қорғаныс заттардың секрециясынан және зәрдің қалыпты РН-тың нағыз механизмінен бүл тұздар еріп және ағзадан шығады. Бірақ олар белгілі бір шарттардың әсерінен кристалданады, топтасып және баяу қатайып, тастардың қалыптасуы болады. Бүйректегі тастардың пайда болуы толық зеттелмеген. Зат алмасу бұзылысы белгілі бір рөл атқарада: фосфорлы-кальцилы, қымыздық қышқылдың, зәр қышқылының бұзылысы. Зәрде тастың түзілуінде маңызды факторлардың бірі болып, бүйректе және зәр жолдарында зәрдің екінші рет түзілу функциясынан пайда болады. Фосфорлы-кальцийдың алмасудағы бұзылысын шақыратын қалқанша бездің гиперфункциясы, ішкі секреция бездерінің бұзылысы – бүйрек тас-ауруының жоғарғы қаупі.
Бүйрек тас ауруын – уролитиаз деп аталады. Бүйрек тастары көптеген жағдайда операция жасауды талап ететін сырқат. Тастар бүректің ішінде, оның табақшаларында, түбекшесінде немесе несеп ағарда табылады.
Химиялық құрамы бойынша: бейорганикалық: кальций оксалаттары, кальций фосфаттары, ураттар, магний фосфаты. органикалық: цистинді, ксантинді.
Клиникалық көрінісі: Бұл ауру көбінесе жас адамдарда көп кездеседі. Тастардың болуы урадинамиканың бұзылысын шақырмаса, клиникалық көрінісі көрінбейді. Бел аймағында сыздап, катты ауырсыну болады. Зәр инфекциясының қосылуынан бірінші жоспарға созылмалы пиелонефрит симптомы шығады. Обструкция кезінде клиникалық көрініс жеткілікті. Бүйректік колика аяқ-астынан және физикалық жүктемеден кейін жиі кездеседі немесе сүйық көп қабылдағанда. Ол кезде: құсі, журек айну, жиі, аз мөлшерде зәрдің бөлінуі. Бүйрек коликасында зәрдің түсі – қызыл (қанмен боялған). Коралл тектес тастың бүйректе болуындағы жалпы симптомы: әлсіздік, тежелу, бас ауру. Іштің төменгі бөлігінің ауруы – тастың қуықта болуы. Зәр анализінде жиі гематурия болады. Несептің сыртқа шығарылуы диурез деп аталады. Тәулігіне ересек адамдарда 1, 5 л-дей зәр шығарылады. Оны тәуліктік диурез деп атайды.
Бүйрек тас ауруында ауырсыну
Тәуліктік диурездің өзгерістері: Полиурия – несеп шығарылуының тәулігіне 2 -15 литрден астам көбеюі. Олигурия – зәр шығарылуының тәулігіне 500 -600 мл-ге дейін азаюы. Анурия – несеп шығарылуының болмауы. Поллакиурия – несептің жиі шығарылуы. Олакизурия – несептің сирек шығарылуы. Никтурия – несептің түнде көп шығарылуы.
Экскреторлы урографиядағы бүйрек тастарының көрінісі
Экскреторлық урографияда несепағардан тастары көрінеді. урограммада конрасты зат конкремень орналасқан жерде жоғары жиналып несеп ағардың кеңеюі көрсетеді. Бұндай рентгенологиялық көрініс көрінетін және көрінбейтін несеп ағардың тастарында көрінеді. Несепағарда тастың болуы зәрді поссажын бұзбаса да несепағардың тостағанша астауша жүйесін тонусының төмендеуімен. Несепағарда урограммада тастың болуы контрасты заттпен жүргізіледі және несепағар тасы кезінде цистоидтар суреті болмайды ол, қалыпты несепғарға тән белгі.
Обзорлық рентгенограммада Тостағанша мен асаушада тастың болуы рентгенде тығыс көлеңке ретінде көрінеді және ол контрасты заттың көлеңкесіне ұқсас. Көлеңкелердің орналасуы формасы интенсифтілігі обзорлық рентгеногрфияда зәр шығару қатынасын көрсетеді. Бүйрек астаушадағы тастар овальді және үш бұрышты болады, несеп ағарда тастар ұзартылған веретен тәрізді, дұрыс емес пішінді болады.
Уролитияздың диагностикасында зәр шығарудың жолдарының обзорлық рентгенографиясы маңызды орын алады. Обзорлық рентгеногрфияда зәр шығару жолдранының барлық аймақтары қамту керек және кез келген көлеңкелерді тастарға күдік ретінде диференцировка жүргізілу керек. Оң буйректин «Коралды » тасы
Несепағардағы тастар
Нефролитиаз при УЗИ Камни в лоханке почки выглядят как гиперэхогенные образования, за которыми отчетливо видна акустическая тень
Скачать презентацию АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ АҚ Радиология-1 кафедрасы Тақырыбы
men 2.ppt