Аналық тақта ағылшынша motherboard сонымен бiрге mainboard атау

Аналық тақта (ағылшынша motherboard) сонымен бiрге mainboard атау ағылшынша қолданылады - бас тақта; с енг. ана, негiз ) - бұл (ОЗУ орталық процессор, контроллер және ОЗУ, жүктеушi ТСҚ, енгiзу-шығарудың негiздi интерфейстерiнiң контроллерлерi шындығында) дербес компьютердiң негiзгi компоненттерiн бекiтiлген күрделi көп қабатты баспа тақта. Әдеттегiдей, аналық тақта қосуы үшiн USB, PCI және PCI-Expressтiң шиналарын әдетте қолданылатын қосымша контроллерлердiң қосуы үшiн (слоттар ) тiркеуiштер болады. Аналық тақтаға қойылған негiзгi компоненттер: Орталық процессор (chipset ағылшынша) жүйелiк логиканың жиыны - ОЗУға және шеттегi құрылымдардың контроллерлерiне Цпу қосу қамтамасыз ететiн микросхемалардың жиыны Бейнекарта (Видеокарта; video card) — бейнекамера, бейнемагнитофон немесе кез келген басқа композит сигнал көзінен алынатын бейнемәліметтерді өңдеп, дисплей экранына шығаруға мүмкіндік беретін, компьютерлік графикамен және бейнемәліметтермен жұмыс істеуге арналған құрылғы.

Материнская плата P 5 GDC-V

Гнездо процессора Северный мост Слоты оперативной памяти Южный мост

Сеть ATX 12 в IDE Разъем питания Звук 7, 1 Слоты для плат расширения Sata Floppy BIOS Батарея

Артқы қабырғадағы тіркеуіштер

Саундбластер (дыбыстық карта) (саундбластер (звуковая карта); sound blaster) - дыбыстық сигналды файлға жазуға, кейін оны қайта ойнатуға мүмкіндік беретін электрондық құрылғы (тақша); creative labs фирмасы 1989 жылы шығарған, кейіннен компьютерлердің дыбыстық тақшаларының стандартына айналған. Көптеген мультимедиалық программалар компьютерде осындай дыбыс тақшаларының болуын талап етеді. Желілік карта (ағылш. Network Interface Card, NIC) — компьютерді желіге қосатын құрылғы. Бұл құрылғы сондай-ақ желілік тақта немесе желілік тілдесу тақтасы (NIC) деп те аталады. Компьютерге орнатылған желілік тақта желіге қосылым орнатуға мүмкіндік береді. Басқа желілік тақталардың көмегімен басқа компьютерлермен арада бөлек, тұрақты жұмыс істейтін қосылым қамтамасыз етіледі. Желілік тақталардың көпшілігі желінің белгілі бір тұрпатына арналған, бірақ олардың кейбіреулері бірнеше желіге қызмет көрсете алады. Желінің ең кең тараған тұрпаты –Ethernet; бұл компьютерлердің өзара әрекеттесуінің желілік стандарты, онда коаксиалды сым немесе өрілген қос сым пайдаланылады.

Алдыңғы панельдің тіркеуішінің қарым-қатынастары. Led – индикатор активности жесткого диска 2 3 Кнопка сброса (RESET) 1 4 5 6 Кнопка включения 7 Питание (+5 в DC) Led – индикатор питания(одноцветный или двухцветный) 9 8 Ключ (контакт отсутствует)

Алдыңғы панельдің тіркеуішінің қарым-қатынастары. 1 Положительный сигнал HD_LED+ 1 2 3 Отрицательный сигнал HD_LED 2 Одноцветный LED-индикатор POWER_LED GRN+ 3 4 4 Двухцветный LED-индикатор POWER_LED YEL+ 5 Общий GND 5 6 7 Кнопка сброса FP_RESET 6 Выключение питания FP_PWR 7 8 8 Общий GND 9 Питание +5 V 9 10 Не подключен

USB тіркеуішінің қарым-қатынастары 1 2 Данные «-» 3 4 Данные «-» Данные «+» 5 6 Данные «+» 7 8 Общий Ключ (контакт отсутствует) 10 Питание (+5 в DC) Общий Не подключен USB 1 USB 0 Питание (+5 в DC)

USB тіркеуішінің қарым-қатынастары 1 + 5 В (порт 0) USB 0_PWR 1 2 2 + 5 В (порт 1) USB 1_PWR 3 Данные «-» (порт 0) USB_D 0 - 3 4 4 Данные «-» (порт 1) USB_D 15 Данные «+» (порт 0) USB_D 0+ 5 6 6 Данные «+» (порт 1) USB_D 1+ 7 Общий (порт 0) GND 7 8 8 Общий (порт 1) GND 9 Ключ (контакт отсутствует) 10 10 Не подключен

Fire. Wire тіркеуішінің қарым-қатынастары TPA+ TPA- 1 2 Общий 3 4 Общий TPB+ 5 6 TPB- Питание +12 В DC Ключ (контакт отсутствует) 7 8 10 Питание +12 В DC Общий Физикалық өлшем және орналастыру- нобайы Fire. Wire тіркеуішінің қарым-қатынастарының USB үшін түйіседі.

Дыбысты ішкі жүйенің қарым-қатынастары 9 1 10 2 1 Микрофонный вход AUD_MIC 6 Правый канал AUD_RET_R 2 Общий AUD_GND 7 Общий или усилитель GND/HP_ON 3 Питание микрофона AUD_MIC_BIAS 8 Контакт отсутствует KEY 4 +5 в AUD_VCC 9 Левый канал AUD_FROUT_L 5 Правый канал AUD_FPOUT_R 10 Левый канал AUD_RET_L

Ir. DA қарым-қатынастары 5 1 6 2 1 2 3 4 5 6 +5 в Ключ Ir. Rx Общий Ir. Tx CONIR (Consumer IR)

Аналық тақша компьютердің ең маңызды бөлігі болып табылады. Аналық платаның жұмысын микропроцессордың микросхемалар жиынтығы – чипсет басқарып отырады. Intel 440 LX AGPset микросхемалар жиынтығы жасаушыларға қымбат емес РС мен қазіргі заманғы талаптарға сай, мультимедиямен жұмыс істейтін өнім жасауға мүмкіндік береді. Микросхемалар жиынтығы жоғары жылдамдықты SDRAM жадты қолдау есебінен AGP мүмкіндіктерін кеңейтеді Чипсет – процессорды оперативті жадпен және басқа да ішкі құрылғылармен байланыстыра отырып, оның жұмысын басқаратын аналық тақшаның микросхемалар жиынтығы. Бұрынғы компьютерлердің аналық тақшасында 200 -ге жуық микросхемалар орналасатын. Қазіргі компьютерлерде екі негізгі чипсет микросхемасы орналасады: жад контроллері немесе Солтүстік көпір (North Bridge), ол процессордың жадпен және бейненің қосалқы жүйесімен жұмысын қамтамасыз етеді енгізу-шығару контроллері немесе Оңтүстік көпір (South Bridge), сыртқы құрылғылармен жұмысты қамтамасыз етеді. Солтүстік және оңтүстік көпірлер екеуі екі микросхемада орналасады. Аналық тақшаның техникалық мүмкіндігі осы екі көпірге байланысты болады. Екі көпірдің техникалық сипаттамаларына қарап аналық тақшаға қандай құрылғыларды қосып-қоспауға болатындығын шешуге болады. Процессор, дәлірек айтсақ микропроцессор – дербес компьютердің басты микросхемасы. Негізінен микросхемалар компьютердің жұмыс істеу үшін өте маңызды болып табылады. Микросхемалардың құрамыналар кіреді: • Тактілік жиілік генераторы • Шиналар контролері • Жүйелік таймер • Деңгейлер үзілуінің контроллері • Жадқа тіке рұқсат алу контроллері • CMOS жад және сағат.

Аналық тақша компьютердің ең маңызды бөлігі болып табылады. Аналық платаның жұмысын микропроцессордың микросхемалар жиынтығы – чипсет басқарып отырады. Intel 440 LX AGPset микросхемалар жиынтығы жасаушыларға қымбат емес РС мен қазіргі заманғы талаптарға сай, мультимедиямен жұмыс істейтін өнім жасауға мүмкіндік береді. Микросхемалар жиынтығы жоғары жылдамдықты SDRAM жадты қолдау есебінен AGP мүмкіндіктерін кеңейтеді Чипсет – процессорды оперативті жадпен және басқа да ішкі құрылғылармен байланыстыра отырып, оның жұмысын басқаратын аналық тақшаның микросхемалар жиынтығы. Бұрынғы компьютерлердің аналық тақшасында 200 -ге жуық микросхемалар орналасатын. Қазіргі компьютерлерде екі негізгі чипсет микросхемасы орналасады: жад контроллері немесе Солтүстік көпір (North Bridge), ол процессордың жадпен және бейненің қосалқы жүйесімен жұмысын қамтамасыз етеді енгізу-шығару контроллері немесе Оңтүстік көпір (South Bridge), сыртқы құрылғылармен жұмысты қамтамасыз етеді.

Солтүстік және оңтүстік көпірлер екеуі екі микросхемада орналасады. Аналық тақшаның техникалық мүмкіндігі осы екі көпірге байланысты болады. Екі көпірдің техникалық сипаттамаларына қарап аналық тақшаға қандай құрылғыларды қосып-қоспауға болатындығын шешуге болады. Процессор, дәлірек айтсақ микропроцессор – дербес компьютердің басты микросхемасы. Негізінен микросхемалар компьютердің жұмыс істеу үшін өте маңызды болып табылады. Микросхемалардың құрамыналар кіреді: • Тактілік жиілік генераторы • Шиналар контролері • Жүйелік таймер • Деңгейлер үзілуінің контроллері Жадқа тіке рұқсат алу контроллері • CMOS жад және сағат. Өндірушілер: Intel, AMD, Ali , VIA Technologies и Si. S (Silicon integrated Systems). Жүйелік логиканың көпшілік микросхемалар жиынтығы екі блоктан тұратын екідеңгейлі архитектурадан: North Bridge және South Bridge, солтүстік және оңтүстік көпірлерден тұрады.

IRQ = Interupt Re. Quest Системнос ть Линия IRQ S 0 Системный таймер S 1 Клавиатура S 2 Cascad (Вывод на вторую микросхему контроллера линий прерываний) S 8 Часы реального времени 9 ACPI Controller 10 Свободно 11 USB S 12 PS 2 S 13 Сопроцессор 14 IDE Primary (Контроллер жестких дисков) 15 IDE Secondary (Контроллер жестких дисков) 3 Com Port 1 (Мышь) 4 Com Port 2 (Модем) 5 Свободно S 6 Floppy (Дисковод) 7 LPT (Принтер) Устройство

IRQ = Interupt Re. Quest