Алматы облысының әлеуметтікэкономикалық дамуына инновациялардың әсері Имашев Мухидин Абдухелилович әл-Фараби атындағы ҚазҰУ - дың 2 курс магистранты, m-5557@mail. ru. Жетекшісі: Надыров Шерипжан Марупұлы, г. ғ. д, профессор,
Инновация дегеніміз - жаңа, жетілдірілген өнім немесе технологиялар түрінде іске асырылған, практикалық қызметте пайдалану кезінде сапалық артықшылықтарға ие әрі экономикалық және қоғамдық пайдасы бар ғылыми техникалық нәтиже
2012 жылғы статистикалық мәліметтерге сүйенсек, Қазақстанның экспорт көлемі ― мұнай және мұнай өнімдері -35%, ― түсті металл-17 %, ― қара металл 16%, ― руда 12%, ― дәнді дақылдар 9% ― және басқалары 11 % - ды құрайды.
25, 000. 0 Зерттеулер мен әзірлемелерге жұмсалған ішкі шығындар 20, 000. 0 Зерттеулер мен әзірмелерді орындаған ұйымдар саны 15, 000. 0 10, 000. 0 Инновациялық өнім көлемі 5, 000. 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2 -сурет. Алматы қаласының негізгі инновациялық көрсеткіштері.
Алматы облысына тоқталатын болсақ облыста инновациясы бар кәсіпорындар саны жылдан жылға азаюда. 2006 жылы инновациясы бар кәсіпорындар саны 20 болса, 2011 жылы 7 кәсіпорынға дейін қысқарған және облыстың инновациялық белсенділік деңгейі 2, 9%-дан 0, 9%-ға азайған. Ал облыста ғылыми-техникалық жұмыстар көлемі 51%-ға өсіп 762 млн теңгені құраған және ғылым мен зерттеулерде жұмыс істейтін адамдар саны 72, 5% өсіп 759 адамды құрап, өсім байқалған
Қазақстанның ЖІӨ-дегі инновациялық өнім үлесі 2012 жылы – 4, 1%, ал кәсіпкерліктің инновациялық белсенділігі – 5, 7% АҚШ-та инновациялық белсенді кәсіпкерліктерд ің үлесі 80%-ды, ал Ресейде 10%ды құрайды.
Халықаралық инновациялық индекс
350. 0 300. 0 Жалпы ішкі өнім, млрд. теңге 273. 0 250. 0 218. 0 200. 0 170. 0 ғылым мен зерттеулерге жұмсалынатын қаржы 160. 0 150. 0 128. 0 102. 0 100. 0 75. 0 50. 0 58. 0 46. 0 0. 25 0. 28 0. 24 0. 21 0. 22 0. 23 0. 15 0. 16 0. 17 0. 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 1 -сурет. Қазақстан Республикасының ЖІӨ-дегі ғылым мен зерттеулерге арналған қаржы көлемі
Жапония - 3, 5 % АҚШ – 2, 8 % Германия – 2, 7 % Қазақстан – 0, 17 % (2012 ж) Қазақстан – 3% (2014 ж) Белорусия – 0, 74% Ресей – 1, 04 % ЖІӨ-дегі ғылым мен зерттеулерге арналған қаржы көлемі
Алматы қаласының инновацияны дамытудағы артықшылығы Алматы қаласы еліміздің ең мықты ғылыми зерттеу орталығы болып табылады. Алматы қаласында бүкіл Қазақстандағы зерттеу үйымдарының 46, 6% - ы, ғылыми-зерттеу жұмыстарды орындайдын мамандардың 52% -ы, ғылыми зерттеулерге арналған қаржының 53, 7% ы және орындалған зерттеу жұмыстарының 36%-ы Алматы қаласына тиесілі . Алматы қаласының болашақтағы ғылыми даму салаларына ядролық ғылым, биомедициналық ғылым мен технология, табиғат ресурстарын зерттейтін ғылымдар және табиғатты қорғау ғылымдары жатады. Алматы қаласында жалпы еліміздегі 9 ғылыми орталықтың 8 -і орналасқан. Олар: 1. ҚР химия-технологиялық зерттеулер орталығы 2. ҚР Физика-математикалық зерттеулер орталығы 3. ҚР Астрофизикалық зерттеулер орталығы 4. ҚР Биологиялық зерттеулер орталығы 5. ҚР Геология-географиялық зерттеулер орталығы 6. ҚР Ғылыми-техникалық информациялар зерттеулер орталығы 7. ҚР Жер туралы ғылым, метталургия және кен байыту орталығы 8. ҚР Ұлттық ядролық орталығы Қазақстандағы 5 ұлттық зертхананың 3 -і Алматы қаласында орналасқан.
Қорытындылай келе төмендегідей мәселелер анықталды: - Қазақстан экономикасында инновацияларға деген төменгі сұраныс; - Инновациялық өнімдерді өндірудің тиімсіздігі яғни, бұл тауарлар шет елдерден неғұрлым төмен бағадан сатып алынуы сол себепті отандық өндірістің тиімсіздігі; - Ғылым мен өндіріс арасындағы байланыстың жоқтығы; - Отандық білімді мамандардың тапшылығы; - Халық арасында инновациялар туралы түсініктің аздығы; - Білім беру жүйесіндегі кемшіліктер, оқу орындарының білікті мамандарды жақсы деңгейде дайындай алмауы; - Ғылыми жобалар мен әзірлемелер нәтижелерінің шаруашылыққа енгізілмеуі; - Ғылым мен білімге деген мемлекеттік қаржыландырудың жеткіліксіздігі (2014 жылы ЖІӨ 3%, бұл жоғары көрсеткіш); - Отандық кәсіпорындардың 95%-ында инновациялардың жоқтығы; - Өңірлік мәселелерді зерттейтін әр өңірдің ғылыми институттарының болмауы (институттардың басым бөлігі Алматы және Астана қалаларында); - ЖОО дайындып шығаратын мамандардың өндіріске сәйкес келмеуі немесе тиімді жұмыс атқара алмауы.
Осыған байланысты төмендегідей негізгі жобалар ұсынылады: 1. Жоғары оқу орындарының жанынан ғылыми-зерттеу орталықтарын ашуды және олардың аумақтарында технорпарктерді ұйымдастыруды ынталандыру; 2. Технологиялық бизнес-инкубаторларда идеясы бар талантты адамдардың ақыл-ой жетістіктерін тәжірибеден өткізіп, оны қолданысқа дейін жеткізуге мүмкіндіктер жасау; 3. Алдын-ала келісім-шарт жасасу нәтижесінде жоғары оқу орындарының білікті түлектерін инновациялық инфрақұрылымның субъектілеріне жұмысқа арнайы жолдамамен жіберу; 4. Жас ғалымдардың инновацияларды табуға ынтасын ояту үшін мемлекет тарапынан арнайы ғылымизерттеу орталықтары арқылы гранттар бөлу (бастапқы кездері, кейіннен бұл орталықтар өз қаражаттарымен дербес жұмыс жасаулары керек) 1 ; 5. Мемлекет тарапынан инновациялық қызмет үшін қолайлы жағдай жасау (инновациялық кәсіпкерлікті дамыту үшін салық жеңілдіктерін қолдану); ірі инновациялық жобаларға мемлекеттің үлестік негізде қатысуы және оларды жеңілдетілген тәртіппен несиелендіру; инновациялық кәсіпорындарды құру үшін жерді және мемлекеттік меншіктегі мүлікті жеңілдетілген түрде бөлу; инновациялық инфрақұрылымды мемлекет және жеке сектор күштерінің үйлесіміне негізделген жолмен дамыту; 6. Инновациялық жағымды ортаға ғылыми білімдер мен техниканың жетістіктерін өндіріске енгізіп, одан табыс табу мақсатында кәсіпкерлер мен түрлі ұйымдардың, жеке тұлғалардың әрекет етуіне ыңғайлы жағдай жасау. 7. Өндіріс пен ғылымның байланысын ынталандыру; 8. Қаржыландырудың мемлекеттік емес көздерін ынталандыру; 9. Венчурлық бизнесті қолдау және дамыту; 10. Салық жеңілдіктерін беру. 11. Ғылыми-зерттеу мекемелерінің белсенділігін арттыру үшін оларды шетелдің осы саладағы озық ғылыми орталықтарымен байланыстыру; 12. Еліміздің әр өңірінде ғылыми-инновациялық кешендер құру; 13. Маркетингтік зерттеулер жүргізу бағытында - инновациялық инфрақұрылым шеңберінде шығарылған немесе ойлап табылған өнімдерді, қызметтерді, жұмыстарды нарыққа тиімді өткізу;
Назарларыңызға рахмет !
Скачать презентацию Алматы облысының әлеуметтікэкономикалық дамуына инновациялардың әсері Имашев Мухидин
конференция .pptx