АК «Астана медицина университеті» Ісік аурулар кафедрасы Такырыбы: Дәрігер онкологтың психологиялык көзкарасы онкологиядағы деонтология Орындаған: Файзиров А. Н. 661 ЖПД Тексерген: Бекишева А. Т. Астана 2014 ж
АНЫКТАМА ДЕОНТОЛОГИЯ – ГРЕКТІҢ СӨЗІ- DEON ПАРЫЗ, МІНДЕТ ЖӘНЕ LOGOS ҒЫЛЫМ ДЕГЕН МАҒЫНА БЕРЕДІ, ЕМНІҢ ШИПАЛЫ БОЛУЫ ДӘРІГЕРМЕН АУРУДЫҢ КАРЫМКАТЫНАСЫН ЗЕРТТЕЙТІН ҒЫЛЫМ.
Дәрігердің онкологиялык ауруларға деген ісәрекет, карым-катынасы тек онкологиялык деонтологиямен негізделуі тиіс. Әр ауруға міндетті түрде ем көрсетілуі кажет Онкологиялык ауру мен дәрігердің бір-бірімен байланысы, көзкарасы шынайы тазалыкты, шыдамдылыкты өзара сыйластыкты, түсінікті кажет етеді және екі жакты кұкылы. Диагностикалык және емдік шаралар аурудың психологиясын ешкандай күйзелтпеуі шарт. Әр ауру адам өз денсаулығы, диагнозы, емдік жоспары және болжамы туралы білуге кұкылы.
Онкологиялык деонтология кағидалары Әр онкологиялык ауру міндетті түрде емделу кажет. Ауруы аскынған адамға паллиативтік немесе симптоматикалык ем керек. Ауру адам өзінің денсаулығыыы туралы, диагноздың, емнің және олар туралы болжамның мүмкіншіліктерін білуге кұкылы. Дәрігер онкологиялык ауру туралы баска адамдарға мәлімет беруге кұкығы жок. Рактан жазылғанымен оның кайталануына толык сенім жок. Сау калыпка келу деген ұғым психологиялык күйзелістен кұтылған кезде ғана болады, соны ұмытпау керек.
Онкологиядағы деонтологияның принциптері Дәрігердің онкологиялык наукаска катынасын аныктайтын тактикалар 2 принципті жағдайға бөлінеді. Наукас психикасын максимальді корғау Катерлі ісікпен ауыратын әрбір наукастың емделуге кұкығы бар Катерлі ісікпен ауыратын наукаспен жұмс істегенде этикалык және деонтологиялык принциптер аса маңызды болып табылады. Бұл ауру наукастардың жағдайына өте күшті психо травмалык әсермен байлансты. Көптеген авторлардын зерттеуі бойынша онкологиялык ауруларды обсессивті-фобикалык астенодепрессивті бұзлыстар аныктады, бұл эмоционалді лабилділік өлім кауіпі өзін күтуінің төмендеуі ешкімге кажетсіз сезінуі байкалады.
Онкологиялык аурумен ауыратын наукас өзінің ауруына біртіндеп психологиялык бейімделеді. А. В. Гнездилов бейімделу дәрежелерін төмендегідей бөледі. Психологиялк шок Карсыласу реакциясы Агрессия Депрессия Өз ауруын кабылдау Бұл сатылардан өту үшін ұзак уакыт кажет айлар, жылдар индивидуальды болады. Адаптация уакыты нактылыкка, стационар жағдайына, медперсоналдарға, ауруға, емге байланысты.
Практиалык жұмыс жүргізетін дәрігер –маман диагностикалык және емдік шараларды орындау кезінде әр уакытта әр адамның болмысын, мінезкұлкын және жоғарғы, төмен ми жүйелерінің жұмыстарының ерекшеліктерін ескеру өте кажет. Адам баласында 4 мінез-кұлык айырмашылыктары бар: Сангвиниктер-опимист сенгіш келеді, ол диагностикалык емдік шараларды дұрыс түсінеді жазылып кететіндігіне сенімсіздік білдірмейді. Флегматиктер-ұялшактык басымырак келеді. Ол шағым жасайды, сұрак коюды сүймейді. Тәртіпті келеді, дәрігердің ұсыныстарын дұрыс кабылдайды. Тексерістерді, әсіресе емдік шаралардытолығынан макұлдайды.
Холериктер-өте тез кимылдап, шешім кабылдайды, бірак бұл іс-әрәкет жлдам сөне бастайды. Мұндайлар диагностикалык , емдік кимылдардан бас тартады. Медицина кызметкерлеріне озбырлык жасаудан тайынбайды, мұндайларға дәрігер шыдамдылык, төзімділік білдіріп, сабырлык, салмактылык көрсетуі-ауру адамға деген жаксылыктың, кайырымдылыктың нышаны әр дәрігерден байкалуы тиіс және бұл іс әрекет түбінде табска әкеледі. Меланхолик-адамдар әр іске күмәнді карайды; онкологилык аурулар туралы бұлар жалпы кертартпа пікірде болады. Әр диагностикалык нәтижені тез білгісі келмегенімен, бұл кісілер дәрігердің мәлімдемесін накты түрде кабылдамайды да, кейде тіпті кері ұғымды болуы мүмкін. Аталмыш мінез кұлыктағы а ауру адам катерлі ісік дегенде ауыр коркынышты сезім білдіреді.
Ауру адамның емделгісі келмейтін жағдайлары: Емге деген коркыныш сезімнің болуы. Әр адам, әр уакытта, операциядан катты коркады. Осы себептен де ол емнің кажеттілігін түсінгенімен әуелден-ак операция деген кезде үрейленеді. Сондыктан дәрігер осы коркынышты сезіммен күресудің амалдарын карастрғаны әбден орынды. Кәрі, егде жасағы міндетті түрде операцияны (көтере алмаймын( деп есептейді, себебі ағзаның күш-кайраты, аурумен күресу кабілеті едәуір төмен екендігін ол әуелден, екі бастан сезеді. Бұл аталмыш себептерді естен шығаруға болады. Ауру адамдарды көбінесе операциядан кейін болатын мүгедектік катт мазалайды, осының салдарынан операциядан бас тартады.
Наукастардың көбісі кұлан таза жазылып кетуіне сенімкіремейді; бұған негіз болатын онкологиялык аурулардың емінен кейін бөгелме ісіктерден өлімі. Осларды ескеріп, көп адамдар жазылатындығына күмәнді карайды және өмірде сенімсіз жүреді. Мұндайларды ертерек емделмесе шынында солай болатындығына сендіру керек. Кейбір аурулар дәстүрлі медицинадан гөрі халыктың медицинаға әсіресе соның ішінде молдаларға, шөппен емдейтін емшілерге кұмар. Бұлар туралы дәрігерге еш нәрсе айтпайды. Әрине мұндай жағдайларда дәрігерге де өте киындык туады, себебі ауру адам оның айткандарына сенімсіздік білдіреді.
Корытынды Рак ауруынан толығымен жазылсада адамда коркынышты сезім көпке дейін кетпейді. Сондыктан аурудың кез келген шағымына, өтінішіне терең ой жіберіп, жан жакты тексеру кажет. Кажет болса мамандар шакыру. Көңіл ойдың төмендеуі адамды әлсіретеді, өзін сырткы ортадан толык бөліп тастайды. Бұл жағдай кызығушылыкты бәсеңдетеді, жанұяда жалғыз калушылык сенімді калыптастырады. Ауру адамның ең жакын туыстарына, отбасы мүшелеріне, дәрігер аурудың негізгі табиғаты, болжамы туралы, егер олар сұрактама койып, білгісі келсе толык аныктама беруге кұкылы. Аурудың туыстары дәрігерден толык мәліметтер алуымен катар оларға емдеуге колайлы жағдайдың бар екендігіне сенім білдірген жөн.
Пайдаланылған әдебиеттер Онкология М. И. Давыдов Ш. Х. Ганцев Ісік аурулары Ә. Е. Есенкұлов WWW. google. kz
Скачать презентацию АК Астана медицина университеті Ісік аурулар кафедрасы Такырыбы
Fayzirov_A1.pptx