Аблай хан Атындағы Қазақ Халықаралық Қатынастар және Әлем Тілдері Университеті Психология және педагогика кафедрасы Жеке тұлғаны дамытуда тәрбие процесінің заңдылықтары мен принциптері Орындаған: Смадияр Таншолпан ПФИЯ; 106 топ Тексерген: Абенбаев Сейсенбек Ш.
v Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. v Тәрбие - мақсатты, арнайы ұйымдастырылған жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны қалыптастыру процесі. v. Тәрбие - мақсатты түрде, адамзаттың өмір сүру барысында жинақтаған әлеуметтік тәжірибесін, ұрпақтан ұрпаққа алмастыру процесі. v. Тәрбие - тұлғаны қалыптастыруға бағытталған қоғамдық институттардың (отбасы, балабақша, мектеп, қоғамдық бірлестік) балаға әсер ету процесі.
Тәрбие принциптері Принциптері Тәрбиенің мақсаттылығы Тәрбиеленушінің Тұлғасына қойылатын Талаптар мен құрметтің бірлігі Жас және жеке Ерекшеліктеріне байланысты Тәрбиенің өмір мен Тәжірибемен байланысы Тәрбиелік ықпалдардың тізбектестігі жүйелігі Ұжымда және ұжым Арқылы тәрбиелеу Үздіксіздігі мен беріктігі Ізгілік бағыттағы принцип Табиғатқа сәйкестілік принцип
Өзін-өзі тәрбиелеу Адамның өзінің теріс Қылықтарын жойып, Жағымды қасиеттерін Жетілдіру жөніндегі Саналы, мақсатты Іс-әрекеті. Өзін-өзі тәрбиелеудің Әдістемесі Өзін-*өзі тәрбиелеудің Мақсатын қою Өзін-өзі тәрбиелеу Бойынша жұмыстарды жоспарлау Өзін-өзі тәрбиелеудің Нақты тәсілдерін игеру Өзін-өзі бақылау Өзін-өзі анықтау Өзін-өзі бағалау Өзін-өзі сендіру Өзін-өзі ұйымдастыру Өзін-өзі жетілдіру
Қайта тәрбиелеу -бұл тәрбиелік ықпалдар жүйесі, оның барысында құлықтық дамуымен жүріс-тұрысындағы ауытқулар түзетіледі және қоғамның моральдық талаптарына сай тұлға сапалары қалыптасады Қайта ұғындыру- бұл тәрбиесі Қиын балалар педагогикалық Тұрғыда қараусыз қалған Оқушылар бойындағы дұрыс емес Сенімдерді Қайта құру әдісі Қайта оқыту- бұл теріс Қажеттіліктері мен Дағдыларды Түзеті әдісі Қайта тәрбиелеудің Әдістері Басқа іс-әрекетке жету-бұл тәртібімен мінезҚұлқынығң дамумында ауытқуы бар Балалардың белсенділігін Арыттыру қоғамдық пайдалы Іс-әрекетке ауыстыру Әдісі Күрт өзгерту-бұл тұлған ың ұжым және қоғамме қатынасынығң бұзылысын Шұғыл қалпына Келтіру әдісі. Бұл қайта тәрбиелеудің Макаренко Жасаған арнайы әдісі Еріксіз көндіру- бұл басқа әдістердің мүмкіншілігі Сарылғанда педагогикалық және әлеуметтік Тұрғыда өте қараусызщ қалған балаларға Қолданылатын педагогикалық әсер ету
Тәрбие процесі v. Тәрбие процесі-жеке адам мен балалар ұжымын әлеуметтік тұрғыдан қалыптастыруда, оларды, өмірге дайындап, қоғамда өз орнын таба білуге үйретіп, әрбір әрекетімен, қызметімен қоғамға пайда келтіруде, өз жеке басына қанағаттанған сезіммен қарауға тәрбиелеу. v. Тәрбие процесінің құрылысы өз ерекшеліктеріне байланысты алдына айқын мақсаттар қойып, тәрбие мазмұның соған негіздеп, оларды іс-жүзіне асыруда тәрбиенің формалары мен әдістәсілдерін, объективтік мүмкіндіктерін сонымен қатар ең соңында жеткен жетістіктерідің қорытындысын белгілейді. v. Тәрбие процйесінің екі жақтылық функциясының мәні – педагогтің белгілі мақсат пен жасаған педагогикалық ықпалы, табиғи түрде, оқушының өмірі мен іс-әрекеттерінің үйлесуі қажет.
Тәрбие процесінің ерекшеліктері v. Тәрбие процесі-жеке тұғаны қалыптастыруды мақсатқа бағытталған үрдіс. v. Тәрбие процесі-тәрбиеші мен тәрбиеленушінің тиімді өзара іс-әрекеті (ынтықмастығы). v. Тәрбие процесінің көп факторларлығы объективтік және субъективті. v. Тәрбие процесінің ұзақтылығы тікелей емес тәрбие ықпалы кезеңінен нәтижеден алыстау мен сипатталады.
Тәрбие процесінің заңдылығы деп педагогикалық құбылыстар мен процестердің бірбірімен объективті түрде байланысып жатуымен сипатталынады. Тәрбие процесінің заңдылығы қоғамдық құбылыс ретінде тәрбие заңдылығы мен жеке тұлғаның даму заңдылығына тән. Әрбір жеке адамның іс-әрекеті мен қызметі және басқа адамдармен қарым-қатынасы, оның әлеуметтік өмірін құрайды. Сол себептен іс-әрекет пен қарымқатынас- тәрбие процесінің негізі, қоғамдық мәні зор адамгершілік сапаларын қалыптастыратын өзекті тірек.
- Жеке адам тәрбиесі мен дамуының бірлігі мен өзара байланыстылығы- тәрбие процесі заңдылығының екінші құрамын құрайды. - Тәрбие процесінің мазмұны жеке адамның ішкі позициясына жасаған ықпалы өте жоғары болатындығын тәрбиенің үшінші заңдылығы тудырады Тұлғаның тәрбиеленуі -тұлғаның аға ұрпақтың әлеуметтік тәжірибелерін меңгеру процесі.
Тәрбие процесінің мәні Методология анықтама Қоғамдық тәрбиенің Міндеті (жеке адмды жан-жақты дамыту) Жеке адамда қалыптастыру Тәрбие процесінің құрылымы Тәрбие процесінің этаптары Адалдық, сенім Бейімділікті қалыптастыру процесс Нақтылы мақсаты міндеті Қарым-қатынасты қалыптасру Тәрбие процесі мазмұны Білімді көрсетуді қалыптастыру Өзін-өзі тәрбиелеудің Мақсаты, міндеті құралы Әдісі мазмұны құралы Әдісіі мазмұны
Тәрбиенің мақсатқа бағытталған ықпалдары Ресми емес топ мектеп отбасы үйелмен Бала-бақша Көше қоғам
Тәрбие мақсаты түсінігіне сипаттама Тәрбие мақсатын анықтауға әсер ететін қажеттіліктер мен факторлар баланың ата-аналардың педагогтардың білім беру мекемесінің қоғамның Тәрбие мақсаты қажеттіліктер әлеуметтік-экономикалық жағдай білім беру мекемесінің жағдайы оқушылардың жас және дара ерекшеліктері Ұжымның даму деңгейі
Тәрбие заңдылықтарын процессінің қарама-қайшылықтары Қарама-қайшылықтар ішкі Жеке тұлға дамуының қозғаушы күші сыртқы Мектеп, жекеленген Отбасы тәрбиелері жандүниесі Орта әсерлерімен ықпалдары Қызығушылығы Жан-жақты мақсаттар
Қорытынды: - Тәрбие процесінің қорытынды нәтижесі бүгінгі өмір талабына сай болуы-тәрбие жұмысының төртінші заңдылығы. -Тәрбие мен өзін-өзі тәрбиелеу бірлігін-тәрбие процесінің бесінші заңдылығы. -Тәрбие процесінің мазмұндамасы қоғамдық ортаның объективтік және субъективтік факторларымен тығыз байланыста болатындығы – тәрбие процесі заңдылықтарының бірі болмақ.
Тәрбие процесінің үздіксіздігі бұл тәрбиеші мен тәрбиеленушілердің өзара іс-әрекетінің жүйесі. Тәрбие процесінің кешенділігі - мазмұны, міндеттері, мақсаты, түрі, әдіс-тәсілдерінің бірлікте болуы. Тәрбие процесі екі жақытылық сипатта болады: тәрбиешіден тәрбиеленушіге қарай (тікелей байланыс) және тәрбиеленушіден тәрбиеленушіге қарай.
v Тәрбие - мақсатқа бағытталған тұлға бойында көзқарастар мен сенімдер, қасиеттер мен құндылықтар, мінез-құлық нормаларын қалыптастыру процесі. v Тәрбие - мақсатты, арнайы ұйымдастырылған жан-жақты үйлесімді дамыған тұлғаны қалыптастыру процесі. v Тәрбие - мақсатты түрде, адамзаттың өмір сүру барысында жинақтаған әлеуметтік тәжірибесін, ұрпақтан ұрпаққа алмастыру процесі. v Тәрбие - тұлғаны қалыптастыруға бағытталған қоғамдық институттардың (отбасы, балабақша, мектеп, қоғамдық бірлестік) балаға әсер ету процесі.
Бүгінгі таңдағы тәрбие мақсаты мәселесі Қазақстан Республикасының білім беру мекемелеріндегі тәрбиенің кешенді бағдарламасында (2001) тәрбиенің жалпы мақсаты – полимәдениетті тұлғаны қалыптастыру деп анықталған.
Пайдалынылған әдебиеттер: 1. Ж. Қоянбаев, Р. Қоянбаев. Педагогика. -Алматы, 1998, 2000. 2. Е. Сағындықұлы. Педагогика. - Алматы, 1999. 3. С. Қалиев, Ш. Майғаранова, Г. Нысанбаева, А. Бейсенбаева. Оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамытудық педагогикалық негіздері. - Алматы, 2001. 4. А. С. Макаренко. Тәрбие мақсаты. – М 1958. 5. Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие тұжырымдамасы. – А, 1995.
Тыңдағандарыңызға рахмет!
Скачать презентацию Аблай хан Атындағы Қазақ Халықаралық Қатынастар және Әлем
SMAdiyar T 106.pptx