4 тақырып 5 тақырыпша Дәстүрлі емес Мини СЭС

Зарегистрируйтесь, чтобы просмотреть полный документ!

4 тақырып, 5 тақырыпша: Дәстүрлі емес Мини СЭС. Сарыағаш. ОРЫНДАҒАН: НАРИМАН Н. ТОБЫ: 301 «А» ТФПК ҚАБЫЛДАҒАН: ТҰРЫМБЕТОВА Г.

Жоспар: І Кіріспе ІІ Негізгі бөлім v Су электр станциясы v Шағын су электр станциясы v Қазақстанда баламалы және жаңартылатын энергетиканы дамыту жөніндегі 2013 - 2020 жылдарға арналған ісшаралар жоспары v Шағын СЭС v Сарыаған шағын СЭС ІІІ Қорытынды VI Әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ 2010 жылғы 1 қаңтарға Қазақстандағы электр энергиясын өндіруді әртүрлі меншік нысанындағы, құрамына 63 электр станциялары кіретін 40 энергия өндіруші ұйым жүзеге асырады. Қазақстанның электр станцияларының жалпы белгіленген қуаты 19 127, 9 МВт, қолдағы қуаты - 14 821, 0 МВт құрайды. 2009 жылы электр энергиясын тұтыну 77, 95 млрд. к. Вт. сағ. , өндіру 78, 43 млрд. к. Вт. саг. , экспорт пен импорттың көлемі тиісінше 1, 87 млрд. к. Вт. саг. және 1, 4 млрд. к. Вт. сағ. құрады. Электр энергиясын тұтыну бөлігінде қазақстандық өнімнің үлесі 90% астамды құрайды, ағымдағы бағдарлама шеңберінде жоспарланатын іс-шаралар есебінен 2014 жылға қарай электр энергиясын тұтыну үлесін арттыру және оны 98% жақындату жоспарланып отыр.

СУ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯСЫ Су электр станциясы - электр генераторын айналдыратын гидравликалық турбинамен су ағынының механикалық энергиясын электр энергиясына түрлендіретін электр станциясы. Қазақстандағы ең алғашқы СЭС 1902 жылы Зырян кенішін энергиямен қамтамасыз ету мақсатында Тұрғысын өзенінде салынды. Оның қуаты 1 мың к. Вт болды. Су энергетика қорлары — өзендер мен сарқырамалардың құлама суынан алуға болатын энергия қоры. Энергияның бұл көзінің артықшылығы — оның қоры сарқылмайды, үнемі қалпына келіп отырады. Бұл энергияның арзан, әрі гигиеналық түрғыдан таза түрі болып табылады. Су энергиясының қоры жөнінен Қытай, АҚШ, Канада дүние жүзіндегі алғашқы орындарды иеленеді.

Қазіргі уақытта үлкен СЭС-тер салудың келешегі жоқ, оларды бөгет салуды қажет етпейтін ағыны жылдам шағын немесе үлкен өзендерде салу ыңғайлы деп есептеледі. Кіші су энергетикасы дәстүрлі емес энергетикаға жатады. Су энергиясының біршама арзандығына қарамастан, ресурстардың шектеулілігіне және энергия қондырғыларының көп аумақты алатынына байланысты болашақта ол дүние жүзіндегі энергетиканың 5%-ынан аспайтын болады.

ШАҒЫН СУ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯСЫ Қуаты кемінде 35 м. Вт құрайтын шағын су электр станциялары (ГЭС) ерекше маңызға ие. Шағын ГЭС дамытуда ең үлкен перспектива айтарлықтай әлеуетке ие, бірақ бұл ретте электр энергиясын солтүстік облыстардан импорттайтын Республиканың оңтүстік облыстарында бар. Елдің оңтүстік облыстарының тау өзендерінде гидроэнергия ресурстарының шамамен 65 %-ы шоғырланған. Алынған зерттеулерге сәйкес Қазақстан Республикасының жалпы су әлеуеті жылына 170 млрд. к. Вт. сағ. , техникалық тұрғыдан іске асыру мүмкіндігін - 62 млрд. к. Вт. сағ, оның ішіндегі шағын ГЭС әлеуеті шамамен 8, 0 млрд. к. Вт. сағ. бағалауға болады. Бұл ретте, 2007 -2010 жылдар кезеңінде республикамыздың оңтүстік облыстарында орналасқан, орнатылған қуаты 20, 7 МВт бірқатар шағын СЭС іске қосылды. Қазақстан Республикасының үдемелi индустриялық-инновациялық дамыту жөнiндегi мемлекеттiк бағдарламасының бірінші жобаларын іске қосу шеңберінде Алматы облысындағы Қаратал СЭС каскадына кіретін «Қаратал СЭС-4» іске қосылды.

Шағын ГЭС пен шағын бөгетсіз ГЭС электр энергиясын өндірудің төмен өзіндік құны бар, сондай-ақ басқа энергия көздерімен салыстырғанда қоршаған ортаға түсетін жүктеме мейлінше аз болады. ГЭС каскадын құру құрылыстың толық көлемде аяқталуын күтпей, қуаттарды кезең-кезеңмен іске қосуды жүзеге асыруға мүмкіндік береді, бірінші агрегаттардың іске қосылуы мен электр энергиясын алуды жеделдетеді, сондай-ақ қор қайтарымы мен қаржы салымдарының тиімділігін арттырады.

Р/с № Iс-шаралар атауы 1 2 Аяқтау нысаны Орындауға жауаптылар Орындау мерзiмi Болжамды шығыстар, млн. теңге Қаржыландыру көздерi 3 4 5 6 7 90. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 2 МВт «Рысжан» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2015 жыл 193 инвестордың меншікті және қарыз қаражаты 91. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 3 МВт «Азамат» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2016 жыл 315 инвестордың меншікті және қарыз қаражаты 92. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 2 МВт «Дархан» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2015 жыл 200 инвестордың меншікті және қарыз қаражаты 93. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 3 МВт «Шанышқалы» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2017 жыл әзірлеу және талдау процесінде инвестордың меншікті және қарыз қаражаты 94. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 1, 8 МВт «Мамыт» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2018 жыл әзірлеу және талдау процесінде инвестордың меншікті және қарыз қаражаты 95. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданындағы Келес өзенінде қуаты 1, 5 МВт «Қият» СЭС-ін салу пайдалануға беру Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі, «Келесгидрострой» ЖШС (келісім бойынша) 2019 жыл әзірлеу және талдау процесінде инвестордың меншікті және қарыз қаражаты

Мини СЭС артықшылықтары: Құрылғының экологиялық қауіпсіздігі, үлкен аймақты су қоймалырдың қажетсіздігі. Арзан болып келуі ЖЭС-ке қарағанда. Құрылғылардың берік әрі қолдануға оңай. Табиғи ресурстың сарқалмайтындығы.

Кемшіліктері: шағын ГЭС жабдықтардың зақымдануынан кейбір аймақтарда электр өшірілуі. Біздің елімізде энергетика саласының өндірістік және жөндеу объектілері жоқ.

Шағын ГЭС үшін қолданылатын жабдықтар: 1. Турбина Каплана (Kaplan Turbine) - поворотно-лопастная гидротурбина, использующая энергию потока. Используется для малых и средних напоров (2 -25 м). 2. Турбина Турго (Turgo Turbine) - ковшовая активная турбина, использующая высокий напор струи. Данная гидроэлектростанция используется при постоянных скоростях потока. Наилучшее применение нашла в местах с низким и средним потоками (до 500 л/сек) и средней величине напора – (25 - 225 м).

Шағын су электр станциясы Сарыағаш ауданындағы 8 елді мекенді электр энергиясымен қамтамасыз ете алады. “Үдемелі индустриялық инновациялық даму” бағдарламасы аясында жүзеге асқан бұл жобаға 300 миллион теңге жұмсалды. Баламалы қуат көзін өндіретін нысанның құрылысы 2 жыл жүргізілді. Басты мақсат – аудандағы ішкі сұранысты қамтамасыз ету. Себебі, 310 мың халық тұратын ауданда электр жарығына деген тапшылық күннен күнге артуда.

Сарыаған шағын СЭС

ҚОРЫТЫНДЫ Электростанция - электр энергиясын өндіруге арналған құрал-жабдықтар мен қондырғылардың, сондай-ақ осы мақсат үшін салынған құрылыстар мен ғимараттардың жиынтығы. СЭС - электр генераторын айналдыратын гидравликалық турбинамен су ағынының механикалық энергиясынэлектр энергиясына түрлендіретін электр станциясы.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ Е. В. Глебова, Л. С. Глебов, Н. Н. Сажина. Основы ресурсо- энергосберегающих технологий углеводородного сырья. М. Изд-во «Нефть и газ» , 2005, 183 с. Безруких П. П. Состояние и тенденции развития нетрадиционных возобновляемых источников энергии // Электрика. 2003. № 4 Белей В. Ф. Выбор ветроустановок на основе опыта эксплуатации ветропарка Калининградской области // Электрика. 2003. № 2. Быстрицкий Г. Ф. Общая энергетика. М. : Академия, 2005 ҚОСЫМША Быстрицкий Г. Ф. Общая энергетика. М. : Академия, 2005. Геотермальные промышленность и технологии в России. / О. А. Поваров, Ю. Л. Лукашенко, Г. В. Томаров, С. Д. Циммерман // Тяжелое машиностроение. 2001. № 1. Кошелев А. А. Перспективы использования возобновляемых природных ресурсов в энергетике России // Перспективы энергетики. М. : Московский Международный энергетический клуб. Т. 6. 2002. № 1 Кучеров Ю. Н. Развитие электроэнергетики России. // Перспективы энергетики. М. : Московский Международный энергетический клуб. Т. 6. 2002. № 2. Нагнетатели и тепловые двигатели / В. М. Черкасский, И. В. Калинин, Ю. В. Кузнецов, В. И. Субботин. М. : Энергоатомиздат, 1997 Основы современной энергетики : в 2 -х ч. / под общ. ред. чл. -корр. РАН Е. В. Аметистова. М. : Издво МЭИ, 2002.

Скачать презентацию 4 тақырып 5 тақырыпша Дәстүрлі емес Мини СЭС

Orynda_1171_an.pptx

Количество слайдов: 17