2. Mödüle Günlük Hayat Dil bilgisi: Şimdiki Zaman, Ad Durumları
Mastar ve Eylem Инфинитив (mastar) – неопределенная (начальная) форма глагола, отвечает на вопрос «что делать? » . Для обозначения инфинитива используются окончания: –mak / –mek Oturmak Kalkmak Öğrenmek Görmek Часть слова инфинитива без окончания –mak / –mek называется глагольной основой (eylem). Образование всех форм глагола происходит от глагольной основы. Otur. KalkÖğren. Gör- Ödev: Выделить окончание инфинитива и глагольную основу: Açmak Beklemek Dönmek İnmek Sormak Alışmak Bilmek Durmak İstemek Söylemek Almak Binmek Düşünmek Kalmak Tanışmak Anlamak Bitmek *Etmek Konuşmak Uyumak Anlatmak Bulmak Gelmek Öğrenmek Vermek Aramak Çalışmak Girmek Okumak *Yapmak Bakmak Çıkmak Gitmek *Olmak Yazmak Başlamak Dinlemek İçmek Saymak Yemek
Şimdiki Zaman Способ образования настоящего времени глагола Eylem + (ı, i, u, ü) yor + kişi eki 1. Основа глагола оканчивается на узкий гласный звук (ı, i, u, ü): Okumak: oku + yor Yürümek: yürü + yor Büyümek: büyü + yor 2. Основа глагола оканчивается на согласный звук: Konuşmak: konuş + uyor Almak: al + ıyor Vermek: ver + iyor Girmek: gir + iyor 3. Основа глагола заканчивается на широкий гласный звук (a, e, o, ö): Söylemek: söyl + üyor Beklemek: bekl + iyor Anlamak: anl + ıyor Ödev: Образовать форму настоящего времени глагола: Açmak Açıyor Bilmek Biliyor Dönmek Alışmak Alışıyor Binmek Biniyor Durmak Anlatıyor Bitmek Bitiyor Etmek Aramak Arıyor Bulmak Buluyor Gelmek Bakmak Bakıyor Çalışmak Çalışıyor Girmek Başlamak Başlıyor Çıkmak Çıkıyor Gitmek Dönüyor Duruyor Ediyor Geliyor Giriyor Gidiyor
Şimdiki Zaman Личные аффиксы сказуемости (kişi eki) присоединяются к сказуемому и обозначают лицо, осуществляющее действие (1 -е, 2 -е, 3 -е лицо ед. и мн. числа). Olumlu form Olumsuz form (Ben) Geliyor + um (Ben) Gelmiyor + um (Sen) Geliyor + sun (Sen) Gelmiyor + sun (O) Geliyor (O) Gelmiyor (Biz) Geliyor + uz (Biz) Gelmiyor + uz (Siz) Geliyor + sunuz (Siz) Gelmiyor + sunuz (Onlar) Geliyor + lar (Onlar) Gelmiyor + lar Olumsuz: Eylem + (mı, mi, mu, mü) yor + kişi eki Örnek: 1. Ben her gün spor yapıyorum. / 1. Ben her gün spor yapmıyorum. 2. Anne yarın geliyor. / 2. Anne yarın gelmiyor. 3. Yeliz şimdi ders çalışıyor. / 3. Yeliz şimdi ders çalışmıyor. 4. Biz her Pazar piknik yapıyoruz. / 4. Biz her Pazar piknik yapmıyoruz.
Şimdiki Zaman Soru: Eylem + yor mu + (y) kişi eki ? Olumlu soru formu Olumsuz soru formu (Ben) Geliyor mu + y + um? (Ben) Gelmiyor mu + y + um? (Sen) Geliyor mu + sun? (Sen) Gelmiyor mu + sun? (O) Geliyor mu? (O) Gelmiyor mu? (Biz) Geliyor mu + y + uz? (Biz) Gelmiyor mu + y + uz? (Siz) Geliyor mu + sunuz? (Siz) Gelmiyor mu + sunuz? (Onlar) Geliyorlar mı? Örnek: 1. Sen Türkçe biliyor musun? 2. Bebek şimdi uyuyor mu? 3. Biz bilet alıyor muyuz? 4. Siz meyve yiyor musunuz? (Onlar) / / Ödev: Ответить на вопросы: 1. Şimdi ne yapıyorsunuz? 2. Hafta içi (sonu) ne yapıyorsunuz? Gelmiyorlar mı? 1. Sen Türkçe bilmiyor musun? 2. Bebek şimdi uyumuyor mu? 3. Biz bilet almıyor muyuz? 4. Siz meyve yemiyor musunuz? . . . . . . .
Şimdiki Zaman Случаи употребления настоящего времени глагола her gün 1. Обозначает регулярно повторяющееся действие: her hafta 1. Ben her gün kitap okuyorum. her ay 2. Biz her hafta sonu piknik yapmıyoruz. her yıl sürekli 3. Onlar her yıl tatile gidiyorlar. 2. Обозначает действие, которое происходит в момент речи: 1. Ben şimdi televizyon seyrediyorum. şimdi 2. Biz şu anda spor yapmıyoruz. şu anda 3. Onlar şimdilik konuşuyorlar. şimdilik 3. Обозначает действие, которое происходит в течение определенного периода в настоящем: bugün bir hafta içinde 1. Ben bugün ev temizliyorum. bütün gün (ay, 2. Siz bu kitabı bir hafta içinde okuyorsunuz. yıl) 3. Sen bütün ay konuşmuyorsun. 4. Обозначает действие, запланированное в ближайшем будущем: 1. Ben yarın İstanbul’a gidiyorum. yarın gelecek hafta 2. Siz gelecek ay eve dönüyorsunuz. (ay, yıl)
Yönelme Durumu Durum eki Sorular a, ı, o, u => (y) a Nereye? e, i, ö, ü => (y) e Kime? Örnekler Annem kuşa yem veriyor. Dilek hocaya soruyor. Özlem Ankara’ya gidiyor. Ömer Taksim’e geliyor. Kardeşim bahçeye bakıyor. Her sabah taksiye biniyorum. Ben + e => Bana Hasan bana bakıyor. Sen + e => Sana Mehmet sana mektup yazıyor mu? O + n + a => Ona Bu akşam ona gidiyoruz. Ünsüz yumuşaması: p, ç, t, k + yönelme durumu => b, c, d, ğ/g Örnek: 1. Mehmet okula gidiyor. 2. Ali Merve’ye bakıyor. Örnek 3. Zerrin ve Hande sinemaya gidiyorlar. 4. Tülay markete gidiyor.
Uzaklaşma Durumu Durum eki a, ı, o, u => -dan / -tan e, i, ö, ü => -den / -ten Sorular Nereden? Kimden? Neden? Örnekler İstanbul’dan Ankara’ya gidiyorum. Dolaptan meyve alıyorum. Suriye’den Türkiye’ye geliyorum. İzmit’ten otobüse biniyorum. f, s, t, k, ç, ş, h, p => -tan / -ten Örnek: 1. Ülkü çantadan defter alıyor. 4. Dilek bankadan para çekiyor. Örnek 2. Uçaktan iniyorum. 5. Beyazıt’tan Taksim’e gidiyorum. 3. Özlem tatilden yarın dönüyor. 6. İlayda Eren’den yardım istiyor. Alıştırma: 1. Barış pencere. . sokak. . bakıyor. 2. İstanbul’. . Adana’. . her gün uçak var. 3. Merve kütüphane. . . kitap alıyor. 4. Biz her zaman Migros’. . alışveriş yapıyoruz. 5. Okul. . ev. . metro ile gidiyorum. 6. Sen. . özür diliyorum. 7. Ailem Türkiye’. . . . İngiltere’. . taşıyor.
Karşılaşma Duygu, 25 yaşında ve bekar. O Ankara’da yaşa…………. …. Bir şirkette sekreterlik yap…………. …. Boş zamanlarında kitap oku………. ve seyahat et……. . . Hakan, 27 yaşında. Çalışkan ve bekar bir genç. O da Ankara’da yaşa…………. . . ve bir şirkette mühendis. Hobileri; basketbol oynamak, internette gezmek. Duygu: Merhaba, Hakan Bey. Hakan: Merhaba, Duygu Hanım, nasılsınız? Duygu: İyiyim, teşekkürler, siz nasılsınız? Hakan: Sağ olun, ben de iyiyim. Nereden gel……. ………. ? Duygu: Kurstan gel……. . İngilizce öğren…. . ……. . Bil…. . ……. . , sekreterlik yap……. . …. ve sık yurt dışına git……. . Siz nereden gel……………. ? Hakan: Bürodan gel……. . . Ben de bugünlerde çok çalış…. . ………. . Her gün internete gir……. , yeni şeyler öğren……. . . . Siz de bilgisayar kullan………. . mu…………? Duygu: Evet, kullan……………. . Ama, şirkette çok iş var, çok yorul……. . . Hakan: Ben de bazen günde on saat bilgisayarın karşısında otur……………. . Gözlerim çok yorul………. …. . , ama işimi çok sev……………. . Sizi telefonla aramak iste………. . Mümkün mü? Duygu: Tabii, memnun olurum, işte kartım. Ama, yarın İstanbul’a git……………. . Daha sonra görüşürüz. Hakan: Tamam, ben de bu gece İzmir’e git………. . . Hoşça kalın. Duygu: Hoşça kalın, görüşürüz.
Скачать презентацию 2 Mödüle Günlük Hayat Dil bilgisi Şimdiki Zaman
G_252_nl_252_k_Hayat.ppt