13 — дәріс. ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі

Скачать презентацию 13 — дәріс.  ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі Скачать презентацию 13 — дәріс. ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі

temperament_13_lekciya.ppt

  • Размер: 767.5 Кб
  • Автор:
  • Количество слайдов: 24

Описание презентации 13 — дәріс. ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі по слайдам

13 - дәріс.  ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі 2. Темперамент туралы теориялар 3. Темперамент түрлері, олардың13 — дәріс. ТЕМПЕРАМЕНТ 1. Темперамент түсінігі 2. Темперамент туралы теориялар 3. Темперамент түрлері, олардың сипаттамасы 4. Темпераментке байланысты адам қасиетінің көрінуі

  Темперамент (латын тілінен аудар анда temperamentum – тиісті ғ б ліктерді  атынасы) - Темперамент (латын тілінен аудар анда temperamentum – тиісті ғ б ліктерді атынасы) — белгiлi бiр адам а т н, сырт ы серлерге ө ң қ ғ ә қ ә жауап беру реакцияларыны динамикасы, белгілі бір жа дайда ң ғ адамны іс ң — имылын т сіндіретін қ ү психика ерекшеліктері. Темпераментті келесідей екі сипаты белгілі: ң Белсенділік , б л адамны орша ан ортамен арым ұ ң қ ғ қ — атынас а қ қ т суі ү. Ол адамны оз алыс темпінде, шапша ды ында ж не ң қ ғ ң ғ ә интенсивтілігінде к рінеді; ө Эмоциялы , ол сезімталдылы , импульсивтілік ж не қ қ ә серлілігінде к рінеді. ә ө 1. Темперамент түсінігі

Б. М. Теплов темпераментке келесiдей аны тама қ бередi: ''Темперамент дегенiмiз бiр жа ынан ғ эмоциялыБ. М. Теплов темпераментке келесiдей аны тама қ бередi: »Темперамент дегенiмiз бiр жа ынан ғ эмоциялы озу а, я ни сезiмнi туу шапша ды ына, қ ғ ғ ң ң ғ екiншi жа ынан оларды к шiне байланысты ғ ң ү болатын белгiлi бiр адам а т н психикалы ғ ә қ ерекшелiктердi жиынты ы’‘. ң ғ Темперамент асиетi жеке адам асиеттерiне тек қ қ шартты т рде ба ынады ж не ол биологиялы , рi ү ғ ә қ ә туа бiткен асиет бол анды тан к бiнесе индивидтiк қ ғ қ ө ерекшелiк болып табылады.

2. Темперамент туралы теориялар Темперамент туралы iлiм те ерте замандарда пайда бол ан. ө ғ Темпераменттi2. Темперамент туралы теориялар Темперамент туралы iлiм те ерте замандарда пайда бол ан. ө ғ Темпераменттi негiзiн сал ан ежелгi грек д рiгерi Гиппократ ң ғ ә (б. з. д. 460 -377 ж) темпераментке ал аш т сiнiктеме берiп, оны ғ ү негiзiнен ж йке ж йесiнi асиеттерiмен емес, а зада р ү ү ң қ ғ ә т рлi с йы ты тарды ( ан, шырын, сары ж не ара т) ү ұ қ қ ң қ ә қ ө бiреуiнi басым болуымен байланыстыр ан. А зада ы осы ң ғ ғ ғ с йы ты тарды бiрiнi басымды ы адамны темпераментiн ұ қ қ ң ң ғ ң аны тайды: ан басым болса-сангвиник, шырын басым болса қ қ — флегматик, сары т басым болса- холерик ж не ара т ө ә қ ө басым болса- меланхолик ай ындалады деген. қ

Немiс философы И. Кант темпераменттi екiге б ледi: ө  1) Сезiм темпераменттерi-сангвиник пен меланхолик жатса;Немiс философы И. Кант темпераменттi екiге б ледi: ө 1) Сезiм темпераменттерi-сангвиник пен меланхолик жатса; 2) Iс- рекет темпераменттерi – барлы темпераменттер жатады. ә қ Немiс психологы В. Вундт темпераменттi екi топ а б лген: қ ө 1) Эмоциясы к штi темпераменттер. ү 2) Эмоциясы лсiз темпераменттер. ә Немiс анатомы Гейне темпераменттi т рлiше болып келуi ж йке ң ү ү ж йесiнi тонусына байланысты деген. Орыс педагогы Лесгафт ү ң темпераменттер ан тамырларыны жуанды ы мен ке дiгiне қ ң ғ ң байланысты дедi.

Римнi ата ты д рiгерi К. Гален темпераменттi физиологиялы ң қ ә ң қ ерекшелiктермен оса,Римнi ата ты д рiгерi К. Гален темпераменттi физиологиялы ң қ ә ң қ ерекшелiктермен оса, психологиялы , тiптен адамны қ қ ң адамгершiлiк асиеттерiне атысты сапалармен байланысты қ қ деп т сiндiрдi. ү В. Д. Небылицин темпераменттi ш негiзгi компоненттерiн ң ү б лiп арастырды. Олар: ө қ индивидтi белсендiлiгi; ң оны моторикасы; ң эмоциялы ы. ғ

3. Темперамент түрлері,  олардың сипаттамасы Темперамент флегматик меланхолик холерик сангвиник    3. Темперамент түрлері, олардың сипаттамасы Темперамент флегматик меланхолик холерик сангвиник

Тест зі із темпераментті  ай т ріне жататынын Ө ң ң қ ү білгі ізТест зі із темпераментті ай т ріне жататынын Ө ң ң қ ү білгі із келеді ме? ң олы ыз а алам мен а аз алы ыз! Қ ң ғ қ қ ғ ң Сізге атарлар беріледі: сіз оларды ішінен қ ң зі ізді асиеттері ізге сай атарды та да ыз , ө ң ң қ ң ң орытындысын санап, зі ізді қ ө ң ң темпераменті ізді аны та ыз. ң қ ң

САНГВИНИК Қамсыз Жесіл ойлы Тірі Активті Адамға үйір Ықыласты Сөзшең Жылдам Еңбекқор Мылжың Тілішебер Сергек ДостықСАНГВИНИК Қамсыз Жесіл ойлы Тірі Активті Адамға үйір Ықыласты Сөзшең Жылдам Еңбекқор Мылжың Тілішебер Сергек Достық қалыпты Шыдамсыз Жауапсыз Сенімсіз Тұрақты емес Иілгіш Жомарт Бақытты ХОЛЕРИК Импульстік Тынымсыз Ашушаң Белсенді Көпіруші Агрессиялық Көсем Көшбасшы Жігерлі Экстраверт Шыдамсыз Бастаушы Шулы Нәтижелі Ұмытшақ Спорттық Бәсекелесуші Басым Қырсық Ашуланшақ Іскер МЕЛАНХОЛИК Қайғылы Парасатты Ашушаң Тыныш Шыдамды Тұйық Зеріккен Ойшыл Қатал Жаралы Оқырман Баяу Ақылды Жақсы жады Пайымдаушы Қанағаттанғансыз Жанкешті Жұбанышсыз ФЛЕГМАТИК Ықыласты Салмақты Енжар Бейбітшілік сүйгіш Ойшыл Тыныш Шыдамды Асығыссыз Баяу Қайтпас Ырғақты Бақылайтын Қиялшыл Баяу оқиды Табанды Қырсық Ұялшақ Дана

Сангвиник (sangius- қан ) Сангвиник- ызу анды, iскер адам. қ қ имыл- оз алыс а белсендi.Сангвиник (sangius- қан ) Сангвиник- ызу анды, iскер адам. қ қ имыл- оз алыс а белсендi. Адамдармен тез тiл Қ қ ғ қ табыса алады. Сангвиник-ой а ж йрiк, ткiр ғ ү ө тiлдi, р т рлi, к п ырлы ж мысты тез ат арады. ә ү ө қ ұ қ Сангвиник жа аны тез абылда ыш, зейiндi ң қ ғ келедi. мiр жа дайыны згеруiне тез Ө ғ ң ө бейiмделедi.

Меланхолик  (melaschole- қара өт )) Меланхолик- аса сезiмтал, тез жаралан ыш. Ол ғ т йыМеланхолик (melaschole- қара өт )) Меланхолик- аса сезiмтал, тез жаралан ыш. Ол ғ т йы , адамдардан о шау ж ргендi жа сы ұ қ қ ү қ к редi. са -т йектi зiне атты уанады, ө Ұ қ ү ң ө қ қ атты ренжидi. йреншiктi, жа сы, тату-т ттi қ Ү қ ә жымда меланхолик зiн жа сы сезiнедi, жа сы ұ ө қ қ стайды. Б л жымда ж ртпен жа сы ұ ұ қ арым- атынас а т сiп, ал ан iсiн н тижелi қ қ қ ү ғ ә орындап, табандылы к рсетедi. қ ө

Холерик (chole-  сары өт )   Холерик- аса оз ал ыш,  ш ала.Холерик (chole- сары өт ) Холерик- аса оз ал ыш, ш ала. Карым- атынаста қ ғ ғ ұ қ қ қ к йгелек, бiр беткей, iс рекетке пысы. Олар ү ә қ айналыс ан iсiн жан-т нiмен iстеуi м мкiн. Алдына қ ә ү ой ан ма сатына жетуге тырысып ба ады, бiра қ ғ қ алдынан те атты кедергi кездессе оны арай ө қ қ жал астыру а сенiмi болмай да алады. зiнi ғ ғ қ Ө ң м мкiндiгiне сенiмi кетсе, е сесi т сiп, ешн рсеге к iл ү ң ү ә өң б лмей ояды. Дене имылдары тез ж не жiгерлi, ө қ қ ә ызба келедi. Бiр с збен айт анда, стамсыз, қ ө қ ұ йындай адам. құ

Флегматик (phlegma- шырын )  Флегматик- барлы уа ытта байсалды,  стамды, қ қ ұ бiрФлегматик (phlegma- шырын ) Флегматик- барлы уа ытта байсалды, стамды, қ қ ұ бiр алыпты, табанды, т зiмдi. қ ө Флегматик-салма ты адам, ол к шiн бос а қ ү қ жiбермей, баста ан iсiн ая ына дейiн жеткiзедi. ғ ғ Ол б спелiктi с ймейдi. Адамдармен ө ү арым- атынаста бiр сарынды. Баяулы пен қ қ қ сел осты оны осал жа ы. за уа ыт ж мыс қ қ ң ғ Ұ қ қ ұ iстеуге т зiмдi. Олар ж мыста са -т йекке ө ұ ұ қ ү к iл аудармайды. өң

4. Темпераментке байланысты адам қасиетінің көрінуі арым- атынаста ы р ліқ қ ғ ө зін- зі4. Темпераментке байланысты адам қасиетінің көрінуі арым- атынаста ы р ліқ қ ғ ө зін- зі ба алау ө ө ғ сенімділігі досты ж не маххабат қ ә оз алыс ж не ж ріс қ ғ ә ү т бет ә й ы ұ қ

Қарым-қатынастағы рөлі САНГВИНИК ХОЛЕРИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК  сауық құрғыш , бағындыру, қайтпау, өктем тыныш, пайымдауш ыҚарым-қатынастағы рөлі САНГВИНИК ХОЛЕРИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК сауық құрғыш , бағындыру, қайтпау, өктем тыныш, пайымдауш ы қамқорлық, қорғансыз

Темпераментке байланысты өзін- өзі бағалау Өзің - өзі жоғары бағалайды,  өзінің табыстары туралы барлығына жарияТемпераментке байланысты өзін- өзі бағалау Өзің — өзі жоғары бағалайды, өзінің табыстары туралы барлығына жария етеді Жоғары , Әрқашанда бірінші болуға ұмтылады, қарсылас Өзін — өзі төмендеу бағалайды, сыпайы, көп көрінбейді Өте төмен, ұялшақ, топта көлеңкеде жүредісангвиник холерик флегматик меланхолик

Темпераментке байланысты өз - өзіне сену САНГВИНИК ХОЛЕРИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК Сәттілікке үміттенеді Өзіне сенімді,  әлсіздігінТемпераментке байланысты өз — өзіне сену САНГВИНИК ХОЛЕРИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК Сәттілікке үміттенеді Өзіне сенімді, әлсіздігін жасырады Өзіне сенім — ділігі жоқ , уайымшыл болады Өзіне сенім — c із, сәттілікке сенбейді

Темпераментке байланысты достық пен махаббат ФЛЕГМАТИКХОЛЕРИК МЕЛАНХОЛИКСАНГВИНИК Аз адаммен дос болады, тез ызаланады, қызғаншақ Ұнатуы жеңіл,Темпераментке байланысты достық пен махаббат ФЛЕГМАТИКХОЛЕРИК МЕЛАНХОЛИКСАНГВИНИК Аз адаммен дос болады, тез ызаланады, қызғаншақ Ұнатуы жеңіл, жарық және көңілді көтереді Сезімін білдіртпейді, Ғашық болғыш Жан қиярлық, Сезімдерін білдіртуге ұялады, Шын ғашық

Қозғалыс пен жүріс сангвиник холерик флегматик меланхолик Шапшаң, жылдам  Еті тірі , Жылдам , Қозғалыс пен жүріс сангвиник холерик флегматик меланхолик Шапшаң, жылдам Еті тірі , Жылдам , «отырмайтын» Баяу, әлсіреген Баяу, батылсыз

Тәбет ісангвиник холерик флегматик меланхолик. Жақсы “ тәтті тамақ” Тез және көп тамақтанады Тәбеті төмен. ТамақТәбет ісангвиник холерик флегматик меланхолик. Жақсы “ тәтті тамақ” Тез және көп тамақтанады Тәбеті төмен. Тамақ жеу процесін бағалайды, асықпайды

Ұйқысы сангвиник холерик флегматик меланхолик Түрлі түстер көреді Аз ұйықтайды,  кеш оянады,  түнде жұмысҰйқысы сангвиник холерик флегматик меланхолик Түрлі түстер көреді Аз ұйықтайды, кеш оянады, түнде жұмыс істейді Аз ұйықтайды, кешке тез шаршайды Жылдам ұыйқтайды, ояту қиын

1 2 3 4 Елестеті із: сіз орынды та отырсы ыз, жаны ызда бас киімі із1 2 3 4 Елестеті із: сіз орынды та отырсы ыз, жаны ызда бас киімі із ң қ ң ң ң жатыр, асы ыз а адам келіп, бас киімі ізді стіне отырып қ ң ғ ң ң ү жатыр, сіз не істейсіз? ? ?

Тесті  орытындысың қ 1  – сангвиник  2  –  меланхолик  3Тесті орытындысың қ 1 – сангвиник 2 – меланхолик 3 — холерик 4 — флегматик

С  Р А  Т А РҰ Қ  С Р А Т А РҰ Қ