มหาวทยาลยใ นฝน ศ นพ อดลย ว รย เวชกล

มหาวทยาลยใ นฝน ศ. นพ. อดลย ว รย เวชกล ราชบณฑต อธการบดมหาวทยาลยมหาสารคาม บรรยายสมมนาประจำป ปขมท. “อดมศกษาไทยจะไปทางไหนด ” โรงแรมอมรนทรลากน อ. เมอง จ. พษณโลก ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) ๒๔ มนาคม ๒๕๔๘ 1

วตถประสง ค • ตน -หลบ -ฝน เพอทบทวน “โดยรอบ” • อดต - ปจจบน - อนาคต • อดมศกษา : มหาวทยาลย – วทยาลย - โรงเรยน • ปรชญา แนวทางทเปลยนไป • มหาวทยาลย : รปจจยสควา มมนคงและยงยน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 2

ขออภยลวงหนา อยางจรงใจ • หากการเสนอและขอเสนอไมถ กใจ • หรอ “แสลงใจ หรอ ” “ไมนาสนใจ ” • สำหรบทานผเขารวมประ ชมบางทาน หรอหลายทาน • แตหวงวา จะใหความร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 3

มหาวทยาลยในฝ นอนสงสด • ตดระดบโลกทกครง ทกหนไมวาจะประเมนดวยตว บงชใด ๆ เฉกเชน ฮารวารด เบอรคเลย เอม ไอท เคมบรดจ ออกซฟอรด ลอนดอน ปารส (ซอรบอรน ) โตเกยว ปกกง ฯลฯ • มสถาปตยกรรมทเปน “อมตะ” ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 4

มหาวทยาลยในฝ นอนสงสด • มบรรยากาศมหาวทยาลยทม “ชวต -ชวา มตรไมตร เอออาร ยมแยมแจมใส กจกรรมสรางเสรมสงทดใ หแกชวต ” • มบรรยากาศทางวชาการท ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 5

มหาวทยาลยในฝ นอนสงสด • มคณาจารยทมชอเสยงระ ดบกองโลก เปน “ป ชนย บคคล ” ของสถาบนและของศษย • มบคลากรสนบสนนทกระดบ ทเกงกลา และทก ๆ คนอทศการทำงานเพอมหาว ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 6

มหาวทยาลยในฝ นอนสงสด • มบรการอำนวยความสะดวกอย างเปนเลศ โดยเฉพาะเพอการแสวงหาความร “เปดปบ -ตดปบ ” ไมวาจะเปนดานหองสมด สารสนเทศนานาชนด คอมพวเตอร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 7

อดต - ปจจบน - อนาคต ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 8

From Bologna to Bangkok and beyond • โบโลนญา (อตาล ) คอมหาวทยาลยแหงแรกในโลกตะว นตก • อายประมาณ ๑, ๐๐๐ ป • เรมจากผตองการแสวงหาความร จากประเทศตางมารวมกลมกน • ไดรบสทธพเศษ จากศา สนจกรให ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 9

From Bologna to Bangkok and beyond • จากอตาล สภาคใตฝรงเศส ปารส • ตอไปยงเนเธอรแลนด • สสกอต แลนด • จากปารส สออกซฟอรด • จากนนสสหรฐอเมรกา • เรมลอนดอนและกลม ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) เคมบรดจ “อฐแดง ” 10

มหาวทยาลยไ ทย • รพ. ศร ราช(๒๔๒๘) โรงเรยนราชแพทยาลย (๒๔๓๑( • จฬาลงกรณมหาวทยาลย (๒๔๕๙( • มหาวทยาลยธรรมศาสตร (๒๔๗๗ ( • มหาวทยาลยแพทยศาสตร (มหดล ), มหาวทยาลยเกษตรศาสตร , และมหาวทยาลยศลปากร (๒๔๘๖( • และอน ๆ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 11

มหาวทยาลย สถาบนอดมศกษา -วทยาลย โรงเรยน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 12

เมอใดจงยอมรบวาเ ปน “มหาวทยาลย ” • เปนทผลต “ผทรงความรและปญญา ”(sch olars) สำหรบคนรนถดไปในอนาคต • “ผทรงความรและปญญา ” จะเปนจรงไดตอเมอมหาวท ยาลยมการคนพบใหม ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 13

เมอใดจงยอมรบวาเ ปน “มหาวทยาลย ” • และนำความรใหม นวตกรรมใหมนนมาถายทอดใหศ ษยเพอเปนผทรงความรและป ญญาสำหรบรนตอ ๆ ไป ดงนไมไมทสนสด • เพอทประเทศ สงคมและมนษยชาต ไดรบการพฒนายง ๆ ขนไป ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 14

เมอใดจงยอมรบวาเ ปน “มหาวทยาลย ” • นนหมายถงวา มหาวทยาลยตองม “บณฑตศกษา ” • และตองเปนระดบ “ดษฎบณฑต ” ทเนนการวจยเพอใหไดองค ความร -นวตกรรมใหม “เทานน ” ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 15

เมอใดจงยอมรบวาเ ปน “มหาวทยาลย ” • ถาปราศจากบณฑตศกษาระดบ ดษฎบณฑตแลวไซรสถานศ กษานน ๆ กเพยงแตผลต “บณฑต ” เทานน • คอเปนเพยง “วทยาลย ” หรอ “โรงเรยน ” หรอ “สถาบนอดมศกษา ” เทานน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 16

เมอใดจงยอมรบวาเ ปน “มหาวทยาลย ” • ทงนไมรวม “มหาวทยาลย ” ทใช “ฐานภายใน ” ทมชอวา “วทยาลย ” หรอ “โรงเรยน ” แทนคำวา “คณะ” เชน ออกซฟอรด เคมบรดจ ลอนดอน และอน ๆ อกมากมาย ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 17

สถานภาพในปจจบ น บางประการ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 18

คณภาพและจำน วนอาจารย • สดสวนปรญญาเอก • สดสวนผมตำแหนงทางว ชาการ • สดสวนจำนวนอาจารย นสตในสาขาวชาตาง ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) : ๆ 19

นสต ผสมครเขาเร ยน • จำนวนผสมครทงหม ด • จำนวนทมารายงานตว • คณภาพของนสตนกศก ษาทเขาเรยนจรง ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 20

การเรยนการสอน • “ผเรยนสำคญมา กทสด ”? • หลกสตรเรยนรต ลอดชวต ? ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 21

มาตรฐานขอสอบแล ะการตรวจ • รายวชาเดยวกน ขอสอบตางกน – • ผลการสอบไมไดมาตรฐานเด ยวกน • การแกเกรด ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 22

งานวจย • งานวจยทมการตพมพ ในวารสารประเภทตาง ๆ และปจจยผลกระทบจากผลงาน วจย • จำนวนผลงานวจยตอจำน วนอาจารย ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 23

งานวจย • เงนวจยจากภายนอก • หลกสตรบณฑตศกษา โดยเฉพาะปรญญาเอก (ทต องทำวทยานพนธ และตองตพมพในวารสาร ทมคณะทบทวนจากภายนอก หรอนานาชาต ) ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 24

การบรหารจดการแ ละทรพยากร • ระบบลาชา -ซำซอน • การเมองใน นอกมหาวทยาลยและผลกระท บตอการดำเนนงานและจต ใจของบคลากร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 25

การบรหารจดการแ ละทรพยากร • ความสมานฉนท - สามคค -เอกภาพ - เอออาร -มตรไมตร ชวตชวา • การใชทรพยากร “รวมกน • การขาด“ทนเดม “อสงหารมทรพย ” ” “ทรพยสน ” ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) ” 26

เปรยบเทยบ ม/ส ไทยกบการวงในยคโลกา วตน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) ภ 27

ม/ส ไทยตอง “วง ” ๓ ลพรอม ๆ กน • ล • ล “ไทย” “เทศ ” “รวม ” ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 28

ล “ไทย” • เกณฑมาตรฐานอดมศกษาของไ ทย • การตรวจสอบ“แบบ” ไทย • ความ “นยม ” แบบไทย • “ความเชอ ” ในเรองการศกษาและอดมศก ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 29

ล “เทศ” • คมทน -คมคา • เชงรก -เชงลย • หลากหลาย • ยดหยน • “ลกคา ” สำคญทสด • นวตกรรมการศกษา ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 30

ล “รวม ” • ปรชญาอดมศกษาทเปล ยนไป • การประกนคณภาพกบมหา วทยาลยในอดต ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 31

“ลไทย ” ทเปลยนแปลงอยาง รวดเรว • สมศ. (ระบบประเมนคณภาพภายนอก เพอการรบรอง )– ตงบงชใหม วธใหม รบรองมาตรฐานจรง • กพร. ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 32

“ลไทย ” ทเปลยนแปลงอยาง รวดเรว • สกศ. (มาตรฐานการศกษาของชาต ( • พรฎ การบรหารจดการบานเมองท ด • จงหวด ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 33

“ลไทย ” ทเปลยนแปลงอยาง รวดเรว • ก. พ. การปฎ รประบบราชการ • การออกนอกระบบของม /สของร ฐท “ผนแปร ” ไปมากจากหลกการเดม ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 34

ปรชญาอดมศกษ าทเปลยนไป ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 35

ปรชญาแนวทางเดม (น วแมน( “a major aim of university education is to develop; the individual intellect as broadly as possible with the ‘liberal arts’ as ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 36

ปรชญาแนวทางเดม (น วแมน( • Liberal Knowledge its own end • Liberal Knowledge viewed in relation to ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 37

ปรชญาแนวทางใหม (๑( 1. Instruction in skills suitable to play a part in the general division of labour 2. The promotion of the ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 38

ปรชญาแนวทางใหม (๒( 3. The advancement of learning 4. The transmission of a common culture and ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 39

Four Main Purposes of Higher Education (Dearing, 1997) • To inspire and enable individuals to develop their capabilities to the highest potential levels throughout life, so that they grow intellectually, are wellequipped for work, can ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 40

Four Main Purposes of Higher Education (Dearing, 1997) • to increase knowledge and understanding for their own sake and to foster their application to the ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 41

Four Main Purposes of Higher Education (Dearing, 1997) • to serve the needs of an adaptable, sustainable, knowledge-based economy at local, regional and national levels; ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 42

มหาวทยาลยในฝน ตองกาวใหทน แนวโนมในยคโลกา ภวตน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 43

Future Trends in Higher Education (1) • Knowledge and Information Technology • Higher Education for the Masses • Quality in Education ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 44

Future Trends in Higher Education (2) • Lifelong Learning • Crossing Academic Disciplines • Internationalisation and the University ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 45

แนวโนม “เสร ” การศกษา • การศกษาเปน “อตสาหกรรมการบรการ ” • ขอตกลงการคาโลก • ขอตกลงทวภาค , พหภาค • เชนขอตกลงทลงนามเม อตนเดอนกรกฎาคม ๒๕๔๗ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 46

มหาวทยาลยในฝนตอ งขบเคลอนและ ตองปรบเปลยนอยา งรวดเรว ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 47

ความกดดนเพอการ ปรบเปลยน • Changes in the student body • Changes in institutions • Changes in “system” (national, international) ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 48

ความกดดนเพอการ ปรบเปลยน • Changes in courses • Resourcing higher education • Changes in the modes ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 49

มหาวทยาลยในฝ น : คณภาพและความย งยน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 50

มหาวทยาลย : ปจจยและองคประกอบส ความเปนเลศ • คณภาพของบณฑตและงานวจ ย • หนวยผลต (ภาควชาหรอเรยก ชออยางอน )ทมคณภาพ • คณาจารยทมคณภาพ • ทรพยากรทสมบรณ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 51

มหาวทยาลย : ปจจยและองคประกอบส ความเปนเลศ • การสนบสนนทมคณภา พ รวมทงวสดอปกรณ การพฒนาบคลากร เจาหนาทสายสนบสนน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 52

การปรบเปลยนมหาวทยาล ยในฝน เพอการแขงขนและความย (๑( • จดคมทน งยน - ความคมคา - มลคาเพม • ความยดหยน • หลกสตรทหลากหลาย • รปแบบการเรยนการสอนหลาก หลาย e-learning, virtual : ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 53

การปรบเปลยนมหาว ทยาลยในฝน เพอความยงยน (๒( • รปแบบความรวมมอ : dual degree, second degree, splitsite programmes • บณฑตศกษาทมปรมาณ และคณภาพทเหมาะสมคอ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 54

การปรบเปลยนมหา วทยาลยในฝนเพ อความยงยน (๓( • ความสามารถในการ“ยบ -พอง” ไดอยางรวดเรว • การปรบระบบบรหารจดการส มหาวทยาลยเรยนร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 55

“Flexibility”: the key-word for minimizing the cost ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 56

“ความยดหยน ” ของมหาวทยาลย • Flexibility of entry • Flexibility of exit • Flexibility of Choices (of subjects to enroll) ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 57

“ความยดหยน ” ของมหาวทยาลย • Flexible programmes (Different tracts for students to choose) • Flexible delivery • Flexibility in making up a programme of study ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 58

การปฏรปการศ กษา สมหาวทยาลย ในฝน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 59

การปฏรปอดมศ กษา กบความสำเรจ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 60

การปฏรปการศกษา ปจจยสความสำเรจ : ๑. โครงสรางและระบบ : ระดบชาต , ระดบสถาบน ๒. การจดการเรยนการสอน ๓. การพฒนาบคลากร ๔. ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 61

การปฏรปการศกษา ปจจยสความสำเรจ : ๕. คณภาพ การประกนคณภาพ การพฒนาคณภาพ ๖. กลไกใหเกดการพฒนาตอเ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 62

การพฒนาเชงระบบในม หาวทยาลย • การพฒนาโครงสรางและระบ บบรหาร : ใบสง , เรยนร , นวตกรรม • การพฒนาระบบวชาการ (การ เรยนการสอน การวจย ): ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 63

โครงสรางมหาวทยาลย กบความยงยน • ก. หนวยงานระดบคณะวชา มหนาทสำคญคอการผลตบ ณฑต และการวจย : ‘พนฐาน ’ ทเปน ‘แกน ’ หรอ ‘แกน’ ทมความครบถวน แขงแกรง มนคง ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 64

โครงสรางมหาวทยาล ยกบความยงยน • ข. หนวยงานบรหารในสำนกงานอธ การบด และระดบคณะ • ค. หนวยงานบรการวชาการเชน หอสมด , คอมพวเตอร เทคโนโลยสารสนเทศ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) , 65

ระบบบรหารจดการมหาวทยา ลยกบความยงยน ก. ภาวะความเปนผนำในมหาวทยาลย การใหคำแนะนำ การใหคำปรกษา การสรางและใหกำลงใจ การสรางและใหความถอ และความเชอมน การสรางแรงจงใจ การสรางและใหความมนใจ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 66

ระบบบรหารจดการมหาว ทยาลย กบความยงยน ข. มหาวทยาลยเรยนร มหาวทยาลยนวตกรรม , ค. การปรบเปลยนพฤตกรรมองค การ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 67

การปรบเปลยนพฤตกรร มองคการ มหาวทยาลยเรยนร - แนวทางการจดการเรยนการสอนในร ายวชา ‘แกน’ รวมกน แนวทางการการพฒนาหล กสตร ‘เรยนรตลอดชวต ’ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 68

มหาวทยาลยน วตกรรม • การกำหนดแนวทางเสรมสราง “แกน” ใหแขงแกรง • การพฒนาการดำเนนงานนอก “‘ขอบเขต’” เดมทมอยใหกวางขวาง ขน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 69

มหาวทยาลยในฝนตองปร บโครงสรางและระบบ อนจะนำไปสกาวตอไปค อ การปรบเปลยนพฤตกรรมอ งคการ ทจะนำไปส ความทนสมยและทนเหตกา ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 70

การปรบโครงสรางและร ะบบระดบม /ส • ระบบการปกครองมหาวทยาล ย (University Governance) • ระบบการบรหารจดการ การเงน -การบญช • ระบบการพฒนาบคลากร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 71

การปรบโครงสรางและร ะบบระดบม /ส • ระบบการจดการเรยนการ สอน • ระบบสงเสรมการวจย • ระบบการประกนคณภาพ การศกษา (รวมการบรการ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 72

การพฒนาระบบการป กครองและระบบการบร หารจดการ สมหาวทยาลยใน ฝน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 73

ปจจย “หลก ” นำการขบเคลอนม หาวทยาลยในฝน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 74

“L G M” • L – Leadership • L - Governance • M - Management ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 75

Leadership ภาวะผนำในมหาวทยาล ย • หมายถง ความรความสามารถและคณลกษ ณะทสามารถ “ขบเคลอน ” มหาวทยาลยไปไดอยางรวดเรว ในทก ๆ ภารกจและหนาทของมหาวทยาล ย ทงน โดยไมกอนใหเกดความวนวาย ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 76

การปกครองมหาวทยาลย Governance • ๑. ความสมพนธ “เชงอำนาจ ” ระหวางรฐ (รฐบาล ) กบมหาวทยาลย • ๒. ความสมพนธ “เชงอำนาจและภารหนาท ” ระหวางองคกรปกครองมหาวทยาล ย (Governing Body) อาท ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 77

การบรหารจดการมหาว ทยาลย - Management • ความสมพนธเชงอำนาจ ความรบผดชอบ ภาระหนาททอธการบด มตอสภามหาวทยาลย และ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 78

การบรหารจดการมหาว ทยาลย - Management • ความสมพนธเชงเดย วกนระหวางหวหนาห นวยงานในมหาวทยาลย รองอธการบด คณบด ผอำนวยการ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) : 79

ความสมพนธระหวางร ฐกบมหาวทยาลย • ความสมพนธ (การควบคม ? ) โดยตรง เชน กระทรวง (ศกษาฯ , สกอ. ) กบ มหาวทยาลย • ความสมพนธ (การกำกบเชงนโยบาย ) ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 80

รปแบบของ “องคกรกนการปะทะ ” • รปแบบ “คณะกรรมการ” เชน University Grant Committee, University Grant Commission • รปแบบสภา หรอ Funding Council: Higher Education Funding Councils for England, Wales and Scotland • กรรมการสวนใหญเปนผทร ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 81

องคประกอบ HEFCE • ประธาน: ประธานบรษทระดบโลกขององกฤษ • กรรมการ: ๑๓ คนจากมหาวทยาลยและสถาบนอดมศ กษา ๕ คน เปนอธการบด หรอศาสตราจารย หรอราชบณฑตทเปนผบรหาร หรอศาสตราจารยในมหาวทยาลย , ประธาน ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 82

ลกษณะการ “ปกครอง” มหาวทยาลยโดยรฐ • ตามนโยบายของรฐบาลท แถลงตอรฐสภา • ผานระบบการจดสรรงบปร ะมาณแผนดน • ผานระบบการ “ชกจง ” เชน ใหรางวล โบนส ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 83

ขอสงเกต ๑. ในประเทศทพฒนาแลว โดยเฉพาะในประเทศทใช “ระบบองคกรปะทะ ” หรอองคการ “ตวกลาง ” องคกรเหลานมความเปน “อสระ ” ในการจดสรรงบประมาณแผนด นไปยง ม/ส ของรฐ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 84

ขอสงเก ต ๓. เพราะความเชอในเรอง “university autonomy” ทเปนหลกใหมหาวทยาล ยดำเนนงานไดอยางอสระอ ยางแทจรง และ ๔. สามารถ “คดและทำ ” ได โดยเฉพาะกจกรรมทนำไปส ความรใหม วธใหม ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 85

องคกรปกครองมหาวทย าลย การบรหารจดการมหาว • องคกรบรหารมหาวทยาลย – University Council, Board of Trustees, Board of Regents • การบรหารมหาวทยาลยนำ โดยอธการบด (President, Vice-Chancellor, ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 86

สภามหาวทยาลยในประเ ทศทพฒนา • กรรมการสวนใหญเปนผทร งคณวฒภายนอก • กรรมการคนหนงเปนกรรมกา รสภาไดเพยงแหงเดยวเทา นน • กรรมการจากมหาวทยาลยมเพ ยงอธการบด ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 87

สภามหาวทยาลยในประเ ทศทพฒนา • การไดมาซงกรรมการสภาผ ทรงคณวฒมการ “แสวงหา” มากกวาการ “สรรหา” และมตวแทนจากหนวยงานท เกยวของเปนกรรมการ “แสวงหา • กรรมการผแทนนสตนกศ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 88

สภามหาวทยาลยในประเ ทศทพฒนา • กรรมการผแทนจากหนวยงานท องถน อาท สภาของรฐนน เทศบาล จงหวด เปนตน • ไมมผแทนคณะผบรหารม หาวทยาลย เพราะถอวา มอธการบด ประธานสภาคณาจารย ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 89

สภามหาวทยาลย : รปแบบการปกครอง ม/ส • คณะกรรมการประจำ (Standing Committee) มกมเพยง ๒ คอ การเงน และบคลากร • คณะกรรมการฉพาะ : กจ ตามความจำเปน • การประชมสภามหาวทยาลย : ปละ ๔ – ๖ ครง ๆ ละ ๑. ๕ - ๒ ๓ ชวโมง ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 90

สภามหาวทยาลย : รปแบบการปกครอง ม/ส • เนนเฉพาะ “นโยบาย และ ” “แนวทางการพฒนา ” เทานน • นอกจากนนเปนการรบรองงา นของคณะกรรมการทสภาฯมอบห มายใหทำ • งานวชาการเหนหนาทของ “สภาวชาการ ” (Academic ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 91

The Australian Model • เรยกวา “National Governance Protocols for Public Higher Education Institutions” • จดทำโดยรฐบาลกลาง “Our Universities: Backing ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 92

National Governance Protocols บางขอ • Must have its objectives specified in the enabling legislation • Specify duties of the members of the governing bodies and sanctions for ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 93

National Governance Protocols บางขอ • Each members should be appointed or elected ad personam and should be responsible accountable to the governing body (council) and act solely in the interests fo the university rather than ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 94

National Governance Protocols บางขอ • Should have in place a formal programme of professional development for members to build the expertise of the governing body and to ensure that all members are aware of the nature of their duties and ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 95

National Governance Protocols บางขอ • There should be at least two members having financial expertise and at least one member with commercial expertise. • There should be a majority of external independent members on the governing body and not ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 96

สภามหาวทยาลยไทย : องคประกอบ • กรรมการทมาจากผบรหา รระดบคณะ • กรรมการทมาจากการเลอกต ง • กรรมการผทรงคณวฒ • ประธานสภาคณาจารย ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 97

สภามหาวทยาลยไทย : องคประกอบ • นายกสมาคมศษยเกามหาว ทยาลย • อธการบด (และรองอธการบดบางคน หรอทกคน ( • จำนวนรวม ๓๐ - มากกวา ๕๐ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 98

สภามหาวทยาลยไทย : อ ำนาจหนาท • ตามท พรบ. ของแตละแหงกำหนด • นโยบายรบรองงบประมาณ แตงตงผบรหาร (อธ การบด รองอธการบด คณบด ) ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 99

Franklin D. Roosevelt, 1936 “Wise and prudent people have long known that in a changing world worthy institutions can ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 100

Charles Darwin: It is not the strongest species that survive, Nor the most intelligence, But the one most ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 101

ขอขอบคณ ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 102

From Bologna to Bangkok and beyond • โบโลนญา (อตาล ) คอมหาวทยาลยแหงแรกในโลกตะว นตก • อายมากกวา ๑, ๐๐๐ ป • เรมจากผตองการแสวงหาความร จากประเทศตางมารวมกลมกน • ไดรบสทธพเศษ จากศา สนจกรให ทศทางการพฒนามมส. (๓๒ ม. ค. ๔๘) 103