บทท 3 การผลตส นคาเกษ ตร 119331หม อ ณธชา

บทท 3 การผลตส นคาเกษ ตร 119331หม อ. ณธชา ธรรมธนากล 1 1

กระบวนการเพมมลคาสน คาเกษตร Farm: ไร นา สวน Raw Farm Product เกษตรกรตองเข าใจ Food Market Food Consumer Þรวบรวม Þขนสงตลา ด Þเกบรกษ า Þแปรรป Þบรรจภ ณฑ Þจดสนค า Þตงราคา แหลงขายสง และขายปลก ผบรโภค สนคาอาหาร Food Consumer และผทำ Food Marketing ตองเขาใจ การเกษตรกรรม ปญหาของเกษตรกร 2

3. 1 การผลตสนคาเกษตร => มลกษณะพเศษของตวมนเอง => ตองการบรการตางๆ จากคนกลางไมเทากน => ตองใหความสนใจตงแตระดบฟารม 3

การผลตสนคาเกษตรในป ระเทศไทย เนอทถอครองทางการเกษตรจำ 4

ลกษณะการถอครองพนท ทางการเกษตร 5

ลกษณะการถอครองพนททางกา รเกษตร รายภาค 6

เรองของขาวรวม 7

เรองของขาวโพดเลยงสต ว 8

เรองของสปปะรด 9

เรองของมะเขอเทศ 10

ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต ป GDP-ag 2542 2543 2544 2545 2546 2547 435, 507 444, 185 468, 905 513, 094 595, 004 648, 999 GDPNonag 4, 201, 572 4, 478, 546 4, 664, 597 4, 932, 949 5, 335, 358 5, 927, 024 Change rate 31. 92 7. 53 6. 07 4. 91 10. 96 11

ภาวะเศรษฐกจของไทย ทมา : www. bot. or. th, 2007 12

รายไดของเกษตรกร 13

รายไดของเกษตรกร /ครวเ รอน /ป 14

ขนาดการถอครองทดน ของเกษตรกร 15

3. 2 ลกษณะของผลตผลเกษตร 1. เปนวตถดบในกระบวนการแปรรป 2. เนาเสยงาย และบางชนดใชเนอทในการขนส งมาก 3. มคณภาพแตกตางกน 16

1. เปนวตถดบในกระบวนการแปรรป Complex => Lowly => Highly Complex ผลผลต ณ ฟารม === อาหารทผบรโภคกน กระบวนการตลาดจะเรมตงแตฟารมจ นสนคาถงมอผบรโภคคนสดทาย 17

2. บางชนดใชเนอทมาก และเนาเสยงาย ใชเนอทมาก กระทบตอการขนสงและการเกบรกษาส งผลใหตนทนในการขนสงและเกบร กษาแพง เนาเสยงาย ตองพจารณาเวลาในการเกบรกษา หรอในบางชนดตองรบขนสงใหถงม อผบรโภคเรวทสด (การใชหองเยน ) กระบวนการทางการตลาด => แตกตางกน 18

3. มคณภาพแตกตางกนในแตละป & แตกตางกนในแตละฤดกาล Þกระบวนการตลาดแตกตางกน เชน บางป หากขาวโพดเลยงสตวไมสามารถออกไ ดตามฤดกาล กระบวนการผลตอตสาหกรรมอาหารสตวก จะลาชา คณภาพแตกตางกน แตเปนสนคาชนดเดยวกน ผซอจงมกใชเหตผลนในการกดรา 19

สามารถแกไข เพอลดตนทนได หากรจกวางแผนการตลาดไว ลวงหนา บวกประสบการณ และเทคโนโลย 20

3. 3 ลกษณะของการผลตสนคาเกษตร 1. แตกตางกนในแตละป เนองจาก - ราคาผลผลตในปทผานมา - นโยบายของรฐบาล - ปจจยอนๆ ทไมสามารถควบคมได เชน อากาศ ศตรพช และโรคพช สงผลกระทบตอ - Market system’s Capacity - ราคาขาย อาจตองใชการเกบรกษา เขาชวย เกษตรกร ตวแทนทางการตลาด และโรงงานตองประมาณความตองการของตลาดใหด จงจะลดความเสยงและความไมแนนอนในสวนน ได 21

3. 3 ลกษณะของการผลตสนคาเกษตร 2. แตกตางกนในแตละฤดกาล Single - Harvest Product => จำเปนตองมการเกบรกษาจนกร ะทงถงมอผบรโภคคนสดทายหร อหากไมสามารถเกบรกษาได กตองใชการขนสงใหถงมอผบร โภคโดยเรว หรอเขาสกระบวนการแปรรป => สงผลกระทบตอตนทน 22

ปจจบน การพฒนาสายพนธ ระบบการดแลรกษา การขนสงทรวดเรว และ การเกบรกษาโดยใชหองเยน รวมถงระบบการตลาดทยดหยน มระบบการจดการในเรองของควา มหางไกล และความแตกตางของพนท ชวยลดปญหาได 23

Changes in farm and agribusiness firms Old Concept Product, sell commodities Market staple products Sell product, give away service Impersonal, open markets Adversarial relationship of suppliers and purchasers Independence Stability Agriculture as an art form Tradition Open information Public research and development Resource exploitation Emphasis on technical skills Family farming United States as primary world food producer Farm income lower than non-farm population New Concept Product specific attributes and differentiated products Market specialty, niche products Sell service, give away product Personal, negotiated, closed markets Supplier and purchaser partnerships Interdependence High risk Science-based agriculture Innovation Close information system Private, proprietary R&D Resource conservation, protection Emphasis on interpersonal skills Industrialized farming International food competition Farm income comparable to others 24

3. 4 ปญหาการตลาดของเกษตรกร 1. เกษตรกรไมสามารถควบคมปรมาณการผล ตได เนองจากปจจยทางดานอากาศ และปจจยทางชวภาพ โรค แมลงตาง ๆ เกษตรกรไมสามารถควบคมได ผบรโภคและผทำหนาททางการ ตลาดจงควรเขาใจปญหาของเกษตรกรไมสามารถตดสนใจราคาผลผ ลตได ตลอดจนปรมาณผลผลตของตวเอง 25

3. 4 ปญหาการตลาดของเกษตรกร 2. The Free-rider Problem §นโยบายสนบสนนไมสามารถเลอกกล มผไดรบผลประโยชนได § กระบวนการตลาด ควรสนใจตงแตเกษตรเพยงหนงราย จนถงกลมหรอองคกรของเกษตรกร 26

3. 4 ปญหาการตลาดของเกษตรกร 3. ถกบบดานราคาตนทน § เนองจากเงอนไขในการแขงขน § เกษตรกรมกถกกดราคาจากผซอ ในขณะทไมสามารถควบคมตนทนไ ด 4. อำนาจตอรองราคากบผซอ § เปนปญหาทตอเนอง ยาวนาน § เกดคำถามทวา “ใครเปนผควบคมเกษตรกรรม ” 27

3. 4 ปญหาการตลาดของเกษตรกร 5. การเปลยนแปลงประสทธภาพทางดานราคา ปจจบน การตอรองราคา การรวมองคกร ตลอดจนการทำ Contract Farming ไมสามารถรบประกนไดวาเกษตรกรจะไดร บราคาทเหมาะสมในระยะยาว 6. Gulf between the farmer sector and the food marketing sector เกษตรกรบางรายไมเลอกทจะมสวน รวมในกระบวนการทางการตลาด 28

คำถามของเกษตรกร. . . ? ? q. What to produce and how to prepare it for sale ? ผลตสบปะรดเพอสงโรงงานแตกตางจ ากขายใหกบผบรโภค Þดความตองการของผบรโภคเปนหล ก Þมผลตอมลคาของสนคา 29

คำถามของเกษตรกร. . . ? ? q When and where to buy or sale ? =>สงผลผลตถกจงหวะกบความตองก าร ของตลาดยอมไดราคาดกวา Þการซอถกจงหวะและสถานทยอมไ ดราคา ถกกวา =>รจกเปรยบเทยบผลดผลเสย จะทำใหไดรบ ผลตอบแทนสงสด 30

คำถามของเกษตรกร. . . ? ? q How much of the marketing job should be done by farmers themselves, either as individuals or as members of a group ? =>สวนหนงเกษตรกรอาจเปนผทำเอง และบางสวนเปนหนาทของระบบตลาด 31

คำถามของเกษตรกร. . . ? ? q What can be done to expand markets? =>ควรรวาปจจยอะไรทมผลกระทบต อผบรโภคและพฤตกรรมผบรโภค เพอตดสนใจวาจะทำอะไรหรอตองท ำอะไร q How can changes necessary to correct undesirable practices be secured ? =>การแทรกแซงของรฐบาลควรมองภาพในระ ยะยาวดวย 32

คำถามของเกษตรกร. . . ? ? q. Which marketing arrangement desirable ? =>ควรนำเสนอวธการขายทแตกตาง หรอรบประกนไดวาจะเปนทยอมรบ ของตลาด เพอใหไดผลตอบแทน (ตองพจารณาขอดขอเสยใหรอบคอบ ) 33

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Delivery (sales) Alternatives 1. 2. 3. 4. 5. Processing Plant Commission House, Broker Auction House Terminal Market Farmers Market, Roadside 34

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Storage Alternatives 1. On-Farm storage 2. Commercial Facility 3. Government Program 35

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Product Form Alternatives 1. Raw Farm Product 2. Semi-Processed 3. Branded Product 36

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Group Marketing 1. 2. 3. 4. Individual Seller Cooperative Marketing Agreement Bargaining Association 37

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Pricing Alternatives 1. 2. 3. 4. 5. Cash Sale Forward Contract Hedge Options Delayed Pricing 38

Marketing Alternatives for Farmers ๐ Transport Modes 1. 2. 3. 4. Truck Rail Water Air 39

40